Kiedy rozpoczną się szczepienia na koronawirusa, jaka będzie ich kolejność, jak będą wyglądały zapisy?

Rząd przyjął we wtorek Narodowy Program Szczepień. Dokument został opublikowany na stronie gov.pl. Jego celem jest "osiągnięcie poziomu zaszczepienia społeczeństwa umożliwiającego zapanowanie nad pandemią COVID-19 do końca 2021 roku, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa".

ZOBACZ NARODOWY PROGRAM SZCZEPIEŃ >>>

Zgodnie z założeniami strategii dobrowolnym i bezpłatnym szczepieniom będą podlegać dorośli i dzieci w wieku od 12 lat.

Z informacji podanych w Narodowym Programie Szczepień oraz na stronach rządowych wynika, że Polska zawarła pięć umów na zakup szczepionek przeciw COVID-19 z producentami: Astra Zeneca (16 mln dawek), Janssen Pharmaceutica NV (16,98 mln dawek), Pfizer/BioNTech (16,74 mln dawek), CureVac (5,65 mln dawek), Moderna (6,69 mln dawek). To w sumie ponad 62 miliony szczepionek. Szacowany koszt wynosi około 2,4 miliarda złotych. Zakupy będą finansowane z budżetu państwa.

Szczepionka musi zostać najpierw dopuszczona do dystrybucji przez Europejską Agencję Leków. Jak czytamy na stronie rządowej, proces rejestracji powszechnych szczepień rozpocznie się najprawdopodobniej w pierwszym kwartale 2021 roku.

Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Grzegorz Cessak poinformował we wtorek, że 21 grudnia odbędzie się nadzwyczajne posiedzenie Komitetu do spraw Leków Stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji Leków (EMA), które będzie dotyczyło zatwierdzenia szczepionki przeciw COVID-19.

Minister zdrowia Adam Niedzielski informował wcześniej na konferencji prasowej, że posiedzenie komisji Europejskiej Agencji Leków "odbędzie się wcześniej". Według poprzednich zapowiedzi miało się ono odbyć 29 grudnia.

- Oznacza to, że być może nawet w tym roku będziemy mieli szansę taką, że pojawią się pierwsze dawki szczepionki na polskim rynku, oczywiście, o ile producent będzie w stanie efektywnie zarządzić łańcuchem logistycznym i dostarczyć je na rynek polski - przekazał Niedzielski.

Rząd przewiduje cztery etapy szczepień. Najpierw mają być realizowane: "Etap 0" i "Etap I".

Podczas "Etapu 0" szczepieni będą pracownicy sektora ochrony zdrowia (między innymi lekarze, pielęgniarki i farmaceuci), pracownicy Domów Pomocy Społecznej i Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej oraz personel pomocniczy i administracyjny w placówkach medycznych, w tym stacjach sanitarno-epidemiologicznych.

W ramach "Etapu I" szczepienie będą mogli otrzymać pensjonariusze Domów Pomocy Społecznej oraz Zakładów Opiekuńczo-Leczniczych, osoby powyżej 60. roku życia (w kolejności od najstarszych) oraz służby mundurowe, w tym Wojsko Polskie, a także nauczyciele. W pierwszej wersji projektu NPS pedagodzy mieli otrzymać szczepienia później.

W "Etapie II" szczepione będą osoby poniżej 60. roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 (na przykład choroby płuc, cukrzyca, nowotwory, otyłość), albo w trakcie diagnostyki i leczenia wymagającego wielokrotnego lub ciągłego kontaktu z placówkami ochrony zdrowia.

Pacjenci, u których występują takie choroby, będą mogli zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej z prośbą o wystawienie e-skierowania niezależnie od grupy wiekowej, w jakiej się znajdują.

Ponadto w tym etapie szczepione będą osoby bezpośrednio zapewniające funkcjonowanie podstawowej działalności państwa i narażone na zakażenie ze względu na częste kontakty społeczne (między innymi pracownicy sektora infrastruktury krytycznej, dostaw wody, gazu, prądu, transportu publicznego, urzędnicy odpowiedzialni za zwalczanie pandemii, pracownicy wymiaru sprawiedliwości i funkcjonariusze służb celno-skarbowych).

W "Etapie III" szczepienie otrzymają przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy rozporządzeń w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. W tym etapie szczepione będą również pozostałe grupy osób dorosłych.

Według dokumentu Narodowego Programu Szczepień proces będzie opierać się na zaproszeniach (dokument e-skierowania) ważnych przez 60 dni od dnia wystawienia.

Mają być generowane automatycznie w systemie w systemie P1 (Elektronicznej Platformie Gromadzenia, Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych), w transzach zgodnych z kolejnością szczepień (dla określonych grup, między innymi wiekowych i zawodowych). Ponadto lekarze będą mogli wystawić dla pacjenta indywidualne e-skierowanie (na przykład dla osoby niemającej numeru PESEL, dla osoby, która nie mogła poddać się szczepieniu w okresie ważności pierwszego e-skierowania).

Proces umówienia na szczepienie będzie oparty na centralnym systemie e-rejestracji, integrującym indywidualne grafiki przyjęć poszczególnych punktów szczepień. Na wizytę pacjent będzie mógł się umówić za pośrednictwem specjalnej infolinii, przez Internetowe Konto Pacjenta, za pośrednictwem placówki, w której wystawiono mu e-skierowanie lub bezpośrednio w punkcie szczepień.

Umówienie się na szczepienie nie będzie wymagało podania numeru e-skierowania, ponieważ wystarczające będzie podanie swoich danych osobowych. Po dokonaniu rezerwacji wizyty pacjent otrzyma wiadomość SMS z informacją o wybranym miejscu i terminie szczepienia, ponowny SMS będzie przekazywany dzień przed wizytą. Pacjent będzie od razu umawiany na dwie wizyty i także przed drugą dawką szczepionki otrzyma powiadomienie SMS-em.

Informacja o przebytym szczepieniu będzie wprowadzana do e-Kart Szczepień w systemie P1. Pacjent otrzyma też zaświadczenie o szczepieniu.

Osoby zaszczepione będą mogły bez dodatkowych testów korzystać z usług zdrowotnych w publicznej służbie zdrowia, a także nie będą uwzględniane w limitach dotyczących spotkań towarzyskich. Nie będzie także potrzeby odbywania kwarantanny przez zaszczepionych w wypadku kontaktu z osobą zakażoną koronawirusem.

Minister zdrowia Adam Niedzielski przekazał, że w środę zostanie uruchomiona infolinia pod numerem 989. W pierwszym etapie będą tam przekazywane informacje o szczepieniach. Z kolei po 15 stycznia, jak poinformował minister, osoby podlegające szczepieniu w pierwszej kolejności będą mogły się umawiać się na konkretne terminy, za pośrednictwem infolinii.

Szczepienia będą realizowane:

- stacjonarnie w placówkach POZ i AOS; - w innych stacjonarnych placówkach medycznych; - w mobilnych zespołach szczepiących; - w centrach szczepiennych w szpitalach rezerwowych.

Rzecznik Ministerstwa Zdrowia informował w poniedziałek, że 6 tysięcy podmiotów zadeklarowało utworzenie ponad 8 tysięcy punktów szczepień (zespołów szczepiennych). Rząd zapowiedział, że na stronie gov.pl/szczepimysie dostępna będzie mapka z wykazem wszystkich punktów szczepień.

W poniedziałek przedstawiona została natomiast lista 509 szpitali węzłowych, w których będą realizowane szczepienia dla kadry medycznej oraz pracowników niemedycznych.

Zobacz listę szpitali węzłowych >>>

Tak zwane szpitale węzłowe będą zbierać dane personelu medycznego i niemedycznego, który zostanie zaszczepiony w konkretnej placówce do niedzieli, 20 grudnia.

W Narodowym Programie Szczepień poinformowano, że szczepionki podawane są domięśniowo, a schemat szczepienia obejmuje podanie dwóch dawek w odstępie 3-4 tygodni w zależności od rodzaju szczepionki lub jednej dawki w przypadku dopuszczenia przez Europejską Agencję Leków szczepionki jednodawkowej.

W dokumencie czytamy, że pełna ochrona pojawia się po 7 dniach od podania ostatniej dawki szczepionki. By szczepionka była skuteczna, konieczne jest przyjęcie dwóch dawek w przypadku dwudawkowych szczepionek lub jednej dawki w przypadku dopuszczenia jednodawkowej szczepionki.

Szef KPRM Michał Dworczyk poinformował we wtorek, że w Narodowym Programie Szczepień przewidziano Fundusz Kompensacyjny dla osób, u których wystąpią niekorzystne odczyny poszczepienne. Dodał, że w najbliższych dniach ma zostać przedstawiony projekt ustawy w tej sprawie.

Jak wyjaśnia Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny, niepożądany odczyn poszczepienny (NOP) to zaburzenie stanu zdrowia, które wystąpiło w okresie 4 tygodni po podaniu szczepionki.

W Narodowym Programie Szczepień poinformowano, że zabezpieczone zostały zdolności magazynowe umożliwiające przechowywanie spodziewanych dostaw szczepionek w warunkach zimnego łańcucha (2-8 st. C), jak i ultraniskich temperatur (-75 st. C). Wybrane zostały też centra logistyczne, które będą stanowiły zaplecze magazynowe i dystrybucyjne.

Transport ma się odbywać przy użyciu specjalistycznej floty pojazdów z instalacją chłodniczą lub w specjalnych urządzeniach transportowych utrzymujących określoną niską temperaturę.

"Proces opiera się na dobrze funkcjonujących sieciach dystrybucji hurtowni farmaceutycznych. Codziennie w zimnym łańcuchu są sprawnie dostarczane leki. Cały proces przechowywania oraz transportu będzie przebiegał zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej" – podano.