Naukowcy z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) odkryli, że topniejąca pokrywa lodowa ma wpływ na zmianę pola grawitacyjnego na Ziemi. Wykazała to analiza pomiarów wykonanych przez satelitę GOCE, który zbierał dane dotyczące ubytku lodu na Antarktydzie i porównywał je ze zmianą grawitacji na naszej planecie.
Ziemia nie wszędzie "przyciąga" tak samo - są miejsca, gdzie pole grawitacyjne naszej planety jest nieco słabsze. Przez ostatnie 4 lata naukowcy z Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) obserwowali Błękitną Planetę za pomocą instrumentów pokładowych zainstalowanych na satelicie GOCE.
Pomiar subtelnych śladów
Dzięki niezwykle precyzyjnym pomiarom zaobserwowano, że kształt pokrywy lodowej na zachodniej Antarktydzie stanowi swoisty "zapis" zmian pola grawitacyjnego naszej planety.
Grawitacja ma ogromny wpływ na całość planety - począwszy od uwarunkowania tempa w jakim się obraca, a skończywszy na ukształtowaniu pasm górskich, kanionów oraz wypiętrzania się oceanicznej wody. Warunkuje nawet zagęszczenie atmosfery.
Lata obserwacji
Dane były pozyskiwane przez satelitę GOCE, orbitującą nad Antarktydą w okresie od listopada 2009 roku do czerwca 2012 roku. Analizowali je naukowcy z Niemieckiego Instytutu Geodezji, holenderskiej Politechniki Delft, niemieckiej Politechniki w Monachium oraz z Laboratorium Napędu Odrzutowego w USA.
Inny satelita - GRACE - należący do amerykańsko-niemieckiej grupy naukowców również wykrył zmiany w grawitacji. Jednak przez 10 lat swojej dotychczasowej pracy zbierał dane, które dotyczące tylko dużych powierzchni.
GOCE bada małe obszary
GOCE - w przeciwieństwie do GRACE - analizuje znacznie mniejsze fragmenty. Antarktyda podzielona jest na małe obszary, tak zwane zlewnie. Satelita porównuje je, analizując wielkość lodowca oraz to, jaka część trafia do oceanu.
W trakcie analiz zaobserwowano, że ubytek pokrywy lodowej w zachodniej Antarktydzie pomiędzy 2009 a 2012 rokiem pokrywał się z odnotowanym przez GOCE spadkiem natężenia pola grawitacyjnego. Obecnie zespół naukowców pracuje nad analizą danych z okresu 2011-2014, gdy pokrywa kurczyła się co 125 kilometrów kwadratowych każdego roku.
Bogatsi o wiedzę
Spływające z satelity GOCE dane "uzbroiły" naukowców w wiedzę umożliwiającą opracowanie najdokładniejszego modelu pola grawitacyjnego Ziemi.
- Pozwala zrozumieć wiele "oblicz" naszej planety - podkreślają jej twórcy. - Począwszy od ukształtowania i przemieszczania się skorup ziemskich i wyższych warstw terenu po gęstość "otoczki" planety, jaką jest warstwa atmosfery - wymieniają badacze.
Autor: mb/mk / Źródło: ESA
Źródło zdjęcia głównego: ESA