Proces za podręcznik do HiT-u. Autor nie pojawił się na rozprawie

Wojciech Roszkowski nie stawił się na rozprawę, ponieważ - jak poinformował jego pełnomocnik Artur Wdowczyk - nie otrzymał drogą pocztową zawiadomienia o terminie rozprawy.

Na pytanie sędziego, czy strony są gotowe pójść na ugodę, powodowie nie wykluczyli takiej możliwości. Adwokat pozwanego poinformował, że zapyta o to swojego klienta, ale - jak dodał - "widzi utrudnienia, bo pozwany został za coś, czego nie napisał".

Autorem pozwu jest ojciec dziewczynki, która przyszła na świat za pomocą metody in vitro. Przed wejściem na salę rozpraw podkreślał, że jego oburzenie wywołał ten fragment dotyczący płodności i planowania rodziny (który ostatecznie został usunięty z podręcznika):

"Wraz z postępem medycznym i ofensywą ideologii gender wiek XXI przyniósł dalszy rozkład instytucji rodziny. Lansowany obecnie inkluzywny model rodziny zakłada tworzenie dowolnych grup ludzi czasem o tej samej płci, którzy będą przywodzić dzieci na świat w oderwaniu od naturalnego związku mężczyzny i kobiety, najchętniej w laboratorium. Coraz bardziej wyrafinowane metody odrywania seksu od miłości i płodności prowadzą do traktowania sfery seksu jako rozrywki, a sfery płodności jako produkcji ludzi, można powiedzieć hodowli. Skłania to do postawienia zasadniczego pytania: kto będzie kochał wyprodukowane w ten sposób dzieci? Państwo, które bierze pod swoje skrzydła tego rodzaju "produkcję"? Miłość rodzicielska była i pozostanie podstawą tożsamości każdego człowieka, a jej brak jest przyczyną wszystkich prawie wynaturzeń natury ludzkiej".

- Pozew jest dobrze uzasadniony, zebrane dowody jasno wskazują, że autorowi chodziło o dzieci poczęte w ramach procedury in vitro - mówił reporterowi TVN24 Kamil Mieszczankowski przed rozpoczęciem procesu. Zaznaczał, że domaga się przeprosin.

KIM SĄ HISTORYCY, KTÓRZY NAPISALI PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ DO HIT-U? >>>

- Należą się one nie tylko nam, ale wszystkim rodzinom, które doczekały się dzieci z in vitro - podkreślał powód. Zaznaczał, że oprócz przeprosin, będzie domagał się od pozwanego wpłaty na stowarzyszenie "Nasz Bocian".

- Jak pan odniesie się do faktu, że wskazany przez pana fragment ostatecznie został usunięty z podręcznika? - dopytywał reporter.

- Uważam, że to jednoznaczne potwierdzenie słuszności naszego pozwu. Pan minister Czarnek i zdaje się autorzy i wydawnictwo doszli do wniosku, że jest to fragment, który budzi poważne kontrowersje i może być przedmiotem postępowania sądowego, co właśnie się dzieje - odpowiedział Mieszczankowski.

Pełnomocnik profesora Artur Wdowczyk podkreślił, że pozew dotyczy słów, które nigdy nie zostały napisane. - Nie widziałem nigdy, żeby pozwać kogoś za coś, czego nie napisał. To niebezpieczny proces, bo oznacza, że każdy może być pozwany za coś, czego nie napisał - stwierdził.

Podkreślał, że we wskazywanym fragmencie nie ma "ani słowa o in vitro". - Mi się to kojarzy bardziej z Chinami (...) moim zdaniem chodziło o możliwe machinacje genetyczne, że ktoś na przykład chce mieć dziecko z niebieskimi oczami. Natomiast nie dotyczy to in vitro, metody przecież powszechnej - zaznaczył mecenas.

Sędzią w tym procesie został wybrany, w drodze losowania, Waldemar Żurek. Pełnomocnik pozwanego domagał się we wtorek, aby sędzia Żurek wyłączył się ze sprawy. Wdowczyk wniosek taki argumentował m.in. tym, że w przeszłości prowadził wygraną sprawę przeciwko sędziemu. - Wniosek ma być rozpatrywany - przekazał reporter TVN24 Mateusz Półchłopek.

Obrońca pozwanego powołał się też na art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w którym mowa o prawie do rzetelnego procesu, w tym rozpatrzenia sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd.

Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich poinformowało, że Centrum Monitoringu Wolności Prasy SDP objęło monitoringiem sprawę pod kątem przestrzegania praw człowieka i obywatela w zakresie wolności słowa. "W ocenie CMWP w postępowaniu zachodzi zagrożenie naruszenia praw prof. Wojciecha Roszkowskiego, a także pozwanego Wydawnictwa" - podało SDP.

Kamil Mieszczankowski podkreślił, że wejście na drogę sądową było możliwe dzięki pieniądzom zebranym w ramach internetowej zbiórki. Niezbędną kwotę - 30 tysięcy złotych - udało mu się zgromadzić w zaledwie sześć godzin.

- Ostatecznie udało się zebrać 1100 procent więcej. Nadmiarowe środki pozwoliły na stworzenie programu "In Vitro to Hit" - opisał mężczyzna.

250 tysięcy złotych zebranych środków przekazał na program in vitro w miejscowościach, w których samorządy nie finansują tej metody. Drugie tyle dołożyły prywatne kliniki leczenia niepłodności. 

W sierpniu autor zbiórki i pozwu informował, że w ramach programu poczęły się pierwsze dzieci.

- W kwietniu było już 28 potwierdzonych ciąż. Wszystko dzięki panu (Wojciechowi - red.) Roszkowskiemu - dodał z uśmiechem Mieszczankowski.

Historie szczęśliwych par opublikowało stowarzyszenie "Nasz Bocian":

"Wdzięczność za wsparcie, radość i szczęście z uzyskanego efektu, to jakby nic nie powiedzieć. Jesteśmy parą, która od ponad 6 lat odbijała się od drzwi specjalistów (...) Aż tu nagle szansa, jaka dał nam program "In vitro to HiT!". Dostaliśmy się, szok. I udało się, mamy bijące serduszko!" - napisali Kamila i Mirek.

"Wracamy właśnie z USG z naszym okruszkiem na pokładzie. Przed chwilą zobaczyliśmy serduszko. Jesteśmy tak wzruszeni, szczęśliwi i wdzięczni…" - cieszyli się Natalia i Paweł.

Od lipca 2013 roku do końca 2016 roku w Polsce obowiązywał rządowy program in vitro, dzięki któremu przez trzy i pół roku na świat przyszły ponad 22 tysiące dzieci. Na ten cel ze środków publicznych przeznaczono wówczas 250 milionów złotych. Po dojściu do władzy Prawa i Sprawiedliwości ówczesny minister zdrowia Konstanty Radziwiłł poinformował o rezygnacji z tego programu. W zamian pojawił się "program prokreacyjny", w wyniku którego w 15 miesięcy doszło do zaledwie 209 narodzin. Od 2016 roku leczenie niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dofinansowują niektóre samorządy.

Niepłodność jest klasyfikowana przez WHO jako choroba cywilizacyjna. Problem ten dotyczy 15-20 proc. par w wieku prokreacyjnym. Szacuje się, że w Polsce niepłodność dotyka około trzech milionów osób.