Prezydent Trump ogłosił w środę wieczorem, że Izrael i Hamas zgodziły się na pierwszą fazę jego planu pokojowego dla Strefy Gazy. Zawieszenie broni formalnie weszło w życie w piątek w południe, gdy wojska izraelskie wycofały się z części Strefy Gazy.
CZYTAJ TEŻ: Plan pokojowy Trumpa. Co zakłada
Palestyńczycy od soboty powracają do zrujnowanego miasta Gaza, które od połowy września było celem ofensywy lądowej Izraela. Przed rozpoczęciem inwazji w Gazie mieszkało około miliona osób. Armia poleciła im opuszczenie miasta, co zrobiło 700-800 tysięcy osób. Według kontrolowanych przez Hamas władz lokalnych do soboty wróciło 500 tysięcy z nich.
W ciągu dwóch lat wojny 83 procent budynków w Strefie Gazy zostało uszkodzonych, z czego ponad połowa całkowicie zniszczona lub poważnie uszkodzona - wynika z analizy ONZ, opartej na zdjęciach satelitarnych. Większość mieszkańców Strefy Gazy stała się wewnętrznymi uchodźcami i żyje w miasteczkach namiotowych. Wielu z nich musiało wielokrotnie uciekać przed izraelskimi atakami.
Szczyt pokojowy w Egipcie
W poniedziałek w egipskim Szarm el-Szejk odbędzie się szczyt pokojowy poświęcony zakończeniu wojny w Strefie Gazy. W spotkaniu wezmą udział przywódcy ponad 20 państw świata, a obradom będą przewodniczyli prezydenci Egiptu i USA, Abdel Fatah el-Sisi i Donald Trump. Swój udział potwierdzili też prezydent Francji Emmanuel Macron, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer i sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres. Jak informują izraelskie media, w spotkaniu nie wezmą udziału przedstawiciele Izraela i Hamasu.
Przed przylotem do Egiptu Trump ma odwiedzić Izrael. Wizyta ma potrwać około czterech godzin. Amerykański prezydent wygłosi m.in. przemówienie przed izraelskim parlamentem, Knesetem.
20-punktowy plan pokojowy
Kolejne zapisy 20-punktowego planu Trumpa obejmują m.in. złożenie broni przez Hamas, przekazanie władzy w Gazie tymczasowej administracji palestyńskiej pod nadzorem międzynarodowym, a także odbudowę Strefy Gazy.
Szczegóły tych kwestii nie zostały jeszcze uzgodnione i będą przedmiotem dalszych negocjacji. Jeden z członków biura politycznego Hamasu, Hossam Badran, powiedział w sobotę agencji AFP, że rozmowy będą trudne, ponieważ plan "zawiera wiele zawiłości i trudności".
Wśród drażliwych kwestii już wcześniej wymieniano m.in. brak dokładnego harmonogramu opuszczenia Strefy Gazy przez wojska izraelskie i rozbrajania się Hamasu, mglistą obietnicę utworzenia niepodległej Palestyny i niejasny podział kompetencji między administracją palestyńską a nadzorującą ją Radą Pokoju, kierowaną przez samego Trumpa.
Wojna i kryzys humanitarny w Gazie
Organizacje pomocowe alarmują o kryzysie humanitarnym na wielką skalę, w tym głodzie. Zgodnie z porozumieniem pomoc humanitarna dla Strefy Gazy powinna się zwiększyć. Według władz izraelskich w ostatnich dniach przepuszczano około 500 ciężarówek z pomocą, co jest bliskie celowi ONZ, który za bezpieczne minimum uznaje 600 transportów dziennie. Izrael wcześniej był oskarżany o utrudnianie napływu pomocy, a wiosną przez ponad dwa i pół miesiąca całkowicie ją blokował.
Wojna w Strefie Gazy wybuchła 7 października 2023 r., gdy rządzący tym terytorium Hamas napadł na południe Izraela, zabijając około 1200 osób i porywając 251. Według kontrolowanych przez Hamas władz w izraelskim odwecie zginęło ponad 67,6 tys. Palestyńczyków.
Autorka/Autor: momo/kg
Źródło: PAP, Reuters
Źródło zdjęcia głównego: Abaca Press / Forum