Seria rekordów w energetyce

Według opublikowanych w środę danych think tanku Ember, w roku 2023 padło w Unii Europejskiej szereg rekordów. Wytwarzanie energii elektrycznej z paliw kopalnych spadło o 19 proc. w ujęciu rocznym, również o 19 proc. spadła emisja CO2 z sektora energii.

Na spadek produkcji energii elektrycznej z paliw kopalnych o 207 TWh wpłynęło przede wszystkim mniejsze o 26 proc. wytwarzanie z węgla. Z węgla powstały 333 TWh, czyli 12 proc. wyprodukowanej w UE energii elektrycznej. Jak zauważa Ember, od 2016 r., roczna produkcja z węgla spadła o połowę, czyli o 327 TWh. W tym samym czasie o 354 TWh wzrosło wytwarzanie z wiatru i słońca. 19 proc. spadek emisji z sektora energii oznacza, że w stosunku do roku 2007 spadły one już o połowę.

Rekordowa była z kolei produkcja z farm wiatrowych, która w 2023 r. wzrosła o 13 proc. do 475 TWh, po raz pierwszy w historii wyprzedzając produkcję z gazu, która była na poziomie 452 TWh. Według wyliczeń Ember, po raz pierwszy roczna produkcja energii elektrycznej z wiatru i słońca przekroczyła 25 proc., osiągając 27 proc. Przez niemal jedną czwartą czasu źródła na paliwa kopalne dostarczały mniej niż jednej czwartej energii elektrycznej, rok wcześniej wskaźnik ten wynosił 4 proc.

W przypadku Polski, jak wskazuje Ember, po raz pierwszy wytwarzanie ze słońca i wiatru przekroczyło 20 proc., ze źródeł tych pochodziło 21 proc. wyprodukowanego w Polsce prądu. Rok wcześniej wskaźnik ten był na poziomie 16 proc. Udział wszystkich źródeł odnawialnych wyniósł 27 proc. Wytwarzanie z węgla spadło do poziomu 61 proc., wcześniej najniższy poziom to było 70 proc. w 2020 r. Ember szacuje, że spadek produkcji z węgla to efekt wzrostu wytwarzania ze słońca i wiatru o 7 TWh w porównaniu do roku wcześniej, wzrostu produkcji z gazu o 3 TWh, ale także dzięki spadkowi krajowej produkcji o 10 TWh, z czego połowa wynikała ze spadku popytu krajowego, a reszta ze zmiany kierunku wymiany handlowej - z eksportu w 2022 r. na import. We wtorek Komisja Europejska zaproponowała cel redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2040 r. o 90 proc. w stosunku ro roku 1990. Cel na 2030 r. wynosi 55 proc. Zgodnie z zaprezentowanymi danymi, emisje krajów UE w 2022 r. były niższe o 32,5 proc. w stosunku do 1990 r., przy wzroście PKB w tym okresie o 67 proc. Jak zaznaczyła Komisja, w 2040 r. system energetyczny powinien być praktycznie zdekarbonizowany, a źródła odnawialne i elektrownie jądrowe będą wtedy zaspokajać ponad 90 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną. Udział źródeł na paliwa kopalne ma wynosić 3-8 proc. Przekłada się to na ok. 80 proc. redukcję zużycia paliw kopalnych, przy czym ok. 60 proc. konsumpcji paliw kopalnych ma pochodzić z transportu.

Czytaj też: Takich cen nie było od ponad dekady