Po ogromnym sukcesie "Bożego ciała" Jana Komasy trudno się dziwić, że o polskiego reżysera upomniało się Hollywood. Fabryka snów od dekad uwielbia "odkrywać" utalentowanych twórców spoza Ameryki, i namaszczać na członków wielkiej hollywoodzkiej rodziny filmowców. Wystarczy przypomnieć takie nazwiska jak Alejandro González Iñárritu, Guillermo del Toro, a ostatnio Bong Joon-ho, czy Edward Berger, by przekonać się, że dla nietuzinkowych, wybitnie zdolnych reżyserów, drzwi Hollywood pozostają szeroko otwarte.
Bez wątpienia należy do nich najmłodszy z tego grona Jan Komasa, od początku tworzący kino naznaczone autorskim stemplem i wyjątkową wrażliwością na relacje międzyludzkie. Zarówno nominowane do Oscara "Boże ciało", jak kinowy debiut "Sala samobójców", były tego dowodem.
Sądząc po fabule "Rocznicy", a jeszcze bardziej po wypowiedziach reżysera i największej gwiazdy filmu, nominowanej do Oscara za rolę w "Niewiernej" Diane Lane, amerykański debiut polskiego reżysera to kino wpasowujące się w ten nurt.
Gwiazdorska obsada "Rocznicy" Jana Komasy
Już sama obsada "Rocznicy" musi robić wrażenie na kinomanach. Obok Diane Lane ("Niewierna", "Cotton Club", "Pod słońcem Toskani") i Kyle'a Chandlera ("Manchester by the Sea", "Wilk z Wall Street"), grających szczęśliwe małżeństwo z długim stażem, w rolach ich czworga dzieci zobaczymy również znanych doskonale aktorów.
Najstarszą córkę, Annę, gra Madeline Brewer, znana głównie z roli Jannine w głośnym serialu, opartym na powieści Margaret Atwood "Opowieść podręcznej". To odnosząca sukcesy, buntownicza, queerowa, utalentowana stand-upowa komiczka. Kolejna wiekiem jest Cynthia (w tej roli Zoey Deutch), ułożona prawniczka, walcząca o ochronę środowiska. Jedynego syna pary, piekielnie inteligentnego, choć zakompleksionego Josha, gra Dylan O’Brien. To zdolny pisarz wciąż szukający własnej drogi. Najmłodsza, nastoletnia Birdie - w tej roli Mckenna Grace - to wrażliwa pasjonatka nauki. W rolę Liz, której pojawienie się zmienia życie szczęśliwej, zżytej z sobą rodziny w koszmar, wciela się Phoebe Dynevor, znana najbardziej z roli Daphne Bridgerton Basset, w serialu "Bridgertonowie". Ponadto w filmie zobaczymy Irlandczyka Daryla McCormacka, znanego dzięki głośnej roli w filmie "Powodzenia, Leo Grande", w którym zagrał u boku Emmy Thompson.
Jak informują twórcy filmu, pomysł na "Rocznicę" zrodził się w głowie i w sercu polskiego reżysera, Jana Komasy. - Zawsze chciałem nakręcić film, którego akcja rozgrywa się na przestrzeni kilku lat i który pokazywałby rozwój życia i relacji w rodzinie - mówi. To łamigłówka narracyjna, którą Komasa uznał za technicznie i artystycznie fascynującą.
Co wiemy o fabule "Rocznicy?
Twórcy filmu piszą o nim jako "pełnym napięcia dramacie obyczajowym, rozgrywającym się na tle niepokojów społecznych". Jego fabuła, w wielkim uproszczeniu, skupia się na konsekwencjach wejścia do rodziny przebiegłej i ambitnej młodej kobiety - jako życiowej partnerki jedynego syna. Gdy pewnego dnia, podczas przyjęcia z okazji 25. rocznicy ślubu, syn Ellen i Paula przedstawia im swoją nową dziewczynę, Liz, nikt jeszcze nie podejrzewa, że to początek końca szczęśliwej rodziny. Nowa narzeczona to dawna studentka Ellen, wydalona przed laty z uczelni za radykalne poglądy. Pod uroczą powierzchownością dziewczyna skrywa wielkie ambicje i jest całkowicie pozbawiona skrupułów.
Filmowa opowieść umiejętnie łączy rodzinną tragedię ze społeczną diagnozą naszych czasów. "Z upływem czasu wpływ Liz na rodzinę staje się coraz większy i coraz bardziej destrukcyjny. Wylansowana przez nią nowa ideologia nazywana 'Zmianą' zdobywa coraz szerszy rozgłos. Skrywane dotąd rodzinne konflikty nabierają nowej mocy, podczas gdy kraj staje nad przepaścią" - czytamy w materiałach twórców.
"Genialna reżyseria" Komasy
- Jestem wdzięczna losowi, za tę poruszającą, aktualną historię i inspirującą obsadę, która tchnęła w nią życie - mówi Diane Lane w magazynie "People", w którym zadebiutował trailer "Rocznicy". - Genialna reżyseria na podstawie scenariusza Lori Rosene-Gambino sprawia, że stanowi ona odbicie naszego narodowego kryzysu tożsamości, widzianego z perspektywy rodziny - mówi aktorka. Jej zdaniem polski reżyser nadał jej wymiar uniwersalny. Tę umiejętność Komasa prezentuje zresztą w każdym ze swoich filmów, i w tym tkwi ich największa siła. Warto dodać, że Diane Lane jest - wraz z Lori - współautorką filmowego scenariusza.
Inny scenariusz Lori Rosene-Gambino - "The Murderer Among Us" - będący dogłębną analizą burzliwej historii powstania arcydzieła "M – Morderca" Fritza Langa, został uznany jednym z 50 najlepszych dostępnych w Hollywood scenariuszy, według kultowego rankingu "Total Film".
- Lori od razu uchwyciła ducha "Rocznicy" i wyczuła że jest on pełen niuansów - przyznaje Jan Komasa. - Pracowałem z nią podczas pandemii, spędziliśmy wiele godzin na rozmowach. Wiedziałem, że będzie pełna pasji i skrupulatności. I taka była.
Polski reżyser mówi także o kulisach powstawania filmu, i zapleczu, z którego czerpał. A była nim jego artystyczna rodzina. - Mój ojciec, (Wiesław Komasa - red.) jest aktorem, więc wiem, jak ważne jest dla aktora, by miał żyzny grunt pod swoją role, nawet jeśli nie widać tego wszystkiego w filmie – mówi Jan Komasa. Dlatego priorytetem było dla niego nawiązanie kontaktu z każdym członkiem obsady przed rozpoczęciem produkcji. Zwłaszcza z Diane Lane, której postać jest w dużej mierze inspirowana matką reżysera (mowa o Ginie Komasie, przed laty wokalistce zespołu Spirituals & Gospel Singers). Reżyser spędził z Diane Lane sporo czasu w Los Angeles. Rozmawiał zresztą nie tylko z nią. Także z Lynn Vavreck, znaną profesor politologii na UCLA, która była dla Lane wzorem do pracy nad postacią Ellen, która jest wykładowczynią uniwersytecką.
To daje wyobrażenie o stopniu zaangażowania aktorów w przygotowania do roli. Stąd właśnie - między innymi - ten niezwykły efekt, widoczny we wszystkich filmach Jana Komasy. Już sam zwiastun pokazuje dobitnie, że to kolejny film tego reżysera, w którym emocje idą w parze z ekranowym realizmem.
"Rocznica" trafi do kin jesienią. W Polsce pojawi się na ekranach 21 listopada.
Autorka/Autor: Justyna Kobus
Źródło: Lionsgate, "The Hollywood Reporter", "People", tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Lionsgate/Monolith