Środki trwałe w firmie - od jakiej kwoty? Klasyfikacja i ewidencja środków trwałych 

Źródło:
TVN24 Biznes
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych
wideo 2/3
Polski Ład. Przedsiębiorcy stracą na zmianach podatkowych

Majątek w postaci środków trwałych posiada niemal każda firma. Jednocześnie nie każdy zakup dokonywany w ramach działalności gospodarczej może zostać uznany za środki trwałe. Czym są środki trwałe i co można za nie uznać? Jakie konsekwencje wywołuje uznanie danego zakupu za środek trwały?

● Środki trwałe to kompletne i zdatne do użytku przez ponad rok składniki majątku firmy. ● Każdy podmiot gospodarczy zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji środków trwałych. ● Zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych środkom tym nadano określone symbole. ● Środki trwałe podlegają amortyzacji, a odpisy amortyzacyjne mogą być klasyfikowane jako koszty uzyskania przychodu.

Definicję i funkcjonowanie środków trwałych reguluje ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Definicję środków trwałych w nieznacznie innym brzmieniu zawiera również ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Klasyfikacja środków trwałych zawarta została natomiast w odrębnym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych.

Środki trwale - czym są?

Cały majątek posiadany przez przedsiębiorstwo podlega obowiązkowi księgowania. Każdy zakup może jednak zostać zaksięgowany na dwa sposoby – jako zwykłe zakupy, czyli wyposażenie, lub jako środki trwałe. Rozróżnienie to ma istotne znaczenie. Tylko wyposażenie może zostać bezpośrednio ujęte w kosztach uzyskania przychodu, środki trwałe podlegają natomiast amortyzacji.

Czym są środki trwałe, zwane też rzeczowymi aktywami trwałymi? Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości „to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki”. 

W sumie, aby składnik majątku mógł zostać uznany za środki trwałe, musi spełniać jednocześnie pięć kryteriów: - stanowić własność lub współwłasność podatnika. - zostać przez niego nabyty lub wytworzony we własnym zakresie. - przynosić korzyści ekonomiczne przez co najmniej rok. - być w pełni zdatny do użytku.

Służyć działalności prowadzonej przez daną firmę lub być oddanym do używania komuś innemu na podstawie umowy najmu, leasingu lub dzierżawy.

Środek trwały - od jakiej kwoty?

Aby zakup został zakwalifikowany jako środki trwałe, powinien on również mieć określoną wartość. 

Obowiązkowo środkami trwałymi jest spełniający definicję zakup o wartości powyżej 10 tys. zł. Dobrowolnie przedsiębiorca może natomiast księgować jako środki trwałe również zakupy poniżej tej wartości. Od zakupu środków trwałych, tak samo jak wyposażenia, można odliczyć podatek VAT.

Wszystkie zakupy uznane za środki trwałe, niezależnie od ich wartości, należy wskazać w ewidencji środków trwałych. Z kolei wszystkie środki nie mogące zostać uznane za środki trwałe, np. z powodu zbyt niskiej wartości lub okresu użytkowania krótszego niż rok, należy uznać za wyposażenie i bezpośrednio ująć w kosztach uzyskania przychodu.

Ewidencja środków trwałych

Każdy podmiot gospodarczy zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Obowiązek ten dotyczy zarówno podmiotów rozliczających się prowadząc księgę przychodów i rozchodów, jak i podmiotów rozliczających się na zasadach ryczałtu. 

Prowadzenie ewidencji środków trwałych jest ponadto warunkiem możliwości zaliczania odpisów amortyzacyjnych jako kosztów uzyskania przychodu. 

Nie istnieje jeden określony wzór ewidencji środków trwałych. Aby ewidencja była prawidłowa, powinna jednak zawierać takie dane jak: - datę zakupu i przyjęcia do używania, - wskazanie dokumentu zakupu, - określenie środka trwałego, - symbol środka trwałego zgodny z Klasyfikacją Środków Trwałych, - wartość początkową, - właściwą stawkę amortyzacyjną, - kwoty odpisów amortyzacyjnych, - zaktualizowaną wartość początkową i kwoty odpisów amortyzacyjnych, - wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową, - datę sprzedaży środka trwałego albo datę i przyczynę jego likwidacji.

Dokumenty OT

Wprowadzanie środków trwałych do ewidencji musi odbywać się na podstawie tzw. dokumentów OT. Stanowią one dokumentację nowych środków trwałych i wprowadzania ich do użytku. 

W przepisach nie został określony jeden właściwy wzór dokumentu OT. Aby był on poprawny powinien jednak zawierać dane takie jak: - dokument źródłowy pozyskania środka trwałego, np. fakturę VAT, - dane wystawcy dokumentu źródłowego, - wskazanie jednostki organizacyjnej upoważnionej do użytkowania danego środka trwałego, - nazwę, wartość początkową i opis środka trwałego wraz z symbolem zgodnym z Klasyfikacją Środków Trwałych, - metodę amortyzacji i wysokość rocznej stawki amortyzacyjnej, - datę przyjęcia środka trwałego do użytkowania, - podpisy osoby odpowiedzialnej za stworzenie dokumentu OT oraz osoby odpowiedzialnej za dany środek trwały.

KŚT - Klasyfikacja Środków Trwałych

Środki trwałe zostały usystematyzowane w ramach Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) zawartej w dotyczącym jej rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. 

Zgodnie z KŚT istnieje 10 głównych grup środków trwałych oznaczonych numerami:

0 – Grunty,

1 – Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i mieszkalnego,

2 – Obiekty inżynierii lądowej i wodnej,

3 – Kotły i maszyny energetyczne,

4 – Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,

5 – Maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,

6 – Urządzenia techniczne,

7 – Środki transportu,

8 – Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie niesklasyfikowane gdzie indziej,

9 – Inwentarz żywy.

Każda z tych grup głównych zawiera następnie dwa kolejne oznaczone numerami poziomy szczegółowości. Przykładowo samochód osobowy ma zgodnie z KŚT pełne oznaczenie 741 – 7 jako grupa „Środki transportu”, 4 jako podgrupa „Pojazdy mechaniczne” i 1 jako rodzaj: „Samochody osobowe”.

Amortyzacja środków trwałych

Zakupy środków trwałych nie stanowią wprost kosztów uzyskania przychodu, podlegają natomiast amortyzacji. Do kosztów uzyskania przychodu będzie więc można je zaklasyfikować poprzez dokonywanie comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych

Czym jest amortyzacja? Oznacza ona w tym przypadku rodzaj kosztu wynikającego ze stopniowego zużywania się środków trwałych i spadku ich wartości. Skala tego kosztu jest określana stawką amortyzacyjną wyrażoną procentowo, która może być doliczana do kosztów uzyskania przychodu. Amortyzacja kończy się z chwilą zrównania wartości odpisów podatkowych z wartością początkową danego środka trwałego.

Podstawową różnicą pomiędzy zwykłymi zakupami i środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji jest więc to, że w przypadku amortyzacji koszty będą rozłożone w czasie, a nie odliczane jednorazowo. 

Stawki amortyzacji

Roczne stawki amortyzacyjne wymienione są w wykazie stawek amortyzacyjnych stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Stawki te przypisane są do poszczególnych rodzajów środków trwałych zgodnie z KŚT. W określonych przypadkach, np. środków trwałych używanych bardzo intensywnie, w ustawie określone zostały również współczynniki, o które możliwe jest podwyższenie przydzielonej stawki amortyzacyjnej. 

W przepisach występują przy tym cztery różne metody dokonywania amortyzacji.

Liniowa, przy użyciu stałej, rocznej stawki amortyzacyjnej zgodnej z ustawą.

Degresywna, czyli z malejącą stawką amortyzacyjną, możliwa dla środków z grup 3, 4, 5, 6 i 8.

Jednorazowa, dla środków trwałych o wartości nie wyższej niż 10 tys. zł.

Naturalna, przy użyciu stawki amortyzacyjnej proporcjonalnej do intensywności wykorzystywania środka trwałego.

Środki trwałe bez amortyzacji

W przypadku ewidencjonowania środków trwałych o wartości poniżej 10 tys. zł netto przedsiębiorca może wybrać, czy chce na ich podstawie dokonywać planowych odpisów amortyzacyjnych, czy też wskazać je jako tzw. środki trwałe o niskiej wartości (niskocenne). To w tym drugim przypadku będzie mógł on dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego. 

Tym samym podatnik ma dużą możliwość optymalizowania swoich rozliczeń poprzez odpowiednią klasyfikację zakupów i wybór uznania ich za koszty uzyskania przychodu jednorazowe lub rozłożone w czasie (amortyzowane). 

Warto też pamiętać, że istnieje też grupa środków trwałych, które pomimo spełniania wymaganych warunków nie podlegają amortyzacji. Dotyczy to m.in. gruntów i praw do ich użytkowania wieczystego, eksponatów muzealnych i dzieł sztuki, a także lokali lub budynków mieszkalnych niezgłoszonych do amortyzacji.

Akty prawne: Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych; Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów; Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Unia Europejska przedłuży zawieszenie środków odwetowych wobec USA do początku sierpnia - zapowiedziała w niedzielę przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen. Planowo miały one wejść w życie w nocy z poniedziałku na wtorek. Jednocześnie zdystansowała się od pomysłu użycia nowego unijnego instrumentu przeciwdziałania przymusowi gospodarczemu (ACI).

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Jest reakcja UE na zapowiedzi Trumpa. "Jeszcze nie jesteśmy na tym etapie"

Źródło:
PAP, Reuters

Sztuczna inteligencja jest regularnie wykorzystywana przez blisko 70 procent badanych Polaków - wynika z raportu firmy KPMG. Jednocześnie ponad 50 procent nie ujawnia, że korzysta z takiego narzędzia. Mimo że, chętnie korzystamy, to jesteśmy nieufni wobec niej. Zaufanie do sztucznej inteligencji zadeklarowało 41 proc. respondentów z Polski – to mniej niż średnia światowa.

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Używamy jej w pracy na potęgę, ale się do tego nie przyznajemy

Źródło:
PAP

Wojanek to popularny wśród dzieci napój sygnowany przez znanego twórcę internetowego. Eksperci w zakresie żywienia mówią, że można go porównać do lodów Ekipy - to średniej jakości produkt, którego główną siłą jest rozbuchany marketing. - Wiadomo, że youtuberzy to maszynka do promocji wszystkiego, mogliby jednak bardziej odpowiedzialnie wybierać, co chcą firmować - stwierdza dietetyczka Marta Kostka.

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Schodzi na pniu jak lody Ekipy. "To dlatego nie chwalą się składem"

Źródło:
tvn24.pl

Elon Musk wzmacnia Groka. Kosmiczna firma miliardera SpaceX przeznaczy dwa miliardy dolarów na rozwój firmy zajmującej się rozwojem sztucznej inteligencji xAI - donosi "Wall Street Journal". Zacieśnia to powiązania między przedsięwzięciami technologicznego miliardera. W ostatnim czasie wokół projektu Muska było sporo kontrowersji, a on sam musiał się tłumaczyć.

Musk stawia na Groka. Gigantyczna inwestycja

Musk stawia na Groka. Gigantyczna inwestycja

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

"Moja rada dla UE jest taka, by (Unia Europejska -red.) nie wahała się i podjęła kroki odwetowe" - napisał na swym blogu Paul Krugman, laureat ekonomicznego Nobla, po zapowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa o nałożeniu 30-procentowego cła na dobra importowane z Unii Europejskiej i Meksyku od 1 sierpnia. Dodał, że USA już teraz mają prawie całkiem wolny dostęp do europejskiego rynku.

Noblista radzi, co zrobić po decyzji Trumpa: kroki odwetowe

Noblista radzi, co zrobić po decyzji Trumpa: kroki odwetowe

Źródło:
PAP

Cena mieszkań oferowanych przez deweloperów ma być widoczna od razu. To efekt nowych przepisów, które weszły w życie w piątek. Jednak zmiana ta nie objęła jeszcze wszystkich inwestycji. Na część ofert z widoczną ceną trzeba będzie jeszcze poczekać.

Na jawne ceny wszystkich mieszkań od deweloperów jeszcze poczekamy

Na jawne ceny wszystkich mieszkań od deweloperów jeszcze poczekamy

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Donald Trump zapowiada nałożenie wysokich ceł na Unię Europejską i Meksyk. Jak ogłosił, 30-procentowe cła na towary importowane z tych krajów mają wejść od 1 sierpnia. Na te zapowiedzi zareagowali przywódcy.

Donald Trump grozi podwyżką ceł. Przywódcy odpowiadają

Donald Trump grozi podwyżką ceł. Przywódcy odpowiadają

Aktualizacja:
Źródło:
PAP

Skontrolowane przez NIK samorządy wydawały na znakowanie, sterylizację lub kastrację bezdomnych zwierząt zaledwie pięć procent z dostępnych środków. Na co idzie reszta pieniędzy? - Najwięcej wygrywają ci, którzy wyłapują zwierzęta i mają swoje schroniska. To jest wielki biznes - mówi w rozmowie z TVN24+ Tadeusz Wypych, szef Biura Ochrony Zwierząt, będącego częścią Fundacji dla Zwierząt KOTERIA, i wskazuje, że chodzi o kilkaset milionów złotych.

Na tym "zarabia się ogromną kasę"

Na tym "zarabia się ogromną kasę"

Źródło:
TVN24+

Przychody dewizowe z turystyki w Tanzanii po raz pierwszy przewyższyły zyski ze sprzedaży złota - wynika z najnowszego raportu Banku Tanzanii. Kraj stawia na turystykę i zamierza niemal podwoić liczbę gości.

Już nie złoto. Na tym Tanzania zarabia najwięcej

Już nie złoto. Na tym Tanzania zarabia najwięcej

Źródło:
PAP

Widmo podwyżek zawisło nad cenami amerykańskich śniadań. Wszystko za sprawą zapowiedzi ceł Donalda Trumpa na produkty z Brazylii. Mają one wpłynąć między innymi na ceny soku pomarańczowego i kawy. Na nowojorskiej giełdzie już pojawiły się pierwsze zwyżki za sok pomarańczowy.

Drożeje kawa i sok pomarańczowy. Słony rachunek za amerykańskie śniadania

Drożeje kawa i sok pomarańczowy. Słony rachunek za amerykańskie śniadania

Źródło:
tvn24.pl

Sprzedawcy szwajcarskich zegarków w Lucernie od trzech miesięcy borykają się z trudnościami, odkąd prezydent USA Donald Trump wywarł presję na branżę dóbr luksusowych, zapowiadając wprowadzenie wysokich ceł. Sprzedaż spada.

Branża zegarków luksusowych w obliczu kryzysu. Efekt ceł Trumpa

Branża zegarków luksusowych w obliczu kryzysu. Efekt ceł Trumpa

Źródło:
Reuters

W środku wakacyjnego sezonu Unia Europejska bierze na celownik opłaty za bagaż podręczny. Parlament chce ukrócić dodatkowe koszty, a linie lotnicze biją na alarm - bilety mogą podrożeć. To jednak nie koniec ich kłopotów: europejscy regulatorzy baczniej przyglądają się takim praktykom jak pobieranie opłat za nadbagaż tuż przed odlotem.

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Mała walizka, duży spór. "Jak nie wiadomo, o co chodzi, zazwyczaj chodzi o pieniądze"

Źródło:
TVN24+

Francja wszczęła śledztwo karne w sprawie należącej do Elona Muska platformy X w związku z podejrzeniem omanipulowanie przez tę firmę algorytmami w celu "zagranicznej ingerencji" – poinformował portal Politico. Według parlamentarzysty Erica Bothorela, platforma jest coraz dalej od "gwarantowania środowiska bezpiecznego".

Platforma Muska na cenzurowanym we Francji. "Nienawistne, rasistowskie, homofobiczne treści"

Platforma Muska na cenzurowanym we Francji. "Nienawistne, rasistowskie, homofobiczne treści"

Źródło:
PAP

W minionym roku w całej Unii Europejskiej odnotowano rekordowy wzrost liczby ludności do 450,4 miliona osób, pomimo większej liczby zgonów niż urodzeń - poinformował Eurostat. To wynik nasilonych ruchów migracyjnym po pandemii Covid-19. Największy wzrost liczby ludności zanotowała Malta, z kolei Polska i Estonia mają największe spadki.

Rekordowy wzrost ludności w Unii Europejskiej. Polska w tyle tabeli

Rekordowy wzrost ludności w Unii Europejskiej. Polska w tyle tabeli

Źródło:
PAP

Władze Kazachstanu są przywiązane do swojej polityki "dedolaryzacji" i mają pomysł na ochronę własnej waluty - tenge. Od 1 września informacje dotyczące kursów walut muszą zniknąć z przestrzeni publicznej - poinformował prezes Narodowego Banku Kazachstanu.

Z ulic mają zniknąć informacje o kursach walut. Mentalna "dedolaryzacja"

Z ulic mają zniknąć informacje o kursach walut. Mentalna "dedolaryzacja"

Źródło:
PAP

Ryanair chce zwiększyć liczbę lotów z kilku polskich lotnisk. - Spodziewamy się, że we wrześniu lub październiku tego roku ogłosimy plany rozwoju co najmniej trzech naszych dużych polskich baz - Krakowa, Gdańska i Wrocławia - poinformował dyrektor generalny linii Michael O’Leary.

Nowe inwestycje Ryanaira w Polsce. "Jesteśmy w trakcie negocjacji"

Nowe inwestycje Ryanaira w Polsce. "Jesteśmy w trakcie negocjacji"

Źródło:
PAP

Rada Dialogu Społecznego (RDS) nie osiągnęła porozumienia w sprawie waloryzacji rent i emerytur w 2026 roku. Rządowa propozycja została krytycznie oceniona przez związki zawodowe. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmie Rada Ministrów.

Waloryzacja emerytur. Krytyka rządowej propozycji

Waloryzacja emerytur. Krytyka rządowej propozycji

Źródło:
PAP

Nie uzgodniono wspólnego stanowiska w Radzie Dialogu Społecznego (RDS) w sprawie podwyżki płacy minimalnej w 2026 roku. Rząd do 15 września ma czas na podjęcie ostatecznej decyzji.

Brak porozumienia w sprawie płacy minimalnej

Brak porozumienia w sprawie płacy minimalnej

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 300 milionów złotych. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości ponad 900 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 11 lipca 2025 roku.

Wysoka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Wysoka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Fale upałów coraz bardziej utrudniają turystykę w Rzymie - wskazuje branża turystyczna. Wysokie temperatury zniechęcają do odwiedzin i negatywnie wpływają na zdrowie zarówno zwiedzających, jak i pracowników - podają lokalne media.

Turystyczny problem Rzymu. "To przyczyna poważnych zmian"

Turystyczny problem Rzymu. "To przyczyna poważnych zmian"

Źródło:
PAP

Ferrero, włoski producent Nutelli, przejmuje za 3,1 miliarda dolarów amerykańską firmę WK Kellogg, która jest znana z produkcji kultowych marek płatków śniadaniowych - podał portal stacji CNN.

Gigant kupuje kultową markę

Gigant kupuje kultową markę

Źródło:
CNN

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) nie dopuściła do obrotu ponad milion sztuk biżuterii ze względu na nieprawidłowości formalne i zbyt wysokie stężenie kadmu i ołowiu. Niebezpieczne ilości metali ciężkich dotyczyły blisko 4,5 tysiąca sztuk.

Toksyczna biżuteria. Norma przekroczona 400 razy

Toksyczna biżuteria. Norma przekroczona 400 razy

Źródło:
PAP

W przyszłym tygodniu ceny autogazu i benzyny mogą wyraźnie się obniżyć - przewidują analitycy e-petrol.pl. Z kolei eksperci Refleksu zapowiadają w najbliższych dniach kilkugroszowe podwyżki cen oleju napędowego.

Szykują się zmiany w cenach paliw. "Wracają obawy o wojnę handlową"

Szykują się zmiany w cenach paliw. "Wracają obawy o wojnę handlową"

Źródło:
PAP