Inuitki żądają od Danii odszkodowania za przymusową antykoncepcję

Źródło:
PAP
Grenlandia, autonomiczne terytorium zależne Danii
Grenlandia, autonomiczne terytorium zależne Danii
Reuters
Grenlandia (nagranie archiwalne)Reuters

Około 150 Inuitek oskarża Danię o łamanie praw człowieka i domaga się odszkodowania w wysokości blisko 6 mln euro. W 2020 roku premier Danii Mette Frederiksen przeprosiła je za eksperyment społeczny, ale władze do tej pory nie zadośćuczyniły cierpieniu kobiet.

143 grenlandzkich kobiet oskarżyło w poniedziałek Danię o łamanie praw człowieka, którym była według nich przeprowadzona w latach 60. i 70. przez duńskich lekarzy akcja przymusowej antykoncepcji. Powódki żądają łącznie 43 mln koron (5,7 mln euro) odszkodowania.

Pozew jest konsekwencją braku odpowiedzi rządu w Kopenhadze na wysunięte w październiku ubiegłego roku przez 67 Inuitek żądanie wypłaty zadośćuczynienia za "prawie sterylizację". Od tego czasu liczba kobiet, które zdecydowały się szukać sprawiedliwości znacznie wzrosła.

Jak wyjaśniła w rozmowie z grenlandzkim nadawcą publicznym KNR rzeczniczka poszkodowanych Naja Lyberth, kobiety nie mogą już dłużej czekać. "Wiele z nich ma już ponad 80 lat, a duński rząd nie reaguje i sprawę przeciąga" - podkreśliła.

GrenlandiaShutterstock

Dania przeprasza za eksperyment społeczny

W 2022 roku władze Danii oraz Grenlandii wszczęły wspólne śledztwo w sprawie praktyk przymusowej antykoncepcji w latach 60. i 70., polegających na zakładaniu kobietom w wieku rozrodczym, w tym nawet 13-letnim dziewczynkom, bez ich wiedzy, spiral domacicznych.

Kobiety twierdzą, że proceder mający na celu ograniczenie populacji rdzennej ludności na Grenlandii wywołał u nich fizyczne i psychiczne skutki uboczne.

Według zapowiedzi rządu w Kopenhadze wnioski z dochodzenia, obejmującego szerszy kontekst polityki zapobiegania ciąży na Grenlandii do lat 90., mają zostać zaprezentowane w maju 2025 roku.

Działania te podjęto po serii audycji wyemitowanych w 2022 roku przez duńskie radio DR, w których na podstawie materiałów archiwalnych ujawniono dużą skalę procederu przymusowej antykoncepcji na Grenlandii. W latach 1966-70 spirale założono 4,5 tys. kobietom tej rdzennej społeczności spośród 9 tys. będących w okresie rozrodczym.

W 2020 roku premier Danii Mette Frederiksen przeprosiła za eksperyment społeczny na 22 dzieciach z rdzennej ludności Grenlandii w 1951. Zostały one zabrane przez państwo od swoich rodzin do Danii, aby nauczyć się języka i norm duńskiej kultury. Wiele z nich przeżyło traumę, a po powrocie do domu przedwcześnie zmarło.

Autorka/Autor:asty//mrz

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock