"Wraz ze śmiercią Nawalnego Rosjanie tracą ostatnią nadzieję", to "upomnienie dla wolnego świata"

Rosyjskie służby więzienne zakomunikowały w piątek, że Aleksiej Nawalny zmarł nagle w kolonii karnej za kołem podbiegunowym w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym na Dalekiej Północy. Nawalny "poczuł się źle" i "stracił przytomność". Mimo wezwania pogotowia ratunkowego i prób reanimacji opozycjonista zmarł - utrzymują służby więzienne.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Aleksiej Nawalny nie żyje

Aleksiej Nawalny w minionych latach organizował w Rosji wielotysięczne demonstracje antyrządowe, sprzeciwiał się korupcji. Został aresztowany w styczniu 2021 roku na lotnisku w Moskwie, gdy wrócił z Niemiec, gdzie leczył się po próbie otrucia.

O sprawie piszą zagraniczne media.

Jak zauważył niemiecki "Bild", moment pojawienia się informacji o śmierci Nawalnego jest uderzający, ponieważ dokładnie za miesiąc, 15-17 marca, Putin chce zostać ponownie wybrany na prezydenta w rosyjskich pseudowyborach.

"Pozbawiony wolności Nawalny, któremu, oczywiście, nie pozwolono ubiegać się o urząd (głowy państwa) w więzieniu, na pozór nie stanowił zagrożenia dla Putina. Ale Kreml mógł widzieć tę sprawę inaczej. Już kilka miesięcy temu eksperci spekulowali na temat możliwych problemów, przed którymi może stanąć Putin po wyborach" - podkreśla dziennik.

Jak zaznaczono, gdyby oficjalny (czyli zmanipulowany) wynik wyborów różnił się znacząco od rzeczywistego, mogłoby to wywołać falę demonstracji i zasiać wątpliwości dotyczące Putina wśród rosyjskich elit politycznych.

Nawalny od lat wypowiadał się krytycznie na temat Putina, co było zgodne z poglądami pewnej części rosyjskiego społeczeństwa. "Był przywódcą demonstracji, jedyną alternatywą niespójną z systemem. Gdyby w trakcie wyborów pseudoprezydenckich zapaliła się choćby iskra, Nawalny mógłby zamienić ją w ogień, nawet z więzienia" - ocenił "Bild".

"W kręgach bliskich Kremlowi zauważa się, że ta śmierć, która następuje na miesiąc przed wyborami prezydenckimi, przyprawia o ogromny ból głowy Putina, który liczył na nudne (bez realnych przeciwników), ale spokojne potwierdzenie swojej władzy. W wielu miastach Rosji złożono kwiaty, a prokuratura natychmiast wydała ostrzeżenie, że ​​demonstracje będą niezgodne z prawem" - pisze z kolei włoski "Corriere della Sera".

Czytaj również: Chcieli upamiętnić Nawalnego. Zatrzymania w Moskwie, Petersburgu i innych miastach

Na pierwszej stronie dziennika "La Repubblica" widnieje nagłówek: "Nawalny, zbrodnia państwowa". W komentarzu zaznaczono, że śmierć opozycjonisty to "ostatni akt oskarżenia przeciwko totalitarnej władzy na Kremlu" i że "ukazuje ona prawdziwą naturę reżimu, który nie toleruje przeciwników".

To jest również, dodano, "upomnienie dla wolnego świata, który wiedział wszystko i nie zrobił niczego czekając tylko, jak widz na to, jak to, co było zapisane w nieubłaganej logice władzy stanie się w rzeczywistości". "Aleksiej Nawalny w ten sposób dokonał swojego ostatniego gestu w samotności, na co był skazany od uwięzienia w 2021 roku" - podkreśliła rzymska gazeta.

Na jej łamach wyrażono też przekonanie, że wraz ze śmiercią Nawalnego "zwycięża terror, a Putin przekreśla wszelkie nadzieje na zmianę". "Dla ostatniego męczennika rosyjskiej opozycji nie będzie też masowych marszów" - zauważono.

Jak pisze brytyjski "The Guardian", "śmierć Nawalnego rodzi pytanie, jakimi narzędziami Zachód dysponuje jeszcze, aby ograniczyć lub ukarać Putina, który od 2022 r. obłożony jest sankcjami i za którym list gończy wydał Międzynarodowy Trybunał Karny, oskarżając go o uprowadzanie ukraińskich dzieci".

"Biden w 2021 roku obiecał 'niszczycielskie' konsekwencje dla Rosji, jeśli Nawalny umrze za kratami. Nie jest jednak jasne, co mogłoby powstrzymać Putina przed dalszymi atakami na zwolenników Nawalnego w Rosji i za granicą" - czytamy.

Według Nicka Patona Walsha z CNN czas śmierci Nawalnego jest znaczący, "ponieważ pokazuje nam, co czuje (prezydent Rosji) Władimir Putin w tym konkretnym momencie".

- Nawalny znajdował się tak daleko, jak tylko można było go umieścić - mówił. - Wygląda na to, że był poza sceną polityczną. Tak naprawdę nigdy nie zdobył "przyczółka" w procesie wyborczym, a mimo to Władimir Putin odczuwał pewne zagrożenie - dodał. "Miało to miejsce na krótko przed wyborami prezydenckimi w Rosji zaplanowanymi na 17 marca" - dodaje CNN.

"Wraz ze śmiercią Nawalnego Rosjanie tracą ostatnią nadzieję" - brzmi nagłówek w amerykańskim Politico. "Bez niego przejście Putina do całkowitej politycznej nietykalności wydaje się dokończone" - czytamy. Portal zaznacza, że "śmierć tej niezwykłej postaci oznacza koniec pewnej epoki w poradzieckiej historii Rosji i wytycza definitywną granicę krótkotrwałego eksperymentu Rosji z demokracją".

"Putin dąży do nieśmiertelności politycznej i dlatego Nawalny musiał umrzeć" - czytamy.

Czytaj również: Akcje ku pamięci Nawalnego. Nie tylko w Rosji

Portal BBC opisuje, że w państwowej rosyjskiej telewizji relacje na temat śmierci Nawalnego były "minimalne, a pierwsze doniesienia pojawiały się w dużej mierze powolnie i pobieżnie". "Nikt nawet nie wspomniał o jego pełnym imieniu i nazwisku, nazywając go jedynie 'Nawalnym' - mimo zapowiedzi, że odbędzie się 'najdokładniejsze śledztwo' w sprawie jego śmierci" - czytamy.

"Kiedy jeden z liberalnych polityków, występując w popularnej telewizji państwowej próbował złożyć kondolencje z powodu śmierci Nawalnego, przerwał mu prowadzący program, który zapytał, co to ma wspólnego z poruszanym przez nich aktualnie tematem" - pisze BBC.

"Le Monde" opisuje z kolei dzień przed ogłoszeniem śmierci opozycjonisty. "Świeżo wyciągnięty z izolatki w celu stawienia się przed sądem Nawalny wydawał się wychudzony, ale w dobrej kondycji, uśmiechał się, a nawet potrafił żartować z sędzią, że jego konta bankowe wyczerpują się i że decyzje sądu 'pomagają je opróżnić'. 

"Sędzia i więzień rozstali się w serdeczny sposób, nawet strażnik błysnął uśmiechem. Następnego dnia administracja więzienna ogłosiła śmierć Nawalnego" - czytamy na łamach francuskiego dziennika.

Al-Jazeera zauważa, że Władimir Putin, "symbolicznie lub przesądnie, nigdy nie wypowiedział nazwiska Nawalnego, nazywając go 'tą postacią', 'wspomnianym obywatelem', 'chorym człowiekiem' i 'protegowanym' amerykańskich agencji wywiadowczych".

"Nawalny był najzagorzalszym przeciwnikiem politycznym Putina, wykorzystującym ulicę i internet do demaskowania skrywanych posiadłości posiadanych przez Putina i mobilizowania Rosjan, którzy w przeciwnym razie nie widzieliby alternatywy dla prezydenta" - czytamy.