Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii za rok 2019 otrzymali John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham i Akira Yoshino za "rozwój baterii litowo-jonowych" - ogłosił Komitet Noblowski w Sztokholmie.
Trzej laureaci podzielą się po równo nagrodą w wysokości 9 milionów koron szwedzkich (ok. 830 tys euro).
Opracowanie i rozwój baterii litowo-jonowych przez tegorocznych noblistów z chemii zrewolucjonizowało ludzkie życie - obecnie wykorzystuje się je m.in. w telefonach komórkowych, laptopach, samochodach elektrycznych - podkreślił w Sztokholmie Komitet Noblowski.
Brytyjczyk M. Stanley Whittingham opracował na początku lat 70. XX wieku pierwszą baterię litowo-jonową. Dzięki badaniom Amerykanina Johna B. Goodenougha udało się podwoić jej moc, zaś Japończyk Akira Yoshino zwiększył bezpieczeństwo tych baterii, wprowadzając elektrodę nasyconą jonami litu - zamiast wykonywać ją z czystego pierwiastka.
"Dzięki swoim pracom tegoroczni laureaci stworzyli fundamenty społeczeństwa bezprzewodowego, wolnego od paliw kopalnych" - zaznaczyli członkowie Komitetu Noblowskiego.
Tydzień noblowski
W poniedziałek rozpoczął się tydzień, podczas którego poznajemy laureatów Nagrody Nobla w sześciu dziedzinach. W tym roku wyjątkowo przyznane zostaną dwa literackie Noble, w tym zaległa nagroda za 2018 rok, nieogłoszona z powodu skandalu obyczajowego, jaki wybuchł w Akademii Szwedzkiej, gdy jej współpracownik najpierw został oskarżony o gwałty, a potem skazany.
W poniedziałek poznaliśmy laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii, we wtorek dowiedzieliśmy się, kto otrzymał wyróżnienie z fizyki, a w środę poinformowano, kto z chemii. W czwartek uwaga świata skierowana będzie na salę Domu Giełdy na Starym Mieście w Sztokholmie, gdzie nazwiska dwóch noblistów w dziedzinie literatury ogłosi nowy sekretarz Akademii Szwedzkiej Mats Malm.
W piątek w Instytucie Nobla w Oslo ogłoszony zostanie laureat Pokojowej Nagrody Nobla. Zgodnie z wolą fundatora to jedyna nagroda jego imienia przyznawana w Norwegii, a nie w Szwecji. Pokojowego Nobla przyznaje pięcioosobowy komitet wybierany przez norweski parlament spośród nominacji zgłoszonych przez m.in. członków parlamentów narodowych. Jak ujawnił na początku marca norweski komitet noblowski, w tym roku napłynęło 301 kandydatur, wskazano 223 osoby oraz 78 organizacji.
W kolejny poniedziałek, 14 października, w Sztokholmie poznamy laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. To dodatkowa nagroda, o której nie wspomina w swoim testamencie Nobel. Z tego powodu formalnie nazywana jest Nagrodą Banku Szwecji im. Alfreda Nobla.
Autor: mtom / Źródło: reuters, pap
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/Naina Helen Jama/TT