Nowy premier Vanuatu oświadczył, że dokona rewizji paktu o bezpieczeństwie pomiędzy jego krajem i Australią. Zawarcie tego paktu doprowadziło do dymisji poprzedniego premiera i wybrania nowego, opowiadającego się w przeszłości za zbliżeniem z Chinami. Media wiążą to z narastającą rywalizacją Chin i USA o wpływy na wyspach Pacyfiku.
Pakt o bezpieczeństwie zawarty w grudniu 2022 roku pomiędzy Vanuatu i Australią był jednym z głównych powodów odsunięcia od władzy poprzedniego premiera Ishmaela Kalsakau, wobec którego parlament przyjął wotum nieufności. Sato Kilman został w poniedziałek wybrany na jego następcę w tajnym głosowaniu.
Zmiana władzy w Vanuatu
Nowy premier Vanuatu Sato Kilman powiedział w wywiadzie dla australijskiej stacji ABC, że porozumienie to prawdopodobnie nie zostanie przedłużone w obecnym kształcie. - Nie jestem pewny, czy leży ono w najlepszym interesie Vanuatu - dodał.
Posłowie opozycji krytykowali pakt z Australią, oceniając, że wystawia on na szwank neutralny status Vanuatu oraz zagraża pomocy rozwojowej, jaką ten kraj uzyskuje od Chin, swojego największego zewnętrznego pożyczkodawcy. Kilman, który był już wcześniej premierem kraju w latach 2010-2013 i 2015-2016, opowiadał się wówczas za zbliżeniem z Pekinem.
Rywalizacja USA z Chinami
Umowa pomiędzy Vanuatu a Australią dotyczy zacieśnienia współpracy w kwestiach obronności, ochrony granic, policji i bezpieczeństwa lotniczego – podała agencja Reutera. Rzecznik australijskiej dyplomacji zapewnił, że Canberra szanuje "niezależny proces decyzyjny" Vanuatu i jest gotowa na rozmowy z nowym rządem w sprawie jego zastrzeżeń do paktu o bezpieczeństwie.
Vanuatu jest jednym z wyspiarskich państw Pacyfiku, które znalazły się w centrum rywalizacji o wpływy pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Odkąd Chińska Republika Ludowa zawarła pakt o bezpieczeństwie z Wyspami Salomona, USA i ich sojusznicy, w tym Australia, starają się zniechęcić inne kraje regionu do zacieśniania relacji w tej dziedzinie z Pekinem. Niektórzy obawiają się, że Chiny mogą stworzyć na tych wyspach bazy wojskowe.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock