Dodatek za pracę w godzinach nocnych – ile wynosi, kiedy się należy i jak obliczyć jego wysokość

● Dodatek za godziny nocne to dodatkowe wynagrodzenie dodawane do pensji. ● Dodatek za pracę w nocy należy się każdemu pracownikowi pracującemu między 21.00 a 7.00. ● Praca w nocy jest płatna 20 proc. stawki godzinowej wg minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym. ● Jeśli praca w godzinach nocnych jest jednocześnie pracą w godzinach nadliczbowych, pracownikowi oprócz dodatku za godziny nocne należy się dodatek za godziny nadliczbowe.

Pracownikowi należy się dodatek za pracę w nocy. Reguluje to art. 151 [8] Kodeksu pracy, który mówi, że „pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów”.

Za godziny nocne, zgodnie z Kodeksem pracy, uznaje się pracę w godzinach 21.00-7.00. Pracodawca może też ustalić inną wysokość dodatku za godziny nocne, nie może jednak być to kwota niższa od tej wskazanej w Kodeksie pracy. Jeśli pracownik stale pracuje nocą poza zakładem pracy, zamiast dodatku za godziny nocne może otrzymać ryczałt w wysokości równej wymiarowi pracy w nocy. 

Ile wynosi dodatek nocny w 2021 roku? Skoro wynagrodzenie za pracę w godzinach nocnych wynosi 20 proc. stawki godzinowej wg minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym, które w 2021 roku wynosi 2 800 zł brutto, to aby obliczyć dodatek za pracę w nocy w 2021 roku, należy kwotę minimalnego wynagrodzenia podzielić przez liczbę godzin pracy w danym miesiącu i obliczyć 20 proc. wyniku.

Dodatek za godziny nocne w 2021 roku wynosi więc w zależności od miesiąca (kwoty brutto):

– styczeń 3,68 zł/h, – luty 3,50 zł/h, – marzec 3,04 zł/h, – kwiecień 3,33 zł/h, – maj 3,68 zł/h, – czerwiec 3,33 zł/h, – lipiec 3,18 zł/h, – sierpień 3,18 zł/h, – wrzesień 3,18 zł/h, – październik 3,33 zł/h, – listopad 3,50 zł/h, – grudzień 3,18 zł/h.

Dodatek za pracę w godzinach nocnych można obliczyć wg wzoru: 

minimalna kwota wynagrodzenia obowiązująca w danym roku kalendarzowym / liczba godzin pracujących w danym miesiącu x 20 proc. 

Otrzymany wynik stanowi stawkę brutto za jedną godzinę pracy w nocy.

Aby obliczyć liczbę godzin pracujących w danym miesiącu, trzeba pomnożyć liczbę pełnych tygodni przypadających w tym okresie razy 40 (czyli liczbę godzin do przepracowania w pełnym tygodniu pracy), a następnie pomnożyć liczbę dni pracujących, które pozostały w danym miesiącu (tych, które nie sumują się w pełny tydzień pracy) razy 8 (godzin pracy dziennie). Otrzymane wyniki dodajemy do siebie i otrzymujemy liczbę godzin pracujących w danym miesiącu. 

Dodatek za pracę w godzinach nocnych należy się każdej osobie, która pracuje między godziną 21.00 a 7.00, bez względu na to, czy jest to stała pora pracy, czy takie świadczenie ma miejsce okazjonalnie. Jeśli praca w godzinach nocnych wynika z nadgodzin, pracownikowi oprócz dodatku za godziny nocne, należy się również wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych. 

Pracodawca nie może wymagać pracy w nocy od każdego pracownika. Zakaz pracy w godzinach nocnych (bezwzględny, co oznacza, że nawet jeśli pracownik wyrazi zgodę na pracę między 21.00 a 7.00, nie może jej wykonywać) dotyczy kobiet w ciąży i pracowników niepełnoletnich.

Kolejne ograniczenie obejmuje osoby, które są opiekunami dzieci do lat czterech. Mogą pracować w godzinach nocnych tylko wtedy, jeśli wyrażą na to zgodę, chyba że oboje opiekunów dziecka pracują, wtedy prawo do odmowy świadczenia pracy nocą ma tylko jeden z nich. Osoby niepełnosprawne mogą pracować w godzinach nocnych wyłącznie za zgodą lekarza.