Ryzyko prawne mieszkaniowych kredytów walutowych pozostaje najistotniejszym źródłem zagrożeń dla stabilności systemu finansowego - podał Komitet Stabilności Finansowej. Komitet z niepokojem odnotowuje, że "liczba spraw sądowych dotyczących tych kredytów nadal rośnie, a istotna część tych spraw kończy się unieważnieniem umów kredytowych".
W poniedziałek opublikowano komunikat po posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, które miało miejsce 25 marca br. W opinii Komitetu "rozstrzygnięcia prowadzące do unieważnienia umowy, a tym bardziej godzące w ekonomiczną logikę rozliczeń między stronami po takim unieważnieniu, nie są proporcjonalne w stosunku do skutków najczęściej kwestionowanych postanowień umownych, zakłócają funkcjonowanie podstawowych mechanizmów rynkowych oraz generują bardzo istotne obciążenia dla sektora bankowego".
Według KSF może to w efekcie "doprowadzić do istotnego osłabienia odporności" sektora bankowego, niosąc negatywne skutki dla deponentów i zdolności banków do dalszego finansowania rozwoju polskiej gospodarki.
W piątkowym komunikacie uczestniczyli: Paweł Szałamacha, członek zarządu Narodowego Banku Polskiego jako Przewodniczący Komitetu; Piotr Patkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów; Jacek Jastrzębski, przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego oraz Piotr Tomaszewski, prezes zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Walutowe kredyty mieszkaniowe
"System prawny nie powinien abstrahować od zasad ekonomii i sprawiedliwości społecznej i w sposób nieuzasadniony prowadzić do uprzywilejowania kredytobiorców walutowych względem osób, które w tym samym czasie zdecydowały się na kredyt złotowy, np. chcąc uniknąć ryzyka walutowego" - podkreślono w komunikacie, dodając, że "podnoszona przez kredytobiorców abuzywność postanowień umownych nie może być wykorzystywana instrumentalnie dla unikania niekorzystnych skutków zawartej umowy, związanych z materializacją ryzyka kursowego".
"Zgodnie z zasadami gospodarki rynkowej, w tym zasadami odpłatności i ekwiwalentności świadczeń, udostępnieniu kapitału finansowego powinien odpowiadać obowiązek jego zwrotu oraz wynagrodzenie ze strony korzystającego z tego kapitału, przynajmniej w wysokości pokrywającej poniesione koszty" - czytamy.
Stopy procentowe w Polsce
Ponadto Komitet Stabilności Finansowej omówił bieżącą sytuację na rynku mieszkaniowym. Komitet ocenił, że "na obecnym etapie ścierają się różne zjawiska oddziałujące na ten rynek, a dodatkowym źródłem niepewności jest sytuacja związana z wojną w Ukrainie".
"Czynnikiem ograniczającym presję cenową jest spowolnienie dynamiki akcji kredytowej, będące efektem wzrostu stóp procentowych oraz zaostrzania przez banki polityki kredytowej. Z kolei po stronie podażowej utrzymują się ograniczenia związane z niedoborem odpowiednich gruntów i siły roboczej oraz z rosnącymi kosztami materiałów budowalnych" - wskazano.
Rada Polityki Pieniężnej (RPP) podczas marcowego posiedzenia zdecydowała o szóstej z rzędu podwyżce referencyjnej stopy procentowej - o 75 punktów bazowych do 3,50 procent. To najwyższy poziom od lutego 2013 roku. Kolejne posiedzenie decyzyjne RPP zaplanowano na 6 kwietnia.
Co ważne, w ocenie Komitetu dotychczasowy wzrost kosztów obsługi kredytów mieszkaniowych nie powinien stanowić zagrożenia dla terminowego regulowania zobowiązań przez kredytobiorców. Zwrócono uwagę, że udział kredytów udzielonych przy historycznie niskich stopach procentowych "jest relatywnie mały".
Dodatkowo KSF przypomniał, że kredytobiorcy, dla których wzrost rat stanowiłby nadmierne obciążenie dochodów mogą korzystać z pomocy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Komitet ocenił, że "dotychczasowe wykorzystanie Funduszu jest nieznaczne, co może potwierdzać brak problemów ze spłatą zobowiązań lub świadczyć o niskiej świadomości istnienia takiej formy pomocy".
Komitet Stabilności Finansowej
Komitet Stabilności Finansowej jest organem właściwym w zakresie nadzoru makroostrożnościowego w Polsce. Podstawowym zadaniem Komitetu jest identyfikowanie, ocena i monitorowanie ryzyka systemowego powstającego w systemie finansowym lub jego otoczeniu.
W jego skład wchodzą przedstawiciele czterech głównych instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego: Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
TVN24 na żywo - oglądaj w TVN24 GO:
Źródło: TVN24 Biznes