Śmierć 30-letniej Izabeli. Właściciel szpitala w Pszczynie o kontroli NFZ: wyniki surowe, kara dotkliwa

30-letnia Izabela była pacjentką szpitala powiatowego w Pszczynie 21 i 22 września 2021 roku. Zgłosiła się w 22. tygodniu ciąży po odejściu wód płodowych. Stwierdzono u niej ogólne zakażenie organizmu. Drugiego dnia rano stwierdzono śmierć płodu i przeprowadzono cesarskie cięcie, krótko po tym kobieta zmarła z powodu wstrząsu septycznego.

W związku z tą tragedią Narodowy Fundusz Zdrowia przeprowadził kontrolę w szpitalu, która stwierdziła liczne nieprawidłowości. - Dlatego nałożyliśmy na placówkę karę w wysokości prawie 650 tysięcy złotych – powiedział w środę prezes NFZ Filip Nowak.

Na karę składa się ponad 615 tysięcy złotych z tytułu niedochowania należytej staranności w opiece nad pacjentką i około 32 tysięcy złotych z tytułu niewłaściwego prowadzenia dokumentacji medycznej.

"Wstępne wnioski z tej kontroli, o których zostaliśmy poinformowani poprzez media, są dla szpitala surowe. Warto podkreślić, że zgodnie z prawem spółka ma 14 dni na odniesienie się i po tej procedurze pozna oficjalny raport NFZ" - skomentował w czwartek (2 grudnia) Zarząd Powiatu Pszczyńskiego, który jest większościowym właścicielem spółki, prowadzącej szpital. Stanowisko zarządu otrzymaliśmy mailem.

Czytamy w nim dalej: "Jeśli spółka ma argumenty, powinna je przedstawić w przewidzianym trybie, co nie stoi w sprzeczności z pracami nad usprawnianiem procedur i wdrażaniem lepszych rozwiązań organizacyjnych w szpitalu. Rada Nadzorcza po tragicznej śmierci pacjentki poleciła prezesowi zarządu spółki przegląd procedur postępowania i wprowadzanie adekwatnych działań naprawczych. Zalecenia po kontroli NFZ na pewno wzmocnią ten proces. W sprawie trwa postępowanie prokuratorskie". 

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Zarządu Powiatu Pszczyńskiego zaznacza, że jego zadaniem jest między innymi monitorowanie sytuacji ekonomicznej szpitala, a nie nadzór procedur medycznych.

"Kara nałożona przez NFZ jest bardzo dotkliwa. Samorząd robi dopłaty do bieżącej działalności spółki, aby było możliwe jej zbilansowanie. Trudna sytuacja finansowa dotyka większości szpitali w Polsce" - napisali przedstawiciele zarządu.

Dalej czytamy o tym, jak samorząd powiatowy wpiera finansowo szpital. "Od 2018 r. wydaliśmy na rozwój szpitala, remonty, zakupy sprzętu i dopłaty do jego działalności kwotę 15,3 mln zł. Dopłaty pomagają utrzymać odpowiednią ilość personelu, w tym na oddziale ginekologiczno-położniczym. Od sierpnia 2018 r. urodziło się w szpitalu ponad 2300 dzieci" - wymieniają zarządzający lecznicą.

ZOBACZ RÓWNIEŻ: Śmierć 30-letniej ciężarnej w szpitalu. Jej matka pokazuje SMS-y

Podkreślają, że "szpital jest niezbędny dla naszej lokalnej społeczności, liczącej ponad 111 tysięcy mieszkańców, jego wewnętrzna organizacja musi zapewniać bezpieczeństwo i dobrą opiekę nad pacjentem".

Szpital ma 36 łóżek dla pacjentów zakażonych COVID-19, cztery łóżka obserwacyjne na izbie przyjęć, dwa respiratorowe na OIOM, dwa neonatologiczne i dwa położnicze. Od 6 grudnia oddział ma być zwiększony do 56 łóżek. "Praca w szpitalu z tego powodu jest skrajnie trudna, presja pogłębia tę sytuację" - twierdzą członkowie zarządu.

- Niestety realizacja świadczeń pozostawiała wiele do życzenia zarówno w części organizacyjnej, jak i dokumentowania, a także niestety postępowania medycznego. Ze swojej strony możemy oczywiście ukarać tego świadczeniodawcę, ale nie zmienia to faktu, że jednak doszło do tragedii nieodwracalnej w skutkach – powiedział prezes NFZ na środowej konferencji prasowej.

Na podstawie dokumentacji medycznej kontrolerzy NFZ odtworzyli chronologię zdarzeń w kolejnych godzinach pobytu pacjentki w szpitalu w Pszczynie.

Ponadto, w związku z wątpliwościami dotyczącymi przebiegu hospitalizacji pacjentki, NFZ zwrócił się o opinię do Konsultanta Krajowego w dziedzinie perinatologii prof. Mirosława Wielgosia. Wątpliwości budził sposób postępowania osób udzielających świadczeń zdrowotnych pod kątem zachowania przez personel medyczny standardu należytej staranności, w szczególności co do czasu podjęcia ze wskazań życiowych decyzji o rozwiązaniu ciąży.

Po uzyskaniu opinii Krajowego Konsultanta, na podstawie ustalonego stanu faktycznego, stwierdzono, że postępowanie to nie spełniało kryterium należytej staranności oraz nie zapewniało standardu bezpieczeństwa zmarłej pacjentki. Z ustaleń kontroli wynika, że podjęcie decyzji o rozwiązaniu ciąży nastąpiło zbyt późno, tym samym personel nie reagował adekwatnie do objawów klinicznych pacjentki wskazujących na rozwijający się wstrząs septyczny. Stwierdzono również m.in. brak stałego monitorowania stanu pacjentki oraz zlecenia koniecznych dodatkowych badań kontrolnych.

Wyniki kontroli zostaną przekazane prokuraturze, która prowadzi postępowanie w tej sprawie.

Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec przypomniał na konferencji prasowej, że biuro RPP rozpoczęło badać sprawę śmierci ciężarnej pacjentki z Pszczyny niezwłocznie po informacji uzyskanej od rodziny zmarłej, jeszcze zanim sprawa została nagłośniona przez media.

Z ustaleń rzecznika wynika, że 21 września pacjentka w ciąży zgłosiła się do szpitala w Pszczynie z powodu odpływania wód płodowych. Jak mówił Chmielowiec, "w godzinach nocnych, mimo sygnalizowania przez pacjentkę nasilających się dolegliwości, które wskazywały na wystąpienie wstrząsu septycznego, nie podjęto natychmiastowych, adekwatnych działań w tym zakresie".

- Decyzja dopiero zapadła o godzinie 6 nad ranem, a niestety kilkadziesiąt minut później u pacjentki nastąpiło zatrzymanie krążenia i w konsekwencji zgon – dodał.

Na podstawie zgromadzonej dokumentacji i opinii ekspertów, rzecznik praw pacjenta uznał, że w tej sprawie niewątpliwie doszło do naruszenia praw pacjenta.

- Po pierwsze do naruszenia praw pacjenta do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej, również do świadczeń zdrowotnych ze względu na to, że było zagrożone życie lub zdrowie i te świadczenia zdrowotne powinny być udzielone natychmiast, kiedy to zagrożenie się pojawiło, również świadczenia zdrowotne nie były udzielane z należytą starannością. Stwierdziliśmy naruszenie praw pacjenta do informacji, do dokumentacji medycznej, a także do godności, jeżeli weźmiemy pod uwagę całość sytuacji – powiedział Chmielowiec.

Konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii profesor Wielgoś powiedział, że nie ma możliwości na podstawie dokumentacji medycznej "stwierdzić, jakie motywy kierowały personelem opiekującym się pacjentką w momencie wdrażania określonych działań lub też braku ich wdrożenia". Oświadczył, że "działania, które zostały podjęte wobec pacjentki w trakcie jej pobytu w szpitalu nie były wystarczające i nie były adekwatne zarówno do sytuacji klinicznej, jak też pozyskiwanych w trakcie hospitalizacji wyników badań".

Powiedział, że pacjentka kwalifikowała się do hospitalizacji. - To, że została przyjęta do szpitala było bardzo dobrą decyzją. Wdrożone wstępne działania były prawidłowe. Badania, które były zlecone, były odpowiednie do sytuacji. Natomiast w ciągu dalszego pobytu pacjentki w szpitalu nie wdrożono odpowiednich działań w związku z rozwojem sytuacji klinicznych - mówił prof. Wielgoś.

Dodał, że "u pacjentki występowały objawy początkowo świadczące o nasilającej się infekcji". - Następnie pojawiły się objawy wstrząsu septycznego, później niewydolność wielonarządowa i niestety nie było adekwatnych reakcji zarówno w postaci wdrażanych działań, jak i w postaci zlecanych badań i monitorowania stanu pacjentki. W związku z tym nie doszło w odpowiednim momencie do takich działań, które być może zapobiegłyby temu tragicznemu zdarzeniu - ocenił prof. Wielgoś. Przyznał jednocześnie, że "nie wie, czy w rzeczywiści tak by było".

Konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii zwrócił uwagę na bardzo szybki przebieg zakażenia i wstrząsu septycznego.

- To jest sytuacja, która zdarza się nieczęsto w położnictwie. Myślę, że personel opiekujący się pacjentką nie był świadomy, że tak dramatycznie szybko objawy będą postępowały. Być może, nawet gdyby wdrożone były wszelkie niezbędne działania, nie udałoby się uratować życia pacjentki. Tego jednak nie wiemy - mówił Wielgoś.

- My nie dysponujemy wynikami sekcji zwłok pacjentki - przekazał. Wyjaśnił, że w związku z tym, iż zgon nastąpił w okresie krótszym niż 24 godziny, była to sekcja prokuratorska. - Jej wyniki nie zostały nam udostępnione. Być może te wyniki rzucą nowe światło na sprawę - dodał konsultant krajowy w dziedzinie perinatologii.

Rodzina zmarłej pacjentki stoi na stanowisku, że lekarze zbyt długo zwlekali z zakończeniem ciąży, co przyczyniło się do śmierci Izabeli.

Szpital zawiesił realizację kontraktów dwóch lekarzy pełniących dyżur w czasie pobytu pacjentki w szpitalu.

Zarząd szpitala w wydanym oświadczeniu zapewnił, że jego personel zrobił wszystko, aby uratować pacjentkę i jej dziecko, a wszystkie decyzje lekarskie zostały podjęte z uwzględnieniem obowiązujących w Polsce przepisów prawa i standardów postępowania.

Przepisy prawa o aborcji zostały zmienione po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 października ubiegłego roku. Wcześniej obowiązująca od 1993 r. Ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zwana kompromisem aborcyjnym, zezwalała na dokonanie aborcji w trzech przypadkach: gdy ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety, gdy powstała w wyniku czynu zabronionego (gwałt, kazirodztwo) i w razie ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.

Jedynie tę ostatnią przesłankę TK uznał za niekonstytucyjną – przepisy nadal dopuszczają możliwość przerywania ciąży, gdy stanowi ona zagrożenie dla życia i zdrowia kobiety, a także jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że ciąża jest skutkiem czynu zabronionego, m.in. gwałtu.

Sprawa wywołała protesty w wielu miastach w Polsce, a także za granicą, które odbywały się pod hasłem "Ani jednej więcej".