Były minister finansów o rewolucji w emeryturach: rząd chce jak najszybciej opodatkować te środki

Źródło:
TVN24 Biznes
Likwidacja OFE - nowy projekt rządu
Likwidacja OFE - nowy projekt rząduTVN24
wideo 2/9
Likwidacja OFE - nowy projekt rząduTVN24

Ta propozycja ma cel głównie fiskalny. W krótkim i długim terminie zyskuje na niej budżet. Członek OFE, czy wybierze IKE, czy ZUS, to zawsze coś traci – tak o rządowym planie w sprawie otwartych funduszy emerytalnych mówi w rozmowie z TVN24 Biznes prof. Paweł Wojciechowski, były minister finansów w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza i były główny ekonomista Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

We wtorek rząd przyjął projekt dotyczący przeniesienia środków z otwartych funduszy emerytalnych (OFE) na indywidualne konta emerytalne (IKE). Z punktu widzenia obecnych klientów OFE będzie się to wiązało z utratą 15 proc. środków, które rząd pobierze w ramach tak zwanej opłaty przekształceniowej. Alternatywą jest pozostawienie środków w ZUS, tracąc jednak prawo do dziedziczenia znajdujących się na kontach OFE pieniędzy.

Latem decyzję w sprawie środków zgromadzonych w otwartych funduszach będzie musiało podjąć ponad 15 milionów Polaków. W grę wchodzi blisko 150 mld złotych, które przez lata trafiły na nasze konta w otwartych funduszach emerytalnych.

Rząd przekonuje, że w projekcie chodzi o to, by te pieniądze stały się prywatną własnością oszczędzającego. - Chcemy doprowadzić do sytuacji, w której nikt nigdy nie wpadnie na pomysł, żeby środki bez zgody ubezpieczonych zostały przelane na przykład do ZUS, tak jak to było z poprzednią transzą OFE - stwierdził kilka dni temu wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda.

"Stratny będzie członek OFE"

- To jest demontaż buforu systemu emerytalnego, jakim były OFE – tak o rządowej propozycji mówi jednak Paweł Wojciechowski, były minister finansów, były główny ekonomista ZUS, ale też były prezes Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego Allianz Polska.

- Są trzy strony tego systemu: rynek, państwo, czyli budżet, oraz klient. Między tymi trzema stronami jest o to gra o sumie zerowej. W przypadku tej zmiany zarówno w krótkim okresie, jak i długim zyskuje budżet – dodaje.

Jak wyjaśnia, po pierwsze państwo pobierze podatek, zwany opłatą przekształceniową, a po drugie ZUS będzie pobierał w przyszłości pełną składkę od naszych wynagrodzeń, czyli 19,52 proc.

- Stroną, której wydaje się, że za dużo nie straci, jest rynek, powszechne towarzystwa emerytalne. Skoro niektórzy ministrowie wcześniej mówili, że można zabrać wszystko, a teraz rząd weźmie tylko część, to to jest w jakim sensie dobra informacja – mówi główny ekonomista Pracodawców RP.

- Natomiast stratny będzie członek OFE. Jeśli wybierze nowe IKE, straci część środków za sprawą opłaty przekształceniowej, a jeśli wybierze ZUS, to wtedy z kolei straci dziedziczenie – zauważa Paweł Wojciechowski i pyta, dlaczego rząd nie pozostawia trzeciej opcji: pozostania w OFE.

Zdaniem byłego szefa Ministerstwa Finansów, pod względem skutków dla członka OFE planowana przez rząd Mateusza Morawieckiego zmiana jest ewenementem, ponieważ w przeszłości reformy otwartych funduszy przesuwały suwak korzyści na rzecz klienta kosztem rynku, to teraz mamy do czynienia z przesuwaniem korzyści z przyszłego emeryta na rzecz budżetu.

- Nawet w przypadku reformy sprzed siedmiu lat, polegającej na przeniesieniu kont do ZUS wraz z umorzeniem obligacji. Różnica między wcześniejszymi reformami a tą proponowaną obecnie polega na tym, że na kontach klientów były dokonywane 100-procentowe zapisy skumulowanych uprawnień emerytalnych. I co więcej wszystkie wcześniejsze reformy z punktu widzenia stopy zwrotu były dla klientów korzystne. Nigdy nie było sytuacji, kiedy z tytułu przeniesienia były pobierane podatki lub opłaty. To tak jakby pobrać 15 procentowy podatek za przekształcenie spółki z o.o. w spółkę akcyjną. Zmiana OFE w IKE to ten sam zarządzający, ta sama księgowa i jedynie przekształcenie jednego bytu prawnego w inny. Nie ma mowy o przeniesieniu środków – mówi Wojciechowski.

"Opodatkować jak najszybciej"

Rząd, uzasadniając opłatę przekształceniową, przekonuje, że po jej odprowadzeniu nie będzie pobierany podatek przy wypłacie środków z IKE. A stawka 15 proc. jest równoważna efektywnej stopie opodatkowania emerytur wypłacanych z ZUS.

– W pierwszej propozycji ówczesnego wicepremiera Mateusza Morawieckiego pojawiało się IKZE (indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego – red.). W tym przypadku podatek pobiera się dopiero przy wypłacie środków, a nie przy wpłacie. To było uczciwe rozwiązanie, ponieważ takie same obecnie mamy w OFE. Ale później wymyślono lepszy sposób, żeby jednak wziąć jakieś pieniądze od klientów OFE i usunięto jedno literkę, IKZE zamieniono w IKE – mówi prof. Wojciechowski.

Jak podkreśla były główny ekonomista ZUS, chodziło to, bo "jak najszybciej opodatkować te środki". Stąd też domyślny wybór IKE, który nie wymaga dodatkowego potwierdzania na piśmie.

Tymczasem – jak dodaje - nie wiadomo, czy komuś z rządzących w przyszłości nie przyjdzie do głowy pomysł, by dodatkowo opodatkować wypłaty z IKE, poza tym nie znamy faktycznej stopy opodatkowania w przyszłości. Jak zauważa, PO mówi o kwocie wolnej od podatku na poziomie 10 tysięcy złotych, PSL o 30 tys. zł, nawet premier Mateusz Morawiecki zapowiada reformę systemu podatkowego, która ma poprawić sytuację najmniej zarabiających.

- Zwiększenie progresji będzie oznaczało, że podatki osób, które zarabiają mniej, będą niższe niż w przypadku osób zarabiających więcej. A do takich, otrzymujących mniejsze świadczenia, należą przecież emeryci. Za sprawą obiecywanych zmian efektywna stopa opodatkowania może więc jeszcze spaść – podkreśla były szef MF.

"To nie będą środki prywatne"

Zgodnie z rządową propozycją rozwiązaniem, które pozwala uniknąć opłaty przekształceniowej, jest ulokowanie środków w ZUS, co będzie wymagało wypełnienia dodatkowej deklaracji. – Klient przechodzący do ZUS traci przede wszystkim dziedziczenie. Aczkolwiek pamiętajmy, że istnieje renta rodzinna. Na przykład jeśli emerytura żony jest niższa niż 80 proc. emerytury zmarłego męża, to przysługuje jej renta wdowia po mężu. To jest element takiego quasi-dziedziczenia – wyjaśnia Paweł Wojciechowski.

Ekonomista odniósł się też do rządowych stwierdzeń o "oddawaniu pieniędzy Polakom". – To nie będą środki prywatne, bo nie będzie można nimi dysponować. Z tego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy są w OFE czy w IKE – mówi w rozmowie z TVN24 Biznes.

- Cel tej zmiany jest ewidentnie fiskalny, ludzie to dostrzegają – dodaje.

Paweł Wojciechowski zwraca uwagę, że zaproponowane przez rząd zmiany wiążą się też z innym ryzykiem – nacjonalizacją spółek, których akcje posiadają obecnie OFE. W rękach funduszy emerytalnych znajdują się obecnie walory o wartości 115 mld zł.

W przypadku gdy wybrany zostanie ZUS, akcje trafią do Funduszu Rezerwy Demograficznej, który ma być zarządzany przez państwowy Polski Fundusz Rozwoju. – Nastąpi kumulacja aktywów, akcji spółek, w rękach jednego państwowego akcjonariusza, który będzie miał wpływ na przykład na wykonywanie korporacyjnych praw z akcji takich jak obsadzenie rady nadzorczej. Myślę, że niektórym ciarki po plecach przechodzą w związku z taką perspektywą – mówi ekonomista.

Co ma zrobić przyszły emeryt?

Pytany, na co zwrócić uwagę decydując, czy wybrać ZUS, czy też IKE, odpowiedział: - Tu są dwie kwestie: analiza stopy zwrotu i analiza ryzyka. Z punktu widzenia stopy zwrotu netto, po opodatkowaniu, to lepiej byłoby wybrać ZUS, patrząc na historyczne dane.

- ZUS warto wybrać także, jeśli jest duża różnica w zarobkach między mężem a żoną, właśnie ze względu na rentę rodzinną – dodaje.

- Jeśli ktoś patrzy na samo dziedziczenie, powinien wybrać IKE. Także jeżeli ktoś ma niskie zarobki i potencjalnie niższe świadczenie, to również lepiej, aby wybrał IKE, wtedy państwo dopłaci mu do emerytury minimalnej, co będzie dodatkowym bonusem – mówi prof. Wojciechowski.

Autorka/Autor:Daniel Pawluczuk

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Tagi:
Raporty:
Pozostałe wiadomości

2025 rok to będzie rok przełomu. Strategia jest prosta, właściwie najprostsza z możliwych. To są inwestycje, inwestycje, inwestycje - powiedział premier Donald Tusk podczas prezentacji planów gospodarczych rządu. Przekazał, że to już się dzieje, a inwestycje w 2025 roku sięgną "rekordowych" 650 miliardów złotych.

"To jest rekordowa kwota". Tusk ogłasza nowy plan

"To jest rekordowa kwota". Tusk ogłasza nowy plan

Źródło:
tvn24.pl

W piątkowym losowaniu Eurojackpot w Polsce odnotowano wysoką wygraną drugiego stopnia. Do jednego z graczy trafiło ponad 4,5 miliona złotych. Totalizator Sportowy podał, gdzie padła wygrana.

Wysoka wygrana w Eurojackpot w Polsce. Wiadomo, gdzie padła

Wysoka wygrana w Eurojackpot w Polsce. Wiadomo, gdzie padła

Źródło:
tvn24.pl

Premier Donald Tusk zaproponował Rafałowi Brzosce przygotowanie działań deregulacyjnych dla firm. - Panie Rafale, ale co, bierze pan to? - zwrócił się do prezesa InPostu. Późnym popołudniem Tusk opublikował nagranie z Brzoską, w którym przekazał: - Słuchajcie, zgodził się.

Brzoska odpowiada premierowi. "Jedno mogę powiedzieć"

Brzoska odpowiada premierowi. "Jedno mogę powiedzieć"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Zmiany w zakresie podatku VAT, podatku miedziowego i podatku od zysków kapitałowych, zwanego popularnie podatkiem Belki - zapowiedział podczas poniedziałkowego wystąpienia minister finansów Andrzej Domański. Przekazał także, że w planach jest "radykalne zawężenie" możliwości wydłużania pięcioletniego terminu przedawnienia podatku.

Cztery ważne zmiany w podatkach. Jest zapowiedź ministra

Cztery ważne zmiany w podatkach. Jest zapowiedź ministra

Źródło:
PAP

Ponad 235 milionów metrów sześciennych gazu ziemnego wynoszą odkryte przez Orlen zasoby złoża Siedlemin w pobliżu Jarocina w Wielkopolsce. Według koncernu szybkie uruchomienie produkcji z nowego odkrycia będzie możliwe dzięki dobrze rozwiniętej infrastrukturze wydobywczej w regionie.

Odkryto nowe złoże gazu ziemnego w Polsce

Odkryto nowe złoże gazu ziemnego w Polsce

Źródło:
PAP

Była europosłanka Prawa i Sprawiedliwości (PiS) Beata Mazurek została prezesem Lubelskich Dworców - spółki, której właścicielem jest samorząd województwa lubelskiego. Dotychczasowym zadaniem firmy było zarządzanie dworcem PKS w Lublinie.

Beata Mazurek ma nową posadę

Beata Mazurek ma nową posadę

Źródło:
PAP

Ponad 60 wielkich firm, między innymi Airbus, L'Oreal i Siemens, zainicjowało koalicję, której celem jest uczynienie z Europy "światowego lidera" w sferze sztucznej inteligencji (AI) i radykalne uproszczenie europejskich regulacji - poinformowano w poniedziałek w Paryżu.

Koalicja wielkich firm w sprawie sztucznej inteligencji

Koalicja wielkich firm w sprawie sztucznej inteligencji

Źródło:
PAP

Upadłość konsumencką ogłosiło w drugiej połowie 2024 roku 10,3 tysiąca konsumentów w Polsce - podano w raporcie Krajowego Rejestru Długów. Łącznie takie osoby mają do oddania aż 256 milionów złotych.

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 250 milionów

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 250 milionów

Źródło:
PAP

Kluczowy benefit – pakiety opieki medycznej – może czekać w 2025 roku nawet 30-procentowa podwyżka cen - informuje w poniedziałkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita".

Popularny benefit może podrożeć. "Obie strony są sfrustrowane"

Popularny benefit może podrożeć. "Obie strony są sfrustrowane"

Źródło:
PAP

Prezydent Donald Trump zapowiedział, że w poniedziałek nałoży 25-procentowe cła na zagraniczną stal i aluminium, a także kolejne cła na szereg państw. Podczas konferencji na pokładzie Air Force One Trump ogłosił wtorek Dniem Zatoki Amerykańskiej, a także mówił o postępach w rozmowach z Rosją na temat Ukrainy.

Trump zapowiada 25-procentowe cła

Trump zapowiada 25-procentowe cła

Źródło:
PAP

Co najmniej 10 milionów jajek musi wrócić do norweskich producentów. Na fermach, z których pochodziły, według Urzędu do spraw Bezpieczeństwa Żywności (Mattilsynet) stosowano skażoną karmę. Pochodzący z tych ferm towar ma być zutylizowany.

Miliony jaj do utylizacji

Miliony jaj do utylizacji

Źródło:
PAP

Tysiące osób protestowały w niedzielę w centrum Madrytu przeciwko wysokim cenom mieszkań. Według szacunków władz lokalnych w zgromadzeniu wzięło udział około 15 tysięcy osób, choć organizatorzy szacują liczbę uczestników na 50 tysięcy.

"Mieszkania, a nie więzienia hipoteczne". Protest w stolicy

"Mieszkania, a nie więzienia hipoteczne". Protest w stolicy

Źródło:
PAP
Uwaga, turyści! A jeszcze niedawno byli jak kury znoszące złote jaja

Uwaga, turyści! A jeszcze niedawno byli jak kury znoszące złote jaja

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Grupa Mlekovita zaoferowała Polakom powracającym z emigracji pomoc w znalezieniu pracy w przedsiębiorstwie. Komunikat firmy pojawił się po rozpoczęciu deportacji migrantów w USA. Grupa przekonuje, że w zakładach oferowany jest "szeroki zakres zatrudnienia".

Chcą zatrudnić Polaków wracających do kraju. Gigant przedstawił ofertę

Chcą zatrudnić Polaków wracających do kraju. Gigant przedstawił ofertę

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Niektóre osoby nie zapłacą podatku od dochodów z pracy dzięki tak zwanej uldze dla młodych. Jak przypomina resort finansów, dotyczy to osób poniżej 26. roku życia. Są jednak ograniczenia, zarówno kwotowe, jak i dotyczące rodzaju działalności zarobkowej.

Te osoby nie zapłacą podatku. Resort wyjaśnia

Te osoby nie zapłacą podatku. Resort wyjaśnia

Źródło:
PAP

Seniorzy mieszkający w Turkmenistanie co pół roku muszą udowadniać, że wciąż żyją - wynika z informacji opublikowanych przez portal Radia Swoboda. Z kolei emeryci w Uzbekistanie pozbawiani są świadczeń, gdy wyjeżdżają za granicę. Świadczenia emerytalne w postsowieckich państwach Azji Centralnej często nie wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeb, a osoby starsze są zdane na pomoc bliskich.

Muszą udowadniać, że żyją. Inaczej mogą pożegnać się ze świadczeniem

Muszą udowadniać, że żyją. Inaczej mogą pożegnać się ze świadczeniem

Źródło:
PAP

Osoba, która utraciła pracę, może liczyć na wsparcie finansowe w postaci zasiłku dla bezrobotnych, czyli na tak zwaną kuroniówkę. Musi jednak spełnić określone warunki. Wyjaśniamy, ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w 2025 roku i komu przysługuje.

Zasiłek dla bezrobotnych 2025. Ile wynosi i komu przysługuje?

Zasiłek dla bezrobotnych 2025. Ile wynosi i komu przysługuje?

Źródło:
tvn24.pl

Związek Powiatów Polskich wskazuje, że pobierana przez Pocztę Polską kwota za przesyłkę całkowicie elektroniczną "jest horrendalna". Samorządowcy chcą, żeby to one miały możliwość wyboru dostawcy e-Doręczeń - przekazała Patrycja Grebla-Tarasek z ZPP. Obecnie jednak resort cyfryzacji nie przewiduje takiej możliwości.

"Horrendalna kwota". Samorządowcy narzekają na cennik

"Horrendalna kwota". Samorządowcy narzekają na cennik

Źródło:
PAP

Od połowy stycznia ponad sto osób zmarło w Turcji po spożyciu podrobionego alkoholu - podają tamtejsze media. Dodatkowo z powodu zatrucia samogonem ponad 200 osób zostało hospitalizowanych.

Ponad sto ofiar śmiertelnych w miesiąc. Po spożyciu podrobionego alkoholu

Ponad sto ofiar śmiertelnych w miesiąc. Po spożyciu podrobionego alkoholu

Źródło:
PAP

Amerykański sędzia tymczasowo zezwolił w piątek na powrót do pracy około 2,7 tysiącom pracowników Agencji Stanów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Międzynarodowego (USAID), urlopowanych przez administrację prezydenta Donalda Trumpa. Z kolei w sobotę sędzia federalny zablokował resortowi do spraw wydajności rządu (DOGE) miliardera Elona Muska dostęp do bazy Departamentu Skarbu USA, zawierającej wrażliwe dane osobowe, takie jak numery ubezpieczenia społecznego czy numery kont milionów Amerykanów.

Decyzja Trumpa odwrócona, blokada dla resortu Muska

Decyzja Trumpa odwrócona, blokada dla resortu Muska

Źródło:
PAP