Ośmiornice coraz częściej wykorzystują śmieci jako miejsce schronienia

Badacze zebrali łącznie 261 zdjęć i nagrań z różnych części świata przedstawiających głowonogi z odpadami produkowanymi przez ludzi. Naliczono 24 gatunki, które znalazły miejsce schronienia w śmieciach. Od lat obserwowano ośmiornice składające jaja na plastiku lub porzuconym sprzęcie wędkarskim. Dla niektórych morskich stworzeń "dachem nad głową" stały się butelki, garnki, rurki, puszki czy kubki.

Rozmnażanie i przetrwanie ośmiornic jest obecnie uzależnione od ludzkich odpadów. Naukowcy wskazali, że w miejscach, gdzie jest zbyt mało muszli zebranych przez turystów, głowonogi były zmuszone dostosować się do nowych warunków lub ginęły. 

W 40 procentach przypadków ośmiornice chowały się w szklanych butelkach, a plastikowe tworzywa używały w 24 proc. Szkło jest cięższe, a więc łatwiej opada na dno i dlatego częściej może być wykorzystywane przez stworzenia żyjące na dnie oceanów.

Śmieci w oceanach są użyteczną alternatywą dla naturalnych form ochrony, ale naukowcy obawiają się sytuacji, gdy morskie stworzenia zaczną być w końcu zbyt zależne od produkowanych przez nas opadów.

Badanie przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetu Federalnego stanu Rio Grande do Sul w Brazylii. Zaznaczają oni, że "każdy pozytywny efekt może mieć kilka szkodliwych i pośrednich konsekwencji". Jako przykład podają to, że zwierzęta mogą być narażone na działanie toksycznych chemikaliów lub metali ciężkich. Problem stanowią również fizyczne obrażenia spowodowane ostrymi krawędziami niektórych przedmiotów lub możliwe zaplątanie się czy utknięcie.

Jeden z nowych gatunków ośmiornicy w Brazylii, opisany w 2021 roku, był widywany tylko szukając schronienia w śmieciach, głównie w puszkach po piwie wyrzucanych regularnie przez turystów, prawdopodobnie z powodu niedoboru naturalnych tworzyw, jak muszle lub koralowce. Nurkowie sprzątając ten rejon, nie zdają sobie często sprawy z tego, że w zebranych przez nich puszkach znajdują się ośmiornice, w związku z czym następnie z zaczynają przemieszczać się po łodziach.

Naukowcy stwierdzili, że w ciągu ostatnich kilku lat nastąpił wzrost liczby tego typu obserwacji, szczególnie w latach 2018-2021. Zwracają uwagę na to, że wykonywanie zdjęć i filmów w głębinach oceanicznych jest łatwiejsze niż kiedyś, ale może to również świadczyć o tym, że do oceanów trafia coraz więcej śmieci. Już kilka lat temu naukowcy ostrzegali, że do 2050 roku w oceanach będzie więcej śmieci niż ryb.

Autorzy badania dodają, że obserwacje naukowe na temat wykorzystywania odpadów przez morskie stworzenia nie były aktualizowane w trakcie ostatnich dziesięcioleci.