Pies na smyczy – jakie przepisy obowiązują właściciela? Kiedy trzeba zakładać kaganiec?

● Właściciele psów zobowiązani są do zachowywania odpowiednich środków ostrożności.  ● Nie ma ogólnych przepisów nakazujących zakładanie psom smyczy lub kagańców. ● Bardziej restrykcyjne przepisy mogą uchwalać m.in. gminy oraz właściciele obiektów. ● Za niezachowanie środków ostrożności grozi właścicielom kara grzywny oraz ograniczenia wolności.

Przepisy dotyczące obowiązków właścicieli zwierząt regulowane są przede wszystkim ustawą o ochronie zwierząt oraz kodeksem wykroczeń. Ustawa przedstawia głównie obowiązki właściciela względem samego zwierzęcia nakazując mu m.in. odpowiednią opiekę. Kodeks określa natomiast kary, na jakie narażony jest właściciel np. wyprowadzający psa w miejscu niedozwolonym.

Ustawa o ochronie zwierząt odnosi się do wyprowadzania psów bez smyczy w sposób lakoniczny. W artykule 10a wskazano, że jeżeli pies nie przebywa na ogrodzonym terenie prywatnym, musi posiadać identyfikację właściciela oraz być pod kontrolą. Oznacza to, że właściciel zgodnie z prawem może prowadzić psa bez smyczy.

Prawo to obowiązuje jednak dopóki zwierzę nie naruszy praw innych osób w miejscu publicznym lub nie uszkodzi mienia, na przykład nie zniszczy trawnika przy kopaniu w ziemi. Również gdy zwierzę nie słucha i nie reaguje natychmiast na wezwanie, właściciel psa może zostać ukarany karą grzywny ze względu na brak kontroli nad nim.

Przepisy dotyczące zakładania psu kagańca są podobne jak w przypadku zakładania smyczy. Nie ma ogólnych, ustawowych przepisów nakazujących zakładanie psu kagańca.

Jednocześnie jednak na właścicielu ciąży obowiązek zachowania środków ostrożności adekwatnych do rasy i charakteru psa. Zakładanie kagańca może zostać uznane za tego typu środek ostrożności zwłaszcza w przypadku psów należących do tzw. ras niebezpiecznych, to m.in. amerykański pitbulterier, rottweiler, buldog amerykański czy owczarek kaukaski.

Jednocześnie można przyjąć, że nawet na smyczy czy w kagańcu niektóre psy mogą stanowić zagrożenie. Duży pies nawet wówczas może wyrwać się właścicielowi, rzucić na osobę postronną i ją poturbować. W takiej sytuacji właścicielowi grożą takie same kary, jakby nie dochował należytych środków ostrożności.

ZOBACZ TEŻ: Wypuszczanie psów bez smyczy. Warszawiacy podzieleni

Jakie kary grożą właścicielom, którzy nie dopilnują swoich psów? Zgodnie z kodeksem wykroczeń w przypadkach, gdy właściciel "nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia", przewidziana została kara nagany, grzywny do 250 złotych lub ograniczenia wolności.

Wyższe kary przewidziane zostały w przypadkach, gdy zwierzę to do dodatkowo "swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka". Kodeks precyzuje również wysokość kar za określony czyny popełnione przez psa, na przykład w art. 144 za niszczenie roślinności lub zieleńca wskazano jako karę naganę lub grzywnę do 1000 złotych.

Ponadto w przypadku spowodowania przez psa obrażeń ciała u człowieka właścicielowi zwierzęcia grozi odpowiedzialność karna i odszkodowawcza.

ZOBACZ TEŻ: Wyższe mandaty za spacer z psem. Nowe przepisy weszły w życie

Przepisy ustawowe nie nakładają ogólnych obowiązków w zakresie zakładania psom smyczy lub kagańców. Dodatkowe, własne przepisy dotyczące smyczy lub kagańca mogą jednak uchwalać władze samorządowe, przedstawiciele parków, kąpielisk, placów zabaw, sklepów, hoteli, restauracji czy firm przewoźniczych.

Dlatego przed każdą wizytą w takim miejscu właściciel psa zobowiązany jest do zapoznania się z obowiązującym w nim regulaminem - nierzadko przepisy dotyczące psów są dostępne w czytelnej postaci obrazkowej (piktogramów). Często spotykanym jest m.in. zakaz wprowadzania psów do restauracji lub nakaz zakładania psom kagańców podczas jazdy komunikacją miejską.

W ten sposób specjalne przepisy znajdują też zastosowanie m.in. w lasach państwowych. Na ich mocy w lasach nie wolno wyprowadzać psa bez smyczy - złamanie tego przepisu grozi naganą lub grzywną. Wyjątkiem jest spuszczanie ze smyczy psa myśliwskiego podczas polowania.

W ogóle natomiast nie wolno wprowadzać psów na obszary objęte ochroną, zarówno czynną, jak i ścisłą, czyli m.in. do parków narodowych. Nielicznymi wyjątkami od tej zasady są np. psy pasterskie i psy-przewodnicy. 

ZOBACZ TEŻ: Prokuratura chce wyjątków od zasady wyprowadzania psów na smyczy. "Zapis narusza zasadę humanitaryzmu"