Prezes Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze profesor Piotr Hofmański będzie gościem Piotra Kraśki w sobotnich "Faktach po Faktach" o 19.20.

Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) w tej samej decyzji wydał również nakaz aresztowania rosyjskiej komisarz ds. praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej, oskarżanej o te same zbrodnie.

Putin i Lwowa-Biełowa są podejrzani o to, że odpowiadają za "zbrodnie wojenne polegające na bezprawnych deportacjach ludności (dzieci) i bezprawnym przesiedlaniu ludności (dzieci) z okupowanych terenów Ukrainy do Federacji Rosyjskiej" - napisano w komunikacie MTK. Zaznaczono, że przestępstwa te były popełniane co najmniej od 24 lutego 2022 r. i stanowią naruszenie mówiącego o zbrodniach wojennych artykułu 8. Statutu Rzymskiego - międzynarodowego aktu prawnego ustanawiającego MTK.

OGLĄDAJ: Zbrodnie Putina

W komunikacie MTK wskazano, że "istnieją uzasadnione podstawy, by sądzić, że Putin ponosi indywidualną odpowiedzialność karną za wyżej wymienione zbrodnie, za dokonanie tych czynów bezpośrednio, wspólnie z innymi oraz/lub za pośrednictwem innych osób, jak również za brak wystarczającej kontroli nad cywilnymi i wojskowymi podwładnymi, którzy popełnili te czyny lub zezwolili na ich popełnienie, a którzy to podlegali jego faktycznej władzy i kontroli".

Nakazy aresztowania pozostają tajne, by chronić ofiary, świadków i sam proces śledztwa - zaznaczył w komunikacie MTK. Niemniej w tej sprawie, biorąc pod uwagę, że przestępstwa, których dotyczy, najprawdopodobniej są ciągle popełniane, publiczna świadomość istnienia tych nakazów może przyczynić się do zapobieżenia im w przyszłości - podkreślili sędziowie. "Dlatego też upoważniliśmy sekretariat do upublicznienia nakazów wraz z nazwiskami podejrzanych, wymienieniem przestępstw, za które są ścigani, i trybu, w jakim za nie odpowiadają" - podsumowano.

Śledztwo w sprawie zbrodni wojennych na Ukrainie zostało wszczęte 3 marca 2022 r. na wniosek kilkudziesięciu państw, w tym Polski. Prokuratura MTK przesłała sędziom wniosek o wydanie nakazów aresztowania Putina i Lwowej-Biełowej 22 lutego b.r.

- To ważny moment w procesie wymierzania sprawiedliwości przez MTK, sędziowie przeanalizowali informacje i dowody przedstawione przez prokuraturę i orzekli, że istnieją wiarygodne oskarżenia przeciwko tym osobom - powiedział w nagraniu wideo o tej decyzji prezes MTK sędzia Piotr Hofmański. 

Prokurator MTK: Rosjanie wywieźli setki ukraińskich dzieci

Oświadczenie w tej sprawie wydał także prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) Karim Khan.

"Zidentyfikowaliśmy przypadki bezprawnego przesiedlenia do Rosji co najmniej kilkuset dzieci z ukraińskich domów dziecka i sierocińców, dekrety Putina umożliwiły szybsze nadanie im rosyjskiego obywatelstwa i adopcję przez rosyjskie rodziny" - napisał Khan w oświadczeniu.

"W ocenie mojego urzędu te czyny mają doprowadzić do trwałego oderwania ukraińskich dzieci od swojej ojczyzny" - zaznaczył prokurator MTK. Podkreślił, że deportowane z terenów okupowanych przez Rosję dzieci są chronione zapisami IV Konwencji genewskiej, dotyczącej ochrony cywilów podczas wojny.

"Wszystko to zostało opisane we wnioskach o wydanie nakazów aresztowania Putina i rosyjskiej rzeczniczki praw dziecka Marii Lwowej-Biełowej, które złożyłem 22 lutego sędziom Trybunału" - przekazał oskarżyciel.

Międzynarodowy Trybunał Karny - czym jest?

MTK posiada uprawnienia do rozpoznawania przypadków zbrodni wojennych, ludobójstwa i zbrodni przeciwko ludzkości, popełnionych na terytorium ponad 120 krajów, które przyjęły w 2002 roku Statut Rzymski, czyli dokument ustanawiający ten sąd. W 2016 roku Rosja wycofała się ze Statutu.

Sąd, który kazał aresztować Putina. Jakie kompetencje ma Międzynarodowy Trybunał Karny? >>>

Ukraina również nie jest stroną Statutu, jednak zadeklarowała już wcześniej, że zaakceptuje jurysdykcję MTK w odniesieniu do zbrodni popełnionych na jej terytorium, jeśli Trybunał zdecyduje się je zbadać.

Portal brytyjskiego nadawcy BBC zaznacza, że MTK nie ma uprawnień do aresztowania podejrzanych i może sprawować jurysdykcję w państwach, które podpisały Statut Rzymski. Trybunał polega na władzach państwowych, które pomagają w dokonywaniu aresztowań i przewiezieniu podejrzanych do Hagi. 

"NYT" o konsekwencjach wystawienia nakazu aresztowania

O możliwości wszczęcia pierwszych postępowań w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę przez międzynarodowy trybunał pisał w poniedziałek "New York Times". Prawdopodobieństwo doprowadzenia do procesu jest niewielkie. Nie wydaje się bowiem możliwe, by Rosja zgodziła się na osądzenie swoich oficjeli, a MTK nie może rozpatrywać spraw zaocznie - poinformowała amerykańska gazeta.

W ocenie anonimowych ekspertów cytowanych przez dziennik, wydanie przez MTK nakazów aresztowania ma jednak duże znaczenie nawet w sytuacji, gdyby nie było większych szans na wykonanie tych postanowień. Takie decyzje stanowiłyby bowiem kolejny, bardzo istotny krok na rzecz stygmatyzacji i izolacji Kremla na arenie międzynarodowej.

Dowiedz się więcej:

TVN24

Na żywo