Trzydniowe posiedzenie Sejmu. W planach prace nad projektem noweli ustawy o KRS

Już dziś Sejm zajmie się rządowym projektem nowelizacji ustawy o KRS, który zakłada między innymi, że 15 sędziów-członków KRS ma być wybieranych w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez wszystkich sędziów w Polsce, a nie, jak jest to po zmianie przepisów z 2017 roku - przez Sejm, co stało się podstawą do zarzutów o upolitycznienie KRS i dokonywanych przez nią wyborów.

Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka poparła we wtorek projekt nowelizacji, wprowadzając poprawki, w tym zmianę umożliwiającą Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Izbie Radców Prawnych i Krajowej Radzie Notarialnej zgłaszanie kandydatów na członków KRS. Inna merytoryczna poprawka poszerzyła skład Rady Społecznej, działającej przy KRS, o przedstawiciela Krajowej Rady Komorniczej.

W Sejmie projekt noweli o KRS - podczas jego pierwszego czytania 6 marca - poparły wszystkie kluby koalicyjne: KO, PSL-TD, Polski 2050-TD i Lewicy. Przeciwne były PiS i Konfederacja. W sprawie nowelizacji przepisów o KRS odbyło się również w Sejmie 26 marca wysłuchanie publiczne prawie 40 organizacji. Projekt chwalili sędziowie przeciwstawiający się działaniom rządu PiS wobec sądownictwa, krytykowali zaś m.in. ci, którzy wtedy pełnili różne funkcje.

W skład KRS, na wniosek której prezydent powołuje sędziów, wchodzi 25 osób, w tym 15 członków wybranych spośród sędziów. Do 2017 r. ich wyboru dokonywały środowiska sędziowskie. Uchwalona w grudniu 2017 r. nowelizacja ustawy o KRS przeniosła kompetencję wyboru 15 sędziów-członków KRS na Sejm.

Obecna nowela ma spowodować, że wyboru 15 sędziów-członków KRS mają wybrać wszyscy polscy sędziowie. Po tym wyborze "ustanie działalność" sędziów wybranych do KRS na podstawie przepisów z 2017 r. W ten sposób KRS ma stać się niezależna od władzy ustawodawczej.

W KRS mają być reprezentowani sędziowie wszystkich szczebli - odpowiednio do ich liczebności. W wyborach bezpośrednich w głosowaniu tajnym wybierani będą: jeden sędzia Sądu Najwyższego, dwóch sędziów sądów apelacyjnych, trzech sędziów sądów okręgowych, sześciu sędziów sądów rejonowych, jeden sędzia sądu wojskowego, jeden sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz jeden sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Proces wyboru - zgodnie z projektem nowelizacji - ma być jawny. Nad wyborem sędziów-członków KRS ma czuwać Państwowa Komisja Wyborcza, która będzie odpowiedzialna za organizowanie wyborów, m.in. za weryfikację zgłoszeń czy drukowanie kart głosowania.

Także w środę Sejm ma zająć się wnioskiem o wotum nieufności wobec szefa MSWiA Marcina Kierwińskiego. Posłowie PiS zarzucają mu m.in. polityczną odpowiedzialność za zamieszki, do których doszło podczas protestu rolników 6 marca w Warszawie. We wtorek sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych zarekomendowała odrzucenie tego wniosku.

Posłowie rozpatrzą też zmiany w ustawie o samorządzie gminnym i w Kodeksie wyborczym, dotyczące sytuacji zastępców wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, gdy ich zwierzchnicy tracą stanowiska.

Zajmą się także rządowym projektem nowelizacji ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.

Zgodnie z projektem, osoby, które posiadają złotowy kredyt hipoteczny – wakacje nie obejmują osób zadłużonych w walutach obcych – będą mogli zawiesić spłatę rat kredytowych w maju i w czerwcu oraz jeszcze przez dwa miesiące w II połowie roku.

Z kolei w czwartek Sejm zajmie się czterema projektami dotyczącymi przepisów aborcyjnych. Projekty złożyły: KO, Lewica i Trzecia Droga. We wtorek premier Donald Tusk wyraził nadzieję na szybką pracę nad tymi projektami, jakie są w Sejmie, i przekonanie, że wszystkie trafią do prac w komisji.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia pytany we wtorek, jak zagłosuje ws. projektów dot. aborcji, odparł: "Zagłosuję za tym, tak, jak cała Polska 2050, aby wszystkie projekty skierować do komisji nadzwyczajnej, którą mam nadzieję powołamy".

Dwa projekty w listopadzie złożyła Lewica: jeden z nich częściowo depenalizuje aborcję i pomoc w niej, drugi umożliwia przerwanie ciąży do końca 12. tygodnia jej trwania.

Pod koniec stycznia do Sejmu wpłynął projekt grupy posłów klubu KO, który zakłada, że osoba w ciąży ma prawo do świadczenia zdrowotnego w postaci przerwania ciąży w okresie pierwszych 12 tygodni jej trwania.

W projekcie KO zapisano ponadto, że przerwanie ciąży jest możliwe także po upływie 12 tygodnia ciąży, gdy stanowi ona zagrożenie dla zdrowia i życia kobiety, występuje duże prawdopodobieństwo ciężkich i nieodwracalnych wad płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, a także, gdy zachodzi podejrzenie, że ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego.

Zgodnie z projektem, przerwanie ciąży może być dokonane w podmiocie leczniczym lub poza nim. "Osoba w ciąży samodzielnie podejmuje decyzję o kontynuowaniu lub przerwaniu ciąży" - napisano.

Projekt zakłada także wprowadzenie do programów nauczania wiedzy o życiu seksualnym człowieka, ochronie zdrowia reprodukcyjnego i o zasadach świadomego rodzicielstwa. W drodze rozporządzenia minister edukacji ma określić sposób nauczania i zakres treści.

Oprócz tych projektów pod koniec lutego Trzecia Droga (PSL i Polska 2050) złożyła w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o planowaniu rodziny i ochronie płodu ludzkiego, który "odwraca" wyrok TK z 2020 r. Wprowadza on na powrót do ustawy przepis, zgodnie z którym można przerwać ciążę, gdy "wyniki badań wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkich i nieodwracalnych wad płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu". Byłoby to dopuszczalne do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem kobiety ciężarnej.

Obowiązujące w Polsce od 1993 r. przepisy antyaborcyjne zostały zmienione po wyroku TK z października 2020 r. Wcześniej ustawa o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zwana kompromisem aborcyjnym, zezwalała na dokonanie aborcji także w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Tę przesłankę do przerwania ciąży TK uznał za niekonstytucyjną, co wywołało falę protestów w całym kraju.

W porządku obrad Sejmu na czwartek jest też projekt ustawy o ratyfikacji protokołu rozszerzającego polsko-ukraińską umowę o pomocy prawnej i stosunkach prawnych ws. cywilnych i karnych. Zmiana ma przyczynić się do poprawy przestrzegania prawa i wykonywania wyroków polskich sądów.

Sejm zajmie się też projektem ustawy wprowadzającej tzw. wakacje składkowe dla przedsiębiorców, które mają polegać na zwolnieniu z opłacania składek przez jeden miesiąc w każdym roku oraz projektem nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania wyrobów tytoniowych, która zakłada, że katalog wyrobów tytoniowych objętych systemem Track&Trace zostanie rozszerzony m.in. o wyroby tytoniowe niebędące wyrobami akcyzowymi.

Natomiast w piątek posłowie zajmą się nowelizacją ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, która zakłada, że importerzy cyny, tantalu i wolframu oraz złota będą musieli zagwarantować, aby wszystkie dostawy tych towarów pochodziły z odpowiedzialnych źródeł oraz z obszarów, które nie są objęte wojną.

Posłowie wysłuchają też informacji Ministra Spraw Zagranicznych na temat śmierci wolontariusza Damiana Sobola, który niósł pomoc humanitarną ofiarom konfliktu w Strefie Gazy.

Parlamentarzyści zdecydują też, czy wysłuchają m.in. Informacji Prezesa Rady Ministrów w sprawie "przyjęcia bez sprzeciwu i dyskusji propozycji zmian traktatowych Parlamentu Europejskiego na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej w dniu 18 grudnia 2023 r".