Chemtrails czy smugi kondensacyjne. Czym są ślady, które zostawia za sobą samolot? Czy to niebezpieczne zjawisko?

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl
Czy smugi, które zostawia za sobą samolot naprawdę są niebezpieczne dla ludzi | wideo bez dźwięku
Czy smugi, które zostawia za sobą samolot naprawdę są niebezpieczne dla ludzi | wideo bez dźwięku
Shutterstock
Czy smugi, które zostawia za sobą samolot naprawdę są niebezpieczne dla ludzi | wideo bez dźwiękuShutterstock

Chemtrails - w tłumaczeniu na polski smugi chemiczne - to jeden z ulubionych tematów wyznawców teorii spiskowych. Według nich długotrwale utrzymujące się ślady, zostawione przez wysoko przemieszczające się samoloty, są nasycone środkami chemicznymi i biologicznymi, rozpylanymi z premedytacją w złowrogich celach nieujawnianych opinii publicznej. Jak jest naprawdę? Eksperci są zgodni. W tym rozumieniu chemtrails po prostu nie istnieją. Wszystko tłumaczy fizyka atmosfery.

Chemtrails - czym tak naprawdę są? Kolejną próbę wyjaśnienia zjawiska smug kondensacyjnych powstających na niebie za samolotami i odarcia go ze "złowrogich" kontekstów podjęli specjaliści z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.  "Za mit należy uznać wszystkie teorie spiskowe dotyczące jakichkolwiek negatywnych skutków smug kondensacyjnych. Wszelkie badania wskazują, że smugi nie są niebezpieczne dla ludzi" - podkreślili.

Chemtrails - spaliny i zimne powietrze

Swe wyjaśnienia rozpoczęli od sprecyzowania, co wchodzi w skład spalin z turbinowych silników odrzutowych. Spaliny te dzielą się na trzy zasadnicze grupy: - naturalne produkty spalania paliw, takie jak dwutlenek węgla, woda w postaci pary oraz mieszaniny tlenków azotu o niezidentyfikowanym składzie; - produkty nieefektywnego spalania - tlenek węgla, popularnie zwany czadem, niespalone węglowodory i sadza; - emisje związane z jakością paliwa, a więc siarczki i cząsteczki pozostałości, takie jak metale.

W nowoczesnych silnikach lotniczych ze spalenia kilograma paliwa w 3,4 kg tlenu, 99 procent masy spalin stanowi dwutlenek węgla i para wodna. Substancje te, wchodząc w reakcję z zimnym i wilgotnym powietrzem, mogą tworzyć smugi kondensacyjne. Ich powstanie jest warunkowane odpowiednim pułapem przelotu samolotu i właściwymi warunkami fizycznymi - tłumaczy autor opracowania, Grzegorz Duniec z Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB.

Smugi powstające za lecącym samolotemShutterstock

Smuga zależy od temperatury i wilgotności powietrza

Powstawanie smugi uzależnione jest od temperatury i wilgotności masy powietrza otaczającej samolot. Gdy dochodzi do zmieszania gazów z zimnym powietrzem, spaliny zawierające parę wodną zaczynają się ochładzać. Jeżeli temperatura mieszaniny obniży się do punktu rosy - a więc stanu nasycenia - lub spadnie poniżej tego punktu, dochodzi do tak zwanego przesycenia. Nadmiar pary wodnej prowadzi do powstania kropelek wody lub kryształków lodu. Im więcej pary wodnej powstanie, tym więcej kropelek lub kryształków zacznie się tworzyć.

Jak podkreślają eksperci, od chwili wyrzutu z silnika gorących, bogatych w parę wodną gazów do momentu utworzenia się kropelek lub kryształków lodu upływa trochę czasu, dlatego często między samolotem a smugą wyraźnie można dostrzec charakterystyczną przerwę.

Niektóre smugi utrzymują się długo, inne szybko zanikają

Smugi kondensacyjne tworzą się w górnej części troposfery i dolnej stratosferze, w warstwie od 7 do 15 km. Na grafice poniżej przestawiamy pionowy podział atmosfery ziemskiej, z zachowaną skalą wysokości.

PAP/Maria Samczuk

Grubość smug może sięgać od półtora do dwóch kilometrów. Wyróżniamy smugi kondensacyjne stabilne i niestabilne. Stabilne utrzymują się przez dłuższy czas i mogą przekształcać się w pas chmur pierzastych o długości do kilku kilometrów. Wpływa na to ciśnienie atmosferyczne, a także oddziaływanie ciepłego frontu atmosferycznego (musi wystąpić wznoszenie się ciepłego, wilgotnego powietrza).

Takie zjawiska mają nawet swoje "chmurne" nazwy. Według Światowej Organizacji Meteorologicznej smuga, która utrzymuje się ponad 10 minut, może być nazywana Cirrus homogenitus. Jeżeli smuga utrzymuje się długo, ale przez porywy wiatru zostaje rozprzestrzeniona na większy obszar nieba, wtedy można mówić o Cirrus homomutatus, Cirrocumulus homomutatus lub Cirrostratus homomutatus.

Jeśli powietrze, które otacza samolot, nie zawiera dużej ilości pary wodnej, czyli jest suchsze, to temperatura mieszaniny nie osiąga punktu rosy. Istniejące w niej kropelki pary wodnej i kryształki lodu wyparowują, a smuga szybko zanika. Takie smugi nazywamy niestabilnymi. Także ich grubość jest zazwyczaj mniejsza.

Smugi na niebie - dlaczego je widzimy

Dlaczego smugi są widoczne? To także tłumaczy fizyka, a konkretnie zjawisko rozpraszania światła. Jak tłumaczą specjaliści, kropelki wody lub kryształki lodu wchodzące w skład smugi kondensacyjnej rozpraszają fale światła każdej długości. Dlatego smuga wydaje się z reguły lśniąco biała, choć czasami można zaobserwować także zjawisko halo (świetlisty pierścień) o wyjątkowo czystych barwach.

Smugi jako problem polityczny

Mity o chemtrails pojawiają się nawet na forach politycznych. Przypomnijmy kilka przykładów.

Interpelację w tej sprawie skierował w 2017 roku do Komisji Europejskiej ówczesny europoseł Michał Marusik z Kongresu Nowej Prawicy. "Problem występowania smug na niebie pozostawianych przez samoloty stale budzi zainteresowanie obywateli, rolników i licznych organizacji 'zielonych' (...). Szczególny niepokój wzbudzają dostępne informacje nt. występowania tzw. zjawiska chemtrails, czyli smug chemicznych powstających w wyniku rozpylania substancji chemicznych w atmosferze, które mają mieć wpływ na kształtowanie zjawisk pogodowych (geoinżynieria), negatywne zmiany w środowisku oraz niekorzystny wpływ na zdrowie ludzi" - przekonywał, dopytując między innymi, w jaki sposób Komisja Europejska "chce chronić obywateli UE przez występowaniem tego typu działań".

Odpowiedź była lakoniczna i jednoznaczna. "Komisja otrzymała kilka pytań parlamentarnych w tej sprawie (...), nie są jej jednak znane żadne wiarygodne sprawozdania naukowe dotyczące wykorzystywania tzw. smug chemicznych do zmiany pogody ani do powodowania szkód dla środowiska i zdrowia ludzkiego. W związku z brakiem dowodów koniecznych do opracowania reakcji w formie instrumentów polityki, nie podjęto żadnych działań, ani nie przewiduje się pogłębienia analiz".

Nie brakowało też interpelacji tego rodzaju w polskim Sejmie. Autorką jednej z nich, złożonej w 2018 roku do ministrów zdrowia i środowiska, była ówczesna posłanka Barbara Chrobak (wtedy Kukiz'15, dziś Solidarna Polska). Powołując się na głosy "zaniepokojonych obywateli", pytała o "procedurę rozpylania w atmosferze szkodliwych substancji" i prosiła o "wyjaśnienia, czy nad terytorium Polski odbywają się za wiedzą rządu programy modyfikacji pogody i zarządzania promieniowaniem słonecznym". 

Przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia w odpowiedzi napisał między innymi: "Odnosząc się do wiadomości umieszczanych w sieci internetowej, na temat tzw. 'chemitrails', uprzejmie informuję, że resort zdrowia nie posiada informacji potwierdzających przypuszczenia, wskazujące na opryskiwanie ludzi przez samoloty różnymi substancjami w bliżej nieznanym celu". Z podobnym dystansem do sprawy odniosło się Ministerstwo Środowiska. "Nadmieniamy, iż w przypadku nauk przyrodniczych, praktycznie jedynymi wiarygodnymi źródłami wiedzy naukowej są rozprawy naukowe, opracowania naukowe, recenzowane artykuły naukowe oraz doniesienia konferencyjne, które są publikowane w czasopismach naukowych o utrwalonej renomie i prestiżu. Ponadto można za wystarczająco wiarygodne uznać opinie niekwestionowanych autorytetów świata nauk przyrodniczych, lub oficjalnie przedkładane opinie innych czynnych naukowców będących pracownikami powszechnie uznawanych instytucji naukowych" - napisano.

Autorka/Autor:kw//rzw

Źródło: IMGW, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W sobotę przez pakistański Pendżab przeszła burza piaskowa, po której nastąpiły ulewy. Kilka osób zginęło. Załamanie pogody przyszło po nękającej prowincję od kilku dni fali upałów.

Załamanie pogody zabiło osiem osób. Przyszło po gigantycznych upałach

Załamanie pogody zabiło osiem osób. Przyszło po gigantycznych upałach

Źródło:
Reuters, CNN

Pogoda na dziś. W niedzielę 25.05 wystąpi zmienne zachmurzenie. Miejscami pojawią się opady deszczu. Na termometrach zobaczymy maksymalnie od 16 do 20 stopni.

Pogoda na dziś - niedziela 25.05. Będzie się chmurzyć, od 16 do 20 stopni

Pogoda na dziś - niedziela 25.05. Będzie się chmurzyć, od 16 do 20 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę w środkowej Słowacji niedźwiedzica, której towarzyszyły młode, zaatakowała 49-letniego mężczyznę. Trafił on do szpitala. Do ataku doszło na terenie firmy produkującej pokrycia dachowe.

Niedźwiedzica zaatakowała 49-latka na terenie firmy

Niedźwiedzica zaatakowała 49-latka na terenie firmy

Źródło:
PAP, noviny.sk

Na terenie kopalni "Bełchatów" odkryto szczątki krokodyla liczące około 17 milionów lat. Pochodzą z epoki miocenu. We wczesnym i środkowym miocenie Europa Środkowa była siedliskiem dwóch różnych rodzajów krokodyli.

Szczątki krokodyla na terenie kopalni "Bełchatów". Niezwykłe odkrycie

Szczątki krokodyla na terenie kopalni "Bełchatów". Niezwykłe odkrycie

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed przymrozkami. Alarmy wydano na terenie 13 województw. Sprawdź, gdzie ściśnie lekki mróz.

Wiele regionów objętych ostrzeżeniami IMGW

Wiele regionów objętych ostrzeżeniami IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

W najbliższych dniach pogoda w Polsce będzie kształtowana przez wiry niżowe znad Atlantyku. Przyniosą one w wielu regionach kraju opady deszczu. Temperatura przekraczać ma miejscami 20 stopni.

Polska pod wpływem atlantyckich wirów niżowych. Co to dla nas oznacza?

Polska pod wpływem atlantyckich wirów niżowych. Co to dla nas oznacza?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Błazenki plamiste, niewielkie ryby, które sławę zyskały dzięki filmowi "Gdzie jest Nemo", posiadły niezwykłą zdolność adaptacyjną. Potrafią się kurczyć, gdy temperatura wody podnosi się do niebezpiecznie wysokiego poziomu.

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Rybki znane z "Gdzie jest Nemo" posiadły niezwykłą umiejętność

Źródło:
CNN

Pomimo że mamy koniec maja, śniegu w Tatrach jest coraz więcej. Biało zrobiło się między innymi na Polanie Chochołowskiej, a w wyższe partie gór wróciło zagrożenie lawinowe

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Dosypało 15 centymetrów śniegu. W tej części kraju zima trzyma mocno

Źródło:
PAP

W sobotę 24 maja - osiem dni wcześniej niż zwykle - monsun pojawił się w Kerali, stanie leżącym na południu Półwyspu Indyjskiego. To jego najwcześniejsze przybycie od 16 lat.

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Monsun przyszedł najwcześniej od 16 lat

Źródło:
Reuters

Mgła morska, inaczej nazywana napływową, pojawiła się w sobotę wcześnie rano nad Bałtykiem w Gdańsku.

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Mgła morska pojawiła się dziś nad Bałtykiem. Czym jest

Źródło:
tvnmeteo.pl

Astronautka Ann McClain nagrała z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) film pokazujący burze, które przechodziły nad częścią USA. Przyznała, że była zaskoczona skalą tych zjawisk atmosferycznych.

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Błyskawice "duże jak miasta". Skala burz zdumiała astronautkę

Źródło:
Reuters

W ostatnich dniach z południowego zachodu nad Węgry nadciągnęło niestabilne powietrze. Przyniosło silne burze z opadami gradu i ulewy prowadzące do powodzi błyskawicznych.

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Zwały gradu trzeba było usuwać łopatami

Źródło:
ENEX

W prognozach widać ciepło - i to duże. Po 25 maja zmieni się sytuacja baryczna w Europie, a to dlatego, że do głosu dojdą układy niżowe znad Atlantyku oraz Wyż Azorski. Dzięki nim częściej będą napływać do nas ciepłe masy powietrza z zachodu i południa.

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Koniec z blokadą ciepła. Dostaniemy zastrzyk znad Afryki

Źródło:
tvnmeteo.pl

Grecja przygotowuje się do nadchodzącego sezonu pożarowego. Jak podały władze, liczba specjalistycznych dronów ma zostać podwojona. - Warunki będą w tym roku szczególnie trudne - powiedział Ioannis Kefalogiannis, minister do spraw kryzysu klimatycznego i obrony cywilnej.

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Pełna mobilizacja. "Warunki będą w tym roku szczególnie trudne"

Źródło:
PAP

Alergia to choroba XXI wieku. Według Światowej Organizacji Alergii (WOA) u 30-40 proc. populacji świata występuje co najmniej jedno ze schorzeń alergicznych. Z kolei Polskie Towarzystwo Alergologiczne (PTA) szacuje, że z alergią zmaga się blisko połowa Polaków. Najczęstszym czynnikiem, który ją wywołuje, są pyłki roślin. Jak radzić sobie z uciążliwymi objawami? 

Kalendarz pylenia - sprawdź, co i kiedy pyli w Polsce. Praktyczne porady dla alergików 

Źródło:
Otrivin

Pasożyt powodujący malarię może stać się "niewidzialny" dla układu odpornościowego nawet przez wiele lat. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez ekspertów z nowojorskiej akademii medycznej Weill Cornell Medicine, w regionach, w których malaria jest endemiczna, dorośli mogą być bezobjawowymi nosicielami pasożytów.

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Przez ten mechanizm pasożyty wywołujące malarię stają się "niewidzialne"

Źródło:
Weill Cornell Medicine

Polak spadł we włoskich Górach Sybillińskich podczas lotu na paralotni. Do wypadku doszło w czwartek wieczorem. Jak podali strażacy, akcja ratunkowa była trudna - mężczyzna został uwięziony na niedostępnym terenie, a dookoła panowały niemal zimowe warunki pogodowe.

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Polak spadł podczas lotu na paralotni we Włoszech

Źródło:
Corriere Adriatico, RAI News

Ulewy spowodowały zejście serii osuwisk w południowych Chinach. W prowincji Kuejczou masy błota i gruzu porwały ze sobą budynki - cztery osoby zginęły, a 17 jest poszukiwanych. Do poważnego zdarzenia doszło także w sąsiednim regionie, gdzie osuwisko uszkodziło 10 domów.

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Osuwisko porwało domy. Służby poszukują 17 osób

Źródło:
Reuters, Xinhua

Co najmniej pięć osób zginęło w wyniku powodzi, które nawiedziły australijski stan Nowa Południowa Walia - przekazały w piątek lokalne władze. Szacuje się, że kataklizm odciął od świata około 50 tysięcy osób.

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Katastrofalne powodzie. Rośnie bilans ofiar

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, ABC News

Fotografia Drogi Mlecznej wykonana przez Polkę otrzymała tytuł Astronomicznego Zdjęcia Dnia przyznawany przez NASA. Ujęcie powstało na Hawajach. Jak tłumaczyła autorka kadru Marzena Rogozińska, astrofotografia wymaga sporo cierpliwości, ale efekt końcowy jest wart pracy.

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

NASA wyróżniła zdjęcie wykonane przez Polkę

Źródło:
PAP

Pustoszące Stany Zjednoczone tornada biją rekordy - 2025 rok już teraz przyniósł najwięcej zgłoszeń tego typu zjawisk od 2011 roku. Statystyki pokazują, że cztery stany - Missisipi, Illinois, Missouri i Teksas - szczególnie wyróżniają się na tym tle. Eksperci przewidują, że nadchodzący sezon może dorównać najbardziej ekstremalnym latom w historii.

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

W USA tornado goni tornado. 2025 idzie na rekord

Źródło:
PAP

Czwartek w części kraju upływa pod znakiem groźnej aury - grzmi, mocno pada i wieje. Lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej, pojawił się Strzelnie na Dolnym Śląsku.

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Zalążek trąby powietrznej pojawił się na Dolnym Śląsku

Źródło:
tvnmeteo.pl, Sieć Obserwatorów Burz

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku Mumford Bar Trailhead w kalifornijskim hrabstwie Placer. Akcja ratunkowa została uchwycona na nagraniu.

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Dwóch turystów zgubiło się na szlaku. Nagranie z akcji ratunkowej

Źródło:
CNN, CBS News

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,2 odnotowano w pobliżu północno-wschodniego wybrzeża Krety. Z tego powodu wszystkie służby na wyspie zostały postawione w stan najwyższej gotowości, a lokalne władze ogłosiły ostrzeżenie przed tsunami. Europejscy sejsmolodzy zwracają uwagę, że wysokie fale mogą pojawić się nie tylko w Grecji.

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Trzęsienie ziemi na Krecie. Nagranie

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, Greek Reporter, Independent, Kontakt24

Na Kontakt24 otrzymaliśmy nagranie, na którym widać rodzinę żurawi. "Wspaniale jest obserwować i nagrywać maluchy cieszące się każdą chwilą, odkrywające kolejne leśne zakamarki, uważając przy tym, by nie oddalić się zbytnio od swoich rodziców" - napisał autor filmu.

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Niezdarny młody żuraw naśladuje rodzica. "To piękne"

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

We wtorkowy wieczór mieszkańcy Wilna byli świadkami niecodziennego widoku - przez samo centrum miasta przepływał łoś. Zwierzę najwyraźniej zabłądziło i postanowiło spróbować sił w pokonaniu rzeki Neris.

Łoś w centrum stolicy. Mieszkańcy przecierali oczy ze zdumienia

Łoś w centrum stolicy. Mieszkańcy przecierali oczy ze zdumienia

Źródło:
ENEX

To miał być dzień jak co dzień, jednak pogoda zadecydowała inaczej. Studentka z Missisipi Maya Grimes znalazła się w samym środku tornada, które dosłownie wyrzuciło ją z samochodu na ulicę. Cudem przeżyła. Dziś dzieli się swoją historią.

Tornado wyrzuciło studentkę z samochodu

Źródło:
CNN

Burze przechodziły w środę nad Polską. Front przesuwał się z zachodu na wschód, po południu zahaczając o Mazowsze i przynosząc efektowne, lokalne opady deszczu. W jaki sposób doszło do powstania widocznego na zdjęciu zjawiska?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

W której fazie życia kleszcza jest on najniebezpieczniejszy dla człowieka? Zanim pajęczak osiągnie dojrzałość, przechodzi przez kilka stadiów rozwojowych, a w większości z nich może przenosić choroby.

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Źródło:
ECDC, pzh.gov.pl