Środki trwałe w firmie - od jakiej kwoty? Klasyfikacja i ewidencja środków trwałych 

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych
wideo 2/3
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych

Majątek w postaci środków trwałych posiada niemal każda firma. Jednocześnie nie każdy zakup dokonywany w ramach działalności gospodarczej może zostać uznany za środki trwałe. Czym są środki trwałe i co można za nie uznać? Jakie konsekwencje wywołuje uznanie danego zakupu za środek trwały?

● Środki trwałe to kompletne i zdatne do użytku przez ponad rok składniki majątku firmy. ● Każdy podmiot gospodarczy zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji środków trwałych. ● Zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych środkom tym nadano określone symbole. ● Środki trwałe podlegają amortyzacji, a odpisy amortyzacyjne mogą być klasyfikowane jako koszty uzyskania przychodu.

Definicję i funkcjonowanie środków trwałych reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Definicję środków trwałych w nieznacznie innym brzmieniu zawiera również ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Klasyfikacja środków trwałych zawarta została natomiast w odrębnym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych.

Środki trwale - czym są?

Cały majątek posiadany przez przedsiębiorstwo podlega obowiązkowi księgowania. Każdy zakup może jednak zostać zaksięgowany na dwa sposoby – jako zwykłe zakupy, czyli wyposażenie, lub jako środki trwałe. Rozróżnienie to ma istotne znaczenie. Tylko wyposażenie może zostać bezpośrednio ujęte w kosztach uzyskania przychodu, środki trwałe podlegają natomiast amortyzacji.

Czym są środki trwałe, zwane też rzeczowymi aktywami trwałymi? Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości „to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki”. 

W sumie, aby składnik majątku mógł zostać uznany za środki trwałe, musi spełniać jednocześnie pięć kryteriów: - stanowić własność lub współwłasność podatnika. - zostać przez niego nabyty lub wytworzony we własnym zakresie. - przynosić korzyści ekonomiczne przez co najmniej rok. - być w pełni zdatny do użytku.

Służyć działalności prowadzonej przez daną firmę lub być oddanym do używania komuś innemu na podstawie umowy najmu, leasingu lub dzierżawy.

Środek trwały - od jakiej kwoty?

Aby zakup został zakwalifikowany jako środki trwałe, powinien on również mieć określoną wartość. 

Obowiązkowo środkami trwałymi jest spełniający definicję zakup o wartości powyżej 10 tys. zł. Dobrowolnie przedsiębiorca może natomiast księgować jako środki trwałe również zakupy poniżej tej wartości. Od zakupu środków trwałych, tak samo jak wyposażenia, można odliczyć podatek VAT.

Wszystkie zakupy uznane za środki trwałe, niezależnie od ich wartości, należy wskazać w ewidencji środków trwałych. Z kolei wszystkie środki nie mogące zostać uznane za środki trwałe, np. z powodu zbyt niskiej wartości lub okresu użytkowania krótszego niż rok, należy uznać za wyposażenie i bezpośrednio ująć w kosztach uzyskania przychodu.

Ewidencja środków trwałych

Każdy podmiot gospodarczy zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Obowiązek ten dotyczy zarówno podmiotów rozliczających się prowadząc księgę przychodów i rozchodów, jak i podmiotów rozliczających się na zasadach ryczałtu. 

Prowadzenie ewidencji środków trwałych jest ponadto warunkiem możliwości zaliczania odpisów amortyzacyjnych jako kosztów uzyskania przychodu. 

Nie istnieje jeden określony wzór ewidencji środków trwałych. Aby ewidencja była prawidłowa, powinna jednak zawierać takie dane jak: - datę zakupu i przyjęcia do używania, - wskazanie dokumentu zakupu, - określenie środka trwałego, - symbol środka trwałego zgodny z Klasyfikacją Środków Trwałych, - wartość początkową, - właściwą stawkę amortyzacyjną, - kwoty odpisów amortyzacyjnych, - zaktualizowaną wartość początkową i kwoty odpisów amortyzacyjnych, - wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową, - datę sprzedaży środka trwałego albo datę i przyczynę jego likwidacji.

Dokumenty OT

Wprowadzanie środków trwałych do ewidencji musi odbywać się na podstawie tzw. dokumentów OT. Stanowią one dokumentację nowych środków trwałych i wprowadzania ich do użytku. 

W przepisach nie został określony jeden właściwy wzór dokumentu OT. Aby był on poprawny powinien jednak zawierać dane takie jak: - dokument źródłowy pozyskania środka trwałego, np. fakturę VAT, - dane wystawcy dokumentu źródłowego, - wskazanie jednostki organizacyjnej upoważnionej do użytkowania danego środka trwałego, - nazwę, wartość początkową i opis środka trwałego wraz z symbolem zgodnym z Klasyfikacją Środków Trwałych, - metodę amortyzacji i wysokość rocznej stawki amortyzacyjnej, - datę przyjęcia środka trwałego do użytkowania, - podpisy osoby odpowiedzialnej za stworzenie dokumentu OT oraz osoby odpowiedzialnej za dany środek trwały.

KŚT - Klasyfikacja Środków Trwałych

Środki trwałe zostały usystematyzowane w ramach Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) zawartej w dotyczącym jej rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. 

Zgodnie z KŚT istnieje 10 głównych grup środków trwałych oznaczonych numerami:

0 – Grunty,

1 – Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i mieszkalnego,

2 – Obiekty inżynierii lądowej i wodnej,

3 – Kotły i maszyny energetyczne,

4 – Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,

5 – Maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,

6 – Urządzenia techniczne,

7 – Środki transportu,

8 – Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie niesklasyfikowane gdzie indziej,

9 – Inwentarz żywy.

Każda z tych grup głównych zawiera następnie dwa kolejne oznaczone numerami poziomy szczegółowości. Przykładowo samochód osobowy ma zgodnie z KŚT pełne oznaczenie 741 – 7 jako grupa „Środki transportu”, 4 jako podgrupa „Pojazdy mechaniczne” i 1 jako rodzaj: „Samochody osobowe”.

Amortyzacja środków trwałych

Zakupy środków trwałych nie stanowią wprost kosztów uzyskania przychodu, podlegają natomiast amortyzacji. Do kosztów uzyskania przychodu będzie więc można je zaklasyfikować poprzez dokonywanie comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych

Czym jest amortyzacja? Oznacza ona w tym przypadku rodzaj kosztu wynikającego ze stopniowego zużywania się środków trwałych i spadku ich wartości. Skala tego kosztu jest określana stawką amortyzacyjną wyrażoną procentowo, która może być doliczana do kosztów uzyskania przychodu. Amortyzacja kończy się z chwilą zrównania wartości odpisów podatkowych z wartością początkową danego środka trwałego.

Podstawową różnicą pomiędzy zwykłymi zakupami i środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji jest więc to, że w przypadku amortyzacji koszty będą rozłożone w czasie, a nie odliczane jednorazowo. 

Stawki amortyzacji

Roczne stawki amortyzacyjne wymienione są w wykazie stawek amortyzacyjnych stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Stawki te przypisane są do poszczególnych rodzajów środków trwałych zgodnie z KŚT. W określonych przypadkach, np. środków trwałych używanych bardzo intensywnie, w ustawie określone zostały również współczynniki, o które możliwe jest podwyższenie przydzielonej stawki amortyzacyjnej. 

W przepisach występują przy tym cztery różne metody dokonywania amortyzacji.

Liniowa, przy użyciu stałej, rocznej stawki amortyzacyjnej zgodnej z ustawą.

Degresywna, czyli z malejącą stawką amortyzacyjną, możliwa dla środków z grup 3, 4, 5, 6 i 8.

Jednorazowa, dla środków trwałych o wartości nie wyższej niż 10 tys. zł.

Naturalna, przy użyciu stawki amortyzacyjnej proporcjonalnej do intensywności wykorzystywania środka trwałego.

Środki trwałe bez amortyzacji

W przypadku ewidencjonowania środków trwałych o wartości poniżej 10 tys. zł netto przedsiębiorca może wybrać, czy chce na ich podstawie dokonywać planowych odpisów amortyzacyjnych, czy też wskazać je jako tzw. środki trwałe o niskiej wartości (niskocenne). To w tym drugim przypadku będzie mógł on dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego. 

Tym samym podatnik ma dużą możliwość optymalizowania swoich rozliczeń poprzez odpowiednią klasyfikację zakupów i wybór uznania ich za koszty uzyskania przychodu jednorazowe lub rozłożone w czasie (amortyzowane). 

Warto też pamiętać, że istnieje też grupa środków trwałych, które pomimo spełniania wymaganych warunków nie podlegają amortyzacji. Dotyczy to m.in. gruntów i praw do ich użytkowania wieczystego, eksponatów muzealnych i dzieł sztuki, a także lokali lub budynków mieszkalnych niezgłoszonych do amortyzacji.

Akty prawne: Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych; Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów; Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Donald Trump ogłosił w niedzielę, że Stany Zjednoczone i Unia Europejska osiągnęły porozumienie w sprawie umowy handlowej. Stało się to po rozmowach prezydenta z USA z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen w Turnberry w Szkocji. W ramach porozumienia ustanowiono stawkę celną w wysokości 15 procent na przeważającą część eksportu unijnego do Stanów Zjednoczonych.

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Jest porozumienie handlowe między UE a USA

Źródło:
PAP

Wyspa Poveglia - uznawana za jedno z najbardziej tajemniczych miejsc w lagunie weneckiej - zostanie przekształcona w park miejski dostępny wyłącznie dla mieszkańców Wenecji. Od 1 sierpnia lokalna społeczność przejmie ją w 99-letnią dzierżawę od państwa i rozpocznie rewitalizację terenu, który przez stulecia służył jako miejsce kwarantanny oraz szpital psychiatryczny. Wokół wyspy narosła legenda.

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Zakaz wstępu dla turystów. Mieszkańcy przejmują nawiedzoną wyspę

Źródło:
CNN

Dane osobowe większości z 1,4 miliona klientów Allianz Life w Ameryce Północnej zostały wykradzione przez hakerów - poinformowała spółka-matka ubezpieczyciela.

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Wyciek danych klientów giganta. Trwa dochodzenie

Źródło:
BBC

- Kiedy słucham o tym, co w Polsce może wejść, to mam wrażenie, że cofam się (w czasie o) dwie dekady - mówiła w programie "Wstajesz i weekend" Marta Balukiewicz, autorka reportażu o czeskich parach jednopłciowych, odnosząc się do polskich projektów ustawy o związkach partnerskich. - Wygląda u nas to bardzo źle - ocenił na antenie TVN24 mecenas Artur Kula.

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Polska "dwie dekady" za Czechami. "Wygląda to u nas bardzo źle"

Źródło:
TVN24

Amerykańska agencja kosmiczna NASA zapowiedziała, że w najbliższym czasie z pracy odejdzie około 20 procent zatrudnionych - poinformowała agencja Reuters. Według przedstawicieli NASA, decyzja ma na celu usprawnienie funkcjonowania instytucji.

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Potężne cięcia w NASA. "Katastrofalne skutki"

Źródło:
PAP

Dom gotowy w kilka godzin - tak reklamują się firmy sprzedające budynki modułowe. Ale rozwiązania alternatywne mają też swoje wady: gorszą akustykę, mniejszą trwałość. To jednak nie zniechęca tych, którzy nie chcą poświęcać lat na budowę. - To jest najlepszy dom na świecie. Nic się nie sypie, nie cieknie - mówi nam Małgorzata z Dolnego Śląska. - Dom na pokolenia? Kto dzisiaj takiego potrzebuje? - pyta.

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Polacy nie chcą męczyć się z budową domu. Oto rozwiązanie

Źródło:
tvn24.pl

W sobotnim losowaniu Lotto żadnemu z graczy nie udało się wytypować prawidłowo wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że kumulacja rośnie do dziesięciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 26 lipca 2025 roku.

Duża kumulacja w Lotto

Duża kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Koszty budowy domu jednorodzinnego w Polsce poszybowały. W ciągu pięciu lat wzrosły aż o 50 procent. Eksperci przewidują dalsze podwyżki, choć ich tempo ma być bardziej umiarkowane. Za co zapłacimy najwięcej?

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Koszty wzrosły aż o połowę. To jeszcze nie koniec

Źródło:
PAP

Rosnące globalne zainteresowanie japońską herbatą matcha przekłada się na gwałtowny wzrost cen. Eksperci wskazują, że boom na ten produkt, połączony z ograniczoną podażą i barierami handlowymi, powoduje trudności w zaopatrzeniu.

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Globalny szał. "Proszą nawet o kilogram dziennie"

Źródło:
BBC

Na obecnym etapie nie da się jednoznacznie ocenić jakości gazu ziemnego w złożu odkrytym w pobliżu Świnoujścia - ocenił profesor Christian Holden z Norweskiego Uniwersytetu Naukowo-Technicznego (NTNU) w Trondheim. Jego zdaniem nie są również znane potencjalne koszty inwestycji ani wydobycia.

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Złoża na Bałtyku. Ekspert studzi entuzjazm

Źródło:
PAP

Sektor lotniczy mierzy się obecnie z wyjątkowo trudną sytuacją - oceniają ekonomiści Allianz Research w najnowszym raporcie. Z jednej strony rośnie globalny popyt na podróże lotnicze, z drugiej - zakłócenia w łańcuchach dostaw ograniczają dostępność nowych maszyn.

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Branża w krytycznym momencie. "Poważne wąskie gardło"

Źródło:
PAP

Średnia kwota podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), płaconego przez Polaków, wyniosła w 2025 roku pięć tysięcy złotych - wynika z raportu firmy PITax. To wzrost o czterdzieści dwa procent w porównaniu z rokiem 2023.

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Rekordzista otrzymał 193 tysiące złotych

Źródło:
PAP

Już wkrótce podróżowanie po krajach Bliskiego Wschodu stanie się łatwiejsze pod względem formalnym. Wszystko za sprawą nowej wizy turystycznej - The GCC Grand Tours Visa - która umożliwi swobodne odwiedzanie Arabii Saudyjskiej, Bahrajnu, Kataru, Kuwejtu, Omanu oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Jedna wiza do sześciu krajów

Jedna wiza do sześciu krajów

Źródło:
PAP

Elektryki, hybrydy, auta o napędzie wodorowym i alternatywnym - o takie pojazdy ma się wydłużyć lista samochodów, którym przysługiwałby zwrot kosztów użytkowania - wynika z odpowiedzi Ministerstwa Infrastruktury dla tvn24.pl. Stawki za tak zwane kilometrówki mają być obliczane na podstawie mocy silnika, a nie pojemności, jak było do tej pory.

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Zmiany w kilometrówkach. Kto może na tym zyskać?

Źródło:
tvn24.pl

- Jesteśmy w tej chwili dwudziestą największą gospodarką na świecie, ale oczywiście chcemy więcej. Musimy wzmocnić kluczowe branże polskiego przemysłu, chociażby przemysł kosmiczny, który ma potencjał do tego, aby w polskiej gospodarce mieć rosnące znaczenie - powiedział w "Faktach po Faktach" minister finansów i gospodarki Andrzej Domański. Pytany o plany podniesienia kwoty wolnej od podatku minister nie podał konkretnej daty.

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

"Jesteśmy 20. gospodarką świata, ale chcemy więcej"

Źródło:
TVN24

W piątek w Eurojackpot została rozbita olbrzymia kumulacja. W Polsce padła duża wygrana drugiego stopnia w wysokości prawie 3,5 miliona złotych. Oto wyniki losowania z 25 lipca 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Kumulacja w Eurojackpot rozbita. Wysoka wygrana w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Bezpieczna podróż to nie tylko przestrzeganie przepisów, ale także świadome decyzje, które pozwolą uratować życie - przekazała Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) w drogowym dekalogu bezpiecznego kierowcy. Jak podkreślono, kluczowe znaczenie mają między innymi odpowiednie przygotowanie pojazdu, zabezpieczenie bagażu i pełna koncentracja za kierownicą.

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Jak bezpiecznie dotrzeć do celu? Wakacyjny kodeks dla kierowców

Źródło:
PAP

W przyszłym tygodniu ceny na stacjach paliw pozostaną względnie stabilne - przewidują analitycy e-petrol. Z kolei według Biura Maklerskiego Reflex, możliwe są delikatne spadki. Za litr benzyny Pb95 kierowcy płacą obecnie o 52 gr mniej niż przed rokiem. Diesel w skali roku staniał o 37 gr na litrze - wskazali analitycy Refleksu.

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Sytuacja na stacjach benzynowych jest "korzystna dla kierowców"

Źródło:
PAP

Meta, właściciel Facebooka i Instagrama, poinformowała, że z początkiem października przestanie wyświetlać reklamy związane z polityką, wyborami i kwestiami społecznymi dla użytkowników w Unii Europejskiej. Decyzja amerykańskiego koncernu wynika "z powodu niepewności prawnej wynikającej z przepisów Unii Europejskiej dotyczących reklam politycznych".

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Bez politycznych reklam na Facebooku i Instagramie

Źródło:
Reuters

Właściciel koncernu LVMH Bernard Arnault powiedział w czwartek "Wall Street Journal", że naciska na europejskich przywódców, by zawarli porozumienie handlowe z USA. Według gazety najbogatszy Europejczyk zachęca do przyjęcia warunków podobnych do tych, które USA zawarły z Japonią.

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Najbogatszy Europejczyk "naciska ze wszystkich sił" na liderów UE

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) ostrzegł w piątek przed talerzami z Chin, dystrybuowanymi przez Woolworth Polska. Powodem jest stwierdzona wysoka migracja ołowiu, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia - poinformowano w komunikacie.

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Talerze z Chin wycofane ze sklepów. "Istotne zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
PAP

Komornicy będą mogli pracować do 70. roku życia. Tak wynika z nowelizacji ustawy, którą podpisał prezydent Andrzej Duda. Wcześniejsze regulacje pozwalały na pracę do 65. roku życia. Ta sama nowela znosi także maksymalny okres asesury komorniczej, wynoszący obecnie 6 lat.

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Koniec z dyskryminacją komorników. Prezydent podpisał nowelizację

Źródło:
PAP

Spółka Pepco Germany planuje przeorganizować swoją sieć sklepów w Niemczech w ramach postępowania restrukturyzacyjnego i w związku z tym złożyła wniosek o upadłość - poinformowano w komunikacie prasowym.

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Niemiecki oddział popularnej sieci składa wniosek o upadłość

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa wydała koncernowi Chevron nową licencję na wydobycie ropy w Wenezueli – podał w czwartek dziennik "Washington Post", powołując się na anonimowe źródła. Oznacza to zwrot w polityce Waszyngtonu wobec reżimu w Caracas.

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Zwrot Trumpa. Licencja na wydobycie ropy w kraju o największych na świecie złożach

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Amerykańska firma technologiczna Intel poinformowała w czwartek, że rezygnuje z realizacji zapowiadanych inwestycji w Polsce i w Niemczech. Intel planował otworzyć fabrykę półprzewodników pod Wrocławiem.

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Gigant rezygnuje z wielkiej inwestycji w Polsce

Źródło:
PAP

Nie chciałbym, by nie tylko takie decyzje jak mrożenie cen energii, ale też decyzje strategiczne dla polskiej energetyki były wetowane - powiedział w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 minister energii Miłosz Motyka. Zapowiedział, że złożenie ustawy mrożącej ceny energii, bez elementów dotyczących farm wiatrowych, "jest absolutnie na stole". Szef ME zabrał także głos w sprawie zmian w rozliczaniu fotowoltaiki.

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Minister o cenach prądu: to jest absolutnie na stole

Źródło:
TVN24