"Nie mam faktycznej możliwości orzekania". Oświadczenie sędziego Juszczyszyna

Nieuznawana przez Sąd Najwyższy Izba Dyscyplinarna w II instancji rozpoznała we wtorek odwołanie zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sędziów na decyzję podjętą w tej samej Izbie w I instancji w grudniu ubiegłego roku. Wówczas uchyliła ona zarządzenie prezesa olsztyńskiego sądu rejonowego o przerwie w wykonywaniu czynności służbowych przez sędziego Pawła Juszczyszyna.

We wtorek Izba Dyscyplinarna zdecydowała o zawieszeniu sędziego Juszczyszyna i obniżeniu jego wynagrodzenia o 40 procent.

Jeszcze tego samego dnia sędzia zapowiedział w mediach społecznościowych, że w środę "zamierza przystąpić do rozpoznania w składzie trzech sędziów sprawy odwoławczej", przydzielonej do jego referatu w Sądzie Okręgowym w Olsztynie.

W środę około godziny 10 sędzia Juszczyszyn pojawił się przed olsztyńskim sądem rejonowym. - Jestem gotowy do orzekania - oświadczył dziennikarzom. - Jestem sędzią, Izba Dyscyplinarna nie jest sądem - dodał i wszedł do budynku.

Przed sądem zorganizowana została pikieta poparcia dla sędziego.

Paweł Juszczyszyn jest sędzią olsztyńskiego sądu rejonowego. W Sądzie Okręgowym w Olsztynie orzeka w związku z delegacją. Została mu ona jednak cofnięta po tym, jak rozpoznając w tym sądzie apelację w sprawie cywilnej, nakazał Kancelarii Sejmu przedstawienie list poparcia kandydatów do nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Mimo odwołania z delegacji sędzia miał dokończyć w sądzie okręgowym sprawy, które zostały mu już przydzielone.

Rzecznik olsztyńskiego sądu okręgowego sędzia Olgierd Dąbrowski-Żegalski przekazał na konferencji zorganizowanej przed godziną 11, że "w dniu dzisiejszym w Sądzie Okręgowym w Olsztynie w IX wydziale karnym zostało zdjęte siedem spraw z wokandy z uwagi na nagłą chorobę jednego z sędziów".

- Wśród tych spraw jest też sprawa, w której występował jako przewodniczący składu sędzia Juszczyszyn - dodał. Jak mówił, "z uwagi na to, że sędzia jest chory, trudno powiedzieć, kiedy zostaną wyznaczone te terminy". - Przewodniczący wydziału dzisiaj rano podjął decyzję o zdjęciu tych spraw z wokandy - dodał Dąbrowski-Żegalski.

- Dzisiaj rano otrzymaliśmy odpis uchwały Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziego Juszczyszyna i przyjęliśmy ją do wiadomości - mówił dalej rzecznik. Zwrócił uwagę, że uchwałę wykonuje prezes sądu rejonowego, który jest pracodawcą Juszczyszyna.

- Sprawy, które są w referacie sędziego Juszczyszyna, chodzi o sprawy w Sądzie Okręgowym w Olsztynie, będą porządkowane decyzją kolegium Sądu Okręgowego. Kolegium zbierze się najprawdopodobniej 10 lutego - przekazał. Pytany, na czym będzie polegało takie porządkowanie, odparł, że "przede wszystkim trzeba sprawdzić, jaki jest aktualny referat sędziego Juszczyszyna, jeśli chodzi o sprawy w sądzie okręgowym, i podjąć stosowane decyzje".

- Biorąc pod uwagę przede wszystkim wczorajszą uchwałę Izby Dyscyplinarnej, uchwałę połączonych izb Sądu Najwyższego, również decyzję Trybunału Konstytucyjnego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego - zaznaczył. - Nie ukrywam, że jest to sytuacja bardzo skomplikowana. Mamy do czynienia z pewnego rodzaju chaosem prawnym, mamy do czynienia z sytuacją, która wymaga od nas nadzwyczajnych działań i musimy podczas kolegium podejmować stosowne decyzje - dodał Dąbrowski-Żegalski.  

Rzecznik Sądu Okręgowego w Olsztynie przekazał także, że "wczoraj późnym popołudniem do Sądu Okręgowego wpłynęło pismo z Wydziału Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej". Jak precyzował, prokurator krajowy prosi w nim o informacje "o okresie delegacji Juszczyszyna w Sądzie Okręgowym w Olsztynie, o aktualny status wskazanego sędziego wobec spraw przydzielonych w okresie delegowania do wymienionego sądu".

- Prosi również o uwierzytelnione kopie wszelkich dokumentów dotyczących podróży służbowej sędziego Juszczyszyna do Warszawy - dodał.

Prokurator Krajowy - jak zaznaczył rzecznik - zwrócił się do SO w Olsztynie o uwierzytelnione kopie wszelkich dokumentów dotyczących podróży służbowej sędziego Pawła Juszczyszyna do Warszawy, odbywanej w ramach sprawy, w której sędzia zażądał od Kancelarii Sejmu list poparcia do nowej Krajowej Rady Sądownictwa, a także informacji o okresie delegacji Pawła Juszczyszyna do Sądu Okręgowego w Olsztynie oraz "aktualnego statusu wskazanego sędziego wobec spraw przydzielonych w okresie delegowania do wymienionego sądu".

Prokurator zwrócił się również o wypożyczenie na trzy dni akt wspomnianej sprawy. - W związku z tym przewodniczący wydziału IX cywilnego wziął te akta i w tej chwili przygotowuje odpowiedź dla Prokuratury Krajowej - przekazał Dąbrowski-Żegalski.

Rzecznik zaznaczył również, że decyzje, które podjął Sąd Okręgowy w Olsztynie, w składzie którego zasiadał Paweł Juszczyszyn są aktualne i ważne. Dodał, że Juszczyszyn jest sędzią i ma prawo korzystania ze wszystkich pomieszczeń w sądzie okręgowym bez żadnych ograniczeń.

Sam sędzia Juszczyszyn odniósł się do przekazanej przez rzecznika informacji o odwołaniu zaplanowanej na środę rozprawy. Jak mówił, Izba Dyscyplinarna SN "nie jest sądem, co stwierdził z mocą zasady prawnej Sąd Najwyższy".

- Dlatego dziś w Sądzie Okręgowym w Olsztynie byłem gotowy do podjęcia czynności orzeczniczych i zamierzałem przystąpić do rozpoznania w składzie trzech sędziów sprawy odwoławczej, w którym jestem sędzią sprawozdawcą. Sprawa ta jednak została zdjęta z wokandy z uwagi na nagłą chorobę przewodniczącej składu sędziowskiego - mówił.

- W tej sytuacji dziś nie mam faktycznej możliwości orzekania. Pozostaję jednak gotowy do wykonywania swoich obowiązków służbowych, zwłaszcza do tego, co jest istotą służby sędziowskiej, to jest orzekania w imieniu Rzeczypospolitej w sprawach obywateli - oświadczył Juszczyszyn.

Po wydaniu we wtorek decyzji przez Izbę Dyscyplinarną jeden z pełnomocników Juszczyszyna, Michał Wawrykiewicz, powiedział, że "sytuacja, jeśli chodzi o rozumienie prawne, jest absolutnie jednoznaczna".

Podkreślił, że mamy uchwałę połączonych izb Sądu Najwyższego, która stwierdziła wyraźnie i jednoznacznie, że Izba Dyscyplinarna nie jest sądem w rozumieniu prawa unijnego, jak również w rozumieniu prawa krajowego". - Nie istnieje, nie jest sądem. Osoby w niej zasiadające nie są sędziami, więc nie mogą wydać wiążącego prawnie orzeczenia w stosunku do sędziego Pawła Juszczyszyna - mówił Wawrykiewicz we wtorek.

- Pan sędzia Juszczyszyn jest nadal sędzią, nadal może, a wręcz musi, jest to jego obowiązkiem, wykonywać swoje obowiązki orzecznicze - zaznaczył. Jak powiedział, sędzia Juszczyszyn będzie od środy zasiadał w sądzie. Dodał, że jeżeli prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie Maciej Nawacki będzie "utrudniał mu pracę sędziowską, będzie utrudniał pracę wymiaru sprawiedliwości".

Zastępca rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych sędzia Przemysław Radzik komentując zapowiedź wykonywania czynności przez Juszczyszyna, ocenił, że jeżeli sędzia to zrobi, "narazi się na odpowiedzialność dyscyplinarną i kolejne zarzuty".

- Jeżeli wbrew zawieszeniu [sędzia Paweł Juszczyszyn - przyp. red.] będzie przychodził do pracy, to będzie kwalifikowało się na delikt dyscyplinarny - powiedział. Sędzia Radzik stwierdził, że w zachowaniu sędziego Juszczyszyna oburza go najbardziej to, że "jego działanie godzi w normalnych obywateli, w strony postępowania, daje zły przykład innym sędziom".

Inny pełnomocnik Juszczyszyna Dariusz Mazur komentując słowa Radzika o "delikcie dyscyplinarnym", przekonywał, że "jeżeli tu ktoś popełnia delikt, to właśnie te osoby, które zasiadają za stołem sędziowskim w budynku Sądu Najwyższego, prezentując się jako jedna z izb Sądu Najwyższego".

We wtorek reporterzy TVN24 nagrali moment podpisania przez prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie Macieja Nawackiego zarządzenia, w wyniku którego sędziemu Pawłowi Juszczyszynowi zostają odebrane sprawy, dostęp do sądowego systemu informatycznego i dostęp do pomieszczeń sądu - z wyjątkiem jego pokoju. Na nagraniu widać również, jak prezes sądu konsultuje rozdzielenie spraw sędziego Pawła Juszczyszyna.

W wyroku z grudnia 2019 roku Izba Pracy Sądu Najwyższego, powołując się na orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, orzekła między innymi, że Izba Dyscyplinarna nie jest sądem w rozumieniu prawa Unii Europejskiej i prawa krajowego.

23 stycznia trzy połączone izby SN wydały uchwałę, w której stwierdziły, że jeśli w składzie zasiada osoba powołana na sędziego Sądu Najwyższego na wniosek nowej KRS, taki skład jest nieprawidłowo obsadzony. Wszyscy członkowie Izby Dyscyplinarnej zostali wskazani przez nową KRS.