Apostazja – jak wystąpić z Kościoła katolickiego i jakie są tego konsekwencje

Źródło:
TVN24 Biznes
Ksiądz Kobyliński: apostazja to zjawisko marginalne
Ksiądz Kobyliński: apostazja to zjawisko marginalneTVN24
wideo 2/5
Ksiądz Kobyliński: apostazja to zjawisko marginalneTVN24

Wraz z malejącą liczbą osób wierzących rośnie zainteresowanie formalnym występowaniem z Kościoła katolickiego. Czym jest apostazja i co warto wiedzieć o jej konsekwencjach? Jak przebiega cała procedura?

Apostazja to formalne porzucenie wiary i wystąpienie z Kościoła katolickiego.Apostata zostaje objęty ekskomuniką i nie może m.in. zostać świadkiem ani chrzestnym.Apostazja nie oznacza unieważnienia posiadanego chrztu czy ślubu kościelnego, ani nie niesie istotnych skutków w zakresie prawa cywilnego.Dokonanie apostazji możliwe jest jedynie zgodnie z określoną procedurą.

Apostazja – regulacje prawne

Procedura apostazji regulowana jest Dekretem Ogólnym Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła, który wszedł w życie 19 lutego 2016 roku. W kwestiach formalnych dotyczących wiary katolickiej znaczenie ma również Kodeks Prawa Kanonicznego z 4 grudnia 1983 roku.

Prawo do porzucenia religii jest przy tym jednym z praw człowieka chronionych na mocy m.in. Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej z 12 grudnia 2007 roku oraz Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych z 16 grudnia 1966 roku.

Apostazja – co to jest?

Apostazja zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego oznacza „odstępstwo od wiary, od wyznawanych zasad lub przekonań”. Z kolei kan. 751 Kodeksu Prawa Kanonicznego definiuje ją jako „całkowite porzucenie wiary chrześcijańskiej”.

Pojęcie to oznacza więc porzucenie swojej dotychczasowej religii – w Polsce w zdecydowanej większości chodzi o porzucanie Kościoła katolickiego. W praktyce apostazję rozumie się jako publiczne, świadome i dobrowolne wyrzeczenie się kontaktu z Kościołem katolickim

Sposób, w jaki apostazja jest możliwa, regulują i ustalają władze kościelne w poszczególnych państwach. W Polsce procedurę tę ustanawia Konferencja Episkopatu Polski.

Akt apostazji

Apostazja zwykle utożsamiana jest z całkowitym wyrzeczeniem się wiary i wystąpieniem z Kościoła. Skuteczne dokonanie apostazji oznacza również automatyczną ekskomunikę następującą z mocy prawa kanonicznego.

Jednocześnie jednak zgodnie z doktryną katolicką osoba, która dokonała apostazji, nadal pozostaje katolikiem. O byciu katolikiem decyduje bowiem fakt przyjęcia chrztu, który jest nieusuwalny i którego nie można się wyrzec. W rezultacie apostazja jest odnotowywana w księgach parafialnych, ale informacja o chrzcie pozostaje w nich zachowana.

Jak dokonać apostazji?

Dokonanie apostazji następuje jedynie na wniosek i wymaga dochowania procedury ustanowionej przez Konferencję Episkopatu Polski. Aby móc przystąpić do tej procedury, trzeba spełniać następujące warunki:

być pełnoletnim i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych, – posiadać ważny dowód osobisty, – posiadać świadectwo chrztu, – sporządzić trzy kopie oświadczenia woli (deklaracji) o wystąpieniu z Kościoła – dla siebie, dla parafii oraz dla kurii.

Apostazja – procedura

Procedura apostazji krok po kroku wygląda następująco:

Pozyskanie świadectwo chrztu z parafii, w której miało się chrzest – wyjątkiem jest sytuacja, gdy aktualna parafia jest również parafią chrztu. ● Udanie się osobiście do swojej aktualnej parafii – tej, z której przychodzi ksiądz po kolędzie. ● Proboszcz weryfikuje tożsamość i treść deklaracji, a także podejmuje rozmowę i próbę odwiedzenia od decyzji o apostazji. ● Podpisanie w obecności proboszcza trzech kopii deklaracji wystąpienia z Kościoła. ● Proboszcz wysyła deklarację wystąpienia do kurii. ● Na polecenie kurii proboszcz dokonuje wpisu w Księdze Chrztu o wystąpieniu danej osoby z Kościoła.

Po dopełnieniu tych formalności osoba dokonująca apostazji może ponownie uzyskać w swojej parafii chrztu aktualne świadectwo chrztu. Świadectwo to będzie zawierało wpis o złożeniu przez tę osobę „formalnego oświadczenia woli o wystąpieniu z Kościoła katolickiego” i jako takie jest oficjalnym potwierdzeniem dokonania apostazji

Apostazja – wniosek

Nie istnieje określony formularz oświadczenia woli o wystąpieniu z Kościoła katolickiego. Aby oświadczenie takie było jednak skuteczne, powinno mieć formę pisemną i zawierać:

– datę i miejsce sporządzenia, – dane personalne osoby dokonującej apostazji, – dane dotyczące daty i parafii chrztu tej osoby, – jednoznaczne wyrażenie woli zerwania wspólnoty z Kościołem, – zaznaczenie, że decyzja ta podjęta została w pełni dobrowolnie i ze świadomością wszystkich jej konsekwencji, – własnoręczny podpis osoby dokonującej apostazji.

Apostazja – konsekwencje

Wystąpienie z Kościoła katolickiego oznacza, że dana osoba wstępuje do innej wspólnoty religijnej – niechrześcijańskiej – albo pozostaje poza jakąkolwiek wspólnotą religijną.

Główną konsekwencją jest to, że osoba, która dokonała apostazji, zostaje objęta ekskomuniką, czyli wykluczeniem z szeregu członków Kościoła katolickiego. Ekskomunika oznacza:

zakaz udzielania i przyjmowania sakramentów, m.in. bycia świadkiem lub chrzestnym, – zakaz uzyskania pogrzebu kościelnego, – zakaz ministerialnego udziału w obrzędach religijnych, – zakaz wykonywania pracy na rzecz Kościoła i przynależności do organizacji kościelnych.

Wystąpienie z Kościoła katolickiego nie unieważnia sakramentów, które się w nim wcześniej przyjęło, czyli chrztu, bierzmowania ani małżeństwa – wszystkie one pozostają w mocy. 

Apostazja nie niesie również ze sobą istotnych skutków prawnych. Kościół powinien jedynie przestać przetwarzać niektóre dane osobowe danej osoby.

Wystąpienie z kościoła

Dokonanie apostazji nie musi być nieodwracalne – możliwy jest formalny powrót do Kościoła katolickiego. Warto przy tym pamiętać, że w przypadku powrotu do Kościoła nie następuje konieczność ponownego przyjmowania sakramentów, np. chrztu – są one bowiem nieusuwalne. 

Aby powrócić w szeregi Kościoła katolickiego, konieczne jest osobiste udanie się do aktualnej parafii i złożenie na ręce proboszcza wniosku w tej sprawie. Wniosek o ponowne przyjęcie do Kościoła powinien zawierać podobne elementy, jak wniosek o wystąpieniu z Kościoła, z tą różnicą, że zawarte w nim musi być oświadczenie o motywacjach wcześniejszego wystąpienia oraz deklaracja o pragnieniu powrotu do wspólnoty.

Jeżeli proboszcz uzna, że dana osoba jest gotowa do powrotu do Kościoła, zwraca się do właściwego ordynariusza o zdjęcie z danej osoby kary ekskomuniki. Adnotacja o powrocie do pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim wpisana zostaje następnie do Księgi Chrztu.

Licznik apostazji

Nie ma obecnie wiarygodnych, aktualnych i kompletnych danych dotyczących skali dokonywanych w Polsce apostazji. Próbę tworzenia statystyk w tym zakresie podjął Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK). Według danych opublikowanych przez Instytut w 2012 roku w latach 2006-2009 apostazji w Polsce dokonało łącznie 1057 osób, zaś w 2010 r. kolejnych 459 osób. Następnie jednak ISKK zaprzestał prowadzenia statystyk apostazji w Polsce stwierdzając „stosunkowo niewielką skalę zjawiska". 

W ostatnim czasie Instytut ogłosił jednak powrót do badania zagadnienia. Jak dotąd nie zostały jeszcze opublikowane przez niego nowe, aktualne statystyki. Niezależnie od tego dane dotyczące wyznawanej wiary i przynależności do Kościoła katolickiego będą zawierały również informacje z przeprowadzonego w 2021 roku Narodowego Spisu Powszechnego.

Akt prawny: Dekret Ogólny Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła z 7 października 2015 roku; Kodeks prawa kanonicznego z 1983 R.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Przedłużający się impas polityczny w Polsce oraz zbliżające się wybory parlamentarne i zakończone prezydenckie ograniczają perspektywy reform gospodarczych i konsolidacji fiskalnej - oceniają agencje ratingowe S&P Global Ratings i Fitch. Eksperci wskazują, że apetyt na zdecydowane działania fiskalne może być coraz mniejszy w obliczu napiętej sceny politycznej. Wynik przyszłych wyborów może dodatkowo utrudnić wdrażanie niezbędnych reform.

Nawrocki w Pałacu, reformy w zawieszeniu. Agencje alarmują

Nawrocki w Pałacu, reformy w zawieszeniu. Agencje alarmują

Źródło:
PAP

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała byłego wysokiego rangą menedżera związanego z Grupą Orlen. Według informacji tvn24.pl chodzi o wiceprezesa koncernu Michała R. Zatrzymanie ma związek z postępowaniem dotyczącym działalności zagranicznej spółki zależnej Orlenu. Do sprawy odniósł się były prezes Daniel Obajtek. Aresztowanie określił "niczym innym jak polityczną zemstą".

Były wiceprezes Orlenu zatrzymany

Były wiceprezes Orlenu zatrzymany

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodził się na odroczenie przez Jastrzębską Spółkę Węglową terminu zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne – poinformowała spółka w komunikacie opublikowanym w środę. Wcześniej JSW złożyła wniosek o odroczenie należności w wysokości około 315 milionów złotych.

Miliony złotych do ZUS mogą poczekać. Jedna decyzja, duża ulga

Miliony złotych do ZUS mogą poczekać. Jedna decyzja, duża ulga

Źródło:
PAP

Bułgaria spełniła kryteria i może wstąpić do strefy euro 1 stycznia 2026 roku - przekazała Komisja Europejska (KE). Ostateczną decyzję podejmą kraje członkowskie w Radzie Unii Europejskiej. Bułgarskie społeczeństwo jest mocno podzielone w kwestii przyjęcia europejskiej waluty.

Euro w kolejnym kraju. Bruksela podjęła decyzję

Euro w kolejnym kraju. Bruksela podjęła decyzję

Źródło:
PAP

Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję o pozostawieniu stóp procentowych NBP na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna nadal wynosi 5,25 procent. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami rynkowymi. Obecny poziom stóp procentowych NBP sprzyja realizacji celu inflacyjnego w średnim okresie – podała Rada Polityki Pieniężnej w środowym komunikacie.

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP

Choć najem mógłby znacząco przyczynić się do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych w Polsce, jego rozwój jest ograniczony - głównie z powodu nieskutecznych regulacji. Jak wskazuje raport Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), w 2023 roku jedynie 12,7 procent gospodarstw domowych korzystało z najmu, co stanowi jeden z najniższych odsetków w całej Unii Europejskiej.

Polska w ogonie Europy. To mogłoby uzdrowić rynek

Polska w ogonie Europy. To mogłoby uzdrowić rynek

Źródło:
PAP

W 2024 roku w Japonii urodziło się najmniej dzieci od czasu rozpoczęcia prowadzenia ogólnokrajowych statystyk w 1899 roku - poinformowało w środę japońskie ministerstwo zdrowia. Liczba urodzeń wyniosła zaledwie 686 tysięcy, co jest najniższym wynikiem od XIX wieku - przekazała agencja AP.

Alarm demograficzny. Najmniej dzieci od 126 lat

Alarm demograficzny. Najmniej dzieci od 126 lat

Źródło:
PAP

Elon Musk, miliarder i były bliski doradca Donalda Trumpa, w prywatnych rozmowach wyraża rosnące niezadowolenie z decyzji podejmowanych przez administrację USA - poinformowała stacja ABC News.

Miesiąc miodowy się skończył. Musk rozczarowany Trumpem

Miesiąc miodowy się skończył. Musk rozczarowany Trumpem

Źródło:
PAP

W środę doszło do awarii w sieci Orange. Klienci skarżą się na problemy z połączeniami i wiadomościami tekstowymi. Firma poinformowała, że "pracuje nad przywróceniem dostępu do usług".

Awaria w Orange

Awaria w Orange

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska zapowiedziała we wtorek, że planuje wszcząć procedurę nadmiernego deficytu przeciwko Austrii. Deficyt budżetowy tego kraju w 2024 roku osiągnął 4,7 procent PKB. Dozwolony unijny limit wynosi 3 procent PKB.

Kolejny kraj zostanie objęty procedurą. Zapowiedź Brukseli

Kolejny kraj zostanie objęty procedurą. Zapowiedź Brukseli

Źródło:
PAP

Najwyższa Izba Kontroli poinformowała, że Polska Agencja Żeglugi Powietrznej w latach 2022–2023 nie zapewniała w pełni skutecznej kontroli oraz odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa w ruchu lotniczym. W odpowiedzi na te zarzuty Agencja zadeklarowała, że od stycznia 2024 roku wdraża efektywne działania naprawcze. Podkreślono również, że sytuacja kryzysowa z lat 2021–2022 nie może się powtórzyć. O nieprawidłowościach w funkcjonowaniu Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej informował wcześniej dziennikarz portalu tvn24.pl Grzegorz Łakomski.

Niewystarczający nadzór i zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu lotniczym. Jest raport

Niewystarczający nadzór i zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu lotniczym. Jest raport

Źródło:
PAP

Stopy procentowe bez zmian. Mimo to część kredytobiorców już w tym miesiącu może zapłacić niższe raty. Zdaniem Jarosława Sadowskiego z Rankomat.pl "największej różnicy w wysokości raty mogą spodziewać się osoby, które stosunkowo niedawno zaciągnęły kredyt - w 2024 lub 2025 roku".

Decyzja RPP. Tak zmienią się raty kredytów

Decyzja RPP. Tak zmienią się raty kredytów

Źródło:
tvn24.pl

Bezpieczny Autobus - tak nazywa się nowa funkcja, która pojawiła się w aplikacji mObywatel. Dzięki niej rodzice będą mogli sprawdzić stan pojazdu oraz uprawnienia kierowcy, który będzie wiózł ich dzieci na kolonie czy wycieczki.

Nowa funkcja w rządowej aplikacji. Przyda się rodzicom

Nowa funkcja w rządowej aplikacji. Przyda się rodzicom

Źródło:
PAP

Druga kadencja urzędującego prezydenta zakończy się 6 sierpnia 2025 roku. Po opuszczeniu Pałacu Prezydenckiego Andrzejowi Dudzie będzie przysługiwało specjalne świadczenie. Ale to nie wszystko.

Dożywotnia wypłata i inne przywileje. Co dostanie Andrzej Duda?

Dożywotnia wypłata i inne przywileje. Co dostanie Andrzej Duda?

Źródło:
tvn24.pl

Dwanaście tysięcy rocznie - tylu mieszkańców Paryża ubywało w ostatnich latach. Jeśli ta tendencja się nie odwróci, to do 2050 roku stolica Francji będzie każdego roku traciła 2600 gospodarstw domowych. Paryżanie wyjeżdżają z powodu potrzeby większej przestrzeni oraz trudnego dostępu do mieszkań.

Paryż się wyludnia. Exodus mieszkańców

Paryż się wyludnia. Exodus mieszkańców

Źródło:
PAP

Umowa dotycząca budowy nowych bloków w elektrowni jądrowej w Dukovanach może zostać zawarta - zdecydował czeski Najwyższy Sąd Administracyjny. W maju sąd niższej instancji wstrzymał jej zawarcie na wniosek firmy z Francji.

Zwrot w sprawie elektrowni atomowej u sąsiada Polski

Zwrot w sprawie elektrowni atomowej u sąsiada Polski

Źródło:
PAP

Rosyjska gospodarka jest podzielona. Przedsiębiorstwa związane z obronnością i inwazją prezydenta Władimira Putina na Ukrainę kwitną. Z drugiej strony są branże i biznesy w Rosji, którym brakuje zasobów - podkreśla agencja Bloomberg.

Gospodarka podzielona. Poważne skutki decyzji Władimira Putina

Gospodarka podzielona. Poważne skutki decyzji Władimira Putina

Źródło:
Bloomberg

Szef zespołu Formuły 1 Toto Wolff porównał niedzielny, kontrowersyjny manewr jednej z gwiazd tego sportu Maxa Verstappena do stylu jazdy, jaki według niego prezentują taksówkarze w Neapolu czy Rzymie. Ci ostatni zaprotestowali. - Jesteśmy lepsi - przekonują.  

Taksówkarze porównani do mistrza F1. "Jesteśmy lepsi"

Taksówkarze porównani do mistrza F1. "Jesteśmy lepsi"

Źródło:
Corriere Della Sera, Sky Sport, tvn24.pl

Volkswagen planuje przeprowadzenie restrukturyzacji swojej fabryki w Wolfsburgu w taki sposób, by od 2027 roku produkowano w niej wyłącznie pojazdy elektryczne. Jak poinformowała we wtorek szefowa rady zakładowej Daniela Cavallo może to skutkować tymczasowym wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy.

Fabryka giganta może przejść na czterodniowy tydzień pracy

Fabryka giganta może przejść na czterodniowy tydzień pracy

Źródło:
Reuters

W czerwcu ruszyła wypłata 800 plus na nowy okres świadczeniowy - poinformował Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jednak część rodzin może otrzymać pieniądze z opóźnieniem. Wnioski złożone do końca kwietnia gwarantują wypłatę w czerwcu, ale te z maja i czerwca oznaczają, że środki trafią na konto dopiero w lipcu lub sierpniu.

Część rodzin może dłużej poczekać na przelew 800 plus

Część rodzin może dłużej poczekać na przelew 800 plus

Źródło:
tvn24.pl

Aylo, firma zarządzająca między innymi Pornhubem, od środy wstrzymał działalność we Francji. To reakcja na ustawę, która wymaga od serwisów z treściami dla dorosłych dokładniejszej weryfikacji wieku użytkowników - podał portal stacji BBC.

Serwis dla dorosłych wstrzymuje działalność w tym kraju

Serwis dla dorosłych wstrzymuje działalność w tym kraju

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Zdrowia planuje doprecyzować przepisy dotyczące sprzedaży alkoholu przez internet. Zamówienia online piwa, wina czy innych trunków mają być odbierane osobiście - donosi środowa "Rzeczpospolita".

Nowy warunek przy zakupie alkoholu

Nowy warunek przy zakupie alkoholu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Zgodnie z decyzją prezydenta Donalda Trumpa od 4 czerwca cła na import stali i aluminium do USA z zagranicy rosną do poziomu 50 procent. Wyjątkiem ma być import z Wielkiej Brytanii - w jej przypadku taryfy pozostaną na poziomie 25 procent.

Decyzja Trumpa obejmie niemal wszystkie kraje. Jeden wyjątek

Decyzja Trumpa obejmie niemal wszystkie kraje. Jeden wyjątek

Źródło:
PAP

Ile zarabia prezydent Polski? Szczegółowe dane nie są jawne, ale wiemy na jakiej podstawie wylicza się zarobki głowy państwa. To suma trzech elementów.

Zarobki prezydenta RP. Tyle wpływa na konto głowy państwa

Zarobki prezydenta RP. Tyle wpływa na konto głowy państwa

Źródło:
tvn24.pl

Po krytyce projektu ustawy budżetowej USA ze strony Elona Muska, głos zabrał spiker Izby Reprezentantów Mike Jonson. Według niego słowa miliardera są rozczarowujące. Zdaniem mediów może to wywołać spięcie między Donaldem Trumpem a Muskiem.

Musk krytykuje Trumpa. Jest reakcja

Musk krytykuje Trumpa. Jest reakcja

Źródło:
PAP

Capri to najbardziej zatłoczone miejsce we Włoszech, liczba odwiedzających wyspę turystów sięga trzech milionów rocznie - donosi "Corriere della Sera". Gazeta podkreśla, że władze od lat walczą z nadmierną turystyką, lecz dotychczas bez rezultatu.

Popularna wyspa pęka w szwach. "Oblężenie"

Popularna wyspa pęka w szwach. "Oblężenie"

Źródło:
PAP

Poseł Koalicji Obywatelskiej Artur Łącki wykazał w oświadczeniu majątkowym dwa domy, osiem mieszkań, pięć aut, kilka działek i gospodarstwo rolne. Posiada też kilka milionów złotych w oszczędnościach i papierach wartościowych oraz luksusowe zegarki i dzieła sztuki.

Nieruchomości, zegarki i miliony na koncie. To jeden z najbogatszych posłów

Nieruchomości, zegarki i miliony na koncie. To jeden z najbogatszych posłów

Źródło:
tvn24.pl

Zakłady ubezpieczeń przed zawarciem umów ubezpieczenia OC komunikacyjnego będą mogły zweryfikować, czy dany numer PESEL nie został zastrzeżony, co ma ograniczyć zawieranie takich umów z użyciem skradzionych danych - zakłada przyjęty we wtorek przez rząd projekt ustawy.

Sprawdzą PESEL przed zawarciem umowy. Rząd przyjął projekt

Sprawdzą PESEL przed zawarciem umowy. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Prezes PiS Jarosław Kaczyński zgromadził ponad 380 tysięcy złotych oszczędności w 2024 roku - wynika z jego oświadczenia majątkowego, opublikowanego na stronie Sejmu. W porównaniu z poprzednim rokiem oszczędności Kaczyńskiego zwiększyły się o ponad 40 tysięcy złotych.

Oszczędności Jarosława Kaczyńskiego w górę

Oszczędności Jarosława Kaczyńskiego w górę

Źródło:
tvn24.pl

- Tworzymy boga, bo takie będą jego możliwości, na swój obraz i podobieństwo. Ze wszystkimi naszymi wadami, ze wszystkimi naszymi ułomnościami, słabościami i nieetycznym zachowaniem przede wszystkim - powiedział na antenie TVN24 BiS Lech C. Król, ekspert do spraw sztucznej inteligencji Molecular Worldwide. Skomentował w ten sposób doniesienia o modelu AI, który zbuntował się i nie chciał się wyłączyć.

Bunt modelu AI. "On jest bardziej ludzki, niż nam się wydaje"

Bunt modelu AI. "On jest bardziej ludzki, niż nam się wydaje"

Źródło:
tvn24.pl