Spadek dochodów odczuliśmy wszyscy. "Zżerała je inflacja"

Źródło:
TVN24 Biznes
Dr Edyta Wojtyla: tu o żadnym zahamowaniu nie może być mowy
Dr Edyta Wojtyla: tu o żadnym zahamowaniu nie może być mowy TVN24 BiS
wideo 2/9
Dr Edyta Wojtyla: tu o żadnym zahamowaniu nie może być mowy TVN24 BiS

W ujęciu realnym, czyli po uwzględnieniu inflacji, nasz dochód rozporządzalny w 2022 roku zmalał w stosunku do 2021 - mówi w rozmowie z TVN24 Biznes Iga Magda, ekonomistka ze Szkoły Głównej Handlowej, wiceprezeska Instytutu Badań Strukturalnych, powołując się na raport Głównego Urzędu Statystycznego. Spadek wystąpił we wszystkich grupach społecznych - najmocniej odczuły to osoby prowadzące działalność gospodarczą, jednak pogorszyła się także sytuacja pracowników.

Jak wynika z opracowania GUS "Sytuacja gospodarstw domowych w 2022 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych" przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny wyniósł 2250 zł na osobę. Wprawdzie nominalnie to aż o 11,4 proc. więcej niż w 2021 r., ale ze względu na wysoką inflację realnie mamy do czynienia ze spadkiem na poziomie 2,6 proc.

- Dochody rosły, co widać w ujęciu nominalnym – czyli abstrahując od inflacji - ale jednocześnie inflacja je zżerała, czyli w ujęciu tak zwanym realnym, dochody malały. Ten spadek o 2,6 procent oznacza, że za ten sam dochód w 2022 roku można było kupić o tyle procent mniej dóbr – wskazała wyjaśnia w rozmowie z TVN24 Biznes Iga Magda, ekonomistka ze Szkoły Głównej Handlowej, wiceprezeska Instytutu Badań Strukturalnych.

Spadek dochodów odczuliśmy wszyscy

GUS w publikacji podał także dane na temat wydatków i budżetów w podziale na podstawowe grupy społeczno-ekonomiczne (pracownicy, rolnicy, pracujący na własny rachunek, emeryci i renciści). Najmniej do dyspozycji mają renciści (1809 zł), a najwięcej osoby prowadzące własną działalność (2540 zł). 

Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny i wydatki na 1 osobę w 2022 rokuGUS

W teorii nieźle się mają emeryci, u których średni dochód rozporządzalny wynosi 2281 zł, ale z drugiej strony suma wydatków bieżących jest wyższa niż w przypadku większości pozostałych grup - wynosi 71,8 proc. dochodu rozporządzalnego. Więcej wydają tylko renciści - 84,1 proc.

"W porównaniu z rokiem poprzednim udział wydatków w dochodach gospodarstw domowych ogółem wzrósł o 2,2 punktu procentowego do 65,6 proc., co wskazuje na mniejsze możliwości gromadzenia oszczędności w porównaniu z rokiem poprzednim, ale nadal pozostawał istotnie poniżej wartości z roku 2019 (ostatniego przed pandemią COVID-19)" - zauważono w opracowaniu.

Nasza rozmówczyni zauważa, że największy realny spadek dochodu miał miejsce w przypadku prowadzących własną działalność (7,6 proc.), a w mniejszym stopniu gospodarstw pracowników (1,3 proc.), co może wynikać z tego, że ryzyko gospodarcze, utraty dochodów jest wyraźnie większe u osób prowadzących działalność gospodarczą.

- To wsparcie, które otrzymały (firmy) w czasach po pandemii COVID-19, było jednak mniejsze niż wśród pracowników. Z tej perspektywy widać wyraźnie, że nie tylko inflacja jest tym, co zżera dochody, ale także pewne ryzyka ekonomiczne się realizują. Mamy jednak niepewność gospodarczą, co ma znaczenie dla dochodów przedsiębiorstw przede wszystkim. Mamy wojnę w Ukrainie, która wpływa na całą masę wskaźników ekonomicznych. Mamy cały czas niepewność dotyczącą łańcuchów dostaw. To wszystko ma znaczenie i trudne, jeśli wręcz niemożliwe, jest oszacowanie na ile te zmiany w dochodach wynikają z czystych procesów inflacyjnych, a na ile z innych zmian, tym bardziej, że one też wpływają na te pierwsze. Czy to chwilowe? Za dużo jest czynników żeby to stwierdzić, to byłoby wróżenie z fusów - wskazała ekonomistka.

Zmiana w nierównościach, czyli spadek współczynnika Giniego

Jednocześnie, jak podaje GUS, po raz pierwszy od kilku lat spadł tak zwany współczynnik Giniego, który pokazuje stopień nierówności dochodowej. Wyraża się go wartością od 0 do 1. Im wyższy, tym nierówności w danym społeczeństwie są większe. W 2022 roku z poziomu 0,319 spadł do 0,314.

- To jest ciekawe, że przez parę lat obserwowaliśmy wzrost tego współczynnika, a teraz obserwujemy po raz pierwszy jego spadek. Odzwierciedla to fakt, że pogorszenie się sytuacji dotknęło przedsiębiorców w największym stopniu, a oni są grupą o najwyższych dochodach - wskazuje Iga Magda i zauważa, że badanie GUS-u ujawnia jednocześnie, że nierówności na wsi cały czas rosną.

- Obszary wiejskie to zarówno tradycyjne, niskodochodowe rolnictwo, duże rynkowe gospodarstwa rolnicze, ale także mieszkańcy miast wyprowadzający się na podmiejskie obszary formalnie wiejskie. Osoby te jednocześnie dochody osiągają z miejsc pracy w miastach. To wpływa na powiększanie się nierówności na obszarach wiejskich - wyjaśnia. 

Czy 500 plus coś jeszcze zmienia?

Świadczenie 500 plus wprowadzone w 2016 roku stało się już stałym elementem finansowego obrazka, dlatego nie widać jego bezpośredniego wpływu na budżety Polaków. Jednak mogło ono pomóc niektórym rodzinom przy szalejącej inflacji.

- Warto podkreślić, że spadł realnie dochód gospodarstw domowych, ale jednocześnie nie znaczy to, że spadły ich wydatki. Te niewiele, ale wzrosły, także w ujęciu realnym. Oznacza to, że gospodarstwa domowe sięgały do oszczędności, jakie miały, po to, by móc utrzymać wydatki na podobnym poziomie. Tutaj myślę, że 500 plus odegrało na przestrzeni czasu istotną rolę, bo pozwoliło sporej części gospodarstw domowych po prostu zbudować te oszczędności, do których teraz sięgały w czasach trudniejszych - wskazuje ekonomistka.

Na pytanie, czy obiecywana waloryzacja i podniesienie wartości świadczenia do 800 zł, co ma nastąpić od stycznia 2024 roku, coś zmieni w budżetach Polaków Iga Magda odpowiada, że "przywrócenie realnej wartości tego świadczenia ma szansę poprawić sytuację dochodową gospodarstw rodzin z dziećmi".

Na co Polacy wydają najwięcej?

Z danych GUS wynika, że największy udział w wydatkach domowych budżetów odnotowano w kategorii żywność i napoje bezalkoholowe - wyniósł średnio 26,7 proc. z niewielkim wzrostem w porównaniu do 2021 r. o 0,2 punktu procentowego.

"W poszczególnych grupach społeczno-ekonomicznych wyniósł on od 23,5 proc. w gospodarstwach pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym do 32,1 proc. w gospodarstwach rolników" - wskazuje GUS.

Po żywności najwięcej wydajemy na utrzymanie mieszkania lub domu i nośniki energii. Przeciętnie 19 proc. naszego dochodu i tu też odnotowano minimalny wzrost na poziomie 0,1 punktu procentowego w porównaniu do 2021 roku. Najmniej wydają osoby pracujące na własną działalność (16,2 proc.), a najwięcej renciści (25 proc.).

Struktura wydatków w gospodarstwach domowych w 2022 rokuGUS

Autorka/Autor:JW/dap

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- My nie chcemy od nikogo jałmużny. My chcemy, żeby ci, którzy korzystają z naszych treści, za to płacili - powiedział w programie "Fakty po Faktach" na antenie TVN24 Andrzej Stankiewicz, zastępca redaktora naczelnego Onet.pl, pytany o postulat polskich mediów w sprawie zmian w ustawie o prawie autorskim. - Tak naprawdę chodzi o jakość demokracji. Bo bez wolnych, niezależnych i silnych mediów, które są coraz słabsze przez monopolistyczne zabiegi takich koncernów jak Google, nie ma w ogóle reklam - dodał Roman Imielski, pierwszy zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej".

"Biorą sobie za darmo to, co my miesiącami w pocie i trudzie tworzymy"

"Biorą sobie za darmo to, co my miesiącami w pocie i trudzie tworzymy"

Źródło:
tvn24.pl

Wielu wydawców mediów regionalnych przyłączyło się do protestu dotyczącego nierównych relacji z platformami cyfrowymi. Po opublikowaniu na Facebooku wpisów z wyrazami poparcia akcji, zostały one momentalne zablokowane, a w niektórych przypadkach zawieszano całe profile lokalnych portali. - Odebraliśmy to jako pogrożenie palcem przez Facebooka - siedźcie cicho, bo jak będziecie fikać, to zablokujemy wam Facebooka - mówi w rozmowie z sekcją biznesową portalu tvn24.pl dziennikarz serwisów lokalnych ziemiadebicka.pl, mojepieniny.pl i mojebieszczady.com.pl Krzysztof Czuchra.

Opublikowali post, momentalnie zniknęli z Facebooka. "To pogrożenie palcem"

Opublikowali post, momentalnie zniknęli z Facebooka. "To pogrożenie palcem"

Źródło:
tvn24.pl

Posłowie nie posłuchali apelu mediów, teraz czas na senatorów. Chodzi o nowelizację ustawy o prawie autorskim, która jest wdrożeniem przepisów unijnej dyrektywy, regulującej kwestie wynagrodzenia za wykorzystywanie utworów. Jak przestrzegają najwięksi polscy wydawcy, przepisy w kształcie, który przyjął Sejm, są bardzo niekorzystne dla mediów i mogą doprowadzić do zamknięcia wielu z nich. Zapytaliśmy największe koncerny o komentarz do nowych regulacji. Na naszą prośbę odpowiedział Google.

Dlaczego uchwalana ustawa o prawie autorskim może oznaczać likwidację wielu mediów

Dlaczego uchwalana ustawa o prawie autorskim może oznaczać likwidację wielu mediów

Źródło:
tvn24.pl

Polska Rada Biznesu wyraża swoje pełne poparcie dla apelu polskich wydawców, redakcji i dziennikarzy o wprowadzenie koniecznych zmian w ustawie dotyczącej prawa autorskiego, która obecnie znajduje się w Senacie - poinformowała organizacja w komunikacie. Przedstawiciele przedsiębiorców podkreślili, że "praca twórców, dziennikarzy i redakcji nie może być bezpłatną treścią, którą giganty technologiczne – Google, Microsoft czy Meta/Facebook – mogą dowolnie i bezkarnie wykorzystywać".

"Polscy twórcy nie gęsi, swoje treści mają…". Biznes wspiera media w proteście

"Polscy twórcy nie gęsi, swoje treści mają…". Biznes wspiera media w proteście

Źródło:
tvn24.pl

Dziennikarz TVN24 Sebastian Napieraj próbował zapytać prezesa NBP o komentarz w sprawie wniosku o postawienie go przed Trybunał Stanu. Adam Glapiński nie odpowiedział, a rzecznik skończył konferencję prezesa banku centralnego.

Pytanie dziennikarza o wniosek o Trybunał Stanu skończyło konferencję prezesa NBP

Pytanie dziennikarza o wniosek o Trybunał Stanu skończyło konferencję prezesa NBP

Źródło:
tvn24.pl

Widzieliście państwo kiedyś na konferencji prasowej dziennikarza Google albo Mety, który zadaje pytania, licząc się z różnego rodzaju konsekwencjami? - pytał swoich gości we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Rafał Wojda. W czwartek rano ponad 350 mediów z całej Polski zaapelowało do władz o wprowadzenie poprawek do ustawy o prawie autorskim, które wzmocnią wydawców w negocjacjach dotyczących wynagrodzeń z tak zwanymi big techami. 

"Za moment może zabraknąć tych wiadomości"

"Za moment może zabraknąć tych wiadomości"

Źródło:
TVN24

To koniec ery Stypułkowskiego, jednego z najdłużej zarządzających bankiem w Polsce. "Cezary Stypułkowski 4 lipca br. zrezygnował z funkcji prezesa mBanku i pełnienia funkcji w zarządzie" - poinformował bank w komunikacie giełdowym w czwartek. Na jego miejsce warunkowo został powołany Cezary Kocik. Stypułkowski był szefem mBanku od 2010 r.

Odchodzi po 14 latach. Zmiana na fotelu prezesa mBanku

Odchodzi po 14 latach. Zmiana na fotelu prezesa mBanku

Źródło:
PAP

- To już jest oczywiste. O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć, kiedy inflacja rośnie. I to znacząco - przekazał podczas czwartkowej konferencji prasowej Adam Glapiński, prezes NBP. - Z naszych prognoz wynika, że pod koniec tego roku inflacja może się zbliżyć nawet do 5 procent. Co więcej, inflacja może jeszcze wzrosnąć trochę na początku przyszłego roku - dodał.

"O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć"

"O obniżce stóp procentowych możemy zapomnieć"

Źródło:
PAP

Zatrważające wyniki kontroli billboardów, szyldów, banerów i plakatach w polskich miastach - donosi Najwyższa Izba Kontroli. Apeluje do Ministerstwa Rozwoju i Technologii o zmianę przepisów - przekazała Izba. W jednym ze zbadanych miast nielegalne reklamy stanowiły 100 procent. Jak wyliczyła Izba w 4 skontrolowanych miastach budżety straciły ponad 1 milion złotych.

NIK na tropie "reklamozy". Miasta nie radzą sobie z uporządkowaniem przestrzeni

NIK na tropie "reklamozy". Miasta nie radzą sobie z uporządkowaniem przestrzeni

Źródło:
PAP

Niektórzy operatorzy telekomunikacyjni, rozpoczęli już proces wyłączania sieci 3G, uznając ją za przestarzałą. Zmiana ta ma jednak dwie strony. Ta pozytywna, to umożliwienie korzystania z szybszego internetu na tych samych częstotliwościach. Ta druga, to konieczność wymiany części aparatów telefonicznych.

Niektóre telefony trafią do szuflady. Trwa wyłączanie sieci 3G

Niektóre telefony trafią do szuflady. Trwa wyłączanie sieci 3G

Źródło:
tvn24.pl

Szacowana stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 4,9 procent i była niższa o 0,1 procent w porównaniu do ubiegłego miesiąca - przekazało w czwartek Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. To najniższy poziom bezrobocia od sierpnia 1990 roku.

Takiego poziomu bezrobocia nie było od 34 lat

Takiego poziomu bezrobocia nie było od 34 lat

Źródło:
PAP

Jeszcze kilka dni temu, do końca czerwca, żeby załatwić urzędową sprawę, Japończycy musieli swoje dokumenty przekazywać na dyskietkach 3,5 cala. Co więcej, kwestię ich używania regulowało ponad 1000 przepisów. Jednak od 1 lipca 2024 roku Japonia w końcu pożegnała się z dyskietkami i zakończono "wojnę" wypowiedzianą w 2021 roku temu archaicznemu środkowi przechowywania danych.

Japonia ogłosiła zwycięstwo w wojnie z dyskietkami

Japonia ogłosiła zwycięstwo w wojnie z dyskietkami

Źródło:
BBC

Poławiacz pąkli kaczenic, etyczny haker czy projektant wirtualnej rzeczywistości - to tylko niektóre z nietypowych, ale dobrze płatnych zawodów, które znalazły się w zestawieniu Personnel Service.

Mało znane, a dobrze płatne. W tych zawodach warto szukać pracy

Mało znane, a dobrze płatne. W tych zawodach warto szukać pracy

Źródło:
tvn24.pl

Dofinansowanie na zakup roweru elektrycznego ma ruszyć od 2025 roku. Zgodnie z założeniami projektu, wysokość dopłaty na zakup ma sięgnąć 5000 złotych. Projekt w czwartek trafił do konsultacji społecznych.

Państwo chce dopłacić do rowerów elektrycznych. Ruszają konsultacje

Państwo chce dopłacić do rowerów elektrycznych. Ruszają konsultacje

Źródło:
tvn24.pl

Według lipcowej projekcji inflacja z 50-procentowym prawdopodobieństwem znajdzie się w 2024 roku w przedziale 3,1-4,3 procent, a wzrost PKB - w przedziale 2,3-3,7 procent, podał Narodowy Bank Polski w środowym komunikacie po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej.

Tak będą rosły ceny? Projekcja NBP

Tak będą rosły ceny? Projekcja NBP

Źródło:
PAP

Rada nadzorcza Enei rekomenduje, by nie udzielać absolutorium byłym członkom zarządu spółki, którzy pełnili funkcję w roku obrotowym 2023 - poinformowała spółka w komunikacie. Rada wskazała zaniedbania związane między innymi z dochodzeniem odszkodowania za szkodę powstałą w związku z zaangażowaniem spółki w projekt budowy bloku węglowego w Elektrowni Ostrołęka.

Czerwone światło dla byłego zarządu Enei. "Zaniedbania" w Ostrołęce

Czerwone światło dla byłego zarządu Enei. "Zaniedbania" w Ostrołęce

Źródło:
PAP

Komisja Europejska od piątku nałoży tymczasowe cła na chińskie samochody elektryczne w związku z nieuczciwym subsydiowaniem tego sektora przez Pekin. Jeśli w ciągu czterech miesięcy kraje członkowskie nie wyrażą sprzeciwu, Unia Europejska może jesienią tego roku wprowadzić te taryfy na stałe.

Od piątku cła na chińskie elektryki. Decyzja Brukseli

Od piątku cła na chińskie elektryki. Decyzja Brukseli

Źródło:
PAP

Zgodnie z oczekiwaniami Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła poziomu stóp procentowych. "Raty spłacanych już kredytów hipotecznych nie ulegną zmianie. Niestety, w ostatnich miesiącach coraz bardziej rosło oprocentowanie nowo udzielanych kredytów" - zwraca uwagę Jarosław Sadowski z Expandera. Dla osób zaciągających obecnie kredyty hipoteczne jedną z istotnych kwestii jest to, czy wybrać oprocentowanie stałe czy zmienne.

Istotna kwestia dla kredytobiorców. Ekspert o pułapce

Istotna kwestia dla kredytobiorców. Ekspert o pułapce

Źródło:
tvn24.pl

Imponujący debiut spółki Sławomira Mentzena na warszawskiej giełdzie rodzi wiele pytań. Część ekspertów zwraca uwagę, że choć rozkręcanie działalności giełdowej przez aktywnego polityka jest zgodne z prawem, to jednak budzi pewne wątpliwości etyczne. Monetyzowanie politycznej popularności może okazać się mieczem obosiecznym.

Debiut Mentzena na giełdzie. W tle wątpliwości etyczne

Debiut Mentzena na giełdzie. W tle wątpliwości etyczne

Źródło:
tvn24.pl

Rada Polityki Pieniężnej utrzymała stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie - podał w środę w komunikacie bank centralny. RPP ostatni raz dokonała obniżki stóp procentowych w październiku ubiegłego roku.

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP

PKP Cargo, największy przewoźnik towarowy w kraju, planuje zwolnić jeszcze w tym roku nawet do 30 procent zatrudnionych - przekazała spółka. Zarząd spółki podjął już uchwałę w tej sprawie.

Zwolnienia grupowe w kolejowej spółce. Pracę ma stracić 30 procent załogi

Zwolnienia grupowe w kolejowej spółce. Pracę ma stracić 30 procent załogi

Źródło:
PAP

Sieć Sinsay wycofuje ze swoich sklepów dwie zabawki. Powodem są wady, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia dzieci.

Zabawki wycofane z popularnej sieci. Apel do klientów

Zabawki wycofane z popularnej sieci. Apel do klientów

Źródło:
tvn24.pl

W Polsce od marca obowiązują nowe przepisy umożliwiające konfiskatę samochodu za prowadzenie w stanie nietrzeźwości. Co ciekawe, w wielu krajach podobne regulacje funkcjonują od lat i to nie tylko za jazdę na podwójnym gazie. Gdzie i za co stracimy auto na europejskich drogach?

Konfiskata samochodu za granicą. W tych krajach za jazdę po alkoholu grozi utrata auta

Konfiskata samochodu za granicą. W tych krajach za jazdę po alkoholu grozi utrata auta

Źródło:
tvn24.pl, Turcza Kancelaria Radców Prawnych

Niemiecka Lufthansa i włoskie Ministerstwo Gospodarki i Finansów otrzymały zgodę od Komisji Europejskiej na przejęcie kontroli nad liniami lotniczymi ITA Airways. Żeby transakcja doszła do skutku, nowi właściciele muszą spełnić wyznaczone przez Brukselę warunki.

Podniebna fuzja ze zgodą Brukseli

Podniebna fuzja ze zgodą Brukseli

Źródło:
PAP

Unia Europejska planuje nałożenie ceł na tanie towary kupowane od chińskich sprzedawców internetowych, w tym Temu, Shein i AliExpress - podał Reuters, powołując się na "Financial Times", którego źródłami były trzy osoby poinformowane w tej sprawie.

Media: Bruksela planuje uderzyć w chińskie Temu i Shein nowym cłem

Media: Bruksela planuje uderzyć w chińskie Temu i Shein nowym cłem

Źródło:
Reuters

Będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie - napisała w mediach społecznościowych Agnieszka Pomaska, posłanka Platformy Obywatelskiej (PO). Dodała, że członkowie rady nadzorczej spółki omijali ustawę kominową i okołobudżetową.

Pomaska: będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie

Pomaska: będzie śledztwo w sprawie nielegalnych wynagrodzeń w Orlenie

Źródło:
tvn24.pl, "Fakty" TVN