Antarktycznej stacji zagraża odcięcie od lądu

Zorza polarna nad stacją Halley VI
Zorza polarna nad stacją Halley VI
Zorza polarna nad stacją Halley VI

Badacze przygotowują się do przeniesienia antarktycznej stacji badawczej, ponieważ może ona zostać odcięta od lądu przez rosnącą szczelinę w lodzie. Na szczęście to nowoczesna stacja, która może się przemieszczać.

Chodzi o brytyjską całoroczną stację badawczą Halley VI, która ma także status stacji Światowej Organizacji Meteorologicznej. Znajduje się na Lodowcu Szelfowym Brunta na Morzu Weddella. W związku z tym, że w przeszłości znajdujące się tam budynki były bardzo szybko niszczone przez śnieg (którego w ciągu roku przybywa 1,2 m) w 2012 roku powstała tam nowoczesna stacja modułowa Halley VI. To pierwsza na świecie stacja badawcza, mająca możliwość przemieszczania się po powierzchni lodowca.

Okazuje się, że teraz przydaje się to znacznie bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, ponieważ obecnie przyroda na Antarktydzie zmusza naukowców do przeniesienia stacji badawczej w inne miejsce. Halley VI została zbudowana jak "bardzo długi pociąg na nartach", przez co łatwo można ją przemieścić, badacze nie spodziewali się, że nastąpi to tak szybko.

Lód pęka coraz szybciej

Zaledwie 12 km od stacji znajduje się długa szczelina, która była uśpiona przez 35 lat. Niedługo po tym, jak nowoczesna stacja powstała w obecnej lokalizacji, pęknięcie zaczęło ponownie się otwierać. Lodowy jęzor pęka w poprzek i niestety nie da się spowolnić, ani zatrzymać tego procesu. Teraz przyspieszył on dramatycznie, a zaledwie 7 kilometrów od stacji pojawiła się druga szczelina. Wkrótce - za kilkanaście miesięcy, może za dwa lata - pęknięcie spowoduje całkowite oderwanie się jęzora od lądu i spłynięcie na Morze Weddella.

Potrzeba przeniesienia

Jak poinformował David Vaughan, dyrektor organizacji rządowej British Antarctic Survey, zdjęcia satelitarne sugerują, że szczelina może potencjalnie odizolować centrum badawcze od lądu.

- Jeśli szczelina nadal będzie się powiększać, w końcu utworzy górę lodową, a jeśli zostawimy stację w miejscu, gdzie teraz się znajduje, będzie ona na tej górze - powiedział Vaughan. Wyjaśnił, że organizacja zamierza odholować centrum badawcze o ponad 24 km wgłąb lądu. Jest to ułatwione ze względu na to, że poszczególne moduły stacji można przemieszczać samodzielnie. Jednak do ich przeniesienia i tak potrzebne są ciągniki.

Cielenie lodowca

Lodowiec szelfowy to brzeżna część lądolodu, która unosi się swobodnie na powierzchni wody, podczas gdy jego podstawa jest zanurzona. To tzw. półka lodowa. Lodowiec Szelfowy Brunta ma około 150 metrów grubości. Lodowce co jakiś czas się cielą, co polega na tym, że oddzielają się od nich fragmenty lodu. Jak wyjaśnia Hilmar Gudmundsson, glaciolog z British Antarctic Survey, to zupełnie naturalne zjawisko i wszystkie lodowce szelfowe to robią.

- Trudno jednak dokładnie określić kiedy to nastąpi i jak duże będzie to zdarzenie. To trochę jak z próbą przewidzenia trzęsienia ziemi - mówi Gudmundsson. - Nie wiemy co się wydarzy. [Szczelina] może przestać się powiększać, ale nie można wykluczyć dużego zjawiska cielenia - dodaje badaczka.

Wieloletnie przygotowania

Dlatego trzeba przenieść stację jak najszybciej. Jak zauważają badacze, przygotowania do tego trwały od kilku lat. Podczas całej procedury trzeba jednak uważać na pogodę.

- Antarktyda może być bardzo wrogim środowiskiem. Każdy sezon letni jest tam bardzo krótki - trwa około dziewięciu tygodni. A ze względu na to, że lód i pogoda są nieprzewidywalne, musimy być elastyczni - mówi Tim Stockings, dyrektor operacyjny z British Antarctic Survey.

Stacja Halley ma kluczowe znaczenie dla globalnych badań. Stacja ta zbiera dane dotyczące tak ważnych kwestii, jak skutki zmian klimatu, zjawisk atmosferycznych i ekstremalnych wydarzeń pogodowych w kosmosie.

Zakończenie przenosin planowane jest na kwiecień 2018 roku.

Autor: zupi/aw / Źródło: PAP, wikipedia, independent.co.uk

Pozostałe wiadomości

W nowym tygodniu w wielu regionach kraju dopisze pogodna, a nawet słoneczna aura. Jednak znajdą się też miejsca, w których popada deszcz. W środę spodziewane są niewielkie opady deszczu ze śniegiem.

Zima bez zimy. Co widać w prognozie na najbliższe dni

Zima bez zimy. Co widać w prognozie na najbliższe dni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę doszło do zawalenia się wyciągu narciarskiego w hiszpańskim ośrodku Astun w regionie Aragonia. 10 osób zostało rannych - podał dziennik El Pais. Akcja ratunkowa została zakończona.

Runął wyciąg narciarski. "Widziałem kilkadziesiąt osób skaczących ze znacznych wysokości"

Runął wyciąg narciarski. "Widziałem kilkadziesiąt osób skaczących ze znacznych wysokości"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP, elpais.com

Pogoda na jutro, czyli na niedzielę 19.01. W nocy pojawią się silne zamglenia i mgły, lokalnie marznące. W dzień termometry pokażą od 3 do 6 stopni. Na Przedgórzu Sudeckim temperatura może wzrosnąć do 8-10 stopni. Warunki biometeo będą tego dnia zróżnicowane.

Noc przyniesie silne zamglenia i mgły, lokalnie marznące

Noc przyniesie silne zamglenia i mgły, lokalnie marznące

Źródło:
tvnmeteo.pl

Za sprawą marznących opadów na drogach części kraju w sobotę wieczorem może zrobić się ślisko. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed gołoledzią.

Uwaga! Ostrzeżenia IMGW w kilku województwach

Uwaga! Ostrzeżenia IMGW w kilku województwach

Źródło:
IMGW

Naukowcy odkryli u wybrzeży Wietnamu nowy gatunek skorupiaka. Nazwano go Bathynomus vaderi, na cześć Dartha Vadera z filmu "Gwiezdne wojny". Osobniki te osiągają długość 32,5 centymetra i ważą ponad kilogram.

Jest supergigantem, wygląda jak Darth Vader i żyje u wybrzeży Wietnamu

Jest supergigantem, wygląda jak Darth Vader i żyje u wybrzeży Wietnamu

Źródło:
CNN, zookeys.pensoft.net

Niebezpiecznie niska temperatura zagraża ponad 120 milionom Amerykanów. Fala arktycznego mrozu rozleje się w weekend i w przyszłym tygodniu po niemal całych Stanach Zjednoczonych. Temperatura odczuwalna może wynieść nawet -45 stopni Celsjusza. Według meteorologów AccuWeather poniedziałkowe zaprzysiężenie Donalda Trumpa na prezydenta może być najzimniejszą taką uroczystością od 40 lat.

Temperatura odczuwalna może wynieść -45 stopni. W USA "będzie zimniej niż na Grenlandii"

Temperatura odczuwalna może wynieść -45 stopni. W USA "będzie zimniej niż na Grenlandii"

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP, The Guardian, phys.org, tvnmeteo.pl

Dziesiątki tysięcy ludzi w australijskim stanie Nowa Południowa Walia zostało w sobotę pozbawionych prądu po wichurach. To kolejne gwałtowne burze w tym tygodniu. Jest jedna ofiara śmiertelna.

Jedna osoba zginęła, wiele domów bez prądu

Jedna osoba zginęła, wiele domów bez prądu

Źródło:
Reuters, The Guardian

Widok rekina u wybrzeży Florydy to nic niezwykłego, ale zobaczenie go w wodach śródlądowych tego stanu może już zaskakiwać. Taki drapieżnik pojawił się w niewielkim jeziorze w pobliżu Miami i wzbudził niepokój mieszkańców oraz turystów.

Rekin wpłynął do jeziora, nad którym stoją luksusowe posiadłości

Rekin wpłynął do jeziora, nad którym stoją luksusowe posiadłości

Źródło:
wsvn.com, fox35orlando.com, tvnmeteo.pl

Na stadionie PGE Narodowym trwa wystawa Ikon Motoryzacji. Można na niej zobaczyć między innymi bolid Michaela Schumachera Benetton B194. Poza tym jest też kultowy Opel Vectra z filmu "Poranek kojota".

Kultowe auta na wyciągnięcie ręki. Trwa wystawa ikon motoryzacji

Kultowe auta na wyciągnięcie ręki. Trwa wystawa ikon motoryzacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Australopitek, wymarły ssak naczelny z podrodziny Homininae, który żył około 3,5 miliona lat temu w południowej Afryce, jadł znikome ilości mięsa lub wcale - wynika z najnowszych badań przeprowadzonych przez naukowców z University of the Witwatersrand w RPA i Towarzystwa Maksa Plancka w Niemczech.

Nasi prehistoryczni przodkowie mogli być wegetarianami

Nasi prehistoryczni przodkowie mogli być wegetarianami

Źródło:
sciencedaily.com, PAP

Kobieta pracująca na kurzej fermie w angielskim Devon znalazła jajo o rzadkim kulistym kształcie. Niezwykły okaz ma trafić na aukcję charytatywną.

Znalazła okrągłe jajko. "Jedno na miliard"

Znalazła okrągłe jajko. "Jedno na miliard"

Źródło:
BBC, The Guardian

Centrum Kosmiczne Andoya, które leży na północy Norwegii, stanie się platformą startową dla amerykańskich rakiet i satelitów. Przewiduje to zawarta w nocy z czwartku na piątek umowa między Oslo a Waszyngtonem.

Amerykańskie rakiety będą startować zza koła podbiegunowego

Amerykańskie rakiety będą startować zza koła podbiegunowego

Źródło:
PAP

Tureckie i zagraniczne media opisują wzruszającą historię ze Stambułu, gdzie uratowano umierającego, wyziębionego szczeniaka. Młode przyniosła pod drzwi kliniki weterynaryjnej jego matka.

Suczka przyniosła pod drzwi kliniki umierającego szczeniaka     

Suczka przyniosła pod drzwi kliniki umierającego szczeniaka     

Źródło:
PAP,bianet.org

Burze z ulewnymi opadami deszczu przetoczyły się przez włoską Sycylię. W prowincji Katania strażacy mieli pełne ręce roboty. Uratowali między innymi uwięzionego w samochodzie mężczyznę.

Ulewy na Sycylii. Mężczyzna utknął w samochodzie otoczonym przez wodę

Ulewy na Sycylii. Mężczyzna utknął w samochodzie otoczonym przez wodę

Źródło:
ENEX, rainews.it

Kot o imieniu Archie, nazywany przez media z uwagi na wygląd "kotem wampirem", poszukuje domu. Jak zapewniają pracownicy schroniska, gdzie obecnie mieszka, "nie przepada za krwią", jest za to towarzyski, choć wymaga też uwagi.

"Kot wampir" poszukuje domu. "Potrafi być porywczy"

"Kot wampir" poszukuje domu. "Potrafi być porywczy"

Źródło:
BBC

Mieszkaniec miejscowości Altadena w hrabstwie Los Angeles opublikował w sieci nagranie, na którym pokazał swój dom pośród ruin innych spalonych budynków. - Każdy dom na mojej ulicy spłonął, z wyjątkiem mojego - mówi wyraźnie poruszony mężczyzna.

Spaliły się wszystkie domy przy jego ulicy, poza jednym. "Nie rozumiem, co się dzieje"

Spaliły się wszystkie domy przy jego ulicy, poza jednym. "Nie rozumiem, co się dzieje"

Źródło:
Fox News, ABC News, CB News, PAP

Pogoda na ferie zimowe 2025. Pierwsze dni zimowego wypoczynku od szkoły w tym roku białe będą tylko w górach. Na przeważającym obszarze Polski czeka nas dużo słońca. Zmiany zajdą dopiero w drugiej połowie tygodnia.

Pogoda na ferie. Czy jest szansa na śnieg?

Pogoda na ferie. Czy jest szansa na śnieg?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Rakieta Starship firmy SpaceX rozpadła się po starcie, a jej szczątki w spektakularny sposób spadły na Ziemię lub spłonęły w atmosferze, co udało się zarejestrować na nagraniach. Największa rakieta w historii ludzkości wzbiła się w niebo późnym wieczorem w czwartek w Polsce, ale po około minucie centrum dowodzenia straciło z nią kontakt.

Megarakieta rozpadła się w powietrzu. Nagrania

Megarakieta rozpadła się w powietrzu. Nagrania

Źródło:
CNN, PAP, tvnmeteo.pl

Starship, największa rakieta w historii ludzkości, straciła łączność z centrum dowodzenia i rozpadła się w powietrzu w czwartek podczas swojego siódmego lotu testowego. Jak przekazał właściciel firmy SpaceX Elon Musk, eksplozja była związana prawdopodobnie z wyciekiem paliwa. Po raz drugi udało się jednak lądowanie pierwszego członu rakiety nośnej Super Heavy, który został przechwycony przez mechaniczne ramiona.

Starship eksplodował. Musk o możliwej przyczynie

Starship eksplodował. Musk o możliwej przyczynie

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, PAP, Reuters

Archeolodzy odkryli na terenie Pompejów okazałą łaźnię. Eksperci sugerują, że to prawdopodobnie największy kompleks kąpielowy w prywatnym domu na terenie tego starożytnego miasta zniszczonego przez erupcję Wezuwiusza. Jak zauważają, odkrycie rzuca nowe światło na mroczną stronę starożytnych Rzymian.

Dwa szkielety i odkrycie, które "zdarza się raz na sto lat"

Dwa szkielety i odkrycie, które "zdarza się raz na sto lat"

Źródło:
BBC, tvn24.pl

Kilka osób zginęło, a nawet tysiące domów na północy Mozambiku zostało zniszczonych po przejściu cyklonu Dikeledi. Żywioł dotknął też między innymi spustoszoną miesiąc temu Majottę na Oceanie Indyjskim.

Nie podnieśli się po ostatnim cyklonie, przyszedł kolejny. Zabici, wiele domów zniszczonych

Nie podnieśli się po ostatnim cyklonie, przyszedł kolejny. Zabici, wiele domów zniszczonych

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Dokarmianie wiewiórek orzeszkami ziemnymi, o wiele bardziej miękkimi niż naturalny pokarm tych gryzoni, powoduje zmianę w budowie ich czaszek - informują brytyjscy naukowcy, którzy zbadali wybraną populację tych zwierząt. Jak zaznaczają, to może wpływać na ewentualny sukces związany z ich przetrwaniem.

Dokarmiacie tym wiewiórki? Możecie im zaszkodzić

Dokarmiacie tym wiewiórki? Możecie im zaszkodzić

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Metan z uszkodzonych jesienią 2022 roku gazociągów Nord Stream rozprzestrzenił się nad znaczną częścią południowego Bałtyku i utrzymywał się tam nawet przez kilka miesięcy - wynika z nowego badania naukowców z Uniwersytetu w Goeteborgu i fundacji Voice of the Ocean (VOTO). Gaz dotarł do polskiego wybrzeża.

Metan z Nord Stream zanieczyścił znaczną część Bałtyku. Poziom 1000 razy wyższy

Metan z Nord Stream zanieczyścił znaczną część Bałtyku. Poziom 1000 razy wyższy

Źródło:
PAP

Dym i dźwięk przypominający huk eksplozji. Kamera przed domem w Kanadzie zarejestrowała moment uderzenia meteorytu w chodnik tuż przed budynkiem. Właściciel domu twierdzi, że był o krok od śmierci, a badacze podkreślają: nagranie, na którym słychać uderzenie meteorytu o podłoże, to nowość.

Meteoryt uderzył w chodnik przed domem. Nagranie, jakiego jeszcze nie było

Meteoryt uderzył w chodnik przed domem. Nagranie, jakiego jeszcze nie było

Źródło:
CBC, CNN

W czwartek gigantyczna rakieta New Glenn firmy Blue Origin wystartowała z przylądka Canaveral na Florydzie. Drugi stopień rakiety dotarł na orbitę, osiągając długo oczekiwany kamień milowy i główny cel misji. To ogromny skok dla firmy Jeffa Bezosa, która zamierza rywalizować ze SpaceX Elona Muska w branży wynoszenia satelitów na orbitę.

Sukces rakiety Jeffa Bezosa. "Osiągnęliśmy najważniejszy dla nas cel"

Sukces rakiety Jeffa Bezosa. "Osiągnęliśmy najważniejszy dla nas cel"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, Blue Origin

Locha adoptowana przez hodowczynię koni Elodie Cappe w kwietniu 2023 roku może pozostać ze swoją właścicielką - orzekł w czwartek francuski sąd. Kobiecie groziło więzienie, a zwierzęciu - eutanazja. Sprawa wzbudziła wiele emocji wśród francuskiej opinii publicznej. W obronie Elodie i lochy Rillette stanęło wielu aktywistów, organizacje obrońców praw zwierząt oraz gwiazdy, między innymi aktorka Brigitte Bardot.

Przygarnęła lochę. Kobiecie groziło więzienie, zwierzęciu - eutanazja

Przygarnęła lochę. Kobiecie groziło więzienie, zwierzęciu - eutanazja

Źródło:
Reuters

Pierwsze tygodnie 2025 roku przyniosły falę upałów w centralnej i północnej Argentynie. W stolicy kraju Buenos Aires termometry w ostatnich dniach pokazywały wartości powyżej 30 stopni Celsjusza. Służby meteorologiczne rozważają wprowadzenie stanu zagrożenia związanego z upałem.

"Jest strasznie, mówię wam". Termometry pokazują nawet 40 stopni Celsjusza

"Jest strasznie, mówię wam". Termometry pokazują nawet 40 stopni Celsjusza

Źródło:
Reuters

W Chinach wzrosły obawy o stan tam elektrowni wodnych. Po trzęsieniu ziemi o magnitudzie 6.8 wykryto pęknięcia w pięciu z czternastu konstrukcji. W niektórych regionach zarządzono ewakuację mieszkańców.

Po silnym trzęsieniu ziemi wykryli pęknięcia tam

Po silnym trzęsieniu ziemi wykryli pęknięcia tam

Źródło:
Reuters

Bezzałogowy satelita Gaia należący do Europejskiej Agencji Kosmicznej kończy swoją misję. Przez 11 lat kosmiczne obserwatorium zbierało dane na temat gwiazd i innych obiektów. W najbliższych tygodniach naukowcy przeprowadzą ostatnie testy technologiczne, po czym skierują sondę na orbitę "emerytalną".

"Dostarczył więcej odkryć naukowych niż Teleskopy Kosmiczne Hubble'a i Webba razem wzięte"

"Dostarczył więcej odkryć naukowych niż Teleskopy Kosmiczne Hubble'a i Webba razem wzięte"

Źródło:
Uniwersytet Warszawski, PAP

Chwile grozy przeżył właściciel psa, który wpadł do zamarzniętego jeziora podczas próby ratowania swojego pupila. Na miejsce zostali wezwani ratownicy, którzy udzielili pomocy poszkodowanym. Lokalny departament policji opublikował w sieci nagranie z akcji.

Pies wpadł do jeziora, właściciel rzucił się za nim. Nagranie

Pies wpadł do jeziora, właściciel rzucił się za nim. Nagranie

Źródło:
Reuters, NBC Boston