Zmiany w nadzorze nad kontrolą operacyjną. Premier podpisał rozporządzenia

Tomasz Siemoniak ocenił, że to "bardzo ważna decyzja premiera Donalda Tuska podnosząca poziom ochrony praw i wolności obywatelskich". "Prokuratorzy i sędziowie będą mieli teraz pełną wiedzę na temat narzędzi i zakresu kontroli operacyjnej prowadzonej przez służby specjalne" - wyjaśnił.

Szef MSWiA i minister koordynator służb specjalnych podał, że z rozporządzeń wynika, iż wniosek o kontrolę operacyjną będzie musiał być znacznie szerszy niż do tej pory.

"To wnioski z kontroli NIK, orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 2014, prac komisji ds. Pegasusa i opinii sędziów. Na sądy zostaje także nałożony obowiązek uzasadnienia decyzji zarządzającej kontrolę, a nie - jak było do tej pory - tylko odmownej" - napisał w serwisie X.

W piątek w Dzienniku Ustaw opublikowano trzy rozporządzenia (1, 2, 3) zmieniające w sprawie sposobu dokumentowania kontroli operacyjnej prowadzonej przez Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Służbę Kontrwywiadu Wojskowego.

Wcześniej - w czwartek i piątek - na stronach RCL opublikowano teksty projektów podobnych rozporządzeń szefa MSWiA skierowane do uzgodnień - odnoszące się do dokumentowania kontroli operacyjnej prowadzonej przez Służbę Ochrony Państwa i Policję.

Rozporządzenia zakładają dokładniejsze informowanie w składanych przez szefów służb wnioskach o kontrolę operacyjną o jej zakresie, a także obowiązek uzasadniania przez sąd nie tylko decyzji odmownej, ale też wyrażającej zgodę na taką kontrolę. Szefowie będą mieli obowiązek określenia, jaki rodzaj narzędzia będzie stosowany, jaka jest jego funkcjonalność i jaki jest planowany do uzyskania w ramach kontroli operacyjnej zakres danych.

Dotąd w takich wnioskach wskazywany był jedynie rodzaj kontroli operacyjnej – czy chodzi tu o treść rozmów prowadzonych przez sieć telekomunikacyjną, o nagrywanie obrazu lub dźwięku z pomieszczeń lub samochodów, o przechwytywanie korespondencji – również elektronicznej, o uzyskiwanie danych z nośników i systemów informatycznych, czy też o kontrolę zawartości przesyłek.

Rozporządzenia dotyczą zarówno przypadków, gdy wnioskodawca zwraca się o zgodę na kontrolę do sądu, jak i w sprawach niecierpiących zwłoki – wnoszonych jedynie do prokuratora krajowego.

Nowe wzory formularzy, które będą wypełniali wnioskodawcy, mają dać wyczerpującą wiedzę o zakresie planowanej kontroli operacyjnej decydującym o jej zastosowaniu. Ma to sprawić, że ich rozstrzygnięcia będą opierać się na bardziej szczegółowych informacjach i dzięki temu w pełniejszy sposób umożliwić ocenę zasadności samej kontroli operacyjnej – tłumaczyli autorzy projektów rozporządzeń umieszczonych na RCL.

CZYTAJ TEŻ: Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o likwidacji CBA  

Zmiany w formularzach mają też doprowadzić do obowiązkowego uzasadniania każdej wydawanej przez sąd decyzji, a nie – jak obecnie - uzasadniania tylko decyzji odmownych. Projektodawcy założyli, że rozporządzenia wejdą w życie 14 dni po ich ogłoszeniu.

Również po tylu dniach zaczną obowiązywać podpisane przez premiera i umieszczone już w Dzienniku Ustaw rozporządzenia dotyczące zarządzenia lub przedłużenia kontroli operacyjnej prowadzonej przez CBA, ABW i SKW.