Dlaczego trzęsienie ziemi w Turcji było tak śmiercionośne. Meteorolog CNN wyjaśnia

Źródło:
CNN, PAP, tvnmeteo.pl

Poniedziałek był tragicznym dniem dla mieszkańców Turcji, Syrii i Libanu. W wyniku potężnego trzęsienia oraz bardzo długiej serii wstrząsów wtórnych zginęły tysiące osób. O przyczynach zjawiska, dlaczego jego konsekwencje są tak bezprecedensowe i dlaczego zapisze się ono na kartach historii, opowiadała meteorolog CNN Karen Maginnis.

W poniedziałek w okolicach tureckiej granicy z Syrią zatrzęsła się ziemia. Liczba ofiar śmiertelnych z godziny na godzinę rosła, wieczorem sięgnęła trzech tysięcy. O tej samej porze odnotowano kilkanaście tysięcy osób rannych. Kilka tysięcy domów zostało kompletnie zniszczonych.

>>> Więcej o szczegółów o serii wstrząsów w Turcji oraz polskiej reakcji na nie znajdziesz na TVNMETEO.PL oraz TVN24.PL

Lokalizacja poniedziałkowego trzęsienia ziemi o magnitudzie 7,8USGS

Meteorolog Karen Maginnis wyjaśniła na antenie stacji CNN, co sprawiło, że poniedziałkowe zjawisko było tak tragiczne w skutkach.

Dekady temu doszło do równie silnego zjawiska

Ekspertka powiedziała, że pierwsze - bardzo silne trzęsienie ziemi o magnitudzie aż 7,8 - wystąpiło około godziny 4 czasu lokalnego (w Polsce była to godz. 2 w nocy). Od tego czasu w regionie doszło do co najmniej 26 wstrząsów wtórnych.

- Najsilniejszy z nich - o magnitudzie 6,8 pojawił się około 11 minut po głównym wstrząsie - mówiła na antenie CNN.

Trzęsienie ziemi i zarejestrowane wstrząsy wtórne w Turcji - lokalizacje USGS

Jak dodała, pogranicze Turcji i Syrii to "jeden z najbardziej aktywnych sejsmicznie obszarów na całym świecie". - To dlatego, że mamy wiele płyt tektonicznych, poruszających się w tym regionie, z wieloma "czerwonymi strefami". To niezwykłe, jak niszczące może być to trzęsienie ziemi - opowiadała.

Maginnis wspomniała także, że choć ziemia nie jest tam spokojna, zdecydowana większość odnotowywanych tam drgań nie jest aż tak potężna. W 1939 roku doszło tam do trzęsienia, które miało dokładnie taką samą magnitudę, co pierwszy, poniedziałkowy wstrząs. W tamtej katastrofie liczba ofiar śmiertelnych sięgnęła około 16-17 tysięcy osób.

- To trzęsienie ziemi było płytkie, co oznacza, że jego skutki są znacznie bardziej dotkliwe, niż gdyby doszło do niego głębiej, bliżej jądra Ziemi. [...] Kiedy do niego doszło, ludzie spali w swoich łóżkach i zostali wybudzeni przez te straszne wstrząsy. Przerwały sieć energetyczną, dostęp do światła, infrastruktury gazowej. Domy, budynki się waliły, mieszkania. Ich życie jest teraz w niebezpieczeństwie - opowiadała meteorolog.

Trzęsienia ziemi w Turcji i Syrii PAP

Pogoda utrudnia poszukiwania

Znaczącym utrudnieniem dla poszkodowanych oraz ratowników, którzy wciąż przeszukują gruzowiska, jest pogoda. Turcja, podobnie jak wiele krajów Europy, dostała się pod wpływ mroźnych mas powietrza pochodzenia arktycznego.

- Wartości temperatury są około pięciu stopni poniżej normy. W pobliżu regionu, w którym doszło do trzęsienia pada deszcz, ale jest to zimny deszcz. Nie ma bezpiecznego miejsca, z wyjątkiem ulic, na które ludzie wybiegają, ponieważ nie wiedzą, czy i kiedy kolejny wstrząs wtórny dotknie ich budynek, a tak wiele z nich grozi zawaleniem - mówiła.

Maginnis dodała, że drgania sejsmiczne codziennie są zgłaszane na całym świecie, jednak dzień 6 lutego 2023 zapisze się w księgach rekordów, który zapamiętamy w kontekście "masywnego, gwałtownego trzęsienia ziemi, do którego doszło w południowo-środkowej Turcji i które odebrało życie tak wielu ludziom, nie tylko w Turcji, ale także w Izraelu, Jordanii i Syrii, gdzie znajduje się obecnie tak wielu uchodźców".

- Pogoda to tylko jeden z czynników obciążających, które pogarszają prognozy na najbliższe kilka dni i tygodni - podsumowała meteorolog.

Silne trzęsienie ziemi w Turcji i SyriiPAP

"Liczba ofiar znacznie wzrośnie"

O możliwych tragicznych skutkach opowiadali też inni eksperci.

- Możemy oczekiwać, że liczba ofiar śmiertelnych trzęsienia ziemi znacznie wzrośnie - powiedział agencji Reutera Rick Brennan, regionalny dyrektor ds. sytuacji kryzysowych WHO. - Runęło wiele budynków w pierścieniu otaczającym epicentrum - dodał. Brennan zauważył, że ekipy ratunkowe mają trudności z dotarciem na miejsce, a budynki, które wciąż stoją mimo uszkodzeń, mogą zawalić się przy kolejnym wstrząsie wtórnym.

Wzrostu liczby ofiar - informuje katarska stacja telewizyjna Al-Dżazira - obawia się też profesor geofizyki na Uniwersytecie Króla Abdullaha w Arabii Saudyjskiej. - Należy spodziewać się dużych zniszczeń - powiedział Al-Dżazirze prof. Martin Mai - W przeszłości trzęsienia ziemi w Turcji doprowadzały do około 10-17 tys. ofiar śmiertelnych ze względu na technologie budowlane - zauważył.

Pesymistyczne oczekiwania dzieli amerykańska służba geologiczna (US Geological Survey), która zwraca uwagę, że budynki w regionie stawiane są często z kruchego betonu, co czyni je "niezwykle podatnymi na wstrząsy".

W regionie tylko część budynków ma elastyczną konstrukcję, która zwiększa ich odporność. Rozwiązania dla budynków wstrząsoodpornych podnoszą znacząco koszty - pisze portal Planradar.

Specyficzna budowa tektoniczna

Jak wyjaśnił profesor Jerzy Żaba, geolog z Instytutu Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, trzęsienia ziemi w rejonie Turcji zachodzą z powodu bardzo specyficznej budowy tektonicznej. Ten obszar znajduje się u zbiegu różnej wielkości płyt tektonicznych - anatolijskiej, zwanej turecką, na której leży większość Turcji, płyty arabskiej oraz płyty afrykańskiej. - Płyta afrykańska od milionów lat ma tendencję do przemieszczania się ku północy z szybkością od czterech do sześciu centymetrów rocznie. Ten sam proces spowodował powstawanie Alp i Karpat. To jest proces długotrwały i niemożliwy do kontrolowania przez ludzi i niezależny od nas w żaden sposób - wyjaśnił naukowiec z UŚ.

Zbliżanie się Afryki do Europy i Eurazji wywołuje różne zjawiska. Kontynent afrykański pod dnem Morza Śródziemnego wciska się pod płytę euroazjatycką i w ten sposób rozwijają się liczne uskoki podmorskie i ruchy kontynentalne. Wzdłuż tych uskoków powstają trzęsienia ziemi.

- Skały są dość spore i panuje tam duże ciśnienie, co przez długi czas przeszkadza w ich przesuwaniu. Skały nie wykazują ruchów przez dłuższy czas, albo są to ruchy bardzo niewielkie (bo codziennie mamy kilka lub kilkaset drobnych wstrząsów w większości nieodczuwalnych przez ludzi). W pewnym momencie wytrzymałość tych skał zostaje przekroczona i pękają - w ten sposób następuje trzęsienie ziemi - opisał geolog. - Wiedzieliśmy, że trzęsienie ziemi w Turcji wystąpi w perspektywie kliku lub kilkunastu lat. Spodziewam się nawet kilku tysięcy ofiar - dodał. Profesor przypomniał, że ostatnie duże trzęsienie ziemi w Turcji miało miejsce w październiku 2011 r., a magnituda osiągnęła 7,5. Zginęło wtedy 600 osób. Pytany, czy 12 lat przerwy od ostatniego trzęsienia ziemi w tym regionie to dużo, odparł, że jest to "przeciętna wartość; ani dużo, ani mało".

Naukowiec nie wykluczył kolejnych wstrząsów na terenie Turcji, ale zastrzegł, że nie da się ich przewidzieć. - Różne uskoki mogą się uaktywnić. Ale nauka tego nie przewidzi – przyznał prof. Jerzy Żaba.

Autorka/Autor:kw/dd

Źródło: CNN, PAP, tvnmeteo.pl

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Ciepło w święta i jeszcze chwilę po nich to ostatni etap kwietniowego lata. Co później czeka nas w pogodzie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Pogoda na 16 dni: możliwy powrót przymrozków

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW wydał prognozę zagrożeń meteorologicznych. Nadchodzące dni przyniosą nam powrót burz. Niebezpieczne wyładowania mogą pojawić się nad częścią Polski już w poniedziałek.

Powrót burz. Gdzie IMGW może wydać ostrzeżenia

Powrót burz. Gdzie IMGW może wydać ostrzeżenia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Dwie osoby zginęły na skutek ulewnych deszczy, jakie nawiedziły Oklahomę w nocy z soboty na niedzielę. Jak podał lokalny departament policji, samochód został porwany przez wezbraną wodę podczas akcji ratunkowej. Niebezpieczne warunki pogodowe panują tam także w niedzielę.

Woda porwała auto podczas akcji ratunkowej. Pasażerowie nie żyją

Woda porwała auto podczas akcji ratunkowej. Pasażerowie nie żyją

Źródło:
Reuters, ABC News

Pogoda na jutro, czyli na poniedziałek 21.04. Noc w całym kraju będzie pogodna i spokojna, jedynie na wybrzeżu mogą snuć się mgły i zamglenia. Podobnie zacznie się również dzień, jednak po południu aura na zachodzie kraju zacznie się pogarszać. Miejscami zagrzmi, wystąpią również ulewy i opady gradu.

Pogoda na jutro - Poniedziałek Wielkanocny, 21.04. Spokojna noc, w dzień może zagrzmieć

Pogoda na jutro - Poniedziałek Wielkanocny, 21.04. Spokojna noc, w dzień może zagrzmieć

Źródło:
tvnmeteo.pl

Chińscy naukowcy przeanalizowali genom różnych odmian roślin, by określić ich wspólnego przodka. Kwiat, od którego wywodzą się dzisiejsze róże, wyglądał zupełnie inaczej niż rośliny dostępne w kwiaciarniach.

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Naukowcy odkryli, jak wyglądał przodek róż

Źródło:
Science X Network

2025 rok już teraz może okazać się jednym z najgorszych sezonów pod względem pożarów Wielkiej Brytanii - alarmują organizacje ochrony przyrody. Bezwzględny żywioł przyczynia się do wyginięcia najrzadszych gatunków zwierząt.

Wielka Brytania. Cenne gatunki płonęły żywcem

Wielka Brytania. Cenne gatunki płonęły żywcem

Źródło:
BBC, National Trust

Pogoda na Wielkanoc. Święta przyniosą zarówno słońce, jak i deszcz. Lokalnie mogą pojawić się też burze. A czego możemy spodziewać się po świętach? Sprawdź naszą najnowszą prognozę.

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Pogoda na Wielkanoc. W lany poniedziałek mogą pojawić się burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym się rozszerza. W niedzielę wieczorem ogień obejmował swoim zasięgiem obszar 60 hektarów i wciąż nie był opanowany. Strażacy walczą z żywiołem w skrajnie nieprzyjaznych warunkach - jest sucho i wietrznie, a na teren pożaru trudno się dostać. W trzech powiatach obowiązuje alert RCB.

Pożar nad Biebrzą coraz większy. Wydano alert RCB

Pożar nad Biebrzą coraz większy. Wydano alert RCB

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

O fascynujących szczegółach ze świata kleszczy opowiada entomolog profesor Stanisław Ignatowicz.

Dla kur bywają przysmakiem. Tego o kleszczach mogliście nie wiedzieć

Dla kur bywają przysmakiem. Tego o kleszczach mogliście nie wiedzieć

Źródło:
PAP

Australijskie służby mierzą się z tragiczną falą utonięć w świąteczny weekend. Na wschodnim wybrzeżu szaleje silny wiatr powodujący powstawanie kilkumetrowych fal. W sumie od piątku w Nowej Południowej Walii oraz w pobliżu Melbourne zmarło sześć osób.

Kilkumetrowe fale porywają ludzi. Sześć osób nie żyje

Kilkumetrowe fale porywają ludzi. Sześć osób nie żyje

Źródło:
ABC, PAP, Reuters

Najstarszy czynny amerykański astronauta Don Pettit, wraz z dwoma rosyjskimi kosmonautami, wrócił na Ziemię. Mężczyźni bezpiecznie wylądowali na pokładzie kapsuły kosmicznej Sojuz MS-26. Pettit w dniu powrotu na naszą planetę obchodził 70. urodziny.

Wrócił na Ziemię w dniu swoich 70. urodzin

Wrócił na Ziemię w dniu swoich 70. urodzin

Źródło:
PAP, Reuters

Właściciel farmy w amerykańskim stanie Iowa rzucił się na pomoc zwierzętom po tym, jak w jego stodołę uderzyło tornado. Żywioł niemal zrównał z ziemią budynek, w którym znajdowało się kilkadziesiąt jagniąt i maciorek. Dzięki bohaterskiej postawie mężczyzny udało uratować się większość z nich.

Tornado zrównało stodołę z ziemią. Rolnik rzucił się na pomoc zwierzętom

Tornado zrównało stodołę z ziemią. Rolnik rzucił się na pomoc zwierzętom

Źródło:
CNN

Nawałnica przeszła przez podkarpacką gminę Pawłosiów. Obfite opady spowodowały, że wylał tam niewielki potok. Zalanych zostało ponad 150 budynków. - Straty są ogromne, mieszkańcy mówią, również ci najstarsi, że tak wielkich opadów deszczu sobie nie przypominają - relacjonował Marcin Kwaśny, reporter TVN24.

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

"To nie była zwykła burza". Ogromne straty w gminie na Podkarpaciu

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Rozpoczyna się kolejny piękny, wiosenny dzień, a przyroda tętni życiem. Niestety, ty już wiesz, że ból zatok, łzawiące oczy i alergiczny katar mogą zepsuć Ci ten czas. Sięgnij po OtriAllergy Control, pierwszy spray z flutykazonem dostępny bez recepty, produkowany przez markę Otrivin - ekspertów w walce z katarem. Dzięki niemu poczujesz ulgę na długie godziny i znów będziesz cieszyć się życiem bez przeszkód. Dowiedz się, w jaki sposób może pomóc Ci w opanowaniu objawów alergii!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Alergia nie ułatwia Ci życia? Przejmij nad nią kontrolę!

Źródło:
Materiał promocyjny

W sobotę w Tatrach doszło do dwóch groźnych wypadków. Jak przekazało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, mimo pogodnej aury warunki w górach są trudne. Podczas wycieczek powinniśmy zachować ostrożność i mieć przy sobie niezbędny sprzęt.

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Dwa niebezpieczne wypadki w Tatrach

Źródło:
PAP, TOPR

Uderzenie pioruna było prawdopodobnie przyczyną spłonięcia dzwonnicy w ponad stuletnim kościele w Minnesocie. Do zdarzenia doszło w czwartek, gdy nad regionem przechodziły burze i ulewy. To nie jedyny przypadek pożaru, do jakiego doszło podczas gwałtownych zjawisk atmosferycznych.

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Zabytkowy kościół zapalił się podczas burzy

Źródło:
CBS News, MPR News

Donald Trump podpisał rozporządzenia umożliwiające prowadzenie komercyjnych połowów na chronionym obszarze Pacyfiku. Według organizacji ekologicznych, decyzja ta zagraża bezpieczeństwu wielu morskich gatunków. Może ona również negatywnie wpłynąć na produktywność lokalnego rybołówstwa.

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy ostrzegają, że tylko im przeszkodzi

Decyzja Trumpa ma pomóc rybakom. Naukowcy ostrzegają, że tylko im przeszkodzi

Źródło:
Spectrum News, Oceana

W piątek gwałtowne burze przetoczyły się nad częścią Polski. Najtrudniejsza sytuacja była na Podkarpaciu i Lubelszczyźnie. Jak poinformował starszy brygadier Karol Kierzkowski, rzecznik prasowy Komendanta Głównego PSP, strażacy przeprowadzili blisko 700 interwencji. Ich działania polegały głównie na usuwaniu powalonych drzew i gałęzi oraz wypompowywaniu wody z zalanych piwnic i posesji.

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Zalane domy, powalone drzewa. Prawie 700 interwencji strażaków

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, TVN24, tvnmeteo.pl

Zmarł turysta, którego w czwartek porwała lawina w Alpach Francuskich. Do wypadku doszło w popularnym kurorcie Val Thorens. Jak podały lokalne media, tego dnia nad Alpami przechodziła intensywna burza śnieżna, która zatrzymała ruch w części Francji, Włoch i Szwajcarii.

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Lawina porwała turystę w popularnym kurorcie. Zmarł w szpitalu

Źródło:
BBC, France24

Pirania w Sanie, bambus na Podkarpaciu - w Polsce coraz częściej pojawiają się nowe gatunki inwazyjne. Eksperci wyjaśniają, że do ich "ucieczki" często dochodzi przez przypadek lub nieuwagę hodowców. Inwazja obcych gatunków jest łatwiejsza do zatrzymania, jeśli wystarczająco wcześnie się ją wykryje.

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

"Biegnący" bambus i pirania. W Polsce

Źródło:
PAP, Scientific Reports

Silna burza przeszła przez stan Nebraska. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Lokalne media podały, że w mieście Fremont lodowe kule powybijały okna w budynkach i samochodach.

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Grad walił jak oszalały. Lodowe kule wybiły okna w autach i hotelu

Źródło:
Reuters, BBC

Ciepłe i bezśnieżne zimy sprawiają, że kleszcze stanowią większe zagrożenie zdrowotne, roznosząc groźne choroby. Kontakt z nimi może mieć każdy, kto przebywa w parkach, lasach lub obszarach, gdzie trawa jest wysoka. Warto znać skuteczne metody ochrony przed tymi pajęczakami.

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Po bezśnieżnej zimie kleszcze są groźniejsze

Źródło:
PAP

Część koryta Wisły pod Wadowicami kilka dni temu prawie całkowicie wyschła, a sieć obiegły zatrważające zdjęcia. Na niski stan wody nałożył się remont elektrowni wodnej i brak odpowiedniej komunikacji. Wędkarze obawiają się "zachwiania równowagi biologicznej rzeki", a posłanka Daria Gosek-Popiołek pisze w interwencji o "katastrofie całego ekosystemu".

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

"Wisła zniknęła". Woda uciekła wędkarzom spod stóp, jest interwencja posłanki

Źródło:
tvn24.pl

Meksykańskie władze potwierdziły w piątek pierwszy w kraju przypadek zakażenia człowieka larwami muchy śrubowej. Ten groźny pasożyt składa jaja w ciele żywych zwierząt, najczęściej bydła, ale również ludzi. Zakres jego występowania w ostatnich latach rośnie.

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Zakażenie larwami muchy śrubowej. Pierwszy taki przypadek u człowieka

Źródło:
PAP

Na północy Włoch panuje trudna sytuacja po intensywnych opadach deszczu. Mieszkańcy kilku regionów zmagają się powodziami oraz osuwiskami ziemi. Tysiące gospodarstw domowych nie mają prądu. Pojawiają się informacje o ofiarach śmiertelnych.

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Północne Włochy pod wodą. Nie żyją ojciec z synem

Źródło:
Meteo.it, ANSA, ENEX

Fala tornad przetoczyła się przez amerykańskie stany Nebraska oraz Iowa. W czwartek krajowe służby odnotowały co najmniej 11 takich zjawisk. Jedno z nich udało się uchwycić na nagraniu.

Tornado uchwycone na nagraniu

Tornado uchwycone na nagraniu

Źródło:
CNN, FOX Weather, NWS

Parlament Japonii zezwolił na używanie broni myśliwskiej do odstrzału niedźwiedzi w miastach. Jest to związane z rosnącą liczbą ataków tych zwierząt na ludzi. Lokalne media podkreśliły, że prawo obejmować będzie tylko osobniki, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla mieszkańców miast.

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Poluźnili przepisy dotyczące odstrzału niedźwiedzi

Źródło:
PAP, The Japan Times

W piątek aura w Polsce będzie groźna. Jak powinniśmy zachować się podczas burzy? Zobacz specjalną animację, którą w wirtualnym studiu zaprezentował reporter TVN24 Artur Molęda.

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Jak przygotować się na burzę? Zobacz animację

Źródło:
TVN24

Zmiany klimatu sprawiają, że alergie na użądlenia owadów mogą stać się coraz bardziej powszechne - alarmują eksperci. Cieplejsze zimy i wcześniejsze wiosny powodują, że owadów może być więcej, a wokół nas pojawią się gatunki, które wcześniej zamieszkiwały inne rejony świata. U części osób użądlenie może prowadzić do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Alergia na ukąszenia owadów może być coraz częstsza

Źródło:
vox.com, diag.pl

Astronomowie wykryli najbardziej obiecujące jak dotąd oznaki życia poza Układem Słonecznym. W atmosferze planety K2-18b wykryto ślady związków siarki, które na Ziemi produkowane są jedynie w procesach biologicznych. Badacze wyjaśnili, że dotychczasowe obserwacje nie wystarczą jednak, by w stu procentach potwierdzić pochodzenie związku.

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Dostrzegli możliwy ślad pozaziemskiego życia. "Sygnał był silny i wyraźny"

Źródło:
University of Cambridge, BBC