Prezydent Węgier zaproponowała, żeby zwiększyć donacje do Funduszu Wyszehradzkiego. - Z całą pewnością rozważymy to i zaproponujemy naszym premierom - powiedział w środę prezydent Andrzej Duda po spotkaniu prezydentów państw Grupy Wyszehradzkiej w Pradze.
W środę w Pradze odbył się szczyt Grupy Wyszehradzkiej z udziałem prezydentów: Polski Andrzeja Dudy, Czech Petra Pavla, Słowacji Zuzany Czaputovej i Węgier Katalin Novak.
Przywódcy rozmawiali o najistotniejszych tematach międzynarodowych, w tym o wojnie na Ukrainie, konflikcie na Bliskim Wschodzie i przyszłości Unii Europejskiej.
Na wspólnej konferencji prasowej po zakończeniu spotkania prezydent Andrzej Duda podkreślił, że głównymi tematami rozmów był między innymi Fundusz Wyszehradzki i jego wpływ na rozwój Europy Środkowo-Wschodniej. Przekazał, że prezydent Węgier Katalin Novak zaproponowała, żeby zwiększyć donacje do Funduszu Wyszehradzkiego. - Z całą pewnością to rozważymy i zaproponujemy to naszym premierom - zapowiedział Duda.
Duda o tematach rozmów
Kolejnym ważnym elementem rozmowy - jak relacjonował prezydent - był rozwój infrastruktury i rozwój gospodarczy oraz bezpieczeństwo. - Mówiliśmy bardzo szeroko o rozwoju infrastrukturalnym, akcentowałem wielkie znaczenie, jakie ma nasza wyszehradzka czwórka, tutaj w sercu Europy Środkowej, także dla rozwoju Inicjatywy Trójmorza - powiedział Duda. Dodał, że Grupa Wyszehradzka stanowi "serce tego Trójmorza".
Zwracał uwagę na znaczenie inwestycji między innymi w nowe drogi i połączenia kolejowe nie tylko dla rozwoju, ale także dla bezpieczeństwa krajów regionu. Prezydent Duda mówił, że rozwój sieci komunikacyjnych umożliwia między innymi przemieszczanie pomocy na Ukrainę z portów bałtyckich.
Andrzej Duda podkreślił, że prezydenci V4 rozmawiali też o dalszym wsparciu Ukrainy. - Wszyscy jesteśmy zgodni, że Ukraina cały czas potrzebuje wsparcia i trzeba wspierać Ukrainę - powiedział.
"Słowacja stała się lepszym partnerem do współpracy"
Prezydent Słowacji mówiła, że rozmawiano też o wsparciu innowacyjnej i zintegrowanej gospodarki. - 34 lata od upadku żelaznej kurtyny mogę powiedzieć, że jesteśmy krajami, które odniosły sukces, bo w krótkim czasie mogliśmy przejść z gospodarki planowanej do gospodarki rynkowej, również dzięki reformom, wejściu do Unii Europejskiej. Teraz musimy przejść od tak zwanych "montażowych" krajów i powinniśmy się stać krajami, które będą się zajmować badaniami i rozwojem, tworzącymi wartość dodaną - powiedziała Czaputova.
Jak podkreśliła, rząd słowacki przyjął strategię rozwoju i innowacji do roku 2030, która przewiduje inwestycje w badania i rozwój, by "Słowacja stała się bardziej konkurencyjna i stała się lepszym partnerem do współpracy, również z krajami Grupy Wyszehradzkiej". Dodała, że oprócz inwestowania środków w badania i rozwój ważne jest też wprowadzanie zmian w zakresie edukacji i na rynku pracy.
Czaputova przekazała, że podczas spotkania omówiono też kwestię połączeń drogowych i kolejowych między krajami V4 oraz kwestię wzmacniania niezależności energetycznej.
Jak mówiła, tematem rozmów była ponadto sytuacja międzynarodowa, w szczególności w związku z rosyjską agresją na Ukrainę. - Nasza pomoc dla Ukrainy jest ważna, sensowna, ponieważ utrzymanie stabilności w naszym regionie leży w naszym wspólnym interesie - zaznaczyła prezydent Słowacji.
Prezydent Węgier: Rosja nie może wygrać tej wojny
Prezydent Węgier podkreśliła, że współpraca Grupy Wyszehradzkiej jest "żywa i ma przed sobą świetną przyszłość". - Wszystkich, którzy myśleli, że wyszehradzka czwórka jest już nieistniejącą komórką, informujemy, że nie, istniejmy dalej, utrzymujemy nadal kontakty - dodała.
- Grupa Wyszehradzka jest sercem Europy, a jest również gwarantem bezpieczeństwa. Mogę powiedzieć, że jesteśmy oazą bezpieczeństwa w Europie - powiedziała węgierska prezydent. W tym kontekście podkreśliła wagę ochrony granic zewnętrznych strefy Schengen.
Odnosząc się do wojny w Ukrainie, powiedziała, że "mamy wspólne stanowisko w tym kontekście - Rosja nie może wygrać tej wojny". - Chcemy pomóc Ukrainie w maksymalny sposób, aby w tej wojnie była w stanie ochronić swój kraj i swój naród. Omawialiśmy również pomoc, którą świadczymy Ukrainie. Będziemy się starać pomagać Ukrainie nadal - zadeklarowała.
Wojna na Bliskim Wschodzie
Prezydenci poruszyli też kwestię wojny na Bliskim Wschodzie. Novak mówiła, że Izrael został brutalnie napadnięty i "jest przekonany o obronie, chce się bronić". V4, jak zaznaczyła, zgadza się, iż trzeba zapobiegać eskalacji tego konfliktu i zminimalizować liczbę ofiar cywilnych.
Prezydent Węgier wezwała przy tym Hamas do uwolnienia obywateli węgierskich przetrzymywanych jako zakładników, co - jak mówiła - jest "ważnym aspektem również do ukończenia stanu walki i pokojowego rozwiązania sytuacji". Zapewniła ponadto, że obywatele żydowscy są na Węgrzech bezpieczni.
Innym tematem omówionym przez prezydentów była współpraca w zakresie m.in. energetyki, także energetyki jądrowej. - Chciałabym podkreślić również to, abyśmy stworzyli niezależność energetyczną dla naszych krajów w długofalowej perspektywie. Abyśmy się uniezależnili od Rosji, abyśmy mogli przejść bezpiecznie na inne źródła energii - powiedziała węgierska prezydent.
Novak nawiązała też do sytuacji na granicach wewnętrznych w strefie Schengen. - Chcemy, aby nie tylko dla Węgier ważnym stanem były otwarte granice, abyśmy nie odnawiali kontroli na granicy. Chcemy, aby poruszanie się po Europie w przyszłości było bezproblemowe, bez żadnych przeszkód. Dlatego poprosiłam o współpracę kolegów, o ich wkład, aby ograniczyli kontrole na granicach - zaznaczyła.
Źródło: PAP