Stany Zjednoczone i Unia Europejska zawarły porozumienie kończące blisko 17-letni spór o dotacje dla konkurujących ze sobą producentów samolotów Boeing i Airbus. Porozumienie przewiduje zawieszenie karnych ceł. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen określiła porozumienie mianem przełomowego.
- Zamiast walczyć z jednym z naszych najbliższych sojuszników, w końcu łączymy siły przeciwko wspólnemu zagrożeniu – poinformowała we wtorek w Brukseli przedstawicielka USA ds. handlu Katherine Tai. Dodała, że obie strony porozumiały się w sprawie pięcioletniej umowy zawieszającej cła. Jak mówiła, mogą one jednak być przywrócone, jeśli amerykańskie firmy nie będą w stanie "uczciwie konkurować" z firmami z Europy.
- To spotkanie rozpoczęło się przełomem w sprawie lotnictwa. To naprawdę otwiera nowy rozdział w naszych stosunkach, ponieważ przechodzimy od sporów sądowych do współpracy w zakresie lotnictwa po 17 latach sporów – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, cytowana przez Agencję Reutera.
Spór handlowy między USA i UE trwa od blisko 17 lat. Obie strony oskarżały się o nielegalne subsydia dla swoich gigantów branży lotniczej, Airbusa i Boeinga. Obie wygrały też swoje sprawy przed Światową Organizacją Handlu (WTO) w sprawie ceł nałożonych w związku z subsydiami.
Spór Unia Europejska - USA
Arbitrzy WTO w marcu 2019 roku prawomocnie orzekli, że mimo zakwestionowania państwowej pomocy dla Boeinga amerykański koncern korzystał z niej jeszcze przez lata. Dalsze postępowanie dotyczyło już tylko rozmiarów sankcji. Za nielegalną pomoc uznano m.in. dotacje na badania i rozwój od rządowej agencji kosmicznej NASA oraz ulgi podatkowe. Wspierano w ten sposób również projektowanie i produkcję samolotu pasażerskiego Boeing 787 Dreamliner.
UE dopuszczała możliwość rezygnacji z udostępnionych jej sankcji, jeśli USA zniosłyby własne karne cła, jakimi obciążyły importowane towary unijne w odpowiedzi na niedozwoloną publiczną pomoc dla będącego rywalem Boeinga koncernu Airbus.
W październiku 2019 roku arbitrzy zezwolili Stanom Zjednoczonym na nałożenie karnych ceł, gdyż do tego czasu trwało dotowanie europejskiego Airbusa. Wynosząca 7,5 mld dolarów rocznie wartość towarów objętych tymi cłami była najwyższa od momentu utworzenia WTO w 1995 roku. Stosowane były one głównie przeciwko czterem wspierającym finansowo Airbusa państwom: Francji, Niemcom, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii.
UE uzgodniła w związku z tym w listopadzie 2020 roku, że nałoży na sprowadzane z USA towary i usługi o wartości do 4 mld dolarów karne cła w związku z niedozwoloną państwową pomocą dla Boeinga.
Źródło: PAP, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock