Biuro prezydenta Andry'ego Rajoeliny oświadczyło w niedzielę, że w kraju trwa "próba nielegalnego i siłowego przejęcia władzy". Wezwało też do "wspólnej obrony porządku konstytucyjnego i suwerenności narodowej".
W sobotę część żołnierzy z elitarnej jednostki CAPSAT, która pomogła Rajoelinie przejąć władzę w wyniku zamachu stanu w 2009 r., wezwała wojskowych do nieposłuszeństwa i wsparcia antyrządowych protestów. W lokalnych mediach opublikowano nagranie, na których dziesiątki żołnierzy opuszczają koszary i przyłączają się do demonstrantów.
W protestach czynny udział bierze tzw. pokolenie Z, czyli osoby urodzone między 1997 a 2012 rokiem. To samo pokolenie doprowadziło do upadku rządu w Nepalu, a do jego demonstracji doszło ostatnio także w Maroku.
Protesty antyrządowe na Madagaskarze
Presja na rząd zaczęła narastać, gdy w Antananarywie 19 września aresztowano dwóch polityków planujących pokojową demonstrację w stolicy wobec niedoborów wody i przerw w dostawach prądu.
Ich zatrzymanie zostało przez wielu uznane za próbę uciszenia uzasadnionego sprzeciwu, co wywołało oburzenie opinii publicznej. Sprawą zajęły się organizacje społeczne, a młodzież utworzyła internetowy ruch znany jako Gen Z Mada, który początkowo koordynował działania za pośrednictwem serwisów społecznościowych, takich jak Facebook i TikTok. Gen Z Mada wspólne z organizacjami społecznymi i politykami utworzyła komitet, który miał zająć się organizacją demonstracji.
Protesty zaczęły się 25 września w Antananarywie. W kolejnych dniach demonstracje rozszerzyły się na inne miasta, a wśród żądań ich uczestników, w tym także organizacji Gen Z Mada, pojawiły się wezwania do ustąpienia prezydenta oraz rozwiązania wyższej izby parlamentu, Sądu Najwyższego i centralnej komisji wyborczej. Prezydent rozwiązał rząd, ale nie uspokoiło to sytuacji.
Prezydent nie zamierza ustąpić z urzędu
Rajoelina, który po raz pierwszy objął urząd głowy państwa w 2009 r. w wyniku przewrotu, a następnie wygrał wybory prezydenckie w 2018 r., zwyciężając też w budzących wątpliwości okolicznościach w 2023 r., nie zamierza ustąpić z urzędu.
Według danych ONZ od września w zamieszkach zginęło co najmniej 22 osoby, a 100 zostało rannych. Władze Madagaskaru zakwestionowały te liczby.
Madagaskar, w przeszłości francuska kolonia, uzyskał niepodległość w 1960 roku. Choć wyspa jest zasobna w surowce naturalne, należy do najbiedniejszych krajów świata. Według Banku Światowego w 2022 r. prawie 75 procent populacji żyło poniżej progu ubóstwa. Poważnym problemem kraju jest korupcja. W rankingu organizacji Transparency International Madagaskar jest 140. w zestawieniu 180 krajów.
Autorka/Autor: kkop/kg
Źródło: PAP, BBC
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/RAZAFINDRAKOTO MAMY