Dodatki do innych paliw niż węgiel. Rząd przyjął projekt ustawy

Chodzi o projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, przygotowany przez minister klimatu i środowiska Annę Moskwę. Rząd w ubiegłym tygodniu przyjął założenia tego projektu.

- Wprowadzamy dzisiaj dodatkowe możliwości finansowania ciepła, które jest oparte o pellet, LPG, olej opałowy, drewno opałowe, a także o ciepło systemowe. Poszerzamy nasz arsenał narzędzi wsparcia po to, żeby wszyscy obywatele mogli z tego skorzystać - mówił podczas wtorkowej konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki.

Szef rządu wskazał, że wsparcie obejmuje też tzw. podmioty wrażliwe, m.in. szpitale, szkoły. - Ciepło systemowe musi być tańsze również dla nich - podkreślił Morawiecki.

Rząd przyjął też we wtorek projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. - Dziś mamy bardzo dobrą wiadomość też dla samorządów, ponieważ kryzys energetyczny, kłopoty w samorządach odbijają się również na możliwościach wydatków bieżących, na możliwościach inwestycyjnych samorządów, przyjęliśmy dzisiaj na Radzie Ministrów także drugą ustawę - przekazał premier.

Jak poinformował, samorządy otrzymają w tym roku blisko 13,7 mld zł, które będą mogły wydać w sposób elastyczny. - Mogą zrekompensować ubytki w dochodach bieżących, mogą służyć na inwestycje, mogą być przeznaczone na różnego rodzaju podwyżki, ale także mogą i powinny być przeznaczone na dodatki do ciepła, ciepła systemowego, na rekompensatę podwyżek ciepła po to, żeby mieszkańcy mogli korzystać z tańszego ciepła, z tańszej energii - wymieniał szef rządu.

Premier powiedział, że rząd chce nakłonić jednostki samorządu terytorialnego, "aby w najbliższych latach 15 procent tych dodatkowych pieniędzy przeznaczyły na poprawę efektywności energetycznych i ograniczenie kosztów zakupu energii, które ponoszą odbiorcy". - Dajemy instrument samorządom po to, aby ograniczać koszty energii cieplnej dla odbiorców - mówił Mateusz Morawiecki.

Z informacji przekazanych przez premiera wynika, że "każda gmina otrzyma co najmniej 2,8 miliona złotych".

Premier poinformował, że celem jest jak najszybsze procedowanie projektu ustawy. W najbliższych dniach ma on trafić do Sejmu. Jak wskazał, jest wysoce prawdopodobne, że dodatkowe posiedzenie Sejmu odbędzie się na początku września. 

Jak zaznaczyła obecna na konferencji minister klimatu i środowiska Anna Moskwa, warunkiem koniecznym do uzyskania dodatku dla gospodarstwa domowego będzie potwierdzenie uzyskania wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB).

Jak mówiła Moskwa uruchamiany obecnie mechanizm wsparcia, ma w sposób znaczący ograniczyć podwyżki za ogrzewanie i ciepłą wodę dla odbiorców indywidualnych ciepła systemowego czyli m.in. dla spółdzielni mieszkaniowych czy instytucji takich jak szpitale, żłobki, szkoły itp.

- Maksymalna podwyżka (...) wyniesie 40 proc. ponieważ elektrociepłownie będą mogły wystąpić do gmin o dopłaty do kosztów produkowanej przez siebie energii - powiedziała. Wyliczyła, że dzięki wsparciu gospodarstwo domowe w całym sezonie grzewczym zaoszczędzi od 1 tys. do prawie 4 tys. zł.

Wyjaśniła, że mechanizm dopłat do różnych surowców opałowych będzie analogiczny jak przy dodatku węglowym, co oznacza, że nie będzie kryterium dochodowego. - Prosty wniosek: dane osobowe, źródło ogrzewania i wpis lub wniosek złożony do centralnej ewidencji emisyjności budynków. To samo miejsce składania wniosku, ten sam mechanizm, czyli wniosek do 30 listopada, zobowiązanie samorządu do wypłaty dodatku w ciągu 30 dni - poinformowała minister klimatu.

Oceniła, że "patrząc na dynamikę legislacyjną" jeszcze we wrześniu, najpóźniej w październiku prezydent mógłby podpisać ustawę. Dodała, że ustawa wejdzie w życie następnego dnia po publikacji. - Tym samym automatycznie mogłaby nastąpić wypłata zarówno tych dodatków, jak i pozostałych instrumentów, które wypłacają gminy. Już przystępujemy do pracy z gminami, do publikacji wzorów wniosków, wspólnego dialogu, by samorządy były wraz z wejściem w życie ustawy przygotowane do przyjmowania wniosków - powiedziała Moskwa.

Pytana, czy dopłaty do ciepła będą przysługiwać na gospodarstwo domowe czy na źródło ogrzewania, minister klimatu odparła, że są sytuacje, kiedy np. kilkupiętrowy budynek jest ogrzewany przez duży piec zaopatrujący kilka gospodarstw domowych mieszkających odrębnie i prowadzących własny budżet.

- Każdy tworzy odrębne gospodarstwo domowe, tym bardziej jest uprawniony do wypłaty kwoty w zależności od źródła ciepła, pod warunkiem złożenia wniosku do CEEB - wyjaśniła. Nie zgodziła się z tezą, że Polacy będą masowo składali fałszywe oświadczenia woli. - Mamy zaufanie do obywateli, wierzymy też, że urzędnicy dopełnią wszystkich czynności. To oświadczenie obywatela plus wpis do CEEB będą w naszej opinii wystarczające. Nie wyobrażam sobie, że teraz rusza urzędnik do poszczególnych mieszkań, liczy mieszkańców, sprawdza te kotły. Nie jesteśmy w państwie policyjnym - zaznaczyła szefowa MKiŚ.

Centrum Informacyjne Rządu (CIR) po przyjęciu założeń do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw informowało, że przepisy przewidują wprowadzenie mechanizmu, który będzie polegał na ustaleniu przez wytwórcę ciepła określonego poziomu średnich cen dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej. Średnia cena z rekompensatą zostanie ustalona na poziomie 150,95 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego na podstawie gazu ziemnego lub oleju opałowego i 103,82 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach.

W przypadku gdy w systemie ciepłowniczym występują źródła ciepła, które wykorzystują jednocześnie różne paliwa, średnia cena wytwarzania ciepła ma być określana proporcjonalnie do procentowego udziału danego źródła.

Przedsiębiorstwom wytwarzającym ciepło i stosującym średnią cenę wytwarzania ciepła z rekompensatą wobec gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej ma przysługiwać tzw. rekompensata. Według CIR dzięki temu rozwiązaniu zostanie ograniczony wzrost cen ciepła i kosztów podgrzania ciepłej wody dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej.

Jak zapowiadano, wsparcie ma obowiązywać przez cały najbliższy sezon grzewczy, od października 2022 roku do kwietnia 2023 roku.

Gospodarstwa domowe, których główne źródło ciepła zasilane jest pelletem drzewnym, drewnem kawałkowym, skroplonym gazem LPG, olejem opałowym mają otrzymać jednorazowe dodatki. Warunkiem koniecznym do uzyskania dodatku dla gospodarstwa domowego będzie potwierdzenie uzyskania wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).

Jednorazowy dodatek wyniesie: 3 tys. zł w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe zasilany pelletem drzewnym albo innym rodzajem biomasy; 1 tys. zł gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia albo piec kaflowy na paliwo stałe, zasilany drewnem kawałkowym; 500 zł w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG, a 2 tys. zł w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł olejowy.

CIR zapowiadało, że projekt ma uwzględniać też tzw. dodatek dla podmiotów wrażliwych. Ma on przysługiwać tym jednostkom, które ponoszą koszty zakupu węgla kamiennego, brykietu lub pelletu zawierających co najmniej 85 proc. węgla kamiennego, pelletu drzewnego, a także innego rodzaju biomasy, gazu skroplonego LPG, oleju opałowego, wykorzystywanych na cele ogrzewania, w związku z wykonywaniem przez te podmioty ich działalności statutowej. Chodzi m.in. o szpitale, jednostki organizujące pomoc społeczną, noclegownie, szkoły, żłobki, instytucje kultury.

Dodatek dla podmiotów wrażliwych przyznawany będzie jednorazowo na wybrane źródło ciepła. Wysokość dodatku ma pokryć 40 proc. wzrostu kosztów ogrzewania na sezon, wyliczonych na podstawie średniej ceny i ilości zużytego paliwa w latach 2020 i 2021.

Wniosek o dodatek będzie można złożyć do 30 listopada 2022 r. Gmina na rozpatrzenie wniosku oraz wypłatę dodatku będzie miała maksymalnie miesiąc - przewidują założenia.