Rok 2013 został decyzją Sejmu RP rokiem Hipolita Cegielskiego. Poznański nauczyciel, filolog, przemysłowiec, wydawca i działacz społeczny w sobotę świętowałby 200. urodziny.
- Hipolit Cegielski i jego następcy wyszli z założenia, że o Polskę należy walczyć nie bronią, ale pracą organiczną u podstaw, zwłaszcza w byciu konkurencyjnym i lepszym od zaborców. Dzięki jego działalności patriotycznej udało się np. skutecznie przeprowadzić powstanie wielkopolskie - powiedział prezes Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego, Marian Król.
Fabryka przez przypadek
Hipolit Cegielski urodził się 6 stycznia 1813 r., w Ławkach koło Trzemeszna (woj. wielkopolskie). Według historyków, w jego życiu można wyróżnić dwa wyraźne etapy. W pierwszym z nich (do 1846 roku) zdobywał wykształcenie, a następnie pracował jako nauczyciel oraz prowadził badania naukowe w dziedzinie językoznawstwa.
Cegielski był szkolnym prymusem, dzięki temu otrzymał stypendium rządowe i rozpoczął studia z filologii klasycznej na uniwersytecie berlińskim (1835 - 1840), tam uzyskał tytuł doktora filozofii. Potem został nauczycielem, którym pozostał do 1846 r.
Wówczas nie podporządkował się decyzji władz pruskich, nakazującej przeprowadzanie kontroli w mieszkaniach polskich uczniów, za co został usunięty ze stanowiska.
Wtedy założył w Bazarze sklep z wyrobami żelaznymi, z którego w krótkim czasie wyrosły warsztaty naprawcze, a następnie fabryka.
Przemysłowiec i społecznik
Cegielski odnosił sukcesy gospodarcze mimo ostrej konkurencji przedsiębiorców niemieckich i żydowskich. Jego fabryka stała się najważniejszym polskim zakładem przemysłowym w Poznaniu, a on sam - najwybitniejszym polskim przemysłowcem w zaborze pruskim.
Jednocześnie Cegielski angażował się w działalność społeczną i wydawniczą. W 1848 r. zaczął wydawać w Poznaniu pierwszy niezależny dziennik polski "Gazetę Polską", a po jej upadku w 1859 roku, założył narodowo-liberalny "Dziennik Poznański". Krótko, w 1849 roku, był posłem do sejmu pruskiego, później działał w polskim komitecie wyborczym.
Jeszcze, jako nauczyciel związał się z Karolem Marcinkowskim i jego Towarzystwem Naukowej Pomocy dla Młodzieży Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Dzięki pracy Cegielskiego Towarzystwo stało się największą instytucją stypendialną w zaborze pruskim. Działał także w Towarzystwie Przemysłowym, Centralnym Towarzystwie Gospodarczym i Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk.
Zmarł 30 listopada 1868 r w Poznaniu.
Autor: fc/roody / Źródło: TVN 24 Poznań / PAP
Źródło zdjęcia głównego: poznan.wikia.com (CC BY 3.0)