"Tort" za dwa miliony marek

Hala StuleciaWratislaviae Amici

To w niej odbywały się wyborcze wiece z udziałem Adolfa Hitlera. W niej przemawiali Bolesław Bierut i Władysław Gomułka. Niektórym przypominała tort, innym kojarzyła się z koszem na ziemniaki. Wrocławska Hala Stulecia wkrótce skończy 100 lat.

Monumentalna budowla, zwana perłą wrocławskiego modernizmu, została otwarta 20 maja 1913 roku. Od początku zastanawiano się, czy taki gmach powinien powstać, bo radni Wrocławia nie chcieli czcić rocznicy zwycięstwa nad Napoleonem w bitwie pod Lipskiem. Zdecydowano, że hala będzie przypominać o odezwie króla Fryderyka Wilhelma III do narodu pruskiego z 1813 roku.

- Miała być miejscem wielkiej rocznicowej wystawy prezentującej historię i gospodarczy dorobek Śląska – mówi prof. Teresa Kulak, historyk z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Sporne pudło na kapelusze

Mimo ostatecznej zgody na budowę, nie obyło się bez licznych kontrowersji. Opinie o projekcie Maxa Berga, miejskiego architekta, były skrajne. Jedni kształt hali kojarzyli z pudłem na kapelusze. Innym przypominała odwrócony kosz na ziemniaki lub tort.

Dyskusja toczyła się też wokół kosztów budowy gmachu. Wiele osób uważało, że miasta nie stać na taki wydatek, a Wrocław nie powinien wychodzić przed szereg z pierwszą na świecie tak dużą, żelbetonową konstrukcją. Jej zwolennicy odpowiadali, że budowa przyniesie same korzyści, a brak hali byłby kompromitację na skalę europejską.

–Cesarz niemiecki Wilhelm II nie był przychylny budowie hali. Nie przypadła mu do gustu prosta konstrukcja i brak reprezentatywnego charakteru budynku. Czasy cesarskie były bardziej wystawne, a żelbetonowa konstrukcja była po prostu zbyt nowoczesna – wyjaśnia prof. Kulak.

Miejsca dla 5 tys. za 2 mln marek

Budowa ruszyła w 1911 roku i trwała 15 miesięcy. Pochłonęła ponad 2 mln marek, co na tamte czasy, było sporym majątkiem.

– To olbrzymi koszt. Wystarczy porównać, że w tym samym czasie budowa Pawilonu Czterech Kopuł kosztowała 200 tys. marek – mówi dr Jerzy Ilkosz, dyrektor Muzeum Architektury.

Debiutancka wystawa w Hali została otwarta przez księcia Fryderyka Wilhelma. Wydarzeniu towarzyszyły przemówienie burmistrza Wrocławia i występ 600-osobowego chóru męskiego.

- To pierwsza wrocławska budowla dla mas. W 1913 roku prasa donosiła, że hala pomieści pięć tysięcy osób – mówi dr Ilkosz.

Polityka, sport i wiata pod jednym dachem

To we wrocławskiej Hali Stulecia odbywały się wiece wyborcze z udziałem Adolfa Hitlera. Przemawiali Bolesław Bierut i Władysław Gomułka. Po wojnie w tym symbolu niemieckiej potęgi zorganizowano Wystawę Ziem Odzyskanych.

Nie brakowało też sportowych emocji. Jeszcze przed wojną, w 1934 roku, w hali zamontowano drewniany tor kolarski do tzw. sześciodniówki, zawodów, które mimo zimy na dworze mogły być rozgrywane wewnątrz. W 1963 i 2009 roku w hali zorganizowano mistrzostwa Europy w koszykówce. Grali w niej też siatkarze i tenisiści, walczyli bokserzy.

W latach 70. w hali działało kino Gigant, które mieszcząc ponad 3 tysiące osób, było największą salą kinową w Polsce. W hali z wiernymi spotkał się Jan Paweł II, a o sytuacji Tybetu mówił Dalajlama.

Ze Stulecia w Ludową

W czasie wojny Hala Stulecia nie została bardzo zniszczona, zniknęło jednak jej wyposażenie. Największe organy na świecie, które zamontowano zaraz po wybudowaniu budynku, zostały rozkradzione. Częściowo trafiły do katedry na Ostrowie Tumskim.

Po wojnie Hala Stulecia została przemianowana na Halę Ludową. W 2006 roku, pod swoją pierwszą nazwą, została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Hala ma 42 metry wysokości i 95 szerokości. Kopuła, która wieńczy budowlę ma 67 metrów średnicy. Niedawno stulatka przeszła remont, który przywrócił jej dawny blask.

Teraz Hala Stulecia przygotowuje się do okrągłej rocznicy budowy.

Autor: Tamara Barriga/ansa/par / Źródło: TVN24 Wrocław

Źródło zdjęcia głównego: Wratislaviae Amici

Pozostałe wiadomości

- Sprawa jest dość mocna i rozwojowa. Chodzi o sprzedawanie dyplomów uczelni, jest już zatrzymanych kilkanaście osób w całym kraju i to jest kontynuacja - mówił na antenie TVN24 o szczegółach zatrzymania Ryszarda Czarneckiego rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński.

Rzecznik MSWiA o szczegółach zatrzymania Ryszarda Czarneckiego

Rzecznik MSWiA o szczegółach zatrzymania Ryszarda Czarneckiego

Źródło:
TVN24

- Żadne zaskoczenie - tak informację o zatrzymaniu byłego europosła Prawa i Sprawiedliwości Ryszarda Czarneckiego przez CBA komentowała posłanka Koalicji Obywatelskiej Agnieszka Pomaska. "No proszę. Rysiu! W coś ty się wpakował?" - napisał w mediach społecznościowych Roman Giertych.

"Po prostu zawodowy cwaniak", "wyjątkowo przygnębiający obraz", "Rysiu! W coś ty się wpakował?"

"Po prostu zawodowy cwaniak", "wyjątkowo przygnębiający obraz", "Rysiu! W coś ty się wpakował?"

Źródło:
TVN24

Agenci CBA zatrzymali byłego europosła PiS Ryszarda Czarneckiego - przekazał rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński. "Postępowanie prowadzone wspólnie z CBA z wydziałem zamiejscowym Prokuratury Krajowej w Katowicach dotyczy Collegium Humanum" - poinformował. W tej samej sprawie zatrzymano żonę polityka.

Ryszard Czarnecki zatrzymany przez CBA

Ryszard Czarnecki zatrzymany przez CBA

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk powołał sztab kryzysowy. Powód: zapowiadane na najbliższe dni intensywne opady deszczu. Zapowiedział też odwołanie wszystkich miejskich, plenerowych imprez. W obszernym wpisie prezydent wylicza, co robią miejskie służby, by ograniczyć skutki prognozowanych ulew.

Odwołane imprezy, służby postawione na nogi. Wrocław szykuje się na ekstremalne opady deszczu

Odwołane imprezy, służby postawione na nogi. Wrocław szykuje się na ekstremalne opady deszczu

Źródło:
TVN24, PAP

Do Polski zbliża się niż typu genueńskiego, który przyniesie ekstremalne opady deszczu. Synoptycy ostrzegają, że do poniedziałku lokalnie może spaść nawet do 300 litrów wody na metr kwadratowy. W województwach opolskim, dolnośląskim i śląskim mogą pojawić się powodzie.

"Osobliwość", której należy się bać. Niż genueński przyniesie ogromne zagrożenie powodziowe

"Osobliwość", której należy się bać. Niż genueński przyniesie ogromne zagrożenie powodziowe

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Siły powietrzne Ukrainy ogłosiły w Kijowie zagrożenie rakietą balistyczną, która zmierza w kierunku obwodu połtawskiego. W stolicy Ukrainy trwa wizyta szefów dyplomacji USA i Wielkiej Brytanii Anthonego Blinkena i Davida Lemmy'ego.

Blinken w Kijowie, ogłoszono alarm. "Zagrożenie rakietą balistyczną"

Blinken w Kijowie, ogłoszono alarm. "Zagrożenie rakietą balistyczną"

Źródło:
Reuters

- Nie tylko straciliśmy cenny czas, ale także pieniądze - mówią studenci uczelni Varsovia (dawne Collegium Humanum). Nie odbywają się obrony, uczelnia nie wydaje dyplomów. Ci, którzy chcą się przenieść, słyszą, że będą musieli zapłacić karę. Problemy zaczęły się po tym, jak wiosną do warszawskiej siedziby uczelni wkroczyło CBA. W obronie studentów interweniuje RPO, a Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego mówi o "patologii i bardzo poważnym problemie".

Studenci dawnego Collegium Humanum: jesteśmy w beznadziejnej sytuacji. Uczelnia odpowiada

Studenci dawnego Collegium Humanum: jesteśmy w beznadziejnej sytuacji. Uczelnia odpowiada

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl

Służby interweniowały w Nowej Soli, gdzie z okna jednego z bloków wypadł 11-letni chłopiec. Medycy walczyli o jego życie, niestety dziecko zmarło. Policja wyjaśnia okoliczności śmierci dziecka.

Nie żyje 11-latek. Chłopiec wypadł przez okno

Nie żyje 11-latek. Chłopiec wypadł przez okno

Źródło:
TVN24

To raczej nie był przypadkowy kierunek podróży - mówi w rozmowie z tvn24.pl mecenas Julia Gerlich, ekspertka m.in. w zakresie postępowań ekstradycyjnych, o ucieczce Sebastiana M. do Dubaju. Rozmówczyni tvn24.pl podkreśla, że państwo to jest jednym z kilku krajów, do których chętnie udają się osoby ścigane w krajach szeroko pojętego Zachodu. Wątpliwości, czy sprawca tragedii na A1 wróci do Polski, spotęgowała niepotwierdzona informacja o tym, że M. dostał złotą wizę. - Decyzja o ekstradycji może mieć w pewnym zakresie wymiar polityczny, a strona emiracka nie musi chcieć się z nią spieszyć - zaznacza prawniczka.

Pieniądze, złota wiza, ekstradycja. Dlaczego strona emiracka może nie chcieć wydać Sebastiana M.?

Pieniądze, złota wiza, ekstradycja. Dlaczego strona emiracka może nie chcieć wydać Sebastiana M.?

Źródło:
tvn24.pl

Kamala Harris i Donald Trump stanęli obok siebie w Nowym Jorku podczas uroczystości z okazji rocznicy zamachów na World Trade Center. Przed upamiętnieniem ofiar uścisnęli sobie dłonie - podaje Reuters. Pretendenci do urzędu prezydenta USA poprzedniego wieczora zmierzyli się w telewizyjnej debacie w Filadelfii.

Wieczorem pojedynek w debacie, rano uścisnęli sobie dłonie. Trump i Harris oddali hołd ofiarom zamachów

Wieczorem pojedynek w debacie, rano uścisnęli sobie dłonie. Trump i Harris oddali hołd ofiarom zamachów

Źródło:
Reuters

W trakcie wtorkowej debaty prezydenckiej między Donaldem Trumpem i Kamalą Harris nie zabrakło wątków istotnych z perspektywy Warszawy. Co więcej słowo "Polska" dwukrotnie padło z ust kandydatki demokratów, która wspomniała o 800 tysiącach naszych rodaków mieszkających w Pensylwanii. To nie pierwszy raz, kiedy w debacie prezydenckiej w USA pojawia się polski akcent.

Polskie oczy na Amerykę. Co mówiono o naszym kraju w czasie debaty Harris-Trump

Polskie oczy na Amerykę. Co mówiono o naszym kraju w czasie debaty Harris-Trump

Źródło:
tvn24.pl

Zamachy z 11 września 2001 roku były najkrwawszymi atakami terrorystycznymi we współczesnej historii i nieodwracalnie zmieniły świat. Ale okazały się także największą pomyłką i porażką ich twórcy. Z dokumentów i odręcznych notatek znalezionych przy Osamie bin Ladenie wiemy, jaki był jego rzeczywisty plan, którego zamachy miały być jedynie początkiem. I jak słabo ten saudyjski terrorysta rozumiał współczesny świat.

Zamachy z 11 września - największa porażka Osamy bin Ladena. Plan Al-Kaidy był zupełnie inny

Zamachy z 11 września - największa porażka Osamy bin Ladena. Plan Al-Kaidy był zupełnie inny

Źródło:
Foreign Affairs, tvn24.pl

Michael Douglas wraz z synem Dylanem odwiedzili Kijów - informują media. Według lokalnego biura turystyki aktor "był pod wrażeniem piękna architektury miasta".

Michael Douglas w Kijowie. Towarzyszy mu syn

Michael Douglas w Kijowie. Towarzyszy mu syn

Źródło:
Reuters, Nexta, tvn24.pl

Szczepienie, którego miało nie być. Strzykawka bez igły. Film mający to pokazywać rozsyłany jest znowu w sieci jako dowód, że Kamala Harris wcale nie przyjęła szczepionki na koronawirusa. Nagranie jest prawdziwe, ale towarzyszący mu przekaz to fake news.

Kamala Harris, szczepienie i "oszustwo na światową skalę"? Tajemnica strzykawki

Kamala Harris, szczepienie i "oszustwo na światową skalę"? Tajemnica strzykawki

Źródło:
Konkret24

Mężczyzna, który udawał manekina w galerii handlowej został skazany przez sąd na rok i cztery miesiące więzienia. W czasie swoich "akcji" okradał sklepy, jadł za darmo w barach, zabrał nawet napiwki zbierane przez pracowników.

Udawał manekina, by okradać sklepy i jeść za darmo. Wyrok

Udawał manekina, by okradać sklepy i jeść za darmo. Wyrok

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W centrum Drezna w Niemczech zawaliła się duża część mostu na Łabie. Nikt nie ucierpiał, ale miasto mierzy się z chaosem komunikacyjnym po wyłączeniu tej przeprawy. Przyczyna zawalenia nie jest znana. Agencja Reuters opublikowała nocne nagranie pokazujące moment zdarzenia.

Sto metrów mostu runęło do Łaby. Nagranie

Sto metrów mostu runęło do Łaby. Nagranie

Źródło:
dw.com, tvn24.pl

Rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej wprowadza cyfryzację granic i systemu imigracyjnego, aby zwiększyć bezpieczeństwo i poprawić komfort obsługi dla podróżnych. Do kwietnia 2025 roku wszyscy podróżni, od których nie wymagana jest wiza, aby móc podróżować do Zjednoczonego Królestwa, będą musieli posiadać Elektroniczną Autoryzację Podróży. 

Nowe zasady podróżowania do Wielkiej Brytanii

Nowe zasady podróżowania do Wielkiej Brytanii

Źródło:
tvn24.pl

Ponad 100 tysięcy ton ropy naftowej wynoszą zasoby wydobywalne złoża Rzeczyca odkrytego przez Orlen w województwie lubuskim - poinformowała w środę spółka. W pobliżu tego odkrycia spółka zidentyfikowała kolejne struktury, w których mogą znajdować się dodatkowe ilości surowca. Zasobność całego kompleksu jest szacowana na ponad 500 tysięcy ton ropy.

Odkryto "duże złoże" ropy naftowej w Polsce

Odkryto "duże złoże" ropy naftowej w Polsce

Źródło:
PAP

31-letni kierowca potrącił w Janowie Podlaskim (woj. lubelskie) 83-letnią pieszą. Zgodnie z ustaleniami policji kobieta wtargnęła nagle na jednię. Trafiła do szpitala, skąd niedługo później odesłano ją do domu. Zmarła tego samego dnia.

Weszła przed nadjeżdżające auto, trafiła do szpitala. "Tego samego dnia zmarła w domu"

Weszła przed nadjeżdżające auto, trafiła do szpitala. "Tego samego dnia zmarła w domu"

Źródło:
tvn24.pl

W tunelu w Świnoujściu łączącym wyspy Uznam i Wolin doszło do kolizji dwóch samochodów osobowych. Przejazd był zamknięty przez prawie dwie godziny. Konieczna była ewakuacja. Kierowcy musieli kierować się na przeprawy promowe.

Kolizja dwóch aut w tunelu. Ewakuowano kilkadziesiąt osób

Kolizja dwóch aut w tunelu. Ewakuowano kilkadziesiąt osób

Źródło:
TVN24

Z ubezpieczeń szkolnych korzysta około 80 procent polskich uczniów - wynika z szacunków branży. Polisy grupowe są tańsze, ale też niższe są odszkodowania, dlatego niektórzy rodzice wolą poszukać indywidualnej ochrony. Czy ubezpieczenie szkolne jest obowiązkowe? Na co należy zwrócić uwagę przy zakupie polisy? I czy można ubezpieczyć się podwójnie - i w szkole, i samodzielnie?

"Na jutro przynosimy pieniądze". Branża: popularność jest duża

"Na jutro przynosimy pieniądze". Branża: popularność jest duża

Źródło:
tvn24.pl

Posłowie zebrali się w środę na pierwszym po wakacyjnej przerwie posiedzeniu Sejmu. Już początek obrad przyniósł napiętą atmosferę. - Miałem nadzieję, że po wakacjach trochę mniejszy tonus emocjonalny, a tutaj, jak widzę, nadal nabuzowanie, okrzyki. Spokojnie, proszę państwa, złość piękności szkodzi - mówił marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Posłowie wrócili na Wiejską. "Spokojnie, proszę państwa, złość piękności szkodzi"

Posłowie wrócili na Wiejską. "Spokojnie, proszę państwa, złość piękności szkodzi"

Źródło:
tvn24.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed intensywnymi opadami deszczu, które pojawią się w nabliższych dniach w części kraju. Alarmami aktualnie objęte są rejony centralnej i południowej Polski. Lokalnie może spaść nawet do 150 litrów deszczu na metr kwadratowy.

Trzeci stopień ostrzeżeń IMGW. Tu załamanie pogody zacznie się najwcześniej

Trzeci stopień ostrzeżeń IMGW. Tu załamanie pogody zacznie się najwcześniej

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Trzech mężczyzn usłyszało zarzuty w związku z zabójstwem kobiet na farmie w Republice Południowej Afryki. Jak podają media, kobiety miały zostać zastrzelone, a ich ciała "rzucone na pożarcie świniom". 

Ciała dwóch kobiet w chlewie. Rolnicy z zarzutami

Ciała dwóch kobiet w chlewie. Rolnicy z zarzutami

Źródło:
The Guardian, NBC News

"W interesie publicznym składam petycję w celu ustanowienia Wigilii Bożego Narodzenia dniem ustawowo wolnym od pracy" - czytamy w piśmie skierowanym do Senatu. Jak pisze środowa "Rzeczpospolita", powołując się na wyjaśnienia Miłosza Motyki, wiceministra klimatu i rzecznika PSL, Polskie Stronnictwo Ludowe "przeanalizuje petycję i nie wyklucza, że będzie rozmawiał na jej temat z innymi koalicjantami". - Jestem otwarty na tego typu dyskusję - odpowiada poseł Lewicy Tomasz Trela.

Nowy dzień wolny od pracy? Jest apel

Nowy dzień wolny od pracy? Jest apel

Źródło:
"Rzeczpospolita", tvn24.pl

- Sądy brytyjskie traktuję tak samo jak polskie. To znaczy powinny być radykalnie zreformowane, bo to w tej chwili nie są sądy państwowe - stwierdził w Sejmie prezes PiS Jarosław Kaczyński, pytany o sprawę byłego szefa Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych.

Kaczyński: Sądy brytyjskie traktuję tak samo jak polskie. Powinny być radykalnie zreformowane

Kaczyński: Sądy brytyjskie traktuję tak samo jak polskie. Powinny być radykalnie zreformowane

Źródło:
tvn24.pl

Posłowie opozycji alarmują, że Donald Tusk "szykuje totalną cenzurę w sieci", przygotowując ustawę o specjalnych uprawnieniach dla szefa ABW. Rzeczywiście, miałby on otrzymać możliwość usuwania niektórych przekazów z internetu. Wyjaśniamy, skąd pomysł tego prawa i o co w nim chodzi.

Uprawnienia ABW to "totalna cenzura"? Co zmieni nowa ustawa

Uprawnienia ABW to "totalna cenzura"? Co zmieni nowa ustawa

Źródło:
Konkret24

Prokuratura po raz trzeci zajmie się głośnym śledztwem dotyczącym syna byłego prezesa TVP Jacka Kurskiego. Zdzisław K. został przez córkę przyjaciół rodziny Kurskich oskarżony o wielokrotne gwałty, których miał dokonywać przez trzy kolejne lata w leśniczówce, gdzie obie rodziny spędzały wakacje. Dramat zaczął się, kiedy dziewczynka miała dziewięć lat. Wcześniej prokuratura w Gdańsku dwukrotnie umarzała już postępowanie w tej sprawie.

Sprawa gwałtów sprzed kilkunastu lat znów pod lupą prokuratury. Akta syna Jacka Kurskiego trafiły do Torunia

Sprawa gwałtów sprzed kilkunastu lat znów pod lupą prokuratury. Akta syna Jacka Kurskiego trafiły do Torunia

Źródło:
TVN24, PAP

Nadal nie wiemy, co to dokładnie jest - przyznaje przedstawiciel węgierskich służb, mówiąc o wraku okrętu odsłoniętego przez niski poziom Dunaju. Podobnych wraków jest w okolicy więcej - podaje agencja Reutera, wskazując powody takiego stanu rzeczy.

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

"Nie wiemy, co to dokładnie jest". Rzadki widok na słynnej rzece

Źródło:
Reuters

Pozostałości elementów budów mostów, drewniane łodzie i militaria, ale też kosze na śmieci czy hulajnoga wrzucone do wody prawdopodobnie w ferworze zabawy. Płytka Wisła nie zawsze odkrywa "skarby". Niski poziom wody to okazja do wielkiego sprzątania, a w akcje angażują się także organizacje pozarządowe. Jedna wyławiała śmieci z poziomu kajaków.

Wysychająca Wisła odsłoniła dno. Trwa sprzątanie, są odkrycia

Wysychająca Wisła odsłoniła dno. Trwa sprzątanie, są odkrycia

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Dave Grohl przyznał w mediach społecznościowych, że został ojcem dziecka spoza małżeństwa. W opublikowanym we wtorek oświadczeniu wokalista zespołu Foo Fighters i były perkusista Nirvany pisze o próbie "odzyskania zaufania" żony i dzieci. 

Szczere wyznanie Dave'a Grohla. "Zostałem ojcem córeczki urodzonej poza małżeństwem"

Szczere wyznanie Dave'a Grohla. "Zostałem ojcem córeczki urodzonej poza małżeństwem"

Źródło:
Reuters, CNN, tvn24.pl
Żadne Maje i Nikodemy. Te "imiona" rządzą na tablicach rejestracyjnych

Żadne Maje i Nikodemy. Te "imiona" rządzą na tablicach rejestracyjnych

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Na drogach powiatu sochaczewskiego doszło do dwóch zdarzeń drogowych z udziałem łosi. Policjanci apelują o zachowanie szczególnej ostrożności na drodze.

Dwa wypadki z łosiami, które wyszły na drogę

Dwa wypadki z łosiami, które wyszły na drogę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Lato wielkimi krokami zbliża się do końca. Czego spodziewać się w pogodzie jesienią i jaki będzie początek zimy 2024/2025? Grudzień i styczeń to mogą być mokre miesiące - wynika ze wstępnej, długoterminowej prognozy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW).

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Co czeka nas jesienią i jak zacznie się zima? Prognoza IMGW

Źródło:
IMGW