Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych liczonego według metodologii unijnej wyniosła na koniec 2024 roku 55,6 procent PKB - poinformowało Ministerstwo Finansów. W kwotach nominalnych to rekordowe ponad dwa biliony złotych. "Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi" - napisali we wtorek analitycy banku PKO BP.
"Relacja długu EDP do PKB na koniec IV kwartału 2024 r. wyniosła 55,6 proc. i wzrosła w porównaniu z poprzednim kwartałem o 2,1 pp. (punktów procentowych) oraz o 5,9 pp. w porównaniu z końcem 2023 r." - podało MF.
Dług według metodologii unijnej
Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (dług EDP), stanowiący jeden z elementów kryterium fiskalnego z Maastricht (członkostwa w strefie euro), wyniósł na koniec 2024 r. 2011 mld zł, co oznaczało: wzrost o 114 mld zł (+6,0 proc.) w samym czwartym kwartale 2024 r. i wzrost o 320,6 mld zł (+19,0 proc.) w porównaniu z końcem 2023 r.
Ekonomiści, oceniając stan gospodarki, zwracają uwagę przede wszystkim na relację długu publicznego do PKB. Pod względem zadłużenia Polska znajduje się w środku unijnej stawki i znacznie poniżej średniej w UE (81,6 proc. PKB po trzecim kwartale 2024). Jednocześnie na koniec 2024 roku wartość długu EDP w Polsce po raz pierwszy przekroczyła 2 bln złotych.
Według Ministerstwa Finansów wpływ na wzrost długu w czwartym kwartale miały zmiany w państwowym długu publicznym (PDP, krajowa metodologia), w tym wzrost zadłużenia podsektora rządowego, wzrost zadłużenia Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 i wzrost zadłużenia Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych.
Dług według metodologii krajowej
Państwowy dług publiczny na koniec IV kwartału 2024 r. wyniósł 1611 mld zł, co oznaczało: wzrost o 113,5 mld zł (+7,6 proc.) w czwartym kwartale 2024 r. oraz wzrost o 283,5 mld zł (+21,3 proc.) w porównaniu z końcem 2023 r.
Relacja PDP do PKB na koniec IV kwartału 2024 r. wyniosła 44,6 proc. i wzrosła w porównaniu z poprzednim kwartałem o 2,3 pp. oraz o 5,5 pp. w porównaniu z końcem 2023 r. - wskazało MF.
Strefa fiskalna "daleko od równowagi"
We wtorek Główny Urząd Statystyczny podał także, że deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2024 r. wyniósł 6,6 proc. PKB wobec deficytu na poziomie 5,3 proc. PKB w 2023 r. Dane za 2024 są słabsze niż szacowali analitycy PKO BP.
"Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi, w dużej mierze ze względu na ponoszone konieczne wydatki m.in. na rzecz obronności i inwestycji w infrastrukturę" - pisali we wtorek rano, jeszcze przed publikacją danych GUS.
"W kolejnych latach Ministerstwo Finansów planuje stopniową konsolidację fiskalną, prowadzoną jednak w sposób, który nie będzie obciążał wzrostu gospodarczego" - dodali.
Według wcześniejszych założeń MF prognozowana relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE, dług EDP) do PKB miała wynieść 54,6 proc. w 2024 r., w 2025 roku z kolei ma wzrosnąć do 58,4 proc. w 2025 r., następnie wzrośnie do 61,3 proc. w 2027 r., a w 2028 r. obniży się do 61,2 proc.
- Zdecydowaliśmy się w planie (na lata 2025-2028 przyjętym przez rząd - red.) na wybór ścieżki 4-letniej. Istotne dla nas jest to, żeby możliwie szybko poprawiać przede wszystkim parametry związane z poziomem długu, żeby zejść poniżej 60 procent możliwe szybko. Ścieżka 4-letnia to szybsze zejście z długiem, większa wiarygodność wobec rynków - mówił w październiku podczas spotkania z dziennikarzami minister finansów Andrzej Domański.
- Im wyższy poziom długu, tym wyższe koszty jego obsługi. Im dłużej jesteśmy powyżej 60 procent, tym wysiłek staje się proporcjonalnie wyższy. W planie zakładamy zejście poniżej 60 procent w 2030 roku - dodał.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Leszek Szymański/PAP