Uroczyste wręczenie miecza nastąpiło w ubiegłą niedzielę na Jasnej Górze. Jak później ujawniła Wirtualna Polska, Fundacja Enea zapłaciła około 250 tysięcy złotych za miecz, który minister Jacek Sasin przekazał na ręce księdza Tadeusza Rydzyka. Podarunek wzbudził ogromne zainteresowanie, ale też pytania chociażby o jego pochodzenie.

O to między innymi zapytaliśmy ekspertów: dr hab. Andrzeja Janowskiego, archeologa oraz Igora Górewicza, odtwórcę historycznego.

Aleksander Przybylski: Co konkretnie otrzymał ksiądz Tadeusz Rydzyk, a właściwie zarządzane przez Fundację Lux Veritatis toruńskie Muzeum "Pamięć i Tożsamość"?

Andrzej Janowski: Nie miałem możliwości obejrzeć tego miecza osobiście, ale na podstawie zdjęć i filmu uważam, że może to być typ X według Jana Petersena albo typ XI, ewentualnie XIa w typologii Ewarta Oakeshott'a.

Igor Górewicz: Wskazuje na to nie tylko kształt głowicy wieńczącej rękojeść, ale też stosunkowo długa, wąska i kończysta głownia oraz długi jelec. Był to typ bardzo popularny w całej ówczesnej Europie Środkowej.

Czytelnicy zastanawiają się teraz kim u licha byli Petersen i Oakeshott i co to jest typologia.

AJ: W archeologii zamiast za każdym razem opisywać wszystko od zera posługujemy się typologią, czyli zespołem pewnych powtarzalnych cech właściwych określonym przedmiotom. Prawidłowo stworzona typologia zawiera w sobie również walory chronologiczne, najczęściej prowadzona jest bowiem od form najstarszych do najmłodszych. Ustalenie typu zabytku pozwala zatem na względne określenie czasu jego powstania oraz związku z daną kulturą archeologiczną lub obszarem geograficznym. Ewart Oakeshott skupił się tylko na mieczach i analizie ich głowni. Z kolei norweski badacz Jan Petersen opracował również średniowieczne włócznie i topory, ale skupił się na materiale skandynawskim. W Polsce dobrą typologię broni białej sporządził Andrzej Nadolski, który jednak w przypadku mieczy podparł się klasyfikacją Jana Petersena.