Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Święto to, mające upamiętniać zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom z lat 1918–19, będzie przypadać 27 grudnia – w rocznicę wybuchu powstania.
Andrzej Duda ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego podpisał podczas wizyty w Poznaniu. Wcześniej złożył wieniec na grobie gen. Stanisława Taczaka, pierwszego naczelnego dowódcy Powstania Wielkopolskiego, na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha.
Sejm przyjął ustawę 1 października. 28 października jednogłośnie poparł ją Senat.
Nowe święto państwowe - podpis prezydenta
Prezydent podpisał ustawę w budynku Hotelu Bazar, z którego balkonu przemawiał do Wielkopolan Ignacy Jan Paderewski, którego wystąpienie uznawane jest za zarzewie powstania.
- Bardzo się cieszę, że dzisiaj, w tej sali, mogłem dokonać tego symbolicznego aktu de facto zamykającego proces legislacyjny ustawy ustanawiającej Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego - powiedział prezydent.
Jak dodał, jest to "akt sprawiedliwości wobec tego niesłychanie ważnego czynu zbrojnego". - Cieszę się, że to święto na trwałe wpisze się do oficjalnego kalendarza Rzeczypospolitej - powiedział Andrzej Duda.
Święto państwowe 27 grudnia
Prezydent zapowiedział, że ustawa zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw w najbliższym czasie, tak by już w tym roku 27 grudnia był Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Choć 27 grudnia będzie świętem państwowym, nie będzie dniem wolnym od pracy. Jak powiedział Duda, "o to Wielkopolska nie wnosiła".
Duda ocenił, że choć w Wielkopolsce o powstaniu pamiętano, to przez dziesiątki lat było one niedoceniane w przestrzeni ogólnopolskiej.
- 11 listopada jest dniem, który uważamy za dzień odzyskania niepodległości, ale tak naprawdę prawdziwa Polska ukształtowała się w swoich zasadniczych zrębach wówczas, kiedy to miasto, Poznań, kiedy pobliskie Gniezno stały się częścią odradzającej się Rzeczypospolitej. Dlatego właśnie Powstanie Wielkopolskie ma tak ogromne znaczenie dla odzyskania przez Polskę niepodległości - powiedział prezydent.
Zaczęło się od apelu poznańskich instytucji i stowarzyszeń
O ustanowienie 27 grudnia świętem państwowym od czerwca apelowały wielkopolskie instytucje i stowarzyszenia zajmujące się edukacją i upowszechnianiem historii. Przypominano, że tego dnia w 1918 roku wybuchło Powstanie Wielkopolskie – największy na terenie zaborów zakończony zwycięstwem zryw niepodległościowy.
"Jako dumni potomkowie Powstańców Wielkopolskich, tych pokoleń naszych braci i sióstr, którzy ponad 100 lat temu bohatersko upomnieli się o powrót na mapę Europy i świata wymazanej przez mocarstwa zaborcze Ojczyzny, zwracamy się z apelem o ustanowienie dnia 27 grudnia świętem państwowym, świętem wszystkich Polaków" – pisali pomysłodawcy przedsięwzięcia.
Inicjatorami apelu były Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Fundacja Zakłady Kórnickie, Muzeum Narodowe w Poznaniu, poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 oraz Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski.
Na początku września pomysłodawcy przekazali prezydentowi apel w tej sprawie. - Mam nadzieję, że będziecie państwo - a my razem z państwem - mogli obchodzić narodowe święto zwycięskiego powstania wielkopolskiego 27 grudnia już tego, 2021 roku. Zrobię wszystko, co w mojej mocy, aby tak właśnie się stało - zapewnił wówczas Andrzej Duda.
Kilkanaście dni później projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego trafił do Sejmu.
Zwycięski zryw
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część miasta. Ostatecznie zostało ono wyzwolone 6 stycznia 1919 r., kiedy przejęto lotnisko. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa Ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych.
Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
Źródło: TVN 24 Poznań, PAP