Raport NIK w sprawie podkomisji smoleńskiej. Brejza: każda złotówka powinna zostać bezwzględnie zbadana

We wtorek Wirtualna Polska poinformowała, że Najwyższa Izba Kontroli zarzuca Ministrowi Obrony Narodowej "brak właściwego nadzoru i kontroli" nad częścią umów zawartych z członkami podkomisji smoleńskiej. Kontrolerzy NIK stwierdzili, że w 2022 roku "zawarto 23 umowy 'dotyczące udziału członków w pracach podkomisji do ponownego zbadania wypadku lotniczego'". "Łącznie kosztowały 1 208 000 tys. zł. W przypadku dziewięciu z nich - łącznie na kwotę 602 600 zł - nie wiadomo, na co konkretnie zostały wydane te pieniądze" - pisze portal.

Według kontrolerów Mariusz Błaszczak "nie dysponował licznymi dokumentami, o które w toku kontroli występowała NIK. Minister wskazał, że na potrzeby kontroli, dokumentacja była pozyskiwana bezpośrednio z podkomisji".

Tymczasem pod koniec maja senator Koalicji Obywatelskiej Krzysztof Brejza przekazał, że "już ponad 31 mln złotych wydała podkomisja Antoniego Macierewicza". Do wpisu na Twitterze załączył pismo, które otrzymał z Ministerstwa Obrony Narodowej.

Krzysztof Brejza komentował w środę ustalenia NIK. - Wszyscy wiemy, jak to tak zwane badanie wyglądało. Nie było żadnych ekspertów, ludzi, którzy znaliby się na wyjaśnianiu wypadków lotniczych, mieliby doświadczenie badania wypadków lotniczych - mówił.

- Wysadzano chociażby tunel do hodowli ogórków, przeprowadzano różne inne dziwne eksperymenty, wysadzając blaszany garaż - dodał.

- To jest straszne, smutne żerowanie na katastrofie smoleńskiej i każda złotówka przeznaczona na działalność tej podkomisji, tej szopki Antoniego Macierewicza, powinna zostać bezwzględnie zbadana i wyjaśniona, a osoby, które wydatkowały niesłusznie pieniądze, powinny być pociągnięte do odpowiedzialności, powinny te środki zwrócić - zaznaczył senator KO.

Wiceminister obrony narodowej, senator PiS Wojciech Skurkiewicz ocenił, że "kontrola budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej miała jakąś zupełnie irracjonalną formułę".

Przekonywał, że "tych kwestii, które są związane z działalnością podkomisji i wyjaśnieniem, jest naprawdę bardzo wiele". - Dzisiaj podkomisja uzupełnia materiał, który został sporządzony i przekazany. To jest wiele tysięcy akt - dodał.

Pytany o to, kiedy podkomisja zakończy działalność, wiceminister odparł, iż liczy, że "komisja skończy pracę w momencie, kiedy będzie już ten raport całkowity z tymi aneksami i dodatkami, z tym, nad czym komisja dzisiaj pracuje".

Dopytywany o konkretny termin, przyznał, że "to jest pytanie do przewodniczącego tej podkomisji".

Podkomisja do ponownego zbadania katastrofy smoleńskiej została powołana w lutym 2016 roku przez ówczesnego ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza, który przed objęciem władzy przez Zjednoczoną Prawicę kierował złożonym z posłów PiS parlamentarnym zespołem do sprawy katastrofy samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem. Po ustąpieniu z tego stanowiska w 2018 roku Macierewicz został przewodniczącym podkomisji.

Badanie katastrofy smoleńskiej w Polsce przeprowadziła Komisja Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, którą kierował ówczesny szef MSWiA Jerzy Miller. Jej raport został opublikowany w lipcu 2011 roku. Nie wskazano jednej konkretnej przyczyny ani nazwisk winnych.

We wnioskach końcowych raportu eksperci wskazali, że przyczyną wypadku było "zejście poniżej minimalnej wysokości zniżania, przy nadmiernej prędkości opadania, w warunkach atmosferycznych uniemożliwiających wzrokowy kontakt z ziemią i spóźnione rozpoczęcie procedury odejścia na drugi krąg. Doprowadziło to do zderzenia z przeszkodą terenową, oderwania fragmentu lewego skrzydła wraz z lotką, a w konsekwencji do utraty sterowności samolotu i zderzenia z ziemią".