"Mamy wykupione ponad 50 procent gruntów"

- Patrząc obszarowo, mamy wykupione ponad 50 proc. gruntów pod przyszłe lotnisko. Dla właścicieli tych 45 proc. gruntów pod lotnisko przygotowaliśmy nowelizację ustawy o CPK - powiedział pełnomocnik rządu ds. CPK i wiceminister infrastruktury Maciej Lasek.

Chodzi o projekt noweli ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym, której założenia zostały opublikowane w tym tygodniu w wykazie prac legislacyjnych rządu.

- Przygotowana przez nas ustawa wychodzi naprzeciwko oczekiwaniom właścicieli nieruchomości, którzy nie przystąpili do Programu Dobrowolnych Nabyć. Realizujemy ich postulaty. Osoby te najbardziej obawiały się tego, że w procesie wywłaszczeń będą latami czekały na odszkodowanie, a my chcemy zaproponować jednak, że zanim wydadzą swoją nieruchomość, to dostaną 85 proc. zaliczki odszkodowania ustalonego przez wojewodę. Czy wywalczą w sądzie więcej? To już będzie zależało oczywiście od ich argumentacji - powiedział Lasek.

Dodał, że w momencie, kiedy decyzja lokalizacyjna stanie się prawomocna, to spółka CPK staje się właścicielem gruntu i następuje proces wywłaszczenia.

Nowela zakłada też regulacje usprawniające proces inwestycyjny. Spółka CPK będzie mogła rozpocząć wcześniej przygotowania do prac budowlanych, przede wszystkim w zakresie uzgodnień administracyjnych. Chodzi m.in. o uzyskanie niezbędnych dokumentów, w tym pozwoleń na budowę.

Pełnomocnik podkreślił, że obowiązująca ustawa o CPK nie reguluje tego, jak ma wyglądać procedura wywłaszczeń pod przyszłe lotnisko.

- Wiadomo, że wywłaszczenia to jest zawsze największy problem każdej inwestycji celu publicznego. Dlatego przygotowaliśmy projekt ustawy, gdzie uszczegóławiamy ten proces, a jednocześnie proponujemy regulacje, które są korzystne zarówno dla osób z terenów przyszłej inwestycji, jak również dla CPK - wyjaśnił Maciej Lasek.

Jak dodał, spółka w ciągu ostatniego roku pracowała nad tym, aby jak najwięcej nieruchomości pod budowę CPK przejąć w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć.

- Mamy spore sukcesy. Program cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem. Nabyliśmy prawie 95 proc. wszystkich nieruchomości zamieszkanych, zabudowanych na terenie przyszłego lotniska. Dla mnie to jest jedna z najważniejszych rzeczy, ponieważ patrząc na to z takiego ogólnoludzkiego punktu widzenia, to ludzie, którzy tam mieszkali, umówili się ze spółką, sprzedali swoje nieruchomości za najlepszą ofertę, jaką spółka mogła im zaproponować. I mogą kupić albo wybudować się w innym miejscu; pieniądze dostali natychmiast, a terminy opuszczania nieruchomości to było pół roku, a w jednym przypadku nawet rok - powiedział Lasek.

Zastrzegł, że nie dotyczy to wszystkich nieruchomości.

- Niewielka część właścicieli uznała, że woli czekać na procedurę wywłaszczenia. Dotyczy to zwłaszcza właścicieli pól uprawnych. Jest jeszcze około 20 nieruchomości zabudowanych na tym całym terenie, gdzie ich właściciele nie podpisali ze spółką uzgodnień, jeśli chodzi o PDN. I w trosce o te osoby stwierdziliśmy, że trzeba zmienić ustawę, żeby dać im lepsze warunki - powiedział pełnomocnik.

Przypomniał, że zgodnie z obowiązującą ustawą o CPK, w momencie, kiedy decyzja lokalizacyjna, którą wyda wojewoda staje się prawomocna, spółka wchodzi w posiadanie ziemi, a wojewoda dopiero ma czas na to, żeby określić wysokość odszkodowania, które powinno się wypłacić wywłaszczonej osobie.

- My zaproponowaliśmy inne rozwiązanie - żeby wojewoda, w momencie, w którym decyzja lokalizacyjna staje się prawomocna albo spółka występuje o rygor natychmiastowej wykonalności, miał obowiązek w ciągu 30 dni przygotować wartość odszkodowania, tak, by każdy, zanim wyda nieruchomość, miał prawo do co najmniej 85 proc. zaliczki tego odszkodowania - wyjaśnił Lasek.

Jego zdaniem, w "obowiązującej ustawie o CPK warunki wywłaszczeń były najgorsze, jeżeli chodzi o wszystkie specustawy". - Razem ze spółką pracowaliśmy przez parę miesięcy nad rozwiązaniami zabezpieczającymi mieszkańców - powiedział.

Lasek dodał, że projekt przewiduje też doprecyzowanie przepisów dotyczących zapłaty odszkodowania oraz możliwość przyspieszenia inwestycji towarzyszących.

Pełnomocnik podkreślił, że zależy mu na tym, aby projekt szybko trafił pod obrady rządu, a potem do parlamentu.

- Czas, który nam pozostał do wydania prawomocnej decyzji lokalizacyjnej, nie jest już taki długi. Spodziewamy się, że może być to trzeci kwartał tego roku. Byłoby bardzo dobrze, gdyby do końca drugiego kwartału ustawa weszła w życie i została podpisana przez prezydenta - powiedział Lasek.

W ramach Programu CPK ma powstać m.in. centralne lotnisko, zlokalizowane pomiędzy Warszawą i Łodzią, oraz system Kolei Dużych Prędkości. Nowy port lotniczy ma być przystosowany początkowo do obsługi 34 mln pasażerów rocznie i zaprojektowany w taki sposób, by w perspektywie długoterminowej mógł być elastycznie rozbudowywany, zgodnie z potrzebami i prognozami rozwoju rynku.

Zgodnie z przyjętym harmonogramem budowa lotniska CPK na terenie gmin Baranów, Wiskitki i Teresin ma rozpocząć się w 2026 r. W 2031 r. port lotniczy ma uzyskać niezbędne certyfikacje, a w 2032 r. ma zostać oddany do użytku wraz z pierwszym odcinkiem KDP w Polsce Warszawa - CPK - Łódź. Szacowany koszt inwestycji do 2032 r. wynosi 131,7 mld zł.