Pierwsza taka wizyta. Jan X nad Wisłą

Jan X przybywa na zaproszenie zwierzchnika Cerkwi prawosławnej w Polsce, metropolity Sawy. "Zaproszenie - jak wyjaśniała kuria metropolitalna w Warszawie - to wyraz podtrzymania duchowego dla Kościoła antiocheńskiego w jego dzisiejszym położeniu".

W czasie kilkudniowej wizyty odbierze m.in. doktorat honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie i będzie przewodniczyć cerkiewnym obchodom Święta Przemienienia Pańskiego na Grabarce.

Przed południem pierwszego dnia wizyty, podczas krótkiego nabożeństwa w katedrze metropolitalnej św. Marii Magdaleny na warszawskiej Pradze patriarcha powiedział, że przybywa zarówno z Cerkwi świętych apostołów Piotra i Pawła, jak i z Antiochii czasów obecnych. - Nosimy na naszych sercach ranę Cerkwi Antiochii i rozdarcie krajów tej ziemi. Nosimy niepokoje bezdomnego, uprowadzonego, wyalienowanego człowieka i każdej sieroty. Nosimy ból miasta Aleppo, które wyczekuje już od przeszło trzech lat na uprowadzonych pasterzy i hierarchów Jana oraz Pawła. Podczas tych trzech lat świat pozostaje zwykłym widzem tej tragedii - powiedział Jan X. Biskupi Aleppo, Ioann Ibrahim z Syryjskiego Kościoła Prawosławnego (jakobickiego) i Boulos Yazigi z Greckiego Kościoła Prawosławnego, zostali uprowadzeni w kwietniu 2013 r. w pobliżu tego miasta w trakcie akcji humanitarnej, w drodze z opanowanych przez powstańców obszarów w pobliżu granicy z Turcją.

- Nosimy rozdarcie właśnie tamtego Bliskiego Wschodu. Nosimy w sobie doświadczenia i udręki Syrii, niepokoje Libanu, ale i każdego zakątka Bliskiego Wschodu oraz całego świata, który pozbawiony jest światła pokoju pełnego Jezusa Chrystusa - dodał patriarcha. Patriarchę antiocheńskiego przywitali duchowni oraz wierni Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, na czele z metropolitą warszawskim i całej Polski abp. Sawą. Jak powiedział Sawa, Jan X "przyjechał z udręczonej ziemi syryjskiej, by wspólnie z nami świadczyć o jedności naszych Cerkwi i modlić się o upragniony dar pokoju na biblijnej ziemi syryjskiej i całym Wschodzie".

Jan X ma odebrać także tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej.

Po południu pierwszego dnia wizyty patriarcha ma spotkanie u prezydenta RP. W środę prawosławny duchowny odwiedzi Lublin. W czwartek i piątek będzie przewodniczył obchodom święta Przemienienia Pańskiego na Grabarce, najważniejszym w Polsce prawosławnym sanktuarium. W piątek przewidziano też wizytę Jana X w soborze Świętej Trójcy w Hajnówce. W sobotę patriarcha odwiedzi Białowieżę, Bielsk Podlaski oraz monaster w Zwierkach. W niedzielę weźmie natomiast udział w liturgii w świątyni Świętego Ducha w Białymstoku. W poniedziałek Jan X odwiedzi monaster w Supraślu, a następnie wróci do Warszawy. Stamtąd odleci samolotem do Bejrutu.

Jan X (wł. Juhanna Jazdżidżi) urodził się w 1955 roku w Latakii, na północy Syrii. Teologii poświęcił się dopiero po zdobyciu dyplomu inżyniera - ukończył studia teologiczne na Uniwersytecie Balamand w Libanie, potem doktoryzował się na Uniwersytecie Arystotelesa w greckich Salonikach. W Grecji uzyskał również dyplom Konserwatorium Muzyki Bizantyjskiej. Święcenia diakońskie odebrał w 1979 roku. Kapłanem został w 1983 roku. Od 1981 roku wykładał liturgikę na Uniwersytecie Balamand. Od 1993 do 2005 roku był też przełożonym monasteru św. Jerzego w Al-Humajrze pod Damaszkiem. Następnie został przełożonym monasteru Przenajświętszej Bogurodzicy w Balamand.

W 1995 roku wyświęcono go na biskupa. W 2008 roku został antiocheńskim metropolitą Europy Zachodniej i Środkowej. Synod patriarchatu Antiochii i całego Wschodu wybrał go na swego zwierzchnika w grudniu 2012 roku, kilkanaście dni po śmierci patriarchy Ignacego IV. W ostatnich latach na zaproszenie polskiej Cerkwi Polskę odwiedzali zwierzchnicy różnych kościołów prawosławnych. Przyjechali m.in. patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, zwierzchnik rosyjskiej Cerkwi prawosławnej patriarcha Cyryl, czy patriarchowie jerozolimski i aleksandryjski.

Patriarchat antiocheński zaliczany jest do tzw. patriarchatów apostolskich, znanych z tego, że na ich terenach nauczali apostołowie. Obejmuje terytoria Libanu i Syrii. Główną świątynią jest sobór Zaśnięcia Matki Bożej i Świętego Krzyża w Damaszku, siedzibą patriarchy jest również monastyr Balamand w Libanie. Do patriarchatu antiocheńskiego należy ok. 12 mln wiernych na całym świecie. Większość prawosławnych Bliskiego Wschodu mieszka w Libanie i Syrii. W Libanie prawosławni stanowią ok. 10 proc. ludności, w Syrii - przed wojną - szacowano ich liczbę na 14 proc. obywateli.

Autor: kło\mtom / Źródło: PAP