Premier może jednoosobowo podjąć decyzję, że pieniądze są wydane na przykład na taką drogę, a nie na inną - powiedział na antenie autor reportażu "Fundusz za długi" w magazynie "Czarno na białym" Łukasz Karusta. Zwrócił uwagę, że fundusz antycovidowy wciąż jest źródłem finansowania wielu programów i inwestycji, mimo że pandemia COVID-19 już się skończyła.
Reportaż "Fundusz za długi" do zobaczenia w poniedziałek o godzinie 20:30 w TVN24 w magazynie "Czarno na białym", a już teraz można go obejrzeć w TVN24 GO.
Łukasz Karusta o reportażu mówił w niedzielę na antenie TVN24. - Chodzi o fundusze pozabudżetowe, czyli fundusze, które wydają pieniądze poza budżetem państwa i w zdecydowanej większości zaciągają długi, bo one emitują obligacje, żeby te pieniądze wydawać - wyjaśniał.
Pandemia się skończyła, fundusz antycovidowy wciąż jest
Dziennikarz zwrócił uwagę, że jeden z nich - Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 - wciąż jest źródłem finansowania wielu programów i inwestycji, mimo że pandemia już się skończyła.
- Już żadnych obostrzeń nie mamy, żadnych problemów związanych z COVID-19, a z tego funduszu wciąż są wydawane pieniądze i to bardzo duże pieniądze. Mało tego, wydawane są pieniądze na rzeczy, które z COVID-19 nie są w ogóle związane - mówił.
Wskazywał, że ze środków funduszu finansowane są takie inwestycje, jak "wieże widokowe, boiska, przebudowa dróg". - Czasami są to rzeczy oczywiście bardzo potrzebne, my tutaj nie sugerujemy, że to są rzeczy zbędne za każdym razem. Jest różnie, tu można dyskutować - zaznaczył.
Jednoosobowe decyzje?
Dopytywany o to, kto odpowiada za wydatkowanie pieniędzy z funduszu, odpowiedział: "najczęściej w tym przypadku, w przypadku pieniędzy z funduszu COVID-19, jest tak, że my musimy odpowiadać, że nie wiemy".
- My o to pytamy i Kancelarię Premiera, i Ministerstwo Finansów, i Bank Gospodarstwa Krajowego. Bo te pieniądze zazwyczaj idą przez Bank Gospodarstwa Krajowego, on jest dysponentem tego funduszu, ale tak naprawdę kto, czy jednoosobowo, czy jakoś gremialnie, podejmuje decyzję, tego nie wiemy. Wiemy, że w ustawie, która powoływała ten fundusz, jest napisane, że to jest fundusz, którym tak naprawdę, to nie jest dokładny cytat, ale może dysponować premier rządu, prezes Rady Ministrów - mówił.
- Prezes Rady Ministrów może podjąć decyzję, że te pieniądze są wydane na przykład na taką drogę, a nie na inną drogę, albo na tę wieżę widokową, a nie na inną wieżę widokową - mówił.
- Takie decyzje są podejmowane jednoosobowo, że jedna gmina dostaje, a druga gmina nie dostaje. Jest badanie między innymi Fundacji Batorego, która pokazuje, jaka część Polski dostała więcej. No i zdecydowanie najwięcej w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości dostały regiony, dostały województwa tam, gdzie Prawo i Sprawiedliwość zdobywa najwięcej głosów. Zdecydowanie najwięcej dostało Podkarpacie, Lubelszczyzna, Małopolska - podkreślił reporter.
Bardzo duża skala
Reporter podkreślił, że pieniądze na te inwestycje będziemy musieli kiedyś oddać. - To jest z naszych podatków, bo to są podatki teraźniejsze i podatki przyszłe, to są pieniądze, które BGK dostaje z emisji obligacji. Większość z tych pieniędzy to jest właśnie z takiego źródła. Potem my będziemy to spłacać - mówił w TVN24.
Reporter "Czarno na białym" zwracał uwagę na bardzo dużą skalę wydatkowania pieniędzy z funduszy pozabudżetowych. - Sam Fundusz Przeciwdziałania COVID do 2026 roku to będzie 250 miliardów złotych. Wydatki budżetu państwa na dany rok, w tym roku po nowelizacjach, to jest prawie 700 miliardów złotych, więc to jest tak naprawdę prawie jedna trzecia wszystkich wydatków budżetowych, więc ta skala jest ogromna. Ona wciąż rośnie, bo to jest tak, że te wydatki się zwiększają - mówił.
- Wielu rzeczy nie wiemy. Bank Gospodarstwa Krajowego, który, tak jak mówiłem, dysponuje tymi pieniędzmi, zasłania się tajemnicą bankową i tak naprawdę może się zasłaniać tajemnicą bankową, bo to formalnie nie są pieniądze budżetowe, to są pieniądze, którymi dysponuje bank, więc może stwierdzić "my nie możemy powiedzieć, tajemnica bankowa" - wyjaśniał dziennikarz.
Źródło: TVN24