Zimna Zośka i zimni ogrodnicy 2023. Kiedy wypadają? Czy przyjdzie ochłodzenie?

Źródło:
tvnmeteo.pl
Prognozowana temperatura w kolejnych dniach
Prognozowana temperatura w kolejnych dniachVentusky
wideo 2/5
Pogoda na pięć dni

Zimni ogrodnicy, w tym zimna Zośka, to zjawisko klimatyczne, które towarzyszy nam w okolicach połowy maja. Kiedy wypadają? Nazwa tego fenomenu klimatycznego pochodzi od imion świętych: Pankracego, Serwacego, Bonifacego oraz Zofii. Czego możemy się spodziewać ze strony pogody? Czy przyjdzie ochłodzenie? Sprawdź, co nas czeka w ciągu kolejnych dni.

Zjawisko zimnych ogrodników, zwane też zimną Zośką, zwykle obserwujemy w okolicach połowy maja. To fenomen klimatyczny spotykany w środkowej Europie. Dochodzi do niego, kiedy po okresie utrzymania się wyżu barycznego nad Środkową i Wschodnią Europą, a i także nad Polską, zmienia się cyrkulacja atmosferyczna. Wyż słabnie, a jego miejsce zajmuje niż baryczny, przynoszący zimne powietrze z obszarów polarnych.

>>> CZYTAJ: IMGW wydał ostrzeżenia przed przymrozkami

Zimni ogrodnicy i zimna Zośka. Skąd się wzięła nazwa?

Skąd wzięła się nazwa zimnych ogrodników? Pochodzi ona od patronów poszczególnych dni, są to święty Pankracy, którego wspomnienie przypada na 12 maja, św. Serwacy (13 maja) oraz św. Bonifacy (14 maja).

Zimna Zośka, czyli święta Zofia, ma swoje święto 15 maja. Tego samego dnia wspomina się też świętego Izydora, zwanego też Oraczem, który jest patronem rolników, a także orędownikiem w czasie suszy.

Jak głoszą staropolskie przysłowia i wierzenia ludowe, te dni to ostatni moment, kiedy mogą pojawić się przymrozki. To ważna informacja dla ogrodników i botaników. Po tych dniach chłód jeszcze może się nasilać, ale nie w takim stopniu, by stwarzać zagrożenie dla roślin.

Wiosenne przymrozki w PolsceMaciej Zieliński, Adam Ziemienowicz/PAP

Czy czeka nas ochłodzenie? Pogoda na 5 dni

Na horyzoncie widać zmianę pogody. Z prognozy przygotowanej przez synoptyk tvnmeteo.pl Arletę Unton-Pyziołek wynika, że już niebawem pożegnamy pogodną, wyżową aurę i dostaniemy się pod wpływ niżu. 

>>> CZYTAJ: Idzie zmiana pogody. Nastąpi za sprawą niżu Andreas

W piątek będzie pogodnie. Tylko na południu kraju prognozuje się po południu wzrost zachmurzenia. Na Śląsku, w górach i na przedgórzu przelotnie popada deszcz do 5 litrów wody na metr kwadratowy. Termometry pokażą maksymalnie od 18 stopni Celsjusza na Podkarpaciu i w Małopolsce, przez 20 st. C w centrum kraju, do 22 st. C na Pomorzu Zachodnim. Powieje wschodni i południowo-wschodni, słaby i umiarkowany, okresami dość silny wiatr, który w porywach rozpędzi się do 50-60 kilometrów na godzinę.

Prognozowana temperatura w dniach 12-16.05
Prognozowana temperatura w dniach 12-16.05ventusky.com

Pogoda na weekend

Sobota przyniesie umiarkowane i duże zachmurzenie. Na zachodzie i w centrum kraju na ogół padać nie powinno. W pozostałej części kraju przelotnie popada deszcz do 5 l/mkw. Na wschodzie możliwe są burze, podczas których spadnie do 15 l/mkw. Temperatura w najcieplejszym momencie dnia wyniesie od 16 st. C na Podkarpaciu, przez 20 st. C w centrum kraju, do 22 st. C na Warmii i Suwalszczyźnie. Wiatr wschodni i południowo-wschodni, okaże się słaby i umiarkowany, okresami dość silny.

Niedziela upłynie pod znakiem pochmurnej aury z większymi przejaśnieniami. Poza tym wystąpią przelotne opady deszczu do 5 l/mkw. Na północy Polski mogą pojawić się burze z opadami rzędu 15 l/mkw. Tylko na południowym wschodzie padać nie powinno. Na termometrach zobaczymy maksymalnie od 19 st. C na zachodzie, przez 20 st. C w centrum kraju, do 23 st. C na Podlasiu. Powieje południowo-wschodni, słaby i umiarkowany, okresami silniejszy wiatr.

Pogoda na poniedziałek i wtorek

W poniedziałek wystąpi duże zachmurzenie. Prognozuje się przemieszczające się od południowego zachodu w głąb kraju obfite opady deszczu do 20-40 l/mkw., na zachodzie burze. Temperatura maksymalna wyniesie od 16 st. C na Pomorzu, przez 18 st. C w centrum kraju, do 22 st. C na Podlasiu. Południowo-wschodni wiatr okaże się umiarkowany i dość silny, w porywach na północy i wschodzie osiągnie prędkość do 70-80 km/h. Wtorek zapowiada się pochmurny z przejaśnieniami. Na wschodzie i południu kraju spadnie do 20 l/mkw., w górach do 40 l/mkw. W pozostałych regionach Polski przelotnie popada deszcz do 5 l/mkw. Termometry pokażą maksymalnie od 14 st. C na Śląsku, przez 16 st. C w centrum kraju, do 17 st. C na Podlasiu. Wiatr będzie południowo-wschodni, skręcający od zachodu na zachodni, słaby i umiarkowany, okresami dość silny.

Prognozowane opady w dniach 12-16.05
Prognozowane opady w dniach 12-16.05ventusky.com

Autorka/Autor:anw/dd

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

IMGW ostrzega przed burzami, które w nocy z wtorku na środę pojawią się w części kraju. Obowiązują też alarmy przed upałem. Sprawdź, gdzie należy zachować szczególną ostrożność.

Pomarańczowe ostrzeżenia w części kraju. Uważajmy

Pomarańczowe ostrzeżenia w części kraju. Uważajmy

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Wtorek upływa pod znakiem burz. Zjawiskom towarzyszą obfite opady deszczu. Niebezpiecznie było w Małopolsce, gdzie pojawił się grad. W woj. świętokrzyskim drzewa spadały na drogi, na Pomorzu deszcz zalewał ulice, a na Lubelszczyźnie tysiące obiorców nie mają prądu.

Drzewa spadały na drogi, sypał grad wielkości śliwek, podtopiło Gdynię i Kościerzynę

Drzewa spadały na drogi, sypał grad wielkości śliwek, podtopiło Gdynię i Kościerzynę

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na środę 17.07. W nocy w części kraju będzie jeszcze grzmieć. Dzień przyniesie przeważnie małe i umiarkowane zachmurzenie. Na termometrach zobaczymy maksymalnie 31 stopni.

Pogoda na jutro - środa, 17.07. Czeka nas noc z groźnymi burzami. Za dnia zagrzmi w górach

Pogoda na jutro - środa, 17.07. Czeka nas noc z groźnymi burzami. Za dnia zagrzmi w górach

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni przyniosą spokój w pogodzie - upał nieco zelżeje, a burz będzie niewiele. Uwaga: w środę zagrzmi w górach.

W tych dniach odetchniemy i od burz, i od nieznośnego gorąca

W tych dniach odetchniemy i od burz, i od nieznośnego gorąca

Źródło:
tnmeteo.pl

Picie napojów alkoholowych, gdy jest gorąco, może doprowadzić między innymi do wzrostu ryzyka udaru cieplnego i do odwodnienia. - Wysoka temperatura dodatkowo nasila efekty działania alkoholu, dlatego w czasie upałów warto całkowicie zrezygnować z jego spożywania - tłumaczy kardiolog doktor habilitowany Adam Janas i przypomina, czym najlepiej nawadniać się w takie dni.

Tego nie pij w upalny dzień

Tego nie pij w upalny dzień

Źródło:
PAP

Jest tak rzadkim stworzeniem, że nigdy nie odnotowano obecności żywego osobnika, a od XIX wieku udokumentowano istnienie zaledwie sześciu okazów. Martwy najrzadszy wieloryb świata prawdopodobnie został niedawno wyrzucony na brzeg w Nowej Zelandii.

Nigdy nie widziano go żywego. Najrzadszy wieloryb świata mógł zostać wyrzucony na brzeg

Nigdy nie widziano go żywego. Najrzadszy wieloryb świata mógł zostać wyrzucony na brzeg

Źródło:
CNN, doc.govt.nz, AP, tvnmeteo.pl

Naukowcy potwierdzili istnienie jaskini na Księżycu. Znajduje się ona w rejonie Morza Spokojnego, gdzie 55 lat temu doszło do pierwszego lądowania człowieka na powierzchni Srebrnego Globu.

Odkryto jaskinię na Księżycu. "W końcu"

Odkryto jaskinię na Księżycu. "W końcu"

Źródło:
PAP

Doszło do kolejnego wybuchu najwyższego wulkanu w Europie. Etna wyrzuciła z siebie czerwoną lawę i pióropusze dymu. Z powodu erupcji na początku lipca czasowo zamknięto lotnisko w Katanii, a na ulice miasta pokrył popiół wulkaniczny.

Etna znowu wybuchła

Etna znowu wybuchła

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Troje turystów zmarło w weekend na szlakach w stanowych i narodowych parkach w amerykańskim stanie Utah, gdzie panował upał przekraczający 38 stopni Celsjusza. To ojciec z córką oraz znaleziona w odległej lokalizacji 30-letnia kobieta.

Zabrakło im wody. Ojciec z córką zmarli podczas wędrówki

Zabrakło im wody. Ojciec z córką zmarli podczas wędrówki

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Parlament Rumunii ponad dwukrotnie zwiększył kwotę odstrzału niedźwiedzi brunatnych. To reakcja na śmierć 19-letniej turystki, którą w ubiegłym tygodniu na górskim szlaku w Karpatach Południowych zaatakowała niedźwiedzica. Ustawę przyjęto niemal jednogłośnie, choć spotkała się również z krytyką.  

19-latka zginęła na karpackim szlaku. Podwojono liczbę niedźwiedzi do odstrzału

19-latka zginęła na karpackim szlaku. Podwojono liczbę niedźwiedzi do odstrzału

Źródło:
PAP, Radio Wolna Europa, The Guardian, tvn24.pl

Fala upałów dotrze w środę do Hiszpanii, przynosząc ze sobą temperaturę sięgającą 45 stopni Celsjusza. Gorąco utrudni pracę strażaków, którzy już w poniedziałek walczyli z ogniem w kilkudziesięciu miejscach. Najtrudniejsza sytuacja panuje na południu kraju.

Potężny skwar nadciąga nad Hiszpanię, a część kraju już płonie

Potężny skwar nadciąga nad Hiszpanię, a część kraju już płonie

Źródło:
PAP, eltiempo.es, INFOCA

Perseidy już w tym tygodniu pojawią się na polskim niebie. Ten popularny rój meteorów, zwany także "łzami świętego Wawrzyńca", powiązany jest z kometą Swift-Tuttle, która po raz ostatni zawitała do nas w 1992 roku. Na maksimum zjawiska przyjdzie nam jednak trochę poczekać.

Perseidy wracają! Wiemy, kiedy na niebie pojawi się najwięcej "łez świętego Wawrzyńca"

Perseidy wracają! Wiemy, kiedy na niebie pojawi się najwięcej "łez świętego Wawrzyńca"

Źródło:
Time And Date, tvnmeteo.pl

Niedzielne burze poważnie uszkodziły nagrobki na cmentarzach w Kielcach. Wiatr powyrywał drzewa i połamał gałęzie, które przewróciły się na granitowe płyty i zabytkowe pomniki. Trwa usuwanie skutków burzy i zabezpieczanie pomników.

Cmentarze w Kielcach po nawałnicy. "Strat jest bardzo dużo"

Cmentarze w Kielcach po nawałnicy. "Strat jest bardzo dużo"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W sobotę w rejonie miast Kielmy i Szawle przeszło kilka trąb powietrznych. Jak podały litewskie służby meteorologiczne, były to jedne z najsilniejszych tego typu zjawisk w historii.

"Jedne z najpotężniejszych trąb powietrznych w historii" przeszły przez Litwę

"Jedne z najpotężniejszych trąb powietrznych w historii" przeszły przez Litwę

Źródło:
Meteo.lt, ENEX, delfi.lt

Fokę szarą najłatwiej spotkać na plaży nad Morzem Bałtyckim. Tym razem jeden z osobników tego gatunku zapuścił się w głąb lądu. Wylegujące się zwierzę zauważono nad rzeką w Szczecinie.

Foka wylegiwała się nad rzeką w Szczecinie

Foka wylegiwała się nad rzeką w Szczecinie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Najgorętsze chwile czekają nas w połowie tygodnia. Jaka pogoda będzie w dalszej części lipca? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni.

Pogoda na 16 dni: temperatura osiągnie kolejny szczyt

Pogoda na 16 dni: temperatura osiągnie kolejny szczyt

Źródło:
tvnmeteo.pl

W greckim regionie Attyka, na terenie którego znajdują się stołeczne Ateny, rezerwy wody zmniejszyły się o 30 procent względem zeszłego roku. Władze zaapelowały o jej oszczędne używanie. Kłopot jest jednak jeszcze większy na wyspach, zwłaszcza tych najchętniej odwiedzanych przez turystów.

Poważny problem w Grecji. "W tym roku doświadczamy go szczególnie intensywnie"

Poważny problem w Grecji. "W tym roku doświadczamy go szczególnie intensywnie"

Źródło:
PAP, Reuters

Serią śmiertelnych wypadków zaczął się tegoroczny sezon wspinaczkowy na japońską górę Fudżi. Od 10 lipca zginęły cztery osoby - poinformował w poniedziałek portal Japan News. Według policji prefektury Shizuoka liczba ofiar śmiertelnych w całym sezonie w ciągu ostatnich pięciu lat nie przekraczała dwóch.

Tragiczny początek sezonu wspinaczkowego. W drodze na górę Fudżi zginęło kilka osób

Tragiczny początek sezonu wspinaczkowego. W drodze na górę Fudżi zginęło kilka osób

Źródło:
PAP

Upał najprawdopodobniej przyczynił się do śmierci pięciu starszych mężczyzn w sobotę i niedzielę we Włoszech - podały media. Cztery z tych osób zmarły na plażach w Apulii na południu, gdzie jest szczególnie gorąco.

Ogromne upały we Włoszech. Zmarło pięć osób

Ogromne upały we Włoszech. Zmarło pięć osób

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Służby nie dają nadziei na odnalezienie kolejnych ocalałych z wypadku w Nepalu. W zeszłym tygodniu w wyniku zejścia lawiny dwa autobusy wpadły do rzeki, podróżowało nimi co najmniej 65 osób.

Autobusy stoczyły się do rzeki. "Nie ma szans na odnalezienie ocalałych"

Autobusy stoczyły się do rzeki. "Nie ma szans na odnalezienie ocalałych"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Pleń został zaobserwowany w Dolinie Roztoki. Za to niezwykłe i wciąż słabo poznane zjawisko odpowiedzialne są larwy ziemiórki pleniówki. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Pełznąca masa w Dolinie Roztoki. Dokąd się kieruje?

Pełznąca masa w Dolinie Roztoki. Dokąd się kieruje?

Źródło:
Kontakt 24, Lasy Państwowe, tvnmeteo.pl

Niebezpieczny pożar szaleje we wschodniej Kanadzie. Ogień pojawił się w okolicach miasta Labrador City w zeszłym tygodniu, ale w piątek na skutek niekorzystnych warunków pogodowych urósł w niezwykłym tempie. Akcja gaśnicza prowadzona jest jedynie z powietrza - na ziemi wciąż jest niebezpiecznie gorąco.

Ogień był już dogaszany. Nagle stał się "agresywnym piekłem"

Ogień był już dogaszany. Nagle stał się "agresywnym piekłem"

Źródło:
Reuters, CBC News

Martwe ryby pokryły brzegi jeziora San Antonio w Kalifornii. Co niezwykłe, masowe śnięcie dotknęło prawie wszystkich gatunków zamieszkujących zbiornik. Władze regionu sprawdzają, co zabiło zwierzęta, a na czas śledztwa jezioro i jego okolice zostały zamknięte dla odwiedzających.

Śnięte ryby pokryły brzegi. "Nigdy nie widzieliśmy takiego wymierania"

Śnięte ryby pokryły brzegi. "Nigdy nie widzieliśmy takiego wymierania"

Źródło:
Desert Sun,

Z powodu nawałnicy, która spowodowała znaczne uszkodzenia drzewostanu, wprowadzono okresowy zakaz wstępu do lasów w trzech leśnictwach w województwie warmińsko-mazurskim. Ma on obowiązywać do końca lipca.

Zakaz wstępu do lasów w części jednego województwa

Zakaz wstępu do lasów w części jednego województwa

Źródło:
PAP

Podczas burzy w Tomaszowie Mazowieckim (województwo łódzkie) w piątek wiatr zerwał dach i zniszczył elewację centrum handlowego przy placu Kościuszki. Nikt nie został poszkodowany - przekazała straż pożarna. Strażacy w regionie interweniowali blisko 500 razy.

Nawałnica zdemolowała centrum handlowe

Nawałnica zdemolowała centrum handlowe

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze spowodowały, że w czwartek w Tatrach na Słowacji zeszła lawina błotna, w której życie straciły dwie kobiety. Na zdjęciach z miejsca zdarzenia widać, w jak trudnych warunkach musieli pracować ratownicy.

Lawina błotna w Tatrach. Zdjęcia z miejsca zdarzenia

Lawina błotna w Tatrach. Zdjęcia z miejsca zdarzenia

Źródło:
PAP, TVN24

Po ulewnych deszczach na ulicach miast meksykańskiego stanu Tamaulipas pojawiło się co najmniej 200 krokodyli - przekazały lokalne władze. Gady zostały odłowione i przeniesione w bezpieczne miejsce. Podkreślono jednak, że kolejne osobniki można nadal spotkać na obszarach zaludnionych.

Ponad 200 krokodyli na ulicach. Wszystko przez ulewy

Ponad 200 krokodyli na ulicach. Wszystko przez ulewy

Źródło:
CNN, CBS News

W czasie rutynowej misji rakiety Falcon 9 firmy SpaceX silnik drugiego stopnia uległ awarii - poinformował w piątek Reuters. To spowodowało, że Starlinki zostały umieszczone na niższej wysokości, niż planowano. Według agencji, to pierwsza usterka w rakiecie nośnej od ponad siedmiu lat.

Awaria silnika rakiety Falcon 9. Starlinki niżej niż zwykle

Awaria silnika rakiety Falcon 9. Starlinki niżej niż zwykle

Źródło:
PAP, Reuters

Stado grindwali długopłetwych zostało wyrzucone na brzeg szkockiego archipelagu Orkadów. Gdy weterynarze przybyli na miejsce, 65 spośród 77 osobników już nie żyło. Mimo wysiłków lekarzy i wolontariuszy, nie udało się uratować także pozostałych zwierząt. Podjęto decyzję o eutanazji.

Morze wyrzuciło na szkocki brzeg stado waleni. 77 zwierząt nie żyje

Morze wyrzuciło na szkocki brzeg stado waleni. 77 zwierząt nie żyje

Źródło:
PAP, BDMLR

Trąba powietrzna pojawiła się w czwartek w powiecie suskim (Małopolskie). W związku z pogodą straż pożarna interweniowała w regionie prawie 400 razy.

Trąba powietrzna nad Małopolską. Nagranie

Trąba powietrzna nad Małopolską. Nagranie

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24, Kontakt 24

U wybrzeży Japonii uratowana została kobieta, która przez 36 godzin dryfowała na morzu. Unosząc się na wodzie dzięki asekuracyjnej bojce, pokonała kilkaset kilometrów. Jej życiu nie zagraża niebezpieczeństwo.

Dryfowała na bojce przez 36 godzin. Porwana przez fale kobieta uratowana

Dryfowała na bojce przez 36 godzin. Porwana przez fale kobieta uratowana

Źródło:
PAP, The Guardian