Koniec La Niny, nadchodzi El Nino. Oto sześć zagrożeń, jakie ze sobą niesie

Źródło:
CNN, NOAA, tvnmeteo.pl
Czym jest El Nino
Czym jest El NinoNASA
wideo 2/9
Czym jest El Nino?NASA

El Nino - anomalia pogodowa występująca na Oceanie Spokojnym - ma jeszcze w tym roku zastąpić panującą przez ostatnie trzy lata La Ninę. Eksperci ostrzegają, że ocieplający się Pacyfik może nasilić zmiany klimatyczne wywołane działalnością człowieka i poważnie zagrozić morskim ekosystemom. W niektórych częściach świata prognozowane są wichury i powodzie, a w innych - poważne susze.

Przez trzy lata na Oceanie Spokojnym panowała anomalia pogodowa La Nina. Temperatura wód powierzchniowych Pacyfiku była niższa od przeciętnej, wpływając na cyrkulację atmosferyczną i kształtując pogodę w wielu regionach świata. W 2023 roku zjawisko zaczęło słabnąć, aż meteorolodzy ogłosili jego koniec.

Wszystko wskazuje jednak na to, że kolejne miesiące przyniosą jego odwrotność - na oceanie zapanuje El Nino, a temperatura wód powierzchniowych będzie rosła. Nie jest to dobra wiadomość, ponieważ anomalia ta może przynieść ze sobą wiele niepokojących zjawisk pogodowych. Mogą one potęgować skutki zmian klimatycznych, a co za tym idzie - zaostrzać ekstremalne warunki, jakie coraz częściej panują w różnych częściach świata.

Anomalie temperatury powierzchni Pacyfiku w dniu 1 marca 2023cpc.ncep.noaa.gov

Goręcej niż kiedykolwiek

Oceany pełnią ważną rolę w regulacji temperatury powietrza na świecie - chłodna woda skutecznie pochłania nadmiar ciepła z atmosfery. Gdy na Pacyfiku dominowała La Nina, chłodne oceaniczne fale działały jako bufor termiczny ze szczególną skutecznością, a mimo tego temperatura wód rosła. Naukowcy obawiają się, że El Nino tylko pogłębi ten efekt - po raz pierwszy w historii średnia temperatura powietrza może wzrosnąć o ponad 1,5 stopnia Celsjusza ponad poziom z epoki przedindustrialnej.

Naukowcy uważają 1,5 stopnia ocieplenia za punkt krytyczny, po którego przekroczeniu drastycznie wzrośnie ryzyko wystąpienia ekstremalnych powodzi, susz, pożarów i niedoborów żywności. To także jedna z wartości ujętych w porozumieniu paryskim, zakładającym próby ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5 st. C.

- W 2024 prawdopodobnie czeka nas najcieplejszy rok w historii - wyjaśnił w rozmowie z CNN Josef Ludescher z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu. Do tej pory najgorętszy w skali globalnej był rok 2016, który nastąpił po bardzo silnym El Nino. Oznacza to, że kolejne lata mogą przynieść nam ekstremalne, wręcz bezprecedensowe temperatury, wyższe nawet niż w 2022 roku, który dla Europy okazał się rekordowo ciepły.

Jak dodał Adam Scaife z brytyjskiej służby meteorologicznej Met Office, tak naprawdę nie ma znaczenia, czy próg 1,5 st. C zostanie przekroczony - liczy się fakt, że po raz pierwszy w historii ludzkości znaleźliśmy się w punkcie, w którym wystąpienie tej wartości jest możliwe, co samo w sobie powinno nas niepokoić.

Coraz goręcej na świeciePAP/Reuters

Rzeki atmosferyczne i ulewy

Zmiana cyrkulacji atmosfery przełoży się na warunki atmosferyczne w różnych częściach świata. Przewiduje się, że pod wpływem El Nino miejsca od lat zmagające się z poważnymi suszami - w tym Zachodnie Wybrzeże Stanów Zjednoczonych - z miesiąca na miesiąc staną się coraz wilgotniejsze. Meteorolodzy ostrzegają jednak, że aura może przejść ze skrajności w skrajność.

- W kontynentalnych Stanach Zjednoczonych La Nina to "stwórca suszy", a El Nino - jej "niszczyciel" - tłumaczył w rozmowie z CNN Brad Rippey z Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych. - Dokładna lokalizacja suszy lub powodzi różni się jednak w zależności od anomalii - dodał.

Kiedy El Nino zacznie sprawować władzę nad Pacyfikiem, nad zachodnie wybrzeże kraju mogą nadciągać coraz obfitsze opady deszczu i śniegu, a wraz z nimi większe ryzyko powodzi, osunięć ziemi i osuwania się brzegów. Na dodatek zmieniona cyrkulacja nad oceanem może przyczynić się do częstszego występowania rzek atmosferycznych - niebezpiecznych zjawisk pogodowych, przynoszących ze sobą gwałtowne burze i silne porywy wiatru.

Rzeka atmosferyczna nad Kalifornią, 04.01.23NASA Earth Observatory/NOAA-20/VIIRS

Gęsty busz w ogniu

Miejsca, które na skutek La Niny notowały wyższe niż średnie sumy opadów, znajdą się w zupełnie innej sytuacji. Południowa Afryka i Indie są zagrożone suszami i ekstremalnymi upałami. Sucha pogoda da się we znaki także mieszkańcom Australii, której całe regiony zostały latem zdewastowane przez ulewne deszcze.

Australijscy meteorolodzy przewidują, że El Nino prawdopodobnie przyniesie ekstremalnie suchą i gorącą pogodę zwłaszcza we wschodnich rejonach kraju. Nadejście suszy po okresie obfitych opadów jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może napędzać groźne pożary buszu. Deszcz powoduje szybszy wzrost roślinności, która w okresie suszy staje się doskonałym paliwem dla ognia.

W Indiach El Nino może przynieść podniesienie temperatury i osłabienie letnich monsunów - ciepłych, wilgotnych systemów wiatru, które transportują ogromne ilości wody w głąb lądu. Jak wyjaśnił w rozmowie z CNN Raghu Murtugudde z Uniwersytetu Maryland, zjawisko to jest najbardziej ograniczone, gdy następuje zmiana z zimowej La Niny na lato z El Nino. "Ogólny deficyt [opadów monsunowych - red.] może wynieść nawet 15 procent" - przekazał.

Anomalia pogodowa La NiñaAdam Ziemienowicz/PAP/REUTERS

Silniejsze burze, tajfuny, cyklony

Cieplejsza powierzchnia Oceanu Spokojnego stworzy dogodne warunki do powstawania tajfunów. Chociaż na Atlantyku może być mniej huraganów, pacyficzne zjawiska będą tworzyć się coraz dalej na zachód od wybrzeży Ameryk. Dzięki temu gwałtowne wichury, napędzane przez ciepłe wody Pacyfiku, będą miały okazję do nabrania jeszcze większej siły przed uderzeniem w Hawaje lub wybrzeża Ameryki Łacińskiej.

Daniel Swain z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles wyjaśnił, że u wybrzeży Peru zbierają się ciepłe wody oceaniczne, przynoszące ze sobą nadzwyczaj obfite opady. Ich pierwsze skutki są już boleśnie odczuwalne przez mieszkańców Peru, Chile i Ekwadoru - od tygodni region boryka się z powodziami. Jest to jeden z czynników wskazujących na to, że nadchodzący El Nino może być bardzo silny.

Jak powstaje huragan?Maria Samczuk, Adam Ziemienowicz/PAP

Ucierpią ekosystemy morskie

Podwyższona temperatura oceanu to zła wiadomość także dla wielu jego mieszkańców. El Nino blokuje podnoszenie się zimnej, pełnej składników odżywczych wody z dna oceanu, przez co jego mieszkańcom zaczyna brakować pożywienia. Bytujące blisko powierzchni ryby i skorupiaki migrują w inne miejsca, co zmusza do wędrówki oceaniczne ptaki i ssaki. Te, którym nie uda się znaleźć nowego siedliska, zginą.

El Nino to także zła wiadomość dla raf koralowych. Kiedy robi się zbyt gorąco, koralowce pozbywają się kolorowych alg żyjących wewnątrz ich tkanek, które dostarczają im energii. Powoduje to blaknięcie koralowców - stan, w którym organizmy mogą przeżyć, są jednak osłabione i narażone na choroby. Szczególnie katastrofalny okres bielenia koralowców to lata 2014-2017, dotknął wszystkich raf koralowych świata. W 2016 roku fala morskich upałów, która nastąpiła po silnym El Nino, przyczyniła się do śmierci prawie 30 procent koralowców australijskiej Wielkiej Rafy Koralowej.

- To, co przewidujemy, jest przerażające - powiedział w rozmowie z CNN Peter Houk z Uniwersytetu Guam. - Za każdym razem, gdy to się dzieje, zjawisko staje się odrobinę bardziej intensywne - dodał.

Rafy koralowe blakną z powodu podwyższonej temperatury wodyShutterstock

Zmniejszy się pokrywa lodowa

Na początku tego roku poziom antarktycznego lodu zszedł do rekordowo niskiego poziomu po raz drugi w ciągu dwóch lat. El Nino może dodatkowo zaostrzyć sytuację - jak wskazują badania, istnieje związek między siłą i częstotliwością tej anomalii a szybkością topnienia lodów Antarktydy.

- Modele, które przewidują silniejsze El Nino, pokazują szybsze topnienie pokrywy lodowej niż modele, które przewidują słabszą anomalię - powiedział CNN Wenju Cai z Australijskiego Centrum Badań Naukowych i Przemysłowych (CSIRO).

Choć jest mało prawdopodobne, aby lądolód Antarktydy stopił się całkowicie, ma on w sobie wystarczająco dużo wody, aby podnieść globalny poziom morza o 70 metrów. Cai dodał, że chociaż wydarzenia El Nino mogą mieć różny wpływ na zasięg lądolodu, obecny trend jest pewny - czeka nas "ogólny spadek lodu morskiego".

Antarktyda coraz cieplejszaPAP/Reuters/Adam Ziemienowicz

Autorka/Autor:as/dd

Źródło: CNN, NOAA, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Na przeważającym obszarze Polski obowiązują ostrzeżenia Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W niektórych regionach ma intensywnie padać śnieg, a w w wielu miejscach do godzin porannych w piątek drogi będą śliskie. Innym pogodowym zagrożeniem jest silny wiatr, który w Tatrach może rozpędzać się do 150 kilometrów na godzinę.

Niebezpieczna pogoda. Trzy różne ostrzeżenia IMGW

Niebezpieczna pogoda. Trzy różne ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W licznych regionach Polski już zrobiło się biało, a kolejne opady śniegu nadchodzą. W nocy z czwartku na piątek obficie będzie padać na południu, południowym wschodzie i wschodzie kraju. W niektórych miejscach może dosypać ponad 10 centymetrów śniegu.

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Następny śnieżny front. W nocy mocno sypnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Noc z czwartku na piątek w całej Polsce będzie mroźna. Czekają nas też opady śniegu, w kilku regionach kraju obfite. Za dnia również będzie sypać.

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Będzie nawet 5 stopni mrozu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Weekend przyniesie opady śniegu, które w części kraju przechodzić będą w deszcz ze śniegiem i deszcz. Miejscami będą one marznące, przez co zrobi się bardzo ślisko. Nowy tydzień zafunduje nam ocieplenie i wzrost temperatury do około 10 stopni.

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Wir niżowy Renate przyniesie kolejne obfite opady śniegu. Potem przyjdzie duże ocieplenie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Zima zagościła w wielu regionach kraju. W Koszalinie w czwartek rano leżało tyle śniegu, ile na Kasprowym Wierchu. Niektórzy narzekają na trudne warunki na drogach i mówią, że to za wcześnie, inni cieszą się z bajkowych widoków. Na Kontakt24 otrzymujemy zdjęcia i nagrania z miejscowości, w których zrobiło się biało.

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

W Koszalinie tyle śniegu, co na Kasprowym Wierchu. Pokazujecie, gdzie spadł śnieg

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Paraliż komunikacyjny, przerwy w dostawie energii elektrycznej oraz w działaniu sieci komórkowych to skutki śnieżyc, które w czwartek przeszły przez Finlandię. Prądu zostało pozbawionych nawet 80 tysięcy odbiorców.

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Atak zimy. 80 tysięcy odbiorców bez prądu, nie jeżdżą pociągi

Źródło:
PAP

Intensywne opady śniegu spowodowały w czwartek duże opóźnienia na paryskim lotnisku Roissy-Charles-de-Gaulle. Przewoźników poproszono o odwołanie 10 procent zaplanowanych na czwartek połączeń - poinformowała agencja AFP.

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Duże utrudnienia na paryskim lotnisku. Przez śnieg

Źródło:
PAP, meteofrance.com, tvnmeteo.pl

Śnieg ostatniej nocy i w czwartek zasypał Irlandię. Warunki na drogach znacznie się pogorszyły. Synoptycy teraz ostrzegają przed mrozem, a na horyzoncie widać ulewne opady deszczu i wichury.

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Zasypało Irlandię. Teraz idą na nią ulewy i wichury

Źródło:
ENEX, The Irish Times, tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku silnym wiatrem otrzymały w czwartek osoby przebywające na terenie powiatu tatrzańskiego. Eksperci przypominają, jak się zachowywać, kiedy mocno wieje.

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Alert RCB dla części Małopolski. "Zachowaj ostrożność"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

W kilkudziesięciu departamentach Francji obowiązują pomarańczowe ostrzeżenia przed śniegiem, marznącymi opadami i silnym wiatrem. Władze apelują do kierowców o zachowanie szczególnej ostrożności.

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Atak zimy i porywistego wiatru. Prawie cały kraj objęty alarmami

Źródło:
ENEX, Meteo France, connexionfrance.com

W nocy ze środy na czwartek doszło do kolejnej erupcji wulkanu na półwyspie Reykjanes w południowo-zachodniej Islandii. Wybuch poprzedziła seria niewielkich trzęsień ziemi. W związku z erupcją wprowadzono stan alarmowy i ewakuowano około 60 osób z miejscowości Grindavik.

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Czerwona łuna widoczna z Reykjaviku

Źródło:
PAP, Iceland News, Time

Po raz pierwszy w tym sezonie ratownicy TOPR wprowadzili pierwszy stopień zagrożenia lawinowego w Tatrach. Oznacza to możliwe samoistne schodzenie małych i średnich lawin. Najniższy stopień zagrożenia obowiązuje w Tatrach od wysokości 1800 m n.p.m.

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Zagrożenie lawinowe pierwszego stopnia w Tatrach

Źródło:
PAP

Mieszkańcy północno-zachodnich regionów USA oraz części Kanady od wtorku zmagają się z niebezpiecznymi warunkami związanymi z uderzeniem potężnej bomby cyklonowej. Żywioł niesie za sobą wichury oraz ekstremalne ulewy i jest oceniany jako jeden z najsilniejszych od lat. Najnowsze informacje mówią o dwóch ofiarach śmiertelnych.

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

"Bałem się, że zostanę uderzony latającymi odłamkami"

Źródło:
Reuters, CNN, NBC News, PAP

W północnej Hiszpanii potwierdzono pojawienie się szerszenia Vespa soror. Jeśli ten inwazyjny gatunek zacznie występować powszechnie, może zagrozić miejscowym owadom - ostrzegają naukowcy.

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

W Europie odkryto nowy gatunek szerszenia. Może zagrozić rodzimym owadom

Źródło:
PAP, Ecology and Evolution

84 procent huraganów, które pojawiły się na Oceanie Atlantyckim w latach 2019-2023, zostało wzmocnionych przez zmianę klimatu - wynika z najnowszych badań naukowców.

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

"Jako ludzkość zostawiliśmy swoje odciski palców na każdym z tych huraganów"

Źródło:
Nature

Największa rakieta świata Starship odbyła we wtorek szósty lot testowy. Booster statku, czyli pierwszy stopień rakiety, nie został jednak przechwycony przez mechaniczne ramiona wieży startowej, tak jak planowano.

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Megarakieta poleciała, ale nie wszystko się udało. Pojawił się nietypowy gość

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, SpaceX, tvnmeteo.pl

Tygrys syberyjski zaatakował rolnika w jednej z wiosek na północnym wschodzie Chin. Mężczyzna został ugryziony w rękę. To niejedyna niebezpieczna sytuacja z udziałem tych zwierząt, do jakiej doszło w tej okolicy. Władze wystosowały ostrzeżenie dla mieszkańców.

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Tygrys ugryzł mężczyznę, władze ostrzegają mieszkańców

Źródło:
Reuters, Global Times, chinadaily.com

We wtorek nad ranem na niebie można było dostrzec księżycowe halo. To rzadkie i efektowne zjawisko zarejestrowano między innymi w Wielkopolsce. Na Kontakt24 otrzymaliśmy wyjątkowe zdjęcia.

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Świetlisty krąg otoczył Księżyc

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Co najmniej osiem osób zginęło w wyniku przejścia tajfunu Man-yi nad Filipinami. W trakcie ubiegłego weekendu żywioł uderzył w ląd dwukrotnie, niosąc potężne ulewy i porywisty wiatr. W wielu regionach rozpoczęło się wielkie sprzątanie i liczenie strat. Lokalne władze zaapelowały o pomoc dla poszkodowanych mieszkańców.

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

"Nie pozbierali się po poprzednich kataklizmach, kiedy uderzył supertajfun"

Źródło:
Reuters

Nagrania samotnego delfina pływającego w Morzu Bałtyckim wprawiły w zdumienie naukowców. Słychać na nich, jak ssak wydaje z siebie tysiące różnych dźwięków. Wśród ekspertów pojawiła się teoria, że z powodu odosobnienia mógł on rozmawiać sam ze sobą. Inni uważają, że była to próba skomunikowania się z innymi delfinami.

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Samotny delfin w Bałtyku wydawał z siebie tysiące dźwięków

Źródło:
Livescience

Dwie osoby zginęły, a ponad 100 tysięcy mieszkańców zostało poszkodowanych w wyniku przejścia burzy tropikalnej Sara przez Honduras. Wiele miejsc jest odciętych od świata po ulewach. Na najbliższe dni zapowiadane są kolejne opady deszczu.

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Takich opadów dawno tu nie było. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
CNN Espanol, Diario1, EFE

W Ekwadorze wprowadzono 60-dniowy stan wyjątkowy. W kraju szaleją pożary, brakuje wody i panuje susza. W listopadzie ogień strawił ponad 10 tysięcy hektarów roślinności. Mieszkańcy borykają się też z częstymi przerwami w dostępie do energii elektrycznej.

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Pożary, susza, brak prądu. Ogłosili 60-dniowy stan wyjątkowy

Źródło:
PAP, Reuters

Do nietypowego zdarzenia doszło na lotnisku w Ponta Delgada na Azorach. Po pokładzie jednego z samolotów rozpierzchło się ponad 100 chomików. Maszyna przez pięć dni nie mogła wylecieć do stolicy Portugalii.

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Ponad 100 chomików uziemiło samolot na Azorach

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Naukowcom po raz pierwszy udało się eksperymentalnie udowodnić społeczne uczenie się u zwierząt niebędących ludźmi, wynikające ze zmiany środowiska. Najnowsze badania ekspertów z Instytutu Maxa Plancka wykazały, że sikorki bogatki po migracji błyskawicznie poznawały nowe zachowania od lokalnej, dopiero co poznanej społeczności.

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Sprawili, że ptaki nauczyły się nowych zachowań. Bez tego by się to nie udało

Źródło:
ScienceDaily

Ocean wyrzucił na brzeg w Kalifornii rzadką rybę - przedstawicielkę występującego w głębinach gatunku z rodziny Regalecidae, nazywaną "rybą zagłady". Czemu zawdzięcza reputację "przepowiadacza" naturalnych katastrof?

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

"Ryba zagłady" znaleziona na brzegu oceanu

Źródło:
NBC News, CBS News tvn24.pl

Blisko 20 procent przypadków zachorowania na dengę, chorobę przenoszoną przez komary, można przypisać zmianom klimatycznym - wynika z najnowszej analizy naukowców. Jeśli nie zostaną podjęte działania mające powstrzymać globalne ocieplenie, liczba zachorowań przypisana kryzysowi klimatycznemu do 2050 roku może wzrosnąć nawet do 60 procent.

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

"Denga nadchodzi". Przegrzanie Ziemi tylko pogarsza sytuację

Źródło:
LiveScience, AFP

Nowe Delhi walczy z duszącymi miasto zanieczyszczeniami powietrza. Dają się one we znaki także zwierzętom z lokalnego ogrodu zoologicznego. Aby im ulżyć, władze postanowiły skorzystać z pewnej prostej metody.

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Smog w zoo. Trzeba było ruszyć na pomoc zwierzętom

Źródło:
Reuters, Times of India

Naukowcy przedstawili pierwsze szczegółowe wyniki badań próbek z niewidocznej strony Księżyca dostarczonych przez chińską sondę Chang'e 6. Analiza ich składu wskazała, że między trzema a czterema miliardami lat temu trwała tam aktywność wulkaniczna. To kluczowe informacje dla zrozumienia wyraźnych różnic między półkulami Srebrnego Globu.

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Co się dzieje na niewidocznej stronie Księżyca? Zbadano pierwsze próbki

Źródło:
PAP, CNN, tvnmeteo.pl

Duży pożar w kalifornijskim hrabstwie Ventura na początku listopada strawił kilka tysięcy hektarów i wiele budynków. O ogromnych stratach mówią rolnicy. Wskutek żywiołu spłonęły miliony pszczół.

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Szalał pożar, spłonęły miliony pszczół

Źródło:
ABC7