Kaplica Sykstyńska - przygotowania do konklawe

Źródło: Reuters

Oczy całego świata są zwrócone ku Watykanowi, lada moment możemy poznać nazwisko nowego przywódcy Kościoła katolickiego. W najnowszej historii większość papieży pochodziła z Włoch. A jak będzie tym razem? I ile głosowań nas czeka? W ostatnich konklawe zdarzało się, że zanim padły słowa "habemus papam" (łac. "mamy papieża"), wierni nawet kilkanaście razy mogli zobaczyć czarny dym nad Kaplicą Sykstyńską.

W środę 7 maja rozpoczęło się konklawe. Pierwsze głosowanie odbyło się jeszcze tego samego dnia wieczorem, ale nie przyniosło rezultatu i nad Kaplicą Sykstyńską można było zauważyć czarny dym. W czwartek mają odbyć się aż cztery głosowania - dwa rano i dwa po południu.

Ale w ostatnich konklawe zdarzało się, że zanim padły słowa "habemus papam" (łac. "mamy papieża"), wierni nawet kilkanaście razy mogli zobaczyć czarny dym nad Kaplicą Sykstyńską.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:

Watykan. Jaki dym dziś zobaczymy?

Co wiadomo o kandydatach

Franciszek

Prawdziwe nazwisko: Jorge Mario Bergoglio Kraj pochodzenia: Argentyna Lata pontyfikatu: 13 marca 2013 r. - 21 kwietnia 2025 r. Kiedy został wybrany: 2. dzień konklawe, 5. głosowanie. Zanim został wybrany, wierni cztery razy mogli zauważyć czarny dym nad Kaplicą Sykstyńską.

Gdy został wybrany, Franciszek przywitał się z wiernymi słowami: "Bracia i siostry, dobry wieczór. Wiecie, że konklawe miało za zadanie dać Rzymowi biskupa. Zdaje się, że moi bracia kardynałowie poszli znaleźć go prawie na końcu świata" - dodał. Franciszek był pierwszym papieżem z Ameryki Południowej, pierwszym jezuitą na tym stanowisku i pierwszą głową Kościoła, która na swojego patrona wybrała św. Franciszka z Asyżu. Odbył 47 zagranicznych podróży, w trakcie których odwiedził 66 państw świata. W Polsce był w 2016 roku i uczestniczył w Światowych Dniach Młodzieży w Krakowie. Zmarł 21 kwietnia w wieku 88 lat.

Dowiedz się więcej:

Zniszczono Pierścień Rybaka i pieczęć Franciszka

Benedykt XVI

Prawdziwe nazwisko: Joseph Alois Ratzinger Kraj pochodzenia: Niemcy Lata pontyfikatu: 19 kwietnia 2005 r. - 28 lutego 2013 r. Kiedy został wybrany: 2. dzień konklawe, 4. głosowanie. Zanim ukazał się biały dym, trzykrotnie widziano czarny.

Benedykt XVI, bliski współpracownik Jana Pawła II, był faworytem konklawe z 2005 roku. Był też w chwili wyboru najstarszą osobą, która zasiadła na Stolicy Piotrowej od czasów Klemensa XII (miał 78 lat). Jak opowiadał, "podczas konklawe modliłem się do Boga, żeby mnie nie wybrano. Tym razem jednak Bóg wyraźnie mnie nie posłuchał". W czasie ośmioletniego pontyfikatu odbył 24 podróże zagraniczne i 33 na terytorium Włoch. W maju 2006 roku odwiedził Polskę. Benedykt XVI ustąpił z urzędu jako pierwszy papież od czasów Grzegorza XII w 1415 roku. Zmarł 31 grudnia 2022 roku.

Jan Paweł II

Prawdziwe nazwisko: Karol Józef Wojtyła Kraj pochodzenia: Polska Lata pontyfikatu: 16 października 1978 r. - 2 kwietnia 2005 r. Kiedy został wybrany: 3. dzień konklawe, 8. głosowanie. Siedmiokrotnie nad Watykanem unosił się więc dym w kolorze czarnym.

Karol Wojtyła jako Jan Pawel II przywitał wiernych, mówiąc, że pochodzi "z dalekiego kraju, z dalekiego, lecz zawsze tak bliskiego przez łączność w wierze i tradycji chrześcijańskiej". "Nie wiem, czy będę umiał dobrze mówić w waszym... naszym języku włoskim. Jeżeli się pomylę, to mnie poprawicie" - dodał.

Jan Paweł II był papieżem przez 26 i pół roku (9666 dni) i pierwszym po 455 latach biskupem Rzymu niebędącym Włochem. Nazwany jest papieżem pielgrzymem, bo odbył 104 podróże zagraniczne. Spotykał się z setkami tysięcy wiernych, prowadził dialog z innymi kościołami. Świętym ogłosił go papież Franciszek 27 kwietnia 2014 roku.

Jan Paweł I

Prawdziwe nazwisko: Albino Luciani Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 26 sierpnia r. - 28 września 1978 r. Kiedy został wybrany: 2. dzień konklawe, 4. głosowanie. Wierni mogli zaobserwować czarny dym trzykrotnie.

Jego pontyfikat trwał bardzo krótko, bo zaledwie 33 dni. Nazwano go "papieżem uśmiechu". W 2022 roku, podczas mszy, w której Jan Paweł I został beatyfikowany, papież Franciszek mówił o nim, że "był pasterzem cichym i pokornym, który uważał się za pył, na którym Bóg raczył napisać". Jako oficjalną przyczynę śmierci Jana Pawła I podano atak serca.

Paweł VI

Prawdziwe nazwisko: Giovanni Battista Enrico Antonio Maria Montini Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 21 czerwca 1963 r. - 6 sierpnia 1978 r. Kiedy został wybrany: 3. dzień konklawe, 6. głosowanie. Wierni mogli zauważyć czarny dym pięć razy.

Paweł VI został papieżem w trakcie Soboru Watykańskiego II. Po wyborze za najważniejsze zadanie swego pontyfikatu uznał jego kontynuację. Sobór zakończył się w grudniu 1965 roku. Postanowiono o głębokiej reformie i modernizacji Kościoła, wówczas uważanych wręcz za "trzęsienie ziemi". Nowy papież musiał zmierzyć się ze skrzydłem konserwatorskim, które zarzucało mu nadmierne otwarcie wobec świata współczesnego i zarzucało nawet uleganie pokusom "modernizmu". Z kolei radykalne, liberalne kręgi katolickie, bliskie lewicy oskarżały go o bezczynność.

Był pierwszym papieżem-pielgrzymem. Wielkie znaczenie miała pierwsza zagraniczna podróż Pawła VI do Ziemi Świętej w 1964 roku. W 1966 roku, po czterech wiekach, nie bez protestów najbardziej konserwatywnej części hierarchii kościelnej zniósł indeks ksiąg zakazanych. W 2024 roku papież Franciszek ogłosił Pawła VI błogosławionym.

Jan XXIII

Prawdziwe nazwisko: Angelo Giuseppe Roncalli Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 28 października 1958 r. - 3 czerwca 1963 r. Kiedy został wybrany: 4. dzień konklawe, 11. głosowanie. Czarny dym nad Watykanem widoczny był 10 razy.

Jan XXIII był ogromnie zaskoczony swoim wyborem, co wyrażało się w jego pierwszych słowach po łacinie "Tremens factus sum ego et timeo", co oznacza "drżę i lękam się". Z powodu wieku - 77 lat -  i wielkiej skromności był uważany przez kardynałów za papieża "przejściowego". Wzywał do pokoju na świecie, zwołał i przewodniczył pierwszej sesji Soboru Watykańskiego II i rozpoczął proces dostosowywania Kościoła katolickiego do wymogów współczesności.

Dowiedz się więcej:

Jakie imię przyjmie nowy papież

Pius XII

Prawdziwe nazwisko: Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 2 marca 1939 r. - 9 października 1958 r. Kiedy został wybrany: 2. dzień konklawe, 3. głosowanie. Czarny dym unosił się tylko dwa razy.

Pierwsze lata jego pontyfikatu przypadły na okres II wojny światowej. Angażował się na rzecz pokoju, ale pod jego adresem nieraz padały zarzuty o obojętność wobec zagłady Żydów, przemilczanie zbrodni hitlerowskich, a nawet o sprzyjanie III Rzeszy. Dlatego rozpoczęty w 1967 r. proces beatyfikacyjny budził kontrowersje, protestowały głównie wspólnoty żydowskie.

Benedykt XVI zaprzeczył "czarnej legendzie" Piusa XII. Podkreślał, że chciałby, by wreszcie zostały przełamane uprzedzenia wobec papieża, który "w odważny sposób" starał się pomagać Żydom prześladowanym przez III Rzeszę. "Pius XII nie był żadnym 'papieżem Hitlera'. To całkowicie nieprawdziwy stereotyp. Podstawowy błąd, jaki popełnia wiele osób, które wypowiadają się w tej sprawie, to przykładanie dzisiejszych standardów do tamtych czasów. Dla Piusa XII Holokaust nie był najważniejszym aspektem wojny. Jego zadanie polegało na tym, żeby ocalić przed zniszczeniem katolików i Kościół, a nie Żydów. Nic więc dziwnego, że nie mówił cały czas tylko o Holokauście" - napisał w 2008 roku. Podkreślał jednak, że Pius XII "nie przepuszczał żadnej okazji, żeby interweniować na ich (Żydów - red.) rzecz czy to bezpośrednio, czy też przez innych członków i instytucje Kościoła katolickiego".

Pius XI

Prawdziwe nazwisko: Achille Ambrogio Damiano Ratti Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 6 lutego 1922 r. - 10 lutego 1939 r. Kiedy został wybrany: 5. dzień konklawe, 14. głosowanie. Aż 13 razy wierni mogli zauważyć czarny dym.

Pius XI przewodził Kościołowi w okresie międzywojennym, w erze faszyzmu i prześladowań religijnych. Był 1. Suwerenem Państwa Watykańskiego - 11 lutego 1929 roku podpisano traktaty laterańskie, które zapewniły suwerenność Watykanowi.

Benedykt XV

Prawdziwe nazwisko: Giacomo della Chiesa Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 3 września 1914 r. - 22 stycznia 1922 r. Kiedy został wybrany: 4. dzień konklawe, 10. głosowanie. Dziewięć razy można było zauważyć czarny dym.

Jego pontyfikat przypadł na lata I wojny światowej, w trakcie której cały czas wzywał do pokoju. Otworzył w Watykanie biuro ułatwiające kontakt jeńców wojennych z ich rodzinami, organizował też pomoc sanitarną i żywnościową. Zmarł na grypę 22 stycznia 1922 roku w Rzymie. 

Pius X

Prawdziwe nazwisko: Giuseppe Melchiorre Sarto Kraj pochodzenia: Włochy Lata pontyfikatu: 4 sierpnia 1903 r. - 20 sierpnia 1914 r. Kiedy został wybrany: 5. dzień konklawe, 7. głosowanie. Sześciokrotnie pojawiał się więc czarny dym.

Pius X nazywany jest papieżem Eucharystii, bo zachęcał wiernych do uczestniczenia w niej i zezwolił katolikom na codzienne przystępowanie do komunii świętej. Był zaangażowany w proces odnowy Kościoła, rozpoczął reformę prawa kanonicznego, określono go też "pionierem odnowy liturgicznej". Pius X wprowadził uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej (26 sierpnia) - czytamy w "Vatican News".