Samce muszek owocowych "piją" alkohol, by zyskać na atrakcyjności

Wywilżnie karłowate (Drosophila melanogaster), zwane potocznie muszkami owocowymi, to często spotykane owady z rzędu muchówek. Żywią się głównie drożdżami, które rozwijają się podczas procesu fermentacji owoców. Gnijące owoce zawierają różne alkohole, a na czułkach muszek znajdują się receptory węchowe wyczulone na ich zapach.

Poprzednie badania analizowały różne teorie, skąd wzięło się to przystosowanie. Według niektórych hipotez owady poszukiwały stanów euforycznych lub próbowały pocieszyć się po nieudanych zalotach. Badania międzynarodowego zespołu naukowców z Instytutu Maxa Plancka w Niemczech wskazują jednak, że konsumpcja alkoholu może mieć zupełnie inne podłoże.

Naukowcy wykorzystali w pracy szereg technik badawczych, w tym obrazowanie mózgu muszek owocowych, analizy chemiczne zapachów i obserwację behawioralną owadów, by ustalić związek zapachu z sukcesem rozrodczym. W mózgach owadów udało im się odnaleźć trzy obwody neuronowe, które decydowały o tym, czy zapach alkoholu przyciągał muszki, czy je odstręczał.

- Wykazaliśmy bezpośredni, pozytywny wpływ spożycia alkoholu na sukces rozrodczy samców muszek owocowych. Efekt ten jest spowodowany faktem, że alkohol, zwłaszcza metanol, zwiększa produkcję feromonów płciowych. To powoduje, że samce pod wpływem alkoholu są bardziej atrakcyjne dla samic, a to z kolei zwiększa ich sukces godowy - wyjaśnił pierwszy autor pracy Ian Keesey..

Badania neurofizjologiczne wykazały, że alkohol wabi muszki dzięki dwóm sensorycznym polom receptywnym - jednym dla etanolu, drugim dla metanolu. Oznacza to, że zapach tych dwóch substancji wywołuje pozytywną reakcję w mózgu owadów, gdy dotrze do odpowiednich receptorów. Jeśli jednak stężenie alkoholu w powietrzu jest zbyt wysokie, trzecie pole receptywne wywołuje u owadów awersję.

- Ten mechanizm pozwala im uzyskać wszystkie korzyści płynące ze spożycia alkoholu bez ryzyka zatrucia - powiedział Keesey.

Badacz wyjaśnił, że rzadkością jest istnienie różnych ścieżek neuronowych dla tego samego zapachu, które są powiązane w mechanizmie przyciągania i awersji na podstawie stanu fizjologicznego innych osobników.