Nowe badania ukazują "ciemne strony" uczestniczenia w wideokonferencjach na popularnych platformach internetowych. Ich konsekwencje "wykraczają daleko poza zwykłe zmęczenie" - podkreślają naukowcy. I wskazują, co zrobić, by zmęczenie spowodowane wideokonferencjami było mniejsze.
Chociaż komunikacja za pośrednictwem takich narzędzi jak Zoom, Teams czy Webex stała się "nową normalnością" interakcji społecznych w wielu dziedzinach, szerokie wykorzystywanie platform do wideokonferencji "ma również swoje ciemne strony" - zauważają na łamach czasopisma "Scientific Reports" autorzy nowego badania. By sprawdzić, jak wideokonferencje wpływają na ludzi, przeanalizowali dane EKG i EEG z aktywności mózgu 35 studentów, którzy wzięli udział w 50-minutowym wykładzie w sali wykładowej oraz online.
Trzy głównie objawy: zmęczenie, przygnębienie, senność
Analiza danych pokazała, że wideokonferencje prowadziły do znacznie większych oznak zmęczenia, przygnębienia i senności. Zarejestrowano też mniejszą uwagę i zaangażowanie niż podczas wykładu twarzą w twarz. Również kwestionariusze wypełnione przez uczestników wykazały, że studenci czuli się znacznie bardziej zmęczeni, senni i byli mniej aktywni podczas wideokonferencji niż podczas wykładu, w którym brali udział osobiście.
Konsekwencje zmęczenia
Badania dowiodły, że konsekwencje zmęczenia wynikającego z powszechnego wykorzystywania narzędzi do wideokonferencji "wykraczają daleko poza zwykłe zmęczenie" - przyznał kierujący zespołem badawczym René Riedl z Uniwersytetu Nauk Stosowanych Górnej Austrii w Steyrze i Uniwersytetu Johannesa Keplera w Linzu w Austrii, cytowany przez czasopismo "IEEE Spectrum". - Ludzie zmagają się ze zwiększonym poziomem stresu, spadkiem produktywności i poczuciem derealizacji (odrealnienia - red.) - dodał.
W szerszej skali ten rodzaj zmęczenia może wpływać na pogorszenie jakości komunikacji i współpracy, wpływając na relacje zawodowe i osobiste. - Brak zniuansowanych niewerbalnych sygnałów w wirtualnych interakcjach hamuje bogactwo komunikacji, utrudniając uczestnikom pełne zaangażowanie i nawiązanie znaczących kontaktów - ocenił współautor badań Gernot Müller-Putz, inżynier biomedyczny z politechniki w Grazu.
ZOBACZ TEŻ: Badanie: ludzie są zbyt zmęczeni, by zdrowo żyć. Wyjście na siłownię to "ostatnia rzecz, jaką chcą zrobić"
Zmęczenie wideokonferencjami - jak je zmniejszyć
Co zrobić, by zmęczenie spowodowane wideokonferencjami było mniejsze? - Opierając się na wynikach naszych badań, zalecamy przerwę po 30 minutach (od rozpoczęcia spotkania - red.), ponieważ odkryliśmy, że po 50 minutach wideokonferencji można zaobserwować znaczący wzrost zmęczenia - powiedział Riedl. Jak dodał, pomocne może okazać się też wykorzystanie funkcji takich jak "widok mówcy". Ponadto naukowcy zwracają uwagę na rolę firm projektujących platformy do wideokonferencji, które mogłyby zbadać kwestię "projektowania platform, które nie tylko ułatawiają naturalną komunikację, ale także odtwarzają zniuansowaną dynamikę interakcji twarzą w twarz" - ocenił Müller-Putz.
Autorzy nowych badań uważają, że choć całkowita rezygnacja z wideokonferencji jest niemożliwa, kontakty online nie powinny stanowić "hurtowego substytutu" spotkań twarzą w twarz. - Ważne jest, aby podkreślić, że wspierająca kultura pracy, zakorzeniona w zrozumieniu niuansów wirtualnych interakcji, może znacznie złagodzić wpływ długotrwałego polegania na cyfrowych platformach komunikacyjnych - powiedział Müller-Putz. - Wideokonferencje to tylko jedna z form komunikacji elektronicznej - dodał, wskazując, że komunikacja za pośrednictwem e-maili i innych platform internetowych powinna stać się w przyszłości przedmiotem szeroko zakrojonych badań.
Źródło: Scientific Reports, IEEE Spectrum
Źródło zdjęcia głównego: M.Moira / Shutterstock