RPO: mamy chaos prawny, to oczywiste zagrożenie dla wolności i praw człowieka

Zakończyło się 4. posiedzenie Sejmu. Dziękujemy za uwagę.

Sejm przeszedł do ostatniego punktu, czyli oświadczeń poselskich.

Do konsultacji publicznych trafił w piątek projekt nowelizacji rozporządzenia ministra edukacji dotyczący niezadawania prac domowych uczniom klas I-III szkół podstawowych i braku obowiązku wykonywania prac domowych przez uczniów klas IV-VIII szkół podstawowych.

W projekcie znalazły się też zapisy, zgodnie z którymi oceny roczne lub końcowe z religii i etyki nie będą wliczane do średniej ocen.

Sejm rozpatruje kolejny punkt. To informacja Rady Ministrów o sytuacji osób starszych w Polsce za 2022 rok wraz ze stanowiskiem komisji.

Powołanie komisji nadzwyczajnej do rozważenia projektów dotyczących aborcji różnych ugrupowań może być dobrym pomysłem. To rozwiązanie spotkało się z pozytywnym przyjęciem na Konwencie Seniorów - powiedział w Sejmie marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Wiceprzewodniczący Paweł Śliz (Polska 2050-TD) w rozmowie z PAP zgodził się z opinią przewodniczącej komisji śledczej ds. czynności operacyjno-rozpoznawczych z użyciem Pegasusa Magdaleny Sroki, że przed komisją powinien stanąć prezes PiS Jarosław Kaczyński. - Jest to osoba, która miała najważniejsze zdanie w tym czasie, bez jego wiedzy nic się nie działo, dlatego myślę, że też powinien zostać przesłuchany - powiedział.

- Ale moim zdaniem postępowanie musi być prowadzone wątkami - ocenił zaznaczając, że dla niego najważniejszy będzie wątek procesowy. - A więc to, jak naprawdę wyglądały wnioski o stosowanie Pegasusa, czy sądy wiedziały o tym, że chodzi o Pegasusa, a także, czy były informowane o tym, że nie jest to tylko zwykły podsłuch, ale de facto inwigilacja 24 godziny na dobę - powiedział.

Zwrócił również uwagę, że część wątków objęta jest klauzulą tajności. - Dlatego też będziemy musieli mieć odpowiednie uprawnienia do tego i takie postępowanie wówczas toczyć się będzie przy drzwiach zamkniętych, członkom komisji nie będzie wolno wynosić poza salę komisji informacji i niestety społeczeństwo nie będzie mogło o pewnych rzeczach wiedzieć - zaznaczył.

Jeną z pierwszych wezwanych przed komisję śledczą do spraw Pegasusa osób powinna być była premier Beata Szydło. Uważam, że to od niej wszystko się zaczęło – powiedział w piątek PAP wiceszef komisji Tomasz Trela (Lewica).

Wśród osób, które powinny złożyć w tej sprawie wyjaśnienia przed komisją, Trela wymienił również: byłego premiera Mateusza Morawieckiego, byłego ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę i byłego szefa MSWiA Mariusza Kamińskiego. - Chcemy przesłuchać wszystkie osoby, które brały udział w zakupie, a następnie wykorzystywały to oprogramowanie – dodał wiceszef komisji. Mówił, że z tego etapu badania sprawy wyłączeni zostaną funkcjonariusze, którzy wykorzystywali Pegasusa zgodnie z jego przeznaczeniem, czyli do tropienia groźnych przestępców.

Hołownia odniósł się do słów Kaczyńskiego: Jeżeli ktoś mówi, że Sejmu de facto nie ma, to jest to ważna informacja dla Kancelarii Sejmu, bo może trzeba przestać wypłacać wynagrodzenia (...) A tak poważnie, pan Kaczyński powinien, w mojej ocenie, nieco przyhamować z metaforami, bo one mu się szybko skończą

Hołownia o liście Błaszczaka: Teraz najciekawsze. "Wczorajsza sytuacja, gdy postanowił pan ściągnąć di Sejmu RP policyjne oddziały i przeprowadzić drobiazgowe kontrole samochodów w obawie przed przyjściem dwóch posłów Kamińskiego i Wąsika jest kolejnym dowodem na to, że nasza współpraca nie układa się we właściwy sposób - zacytował fragment. - To inaczej panie przewodniczący rozumiemy współpracę - powiedział Hołownia. - Moim zdaniem nam obu powinno zależeć na tym, żeby Sejm był miejscem bezpiecznym. I tu nie chodzi o panów Kamińskiego i Wąsika. Tylko cały ten ferwor, który został nakręcony wokół tej sprawy, mógł stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa czy to funkcjonariuszy czy osób postronnych, które posłami nie są - dodał.

Hołownia odniósł się do pisma szefa klubu PiS Mariusza Błaszczaka: W piśmie czytamy: "pańskie arbitralne decyzje lub zaniechania sprawiły, że nasz klub nie ma swojego przedstawiciela w Prezydium Sejmu". Moje? Przecież wysoka izba zdecydowała. Przecież to nie marszałek Sejmu decyduje, kto będzie w Sejmie wicemarszałkiem, a więc zły adres.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia w rozmowie z dziennikarzami o posiedzeniu Prezydium Sejmu: zaakceptowaliśmy porządek przyszłego posiedzenia Sejmu, które odbędzie się za dwa tygodnie. Jednym z jego elementów jest dzień obywatelski. Chcemy przeprocedować wszystko projekty obywatelskie jakie leżały tutaj w Sejmie w zamrażarce po poprzedniej kadencji. Wszystkie 10.

Jaskulski: w 48 proc. zgłaszanych spraw do RPO udzielono wyjaśnienia oraz informacji o przysługujących środkach działania.

W 36 proc. zgłoszeń urząd RPO podjął się prowadzenia tych spraw.

- Będziemy dążyć do tego, żeby wskazać winnych, doprowadzić do sformułowania aktów oskarżenia, ale komisja śledcza ds. Pegasusa ma też większą wagę, dlatego, że ona musi być uzdrawiająca dla naszego ustroju - powiedział Witold Zembaczyński (KO).

Poseł przyznał też, że ma swoją wizję prac tej komisji. - Uważam, że pierwszą osobą, która powinna być przesłuchana to obecna szefowa Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Powinna stanąć przed komisją i opowiedzieć o nieprawidłowościach wewnątrz firmy - zaznaczył.

- Mam też oczekiwanie wobec ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Będę chciał z nim porozmawiać o tym, aby powołał specjalny zespół prokuratorski, gdzie będą trafiały wszystkie zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, które my wypracujemy w trakcie prac komisji - dodał Zembaczyński.

Patryk Jaskulski: dowiedzieliśmy się, że Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich cieszy się coraz większym zaufaniem społeczeństwa.

Wiącek: informacja, którą przedstawiam, jest głosem ludzi pokrzywdzonych przez władzę.

Wiącek: osoby z niepełnosprawnościami powinny być dla instytucji publicznych partnerami w dyskusji.

Wiącek: wielkim problemem jest opieka psychiatryczna, zwłaszcza dzieci i młodzieży.

Wiącek: nie wiemy, jaka jest skala bezdomności w Polsce. Ogólnopolskie liczenie bezdomnych w Polce odbyło się cztery lata temu.

Wiącek: trzecim problemem były wprowadzone zmiany do Kodeksu karnego. Pisali więźniowie, którym utrudniono kontakt telefoniczny z obrońcami, pełnomocnikami i osobami najbliższymi. To ciągle aktualny problem.

Wiącek: od początku 2022 roku otrzymywaliśmy tysiące skarg od obywateli po wejściu w życie tzw. polskiego ładu. Obywatele myśleli, że zmiana jest dla nich neutralna lub pozytywna, a dostawali niższe wynagrodzenie.

Wiącek: Mamy w tej chwili do czynienia z chaosem prawnym. Jest to oczywiste zagrożenie dla wolności i praw człowieka.

"Informacja roczna to jest głos ludzi niezadowolonych z funkcjonowania instytucji publicznych, ludzi, którzy czują się pokrzywdzeni, traktowani niesprawiedliwe, niezgodnie z prawem. Takich ludzi Rzecznik ma obowiązek reprezentować" - powiedział Wiącek.

Wiącek o najczęstszych skargach w 2022 roku.

- W lutym 2022 roku doszło do agresji na Ukrainę. Reagowaliśmy na wszystkie skargi, wizytowaliśmy przejścia graniczne, ośrodki recepcyjne, byliśmy w stałym kontakcie z instytucjami - mówił RPO.

"W środę ustawa budżetowa trafiła do Pana Prezydenta, Prezydent bez zbędnej zwłoki podejmie decyzję, bo kwestia uchwalenia budżetu jest niezwykle istotna dla funkcjonowania państwa polskiego, a także podwyżek dla sfery budżetowej i nauczycieli" - powiedziała Grażyna Bandych w programie iPolitycznie.

Wiącek: sądy administracyjne potwierdziły, że czynności od 2021 r. wobec migranów przekraczających granicę polsko-białoruską, są oparte na niewłaściwych podstawach prawnych, naruszających konstytucję.

Wiącek: większość skarg skierowanych do sądów została rozpatrzona.

Wiącek: w 2020 roku złożyliśmy 88 kasacji i skarg kasacyjnych do SN i 26 skarg nadzwyczajnych.

Wiącek: w 2020 roku skierowałem trzy sprawy do Trybunału Konstytucyjnego.

Wiącek: większość spraw jest rozpatrywana na bieżąco mimo złego finansowania biura.

Marcin Wiącek (RPO): rozpocznę od przedstawienia kilku danych. Ponad 75 tys. skarg od obywateli wpłynęło do biura. Pracownicy biura przeprowadzili ponad 35 tys. rozmów telefonicznych.

Kolejny punkt porządku dziennego. Teraz odbędzie się rozpatrzenie o informacji działalności Rzecznika Praw Obywatelskich.

Obrady znowu prowadzi marszałek Szymon Hołownia.

Rudzińska-Bluszcz: NIK mówi, że fundacja Profeto dostała 33 mln zł dotacji mimo braku doświadczenia.

Rudzińska-Bluszcz: jeśli chodzi o kamizelki, o które pytał pan poseł Wójcik - w większości szkół takie kampanie już były.

Rudzińska-Bluszcz: rada społeczna składa się z akademików, ekspertów, którzy w przyszłości nie będą mogli się ubiegać o te fundusze.

Rudzińska-Bluszcz: wydaliśmy dyspozycje, aby przeprowadzić kontrolę 112 umów, których wypłata przypada na styczeń. W przypadku ponad 41% są uzasadnienia, czy dotacja była przyznana zgodnie z prawem.

Wielichowska: panie pośle Ozdoba, nie jest pan w kawiarni na pogaduszkach. Myślę, że pana wyborczynie i wyborcy z Płocka nie są dumni z pana zachowania.

Posłanka PiS Mirosława Stachowiak-Różecka podczas konferencji prasowej w Sejmie zapowiedziała złożenie wniosku o zwołanie Komisji Edukacji w trybie art. 152 regulaminu Sejmu. Ma to związek z zapowiedziami resortu edukacji o ograniczeniu zadawania prac domowych uczniom.

- Członkowie Komisji Edukacji z Prawa i Sprawiedliwości zdecydowali się, żeby złożyć wniosek o zwołanie komisji w trybie art. 152 regulaminu Sejmu w związku z informacjami (...) medialnymi płynącymi ze strony resortu edukacji (...) o tym, że chce wprowadzić rozporządzaniem zakaz zadawania prac domowych w szkole - przekazała w piątek w Sejmie posłanka PiS Mirosława Stachowiak-Różecka.

Dolniak: pokazaliście, że tworzycie prawo, które jest niejasne i nieprecyzyjne.

Barbara Dolniak (wnioskodawczyni): Fundusz Sprawiedliwości stał się funduszem wyborczym.

Jacek Karnowski (KO): nie zakrzyczycie prawdy.

Tadeusz Woźniak podszedł do Wielichowskiej i prosi o udzielenie głosu, ponieważ Gasiuk-Pihowicz "cytowała jego wypowiedź. Wielichowska nie pozwala mu na zajęcie głosu, upomina go.

Kamila Gasiuk-Pihowicz (KO): bardzo wygodne - wziąć kasę i nie poinformować o swojej działalności (...) ofiary cierpią w samotności.

Wielichowska zwraca uwagę Suskiemu. - Przywołuję pana do porządku - powiedziała prowadząca obrady.

"Dumna jestem, że mogę budować szczęśliwą Polskę. Ze wszystkich sił, będę pracować dla dobra Polski i Jej Obywateli" - napisała Magdalena Łośko, która złożyła dziś ślubowanie.

Agnieszka Hanajczyk (KO): zrobiliście z kół gospodyń i OSP zasłony dymne do niecnych celów. Oni powinni dostawać środki, ale z innych funduszy.

"Funkcję Marszałka Sejmu pełni człowiek, który mentalnie nie wyszedł jeszcze ze studia TVN. Za rozbuchanym ego Szymona Hołowni, kryje się strach przed posłami Prawa i Sprawiedliwości. Marszałek boi się nie tylko posłów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, co udowodnił otaczając Sejm RP oddziałami policji. Wczoraj stchórzył przed grupą naszych posłów, którzy próbowali przedstawić mu dowody świadczące o tym, że łamie prawo. Funkcja Marszałka nie polega na lansie, tylko na godnym reprezentowaniu Sejmu RP, o czym Szymon Hołownia dawno zapomniał" - napisał w X (dawniej Twitter) Mariusz Błaszczak.

Janusz Kowalski (PiS): dziękuję Ziobrze, że wspierał koła gospodyń wiejskich i Ochotnicze Straże Pożarne. Koła gospodyń wiejskich i OSP są filarami na polskiej wsi prewencji przeciwko przestępczości. Trzeba nie znać polskiej wsi, żeby tego nie rozumieć.

Gabriela Lenartowicz (KO): odnowione Ministerstwo Sprawiedliwości wymierzy odpowiednią pokutę.

Marcin Warchoł (PiS): dlaczego Bodnar uniemożliwia pomoc ofiarom przemocy seksualnej w kościele? Fundacja Profeto, którą tak chcecie zablokować, jest założona i prowadzona przez ofiary skrzywdzone w kościele.

Zgorzelski: naszym obradom przysłuchuje się młodzież szkolna. Okrzyki to nie jest coś, co chcą wynieść z tej sali.

Witold Zembaczyński (KO) wchodzi na mównicę z kilkoma kartkami. Pokazuje je posłom i mówi o powiązaniach polityków Suwerennej Polski z wydatkowaniem środków z Funduszu Sprawiedliwości.

Jak Kanthak (PiS): jak was słucham, to przypomina mi się powiedzenie polskie "na złdzieju czapka gore". Wiecie, że macie nieczyste sumienie.

Zgorzelski: powitajmy wspólnie wycieczkę z Kłobucka na zaproszenie posła Kiepury. Witamy serdecznie.

Kazimier Choma (PiS): ponad 509 mln zł trafiło do potrzebujących.

Mariusz Gosek (PiS): w woj. świętokrzyskim zostały stare tomografy. Dzięki Funduszowi Sprawiedliwości to zmieniono. Kogo wy oskarżacie? To jest teatr.

Pawliczak: wszystko będzie sprawdzone i rozliczone.

Karolina Pawliczak (KO): pieniądze przeznaczone m.in. na działaność Rydzyka.

Wójcik: jesteśmy dumni z tego Funduszu. Żadnej frytkownicy nie rozdawałe. Nie robię frytek we frytkownicy i nikomu jej nie rozdawałem.

Odniósł się tak do słów Szczerby, który wcześniej powiedział, że Wójcik "rozdawał frytkownice".

Wójcik: kamizelki dla dzieci, do 24 tys. szkół przesłano kamizelki w związku z licznymi wypadkami.

- Z raportu NIK wynika, że te kamizelki były niepotrzebne - powiedział.

Michał Wójcik (PiS): powinniście wstać i bić nam brawo za to, że pomagaliśmy potrzebującym.

Kaleta: pan sam pokazał, że przynależność partyjna nie miała znaczenia.

Sebastian Kaleta (PiS): poseł Skonieczka pokazał obalił legendę wobec Funduszu Sprawiedliwości.

Skonieczka wraca do przemówienia. - Poseł (Solidarnej Polski - red.) dzwonił do OSP i prosił o wieszanie banerów. Tak nie powinno się dystrybuować środków publicznych - powiedział.

Piotr Zgorzelski upomina Kałużnego. - Jeszcze jedna taka wycieczka na mównicę poza trybem będzie skutkowała tym, że wykluczę pana z obrad.

Kałużny wszedł na mównicy i krzyczał do Skonieczki: a pan składał wniosek?

Marcin Skonieczka (Polska 2050-Trzecia Droga): politycy zrobili z tego Funduszu fundusz wyborczy. Obserwowałem to jako wójt gminy wiejskiej. Poseł Solidarnej Polski spotykał się z OSP, KGW mówił, że "dla swoich są środki", wtajemniczeni mogli składać wnioski.

Po tych słowach rozległy się krzyki.

Anna Wojciechowska (KO): nietęgie macie finy. Kończy wam się finansowanie kaprysów kolesi.

Michał Kałużny (PiS): to jest obrzydliwe, że odbieracie pieniądze ofiarom przemocy, ludziom chorym i tym, którzy im pomagają.

Witold Tumanowicz (Konfederacja): Findusz Sprawiedliwości był sposobem na korypcję polityczną - to prawda. Mam jednak pytanie, czy nie ulegniecie pokusie zasięgnięcia funduszy dla sienie?

Tumanowicz wymienił "głupoty", na które wydawały pieniądze "skrajnie lewicowe organizacje", finansowane przez samorządy PO i Lewicy. - Galeria w Lublinie, która organizuje wystawy transparentów ze strajków kobiet czy męskich przygodzeń, Poznań - projekt dla osób LGBT - powiedział.

- Będziemy patrzeć wam na ręce - zapowiedział poseł PiS.

Adam Gomoła (Polska 2050-Trzecia Droga) gratuluje Rudzińskiej-Bluszcz wytrwałości. - Mamy przeświadczenie, że Fundusz jest sposobem na dokarmianie swoich.

Szczerba: apeluję o dokładne rozliczenie dotacji na kanał Bąkiewicza.

Szczerba: widziałem, jak pan Warchoł rozdawał wozy strażackie.

Michał Szczerba (KO): mówimy o Funduszu Sprawiedliwości, który stał się skarbonką Ziobry. Wszystkie pieniące dla potrzebujących zostały skierowane do jednego środowiska politycznego. To był Fundusz do finansowania wszystkiego, oprócz pomocy pokrzywdzonym.

Marcin Romanowski (PiS): Kiedy wy rządziliście, pomoc dla pokrzywdzonych to 40 mln zł przez ośrodki pomocy poprzywdzonym. My przeznaczyliśmy 500 mln zł.

W siedzibie PiS oświadczenie wygłasza Jarosław Kaczyński. - Realia są takie, że łamana jest konstytucja, łamane jest prawo, przejmowane są organy państwa, w tym prokuratura i to w sposób siłowy - powiedział.

- W tej chwili w Polsce nie obowiązuje konstytucja, nie obowiązuje prawo. Obowiązuje wola władzy - dodał później.

Kaczyński poinformował także, że politycy PiS ruszają w objazd Polski. - Chcemy dotrzeć do każdego powiatu - powiedział prezes PiS. Pierwsze spotkania pod hasłem "Bądźmy razem" odbędą się w ten weekend. Rzecznik PiS potwierdził, że Kaczyński w sobotę pojdzie do Lublina, w niedzielę natomiast - do Kielc.

Rudzińska-Bluszcz: zmianie ulegną też zasady informowania o działalności Funduszu. Wcześniej był zamkniętą księgą, teraz to się zmieni.

Rudzińska-Bluszcz: trzeba zmniejszyć dowolność dysponowania funduszem przez ministra, ograniczyć tryć pozakonkursowy, dookreślić cel "przeciwdziałenie przyczynom przestępczości".

- Wiemy, jakie kroki są potrzebne, żeby fundusz służył ludziom. Powstanie społeczna rady ds. Funduszu Sprawiedliwości. Na czele rady stanie sędzia Jerzy Stępień - powiedziała Rudzińska-Bluszcz.

Rudzińska-Bluszcz: głównymi benificjentami byli wykonawcy umów cywilno-prawnych. Opublikowaliśmy ich listę.

Rudzińska-Bluszcz: jest też cel "przeciwdziałanie przestępczości". To worek, do którego wrzucano różne wydatki.

Rudzińska-Bluszcz: Celem Funduszu było i jest finansowanie sieci pomocy ludziom w trudnej sytuacji życiowej - ofiarom, świadkom przestępstw, osobom, które opuszczają zakłady karne.

Zuzanna Rudzińska-Bluszcz (MS): Fundusz Sprawiedliwości stał się symbolem niewłaściwego wykorzystania finansów publicznych. Był określany "prywatnym funduszem Ziobry", "funduszem niesprawiedliwości".

Prezydent Andrzej Duda spotkał się z ministrem MON Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem.

Kancelaria Prezydenta podała, że rozmowy dotyczyły "prezydenckiego projektu ustawy o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w tym reformującej system kierowania i dowodzenia, mianowań na stanowiska Dowódcy Generalnego oraz Dowódcy WOT, modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP oraz kontraktów zbrojeniowych".

Dolniak: pieniądze szły na cele niemające związku z walką z przestępczością.

Barbara Dolniak: Fundusz Sprawiedliwości stał się skarbonką dla Suwerennej Polski. Skalę nieprawidłowości NIK określił jako "bezprecedensową".

Podczas briefingu posłowie PiS Marlena Maląg, Stanisław Szwed i Joanna Borowiak podsumowali działania rządu PiS w zakresie polityki senioralnej i społecznej. W piątek w Sejmie rząd przedstawi informację o sytuacji osób starszych w Polsce w 2022 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Senioralnej i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

- Polityka społeczna jest w naszym DNA, stwarzanie sytuacji takich, aby rodziny z dziećmi, osoby niepełnosprawne, seniorzy, żyli w coraz lepszych warunkach, było i jest naszym priorytetem - powiedziała Maląg.

Przypomniała, że PiS przywrócił wiek emerytalny dla kobiet 60 lat i 65 lat dla mężczyzn. - To (...) działanie godnościowe, które pozwala naszym seniorom podejmować decyzje, czy przechodzą na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego, czy też pracują dłużej - dodała.

Waldemar Sługocki (sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii) odpowiada na pytania o przemyśle motoryzacyjnym.

Konfederacja będzie przeciwko projektom wprowadzającym "aborcję na życzenie"; jesteśmy konsekwentnie za życiem i przeciwko zabijaniu nienarodzonych dzieci - powiedział PAP poseł Konfederacji Michał Wawer. Ocenił, że premier Donald Tusk "realizuje strategię odwracania uwagi wyborców".

"Kaczyński to prawdziwy wizjoner. Ostatnie wizje: Sejm nie istnieje, Wąsik i Kamiński są posłami Macierewicz to szlachetny człowiek" - napisała na platformie X (dawniej Twitter) Barbara Nowacka (KO).