Sejm uchwalił w czwartek ustawę dot. przyznawania zasiłku stałego dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Zgodnie z tymi zapisami od 2017 r. takie osoby wcześniej niż teraz zyskają prawo do zasiłku. Ustawa realizuje wyrok TK.
Za przyjęciem ustawy było 427 posłów, przeciw dwóch, trzy osoby wstrzymały się od głosu.
Co się zmieni?
Zgodnie z przyjętą ustawą od 1 stycznia 2017 r. osobie, która wystąpi o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a następnie złoży wniosek o zasiłek stały, świadczenie to będzie przyznawane wstecz, po uzyskaniu orzeczenia, ale od tego miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek o zasiłek stały.
Do tego wniosku trzeba będzie dołączyć potwierdzenie, że wystąpiło się o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Do tej pory zasiłek stały był przyznawany od dnia złożenia wniosku, ale z wydanym już orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności.
Skąd ta zmiana?
Ustawa jest wypełnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 6 października 2015 r., który zakwestionował zgodność z konstytucją przepisu, na którego podstawie zasiłek stały przyznawano dopiero od momentu zgłoszenia się do ośrodka pomocy społecznej z pełną dokumentacją, czyli w praktyce z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.
Nowa procedura obejmie również orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy, ponieważ zasiłki stałe mogą być przyznane na podstawie orzeczeń o niepełnosprawności.
Zasiłek
Zgodnie ze zmianami, w okresie oczekiwania na wydanie orzeczenia będzie można otrzymać zasiłek okresowy (przyznawany na zasadach ogólnych). Aby skorzystać z możliwości wstecznego przyznania zasiłku stałego, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy - należy złożyć w ośrodku pomocy społecznej w ciągu 60 dni od daty jego otrzymania.
Zasiłek stały przysługuje osobie niezdolnej do pracy np. z powodu niepełnosprawności, jeśli jej dochód jest niższy od ustalonego przez ministerstwo kryterium dochodowe. Postępowanie dotyczące zasiłku stałego jest dwustopniowe - najpierw w sprawie stopnia niepełnosprawności orzekają powiatowe i wojewódzkie zespoły powołane do rozstrzygania takich spraw. Dopiero w drugim etapie, w formie decyzji administracyjnej, następuje przyznanie prawa do świadczenia z pomocy społecznej. Oznacza to, że zanim osoba z niepełnosprawnością otrzyma zasiłek, mija dużo czasu, czasem nawet rok. Tak było w przypadku Bernadety K., która złożyła skargę do TK.
Jak jest?
Zgodnie z obecnymi przepisami świadczenia przyznaje się i wypłaca od tego miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją - w tym przypadku chodzi o aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Dopiero wówczas gdy starający się o świadczenie złoży wszystkie dokumenty i otrzyma orzeczenie o niepełnosprawności, wszczyna się postępowanie o przyznanie zasiłku.
Trybunał uznał, że ta regulacja narusza prawa niepełnosprawnych do pomocy. Zdecydował, że niekonstytucyjny przepis utraci moc 31 grudnia 2016 r.
Ustawa trafi teraz do Senatu.
Autor: MS / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock