Brytyjska premier Theresa May poinformowała we wtorek wieczorem o podniesieniu poziomu zagrożenia terrorystycznego do najwyższego, piątego poziomu, który formalnie oznacza, że kolejny atak jest nie tylko bardzo prawdopodobny, ale może dojść do niego w każdej chwili.
Szefowa rządu zdecydowała się wygłosić specjalne orędzie we wtorek wieczorem - niespełna 24 godziny po poniedziałkowym zamachu w Manchesterze, w którym zginęły co najmniej 22 osoby, a 119 zostało rannych - po drugim w ciągu dnia posiedzeniu rządowego sztabu kryzysowego COBRA.
W trakcie spotkania - w którym oprócz premier wziął udział między innymi minister spraw zagranicznych Boris Johnson i przedstawiciele służb specjalnych - rozmawiano między innymi o decyzji niezależnego od polityków Wspólnego Centrum Analizy Zagrożenia Terrorystycznego (Joint Terrorism Analysis Centre, JTAC) o podniesieniu poziomu zagrożenia do piątego, najwyższego stopnia - po raz pierwszy od dekady.
Zwracając się do narodu, May tłumaczyła, że o zmianie poziomu ryzyka zdecydowała ocena służb i śledczych, którzy nie byli w stanie wykluczyć, że za poniedziałkowym zamachem w Manchesterze stoi "szersza grupa osób".
"Krytyczny" poziom zagrożenia
- Praca wykonana w ciągu dnia ujawniła, że nie możemy wykluczyć prawdopodobieństwa istnienia szerszej grupy osób, które były związane z tym atakiem. (...) W efekcie JTEC zdecydowało na podstawie trwającego śledztwa, że poziom zagrożenia powinien zostać na razie podniesiony z poziomu "znaczącego" do "krytycznego". To oznacza, że według ich oceny kolejny atak jest nie tylko wysoce prawdopodobny, ale także może do niego dojść w każdej chwili - tłumaczyła May.
W wyniku tej decyzji wdrożono w życie przygotowywany na wyjątkowe sytuacje plan określany jako "Operacja Temperer", w ramach której nawet kilka tysięcy żołnierzy i personelu wojskowego zostanie skierowanych do wsparcia policji w działaniach na rzecz bezpieczeństwa w Wielkiej Brytanii.
- To oznacza, że uzbrojeni policjanci odpowiedzialni za takie zadania, jak chronienie kluczowych obiektów będą zastąpieni przez przedstawicieli sił zbrojnych, co pozwoli na znaczne zwiększenie liczby uzbrojonych policjantów na patrolach w najważniejszych lokalizacjach. Możecie również zauważyć wojsko skierowane na niektóre wydarzenia, takie jak na przykład koncerty i wydarzenia sportowe, wspierające policję w dbaniu o bezpieczeństwo - zapowiedziała premier.
Nowe procedury
W wyniku wprowadzonych nowych procedur mieszkańcy Wielkiej Brytanii mogą spodziewać się między innymi wzmocnionej ochrony lotnisk, dworców i większych imprez masowych (na przykład zaplanowanego na najbliższą sobotę finału Pucharu Anglii). Jednocześnie policjantów strzegących najważniejsze instytucje państwowe - między innymi parlament i siedzibę premier na Downing Street - mogą zastąpić żołnierze.
Według opublikowanych w połowie 2015 roku przez dziennik "Mail on Sunday" szczegółów planu "Temperer", nawet do 5,1 tysiąca żołnierzy miałoby wesprzeć policjantów w podstawowych obowiązkach, pozwalając funkcjonariuszom skupić się w większym stopniu na czynnościach śledczych.
Szefowa rządu podkreśliła jednak, że "nie chce, aby opinia publiczna była nadmiernie zaniepokojona". Jak zapewniała, podjęte we wtorek wieczorem decyzje są "proporcjonalną i rozsądną odpowiedzią na zagrożenie, z którym zdaniem naszych ekspertów od bezpieczeństwa się mierzymy".
May zaapelowała jednocześnie o "zachowanie czujności" oraz "wsparcie dla policji w trakcie jej ważnej pracy".
Wyjątkowa sytuacja
Ostatni raz najwyższy poziom zagrożenia terrorystycznego został ogłoszony w 2006 (po odkryciu planowanego zamachu na samoloty lecące przez Atlantyk) i 2007 roku (po odkryciu planowanego zamachu na londyński klub nocny). Za każdym razem trwał zaledwie kilka dni.
W związku z wyjątkową sytuacją bezpieczeństwa, największe partie polityczne przedłużyły zawieszenie kampanii wyborczej przed zaplanowanymi na 8 czerwca wyborami parlamentarnymi do Izby Gmin.
W poniedziałek wieczorem w Manchesterze doszło do ataku terrorystycznego, w którym zginęły co najmniej 22 osoby, a 119 zostało rannych, z czego 59 musiało być hospitalizowanych. Do wybuchu doszło po koncercie amerykańskiej piosenkarki Ariany Grande w mieszczącej 21 tysięcy osób hali widowiskowo-sportowej Manchester Arena.
Wśród rannych jest jeden Polak. Konsulowie RP w Manchesterze sprawdzają także doniesienia o zaginięciu co najmniej dwójki obywateli RP, którzy mogli być w pobliżu miejsca zdarzenia.
Brytyjska policja poinformowała we wtorek wieczorem, że sprawcą poniedziałkowego zamachu był wychowany w Manchesterze 22-letni Brytyjczyk libijskiego pochodzenia Salman Abedi.
Autor: mw//plw,now / Źródło: PAP, TVN24