Trzydziestolatka zmarła w 22. tygodniu ciąży, lekarze mieli czekać na obumarcie płodu. "Efekt mrożący"

Wpis Jolanty Budzowskiej, radczyni prawnej, pełnomocniczki męża, córki, rodzeństwa oraz matki zmarłej został opublikowany 29 października.

"Konsekwencje wyroku TK z 20.10.2020 r., sygn. K 1/20 w praktyce. Pacjentka 22 tydz., bezwodzie. Lekarze czekali na obumarcie płodu. Płód obumarł, pacjenta zmarła. Wstrząs septyczny. Piątek spędziłam w prokuraturze. Dobrego weekendu, czas na reset" - napisała Budzowska.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Wpis wywołał dyskusję w mediach społecznościowych. Odnieśli się do niego zarówno aktywiści, jak między innymi Kamila Ferenc, prawniczka Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, jak i politycy. Wielu z nich w swoich komentarzach łączyło śmierć kobiety z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku. Wtedy to TK orzekł, że przepis tzw. ustawy antyaborcyjnej z 1993 r. zezwalający na aborcję, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, jest niekonstytucyjny, co oznacza, że kobieta, mimo ciężkiej wady płodu, musi rodzić.

ZOBACZ PEŁNĄ TREŚĆ WYROKU TK

W poniedziałek na profilach w mediach społecznościowych kancelarii Budzowskiej pojawił się komunikat rodziny zmarłej kobiety.

"W związku z nieścisłymi informacjami pojawiającymi się w mediach, rodzina zmarłej potwierdza, że w dniu 22 września 2021 r. w Szpitalu Powiatowym w Pszczynie zmarła trzydziestoletnia kobieta, będąca w 22. tygodniu ciąży. Ciężarna zgłosiła się do szpitala z powodu odpłynięcia płynu owodniowego, z żywą ciążą. Przy przyjęciu stwierdzono bezwodzie i potwierdzono zdiagnozowane wcześniej wady wrodzone płodu. W toku hospitalizacji płód obumarł. Po niespełna 24 godzinach pobytu w szpitalu zmarła także pacjentka. Przyczyną śmierci był wstrząs septyczny. Zmarła pozostawiła męża i córkę" - napisano.

"Zmarła, w trakcie pobytu w wiadomościach wysyłanych do członków rodziny i przyjaciół relacjonowała, że zgodnie z informacjami przekazywanymi jej przez lekarzy, przyjęli oni postawę wyczekującą, powstrzymując się od opróżnienia jamy macicy do czasu obumarcia płodu, co wiązała z obowiązującymi przepisami ograniczającymi możliwości legalnej aborcji" - dodano.

"Obecnie, na skutek zawiadomienia rodziny o możliwości popełnienia przestępstwa tzw. błędu medycznego, sprawą zajmuje się Prokuratura Regionalna w Katowicach" - przekazano. Podkreślono przy tym, że "ocena prawidłowości udzielonych zmarłej świadczeń leczniczych zostanie dokonana przez odpowiednie organy".

"Z uwagi na dobro śledztwa rodzina nie będzie podawać dalszych szczegółów na temat sprawy i prosi o uszanowanie jej prywatności i stanu żałoby" - napisano na zakończenie komunikatu.

Więcej o tej sprawie mecenas Budzowska mówiła w rozmowie z TVN24.

- Trudno powiedzieć, na ile wyrok Trybunału wywarł bezpośredni skutek na podejście lekarzy do leczenia kobiet w ciąży w przypadku zagrożenia życia i zdrowia matki, ale ta sprawa, ten przypadek pokazuje, że jednak zadziałał tak zwany efekt mrożący, czyli że być może lekarze częściej myślą i bardziej kierują się swoją ewentualną odpowiedzialnością karną niż dobrem pacjenta - powiedziała pełnomocnik rodziny zmarłej kobiety.

Powtórzyła za komunikatem, że o tym, czy w tym konkretnym przypadku doszło do błędu medycznego, zdecydują odpowiednie postępowania.

- Pacjentka w 22. tygodniu z bezwodziem, czyli bez wód płodowych, zgłosiła się do szpitala, została pozostawiona w szpitalu i pod opieką personelu medycznego najpierw obumarł płód, a następnie, niestety, zmarła pacjentka. Nie ulega wątpliwości, że przyczyną śmierci pacjentki był wstrząs septyczny. Według źródeł medycznych, choć nie jestem lekarzem, wstrząs septyczny związany jest między innymi właśnie z bezwodziem i z sytuacją obumarcia płodu - tłumaczyła Budzowska.

- Więc wydaje się, że lekarze powinni byli i mogli przewidywać, że dojdzie do rozwoju stanu zapalnego, sepsy, wstrząsu i w efekcie do śmierci. I ten proces powinni byli przerwać, odpowiednio monitorując stan zdrowia pacjentki, monitorując stan płodu tak, aby wychwycić ten moment, kiedy zagrożenie życia matki nakazywałoby im działanie aktywne w postaci opróżnienia jamy macicy nawet w sytuacji, kiedy płód jeszcze żył - powiedziała Jolanta Budzowska.

Pełnomocnik rodziny zmarłej powiedziała także o wiadomościach, jakie pacjentka do czasu pogorszenia się jej stanu zdrowia przekazywała swoim najbliższym. - Z tych wiadomości przebija przekonanie pacjentki, że takie bierne podejście lekarzy związane jest właśnie z obawą o odpowiedzialność za interwencję, w sytuacji, kiedy płód, można powiedzieć, jeszcze żyje - dodała.

Do sprawy odniósł się także dyrektor szpitala w Pszczynie, do którego trafiła kobieta, doktor nauk medycznych Marcin Leśniewski.

Powiedział, że "dość trudno rzecz ocenić w tej chwili". - Jesteśmy cierpiący z powodu śmierci naszej pacjentki, łączymy się w bólu z bliskimi tej zmarłej, bliskiej również nam osoby, ale ferowanie wyroków na tym etapie postępowania wyjaśniającego jest jeszcze nie do końca rozsądne - powiedział.

Przypomniał, że nie ma jeszcze wyniku sekcji zwłok ani badań biochemicznych, a zajmują się nimi służby, prokuratura.

- Trudno nam się dokładnie wypowiadać na temat przyczyn ostatecznej śmierci pacjentki. Medycyna jest dość precyzyjną dziedziną wiedzy. Nie wystarczą poszlaki. Nie wystarczą przypuszczenia, żeby określić ostatecznie to, co zdarzyło się w tej dramatycznej sytuacji - mówił.

- Nie sądzę, żeby o lekarzach, którzy od 20, 30 czy 40 lat pełnią ostre dyżury na oddziale patologii ciąży, na oddziale położniczym, na trakcie porodowym, można było powiedzieć że są strachliwi. Są to dzielni, kompetentni ludzie. Jestem absolutnie przekonany co do osób, które akurat brały udział w tych dramatycznych ostatnich kilkunastu godzinach naszej pacjentki. Są to wysokiej klasy specjaliści o ogromnym doświadczeniu, kierujący się zawsze dwiema najważniejszymi sprawami: dobrem pacjentów, sztuką lekarską. Jednocześnie od zawsze pozostajemy wierni prawu, które w kraju panuje. Sąd o tym, że to ze strachu, jest na pewno na tym etapie jeszcze nieuzasadniony - zapewniał.

Zapytany, czy lekarze rzeczywiście czekali, aż płód obumrze, Leśniewski odparł, że nie ma dostępu do dokumentacji takich rozmów czy takich danych.

- Mogę jedynie powiedzieć, że sam stan bardzo poważny i zagrożenia życia, jakim jest sepsa, jest bardzo trudnym momentem do uchwycenia. Ten moment, w którym lekarze decydują się na ostateczne, drastyczne postępowanie, jest bardzo trudny do uchwycenia. Na pewno w momencie przyjęcia pacjentki wyznaczniki stanu zapalnego nie były tak rozwinięte, żeby podejmować jakieś histeryczne ruchy - powiedział.

Dyrektor szpitala w Pszczynie był również pytany, czy lekarze mieli obawy przed ewentualnym dokonaniem zabiegu aborcji.

- Nikt z kolegów czy koleżanek nie zgłaszał takiego dramatycznego dylematu. Jestem przekonany, że sytuacja kliniczna była na tyle pozwalającą sytuacją na nadzieję, że postępowanie takie, a nie inne, było związane właśnie z tymi nadziejami, że jeszcze jest szansa na jakikolwiek ratunek pacjentki. Mogło się to potoczyć - bo taka jest medycyna - zawsze w każdą stronę - podkreślił Leśniewski.

Dyrektor pytany, w którym momencie powinno się oczyścić jamę macicy kobiety, odparł: - Ten moment został zaobserwowany w chwili, kiedy płód nie wykazywał oznak życia. Przystąpiono do leczenia zabiegowego, które nie doszło do skutku z uwagi na zatrzymanie się funkcji życiowych pacjentki. Kilkukrotnie podejmowano akcje reanimacyjną, zakończyło się to zgonem.

- Mam do dyspozycji tylko rozmowę z lekarzami i dokumentację. Raczej nie wyczekiwanie na śmierć płodu było determinantą postępowania. Determinantą postępowania jest zawsze stan pacjenta - dodał.

Szpital w Pszczynie wydał we wtorek oświadczenie w sprawie śmierci 30-latki. "Łączymy się w bólu ze wszystkimi, których tak jak nas dotknęła śmierć naszej pacjentki. Szczególnie z jej bliskimi" - czytamy.

Podkreślono, że "jedyną przesłanką kierującą postępowaniem lekarskim była troska o zdrowie i życie pacjentki i płodu". "Lekarze i położne zrobili wszystko, co było w ich mocy, stoczyli trudną walkę o pacjentkę i jej dziecko. Całość postępowania medycznego podlega ocenie prokuratorskiej i nie można w tej chwili ferować żadnych wyroków" - oświadczył szpital.

W komunikacie zaznaczono, że "osobną sprawą jest ocena stanu prawnego w zakresie dopuszczalności przerywania ciąży". "Należy jedynie podkreślić, że wszystkie decyzje lekarskie zostały podjęte z uwzględnieniem obowiązujących w Polsce przepisów" - czytamy.

W związku ze śmiercią ciężarnej kobiety w poniedziałek odbyły się protesty. Miały one miejsce nie tylko w Pszczynie, ale także między innymi w Poznaniu, Łodzi, Szczecinie, a także w Warszawie, przed siedzibą Trybunału Konstytucyjnego, który przed rokiem wydał wyrok w sprawie zaostrzenia przepisów dotyczących aborcji. Protesty odbywały się pod hasłem "Ani jednej więcej".

W Pszczynie protest odbył się przed tamtejszym zamkiem. Ludzie zapalali znicze ku pamięci zmarłej trzydziestolatki.

- Niestety, praktycznie w rocznicę wyroku doczekaliśmy się, ziścił się koszmar, którego wszystkie się obawiałyśmy. Każda z nas mogła być tą kobietą tak naprawdę - mówiła jedna z uczestniczek poznańskiego protestu. W stolicy Wielkopolski protestujący mieli ze sobą takie transparenty jak "Prawa kobiet prawami człowieka", "Piekło kobiet" czy "Jej serce też ciągle biło".

Podobne transparenty mieli także uczestnicy manifestacji w Łodzi.

Również w warszawskim proteście przed TK uczestnicy zapalali znicze, by uczcić pamięć zmarłej.

- Z powodu lęku lekarzy, że zostaną pociągnięci do odpowiedzialności za dokonanie aborcji wtedy, kiedy to jest legalne i potrzebne, każą kobietom czekać - mówiła jedna z uczestniczek tego protestu.