Jak nie dać się oszukać w Black Friday? "Podatny jest każdy"

Źródło:
TVN24 Biznes
Black Friday 2021. Prezes UOKiK o prawach konsumentów
Black Friday 2021. Prezes UOKiK o prawach konsumentówUOKiK
wideo 2/7
Black Friday 2021. Prezes UOKiK o prawach konsumentówUOKiK

Tegoroczny Black Friday wypada 25 listopada i od wielu dni sklepy prześcigają się w promocjach i obniżkach. - Klient dodaje jakiś produkt do obserwowanych i otrzymuje powiadomienia, że ten produkt obserwuje jeszcze kilka osób i być może za chwilę nie będzie dostępny. Takie działania mają przełożyć się na to, że klient szybko i w popłochu ma zakupić dany towar - tłumaczyła Jane Knap, researcherka związana z rynkiem technologicznym. W rozmowie z TVN24 Biznes dodała, że podatny na te manipulacje jest każdy, kto korzysta z komórki i nie czyta komunikatów.

- Najprościej mówiąc, chodzi o to, żeby kupił więcej - w taki sposób Jane Knap, researcherka związana z rynkiem technologicznym wyjaśniła w rozmowie z TVN24 Biznes czym są tak zwane dark patterns, stosowane również podczas Black Friday czy Black Week.

"Dark patterns" to mroczne wzorce zachowań, przy pomocy których manipulujemy odbiorcę do tego, żeby wykonał jakąś czynność, której wcześniej nie zamierzał zrobić, ale zrobi to, a zachowanie to przełoży się na wyższą konwersję i zysk firmy.

- Konsument w tej sytuacji podejmuje decyzje nieświadomie i bez wszystkich danych, przez co kupuje więcej. Tego typu działania widoczne są też w gazetkach reklamowych znanych dyskontów, gdzie podkreśla się hitową cenę proszku za 35 złotych, nie podając jednocześnie, że pierwotna cena to 36 złotych. Obniżka 1 zł, to nie jest hit - zaznaczyła i dodała, że aż 60 procent respondentów z badania Kantar Polska uważa, że gazetki oraz listy reklamowe są wiarygodnym źródłem informacji.

Czytaj więcej: UOKiK ostrzega przed zakupowym szaleństwem. "To nieuczciwy chwyt marketingowy"

Usługi streamingowe: jedna trzecia Polaków nawet nie zdaje sobie sprawy z faktu posiadania takiej usługi

Na Black Friday uwagę przyciągają również znane firmy streamingowe, które oferują nawet bezpłatne subskrypcje. - Jednak wybierając tę usługę, musimy podać numer karty kredytowej lub płatniczej. Na końcu takiego procesu będzie najprawdopodobniej małymi literkami, że darmowa subskrypcja za dwa tygodnie się skończy i będą pobierać opłaty nawet za rok z góry. Rzadko przyjdzie przypomnienie. I tak działa wielu technologicznych gigantów - zaznacza i podkreśla, że na subskrypcje według badań wydaje się około 480 złotych na osobę. "Dlaczego tak dużo? Bo zapominamy, czym jest subskrypcja i ile rzeczy tak naprawdę subskrybujemy" - wyjaśniła.

Podała również, że w badaniu Deloitte Digital "Mity i fakty usług subskrypcyjnych" wyszło, że prawie 1/3 Polaków nawet nie zdaje sobie sprawy z faktu posiadania takiej usługi. Z kolei w raporcie Digital Poland (Raport: Subskrypcje 2021) tylko 30 proc. wszystkich osób, które korzystają z subskrypcji wskazuje, że monitoruje wydatki związane z subskrypcjami. - Czyli 70 procent z nas w ogóle tego nie ogarnia - podsumowała Knap.

Serwisy z biletami i hotelami: jesteśmy zmuszani do podejmowania szybkich decyzji

Jane Knap zwróciła uwagę, że warto być ostrożnym przeglądając promocyjne oferty w serwisach z biletami lotniczymi czy hotelami. - Tam wyskakują nam powiadomienia, że danym lotem czy hotelem interesuje się w tym samym momencie kilka osób. W ten sposób jesteśmy zmuszani do podejmowania szybkich decyzji - powiedziała.

Wskazała też, że przy podsumowaniu transakcji być może pojawi się zielony przycisk, który będzie nam się kojarzyć na przykład z akceptacją regulaminu. - A naciskając go, wykupujemy dodatkowe ubezpieczenie, którego tak naprawdę nie potrzebujemy i nie mieliśmy w planach go kupować. Albo przez przypadek wykupujemy dodatkowy transport taksówką z lotniska do hotelu - poinformowała.

Zmasowany atak przekłada się na większy koszyk zakupowy

Zaznaczyła, że przy okazji obniżki cen na Black Friday, "firmy chcą nas zatrzymać w bazie klientów, poznać nasze zwyczaje zakupowe po to, by zaoferować swoje produkty".

- Mogą też przekazywać nasze dane do innych spółek, które należą do ich konsorcjum. Przykład: kupujemy buty u znanego sprzedawcy, pobieramy jego aplikację, gdzie możemy sfinalizować zakupy w ramach Black Friday, a później dostajemy kolejne oferty reklamowe już nie tylko odzieżowe, ale z innym asortymentem od firm powiązanych z pierwotnym sprzedawcą. Klienci mogą się zdziwić, jeśli zapłacą więcej, niż by chcieli. Bo ten zmasowany atak przekłada się na większy koszyk zakupowy - wyjaśniła.

- Dlatego najlepiej jest robić zakupy z kartką, z listą wybranych i potrzebnych produktów. Są badania, z których wynika, że oszczędzamy w ten sposób 19 procent - podzieliła się.

Podkreśliła, że "w aplikacjach znanych firm są też oferty dnia, w których zaznacza się, że cena skończy się za 24 godziny i produkt nie będzie już w takiej cenie". - To nieprawdziwy komunikat - wyjaśniła w rozmowie. "Albo to, że klient dodaje jakiś produkt do obserwowanych i otrzymuje powiadomienia, że ten produkt obserwuje jeszcze kilka osób i być może za chwilę nie będzie dostępny. Takie działania mają przełożyć się na to, że klient szybko i w popłochu ma zakupić dany towar. Jest to sugerowanie popularności produktu, namawianie na dalsze zakupy. Namawianie na coś, co nie było naszym zamiarem - tłumaczyła Knap.

Podała, że podatny na te manipulacje jest każdy, kto korzysta z komórki i nie czyta komunikatów.  - Jesteśmy przyzwyczajeni, że coś działa w jakiś sposób, bo nas do tego przyzwyczaili projektanci i firmy technologiczne, np. że krzyżyk zamyka okno, że na górze mamy zawsze produkty w najlepszej cenie. Warto jednak wiedzieć, że najwyżej mogą pojawiać się też produkty opłacane przez reklamodawcę. Nie ma to nic wspólnego z tym, że cena jest atrakcyjna - przestrzegła.

Poprawki do dyrektywy Omnibus

Od 28 maja w państwach członkowskich Unii Europejskiej powinna obowiązywać tzw. dyrektywa Omnibus. Powinna, bo mimo zaleceń unijnego ustawodawcy, niektóre państwa wciąż nie zaimplementowały przepisów do swojego porządku prawnego. Jednym z nich jest Polska. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, który wprowadza dyrektywę, wpłynął do Sejmu dopiero w lipcu. Prace nad ustawą wciąż nie zostały zakończone. Sejm uchwalił ją pod koniec października.

Dyrektywa Omnibus ma ukrócić, zdaniem Jane Knap, praktyki, w której promocyjna cena była wyższa od regularnej lub różniła się 1 złoty. - A była komunikowana w reklamach jako wydarzenie epokowe w historii gigantycznego obniżania cen.  Kolejna sprawa to taka, że konsumenci muszą być informowani o kryteriach stosowanych w wynikach wyszukiwania na stronach sklepów internetowych, a także o mechanizmach sortowania w porównywarkach produktowych i cenowych - podkreśliła.

Zaznaczyła, że to bardzo ważne, bo "ludzie ufają, że to co 'na górze' jest najlepszej jakości'. - Konsumenci muszą mieć jasność, że być może jest to wynikiem przede wszystkim opłaconej reklamy - dodała.

Autorka/Autor:jr/ams

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Państwa członkowskie w Radzie Unii Europejskiej zdecydowały w piątek o uruchomieniu procedury nadmiernego deficytu wobec Polski i sześciu innych państw członkowskich. Objęte postępowaniem kraje będą miały cztery do siedmiu lat na realizację działań naprawczych.

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny negatywnie zaopiniowała rządowe poprawki do projektu ustawy w sprawie renty wdowiej. Rząd proponuje, by drugie świadczenie było wypłacane w wysokości najpierw 15 procent, a potem 25 procent, z kolei projekt obywatelski zakłada docelowe dojście do pułapu 50 procent.

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Źródło:
PAP

Przyjęcie "Kredytu na start" budzi wątpliwości z uwagi na bardzo wysokie zapotrzebowanie na środki budżetu państwa, których wydatkowanie może okazać się nieefektywne, a osiągane cele nieadekwatne do kosztów - oceniło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort zaproponował, by środki te przeznaczyć na poprawę stanu wód Odry lub transformację energetyczną i ochronę powietrza.

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

Źródło:
PAP

Deutsche Bahn planuje likwidację 30 tysięcy miejsc pracy, czyli około dziewięć procent personelu - podał Reuters, powołując się na informacje niemieckiego przewoźnika. Dodał, że z powodu ogromnych inwestycji w naprawę sieci kolejowej, strajków i złej pogody spółka odnotowała miliardową stratę netto w pierwszym półroczu.

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Źródło:
Reuters

Na przełomie lipca i sierpnia tendencja spadkowa cen paliw zostanie utrzymana - prognozują analitycy Reflexu. Podali, że średnie obniżki wyniosą od 3 do 5 groszy zarówno na litrze benzyny, jak i diesla. Ceny autogazu powinny natomiast pozostać bez zmian.

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Źródło:
PAP

Wycofano partię piwa Żywiec z błędną etykietą na niektórych butelkach - ostrzegł Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Dodał, że błędna etykieta wskazywała, że piwo jest bezalkoholowe, choć w rzeczywistości zawierało alkohol.

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Źródło:
PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Lotnisku Bazylea-Miluza-Fryburg w piątek po południu zostało ponownie otwarte. Wcześniej ewakuowano terminal i tymczasowo zawieszono loty ze względu na alarm bombowy.

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Źródło:
tvn24.pl

Chciałbym, aby rozwiązanie, dotyczące składki zdrowotnej, zostało wypracowane w ciągu kilku najbliższych tygodni. Naprawdę nie ma na co czekać - powiedział w programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że chciałby, aby nowa składka zdrowotna weszła w życie od 1 stycznia 2025 roku.

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Źródło:
TVN24

Santander, Pocztowy, Toyota - klienci tych banków muszą przygotować się na utrudnienia w związku z zaplanowanymi pracami serwisowymi w weekend. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z płatnościami kartami.

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad zapewnieniem Polakom darmowego dostępu do wody pitnej. W grę wchodzi też rozwiązanie "za przysłowiową złotówkę" - powiedział w czwartek w sejmie wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski. Dodał, że za darmo lub za 1 zł ma być dostępne pierwsze 1000 litrów wody miesięcznie.

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Źródło:
PAP

Składka zdrowotna to kolejna kwestia, co do której pojawiły się rozbieżności w koalicji. Trwają dyskusje nad zmianami, które miałyby wejść w życie od początku przyszłego roku. Czego można się spodziewać? Poniżej przedstawiamy propozycje koalicjantów.

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rolnictwa przygotowało projekt nowelizacji przepisów wprowadzający wyższe kary za marnowanie żywności, a także brak prowadzenia kampanii informacyjno-edukacyjnych. Zmiany mają dotyczyć sklepów o powierzchni przekraczającej 250 metrów kwadratowych.

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Źródło:
PAP

Z renty wdowiej ma skorzystać około dwa miliony osób - wynika za szacunków, które znalazły się w stanowisku rządu obywatelskiego projektu o rencie wdowiej.

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Źródło:
PAP

W czwartek w Sejmie trwa debata nad wykonaniem budżetu w 2023 roku. Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś krytycznie ocenił finansowanie zadań publicznych poza budżetem za pośrednictwem funduszy w BGK. - W 2023 roku przy pomocy funduszy sfinansowano zadania na kwotę ponad 130 miliardów złotych, co stanowiło 20 procent wydatków budżetu państwa i blisko 4 procent produktu krajowego brutto.

NIK krytycznie o finansowaniu zadań publicznych poza budżetem

Źródło:
PAP

Sąd Rejonowy w Warszawie otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo - poinformował w czwartek przewoźnik kolejowy. W środę zarząd spółki zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych przez zakłady i centralę PKP Cargo.

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Źródło:
PAP, PKP Cargo

Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego CSIRT NASK ostrzega przed kampanią, w której oszuści atakują osoby posiadające konta w serwisie firmy Apple. Jak czytamy w komunikacie, przestępcy rozsyłają wiadomości e-mail z informacją o zablokowaniu konta użytkownika serwisu Apple. Powodem ma być rzekomo nieudana próba logowania.

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Źródło:
tvn24.pl

Burmistrz Barcelony zapowiedział podniesienie podatku nakładanego na turystów, którzy przybywają do miasta na statku wycieczkowym i spędzają w stolicy Katalonii mniej niż 12 godzin. Chodzi o to, by miasto nie zamieniło się w "park tematyczny", w którym próżno szukać lokalnych mieszkańców, a całość populacji stanowią turyści.

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie stwierdziła brak jakichkolwiek podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec nabycia akcji VeloBanku przez podmiot należący do Grupy Cerberus - przekazała KNF w oficjalnym komunikacie. VeloBank powstał w wyniku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

Źródło:
PAP

Ministerstwo Cyfryzacji skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia, zgodnie z którym wskazane typy urządzeń elektronicznych mają mieć gniazda typu USB C do ładowania. To implementacja unijnej dyrektywy. Resort chce, by rozporządzenie weszło w życie 28 grudnia 2024 roku z wyjątkiem laptopów, dla których wprowadzenie systemu ładowania USB-C ma wejść w życie 28 kwietnia 2026.

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Źródło:
PAP

Akcjonariusze PGE nie udzielili siedmiorgu byłym członkom zarządu absolutorium za 2023 rok. Absolutorium udzielono natomiast trojgu byłym członkom rady nadzorczej spółki.

Były zarząd PGE bez absolutorium

Były zarząd PGE bez absolutorium

Źródło:
PAP

Trwają analizy nad wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy - przekazał Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki. Wyjaśnił, że Centralny Instytut Ochrony Pracy ma przez rok badać, jak wprowadzenie tego rozwiązania wpłynie na wypadkowość w miejscu pracy i stan zdrowia pracownika.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Źródło:
PAP

Wycofanie z obrotu i zakaz wprowadzenia do obrotu wszystkich serii produktu Qutiro - taką decyzję podjął Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF). W decyzji wskazano, że lek może stwarzać "realne zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjentów". 

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Źródło:
tvn24.pl

- Dzisiaj nie ma przestrzeni na podniesienie wieku emerytalnego - mówi w czwartkowym wydaniu "Dziennika Gazety Prawnej" prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Wcześniej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl przekazało, że nie prowadzi obecnie prac mających podwyższyć wiek emerytalny czy też nad zrównaniem go dla kobiet i mężczyzn.

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk powiedział w środę, że będzie rozmawiał z wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem o Funduszu Kościelnym, bo nie widzi "jakiegoś dynamicznego procesu" w tej sprawie, a "wiadomo, że ten sposób finansowania Kościoła nie jest najlepszy".

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Źródło:
PAP